Αυτό είναι το 54ο Διεθνές Φεστιβάλ Κιν/φου Θεσσαλονίκης

Με τον Τζιμ Τζάρμους, το τρομερό παιδί των '80s που έκανε παγκοσμίως διάσημη την Νεοϋρκέζικη ανεξάρτητη σκηνή και τη νέα του ταινία «Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί» παρουσία του ίδιου, ξεκινάει την Παρασκευή 1η Νοεμβρίου το 54ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στο ιστορικό Ολύμπιον της πλατείας Αριστοτέλους.

Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί

Με άξονα το βαμπιρικό μύθο, δύο σοφιστικέ βρικόλακες τους οποίους υποδύονται οι Τίλντα Σουίντον και Τομ Χίντλεστον, περιπλανώνται ανά τους αιώνες στο περιθώριο της κοινωνίας, σε έναν κόσμο που τους προκαλεί πια μόνο σύγχυση. Μια κινηματογραφική αλληγορία για τη συντροφικότητα, την τέχνη και την κατάσταση της ανθρωπότητας, όπου οι δύο αυτές ψυχές που δεν ανήκουν σε αυτό τον κόσμο λειτουργούν ως όχημα ώστε ο σκηνοθέτης να μιλήσει για την «παντοτινή αγάπη».

Λιοντάρια 

Το μεγάλο φετινό αφιέρωμα του φεστιβάλ όμως είναι στο «Σύγχρονο Αργεντίνικο Κινηματογράφο». Η πιο αναμενόμενη πρέπει να θεωρείται η ταινία της Χασμίν Λόπες «Λιοντάρια» / Leones (2012), όπου μια ομάδα πέντε φίλων περιπλανιούνται μέσα σε ένα δάσος σαν αγέλη λιονταριών. «Αποπλανούν» ο ένας τον άλλο παριστάνοντας τους ενήλικες ενώ προσπαθούν απεγνωσμένα να αποφύγουν την ήδη προδιαγεγραμμένη ιστορία τους. Η Λόπες καταργεί την αφηγηματική σύμβαση και τις έννοιες του χρόνου και του χώρου όπως τις γνωρίζουμε, και καθώς οι νέοι κινούνται σε έναν φανταστικό λαβύρινθο όπου αδυνατούν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, ο τρόπος με τον οποίον τους ακολουθεί η κάμερα είναι σαν να παίρνει ζωή, σα να αυτονομείται - ένα ακόμη πρόσωπο που ακολουθεί μια πορεία, παράλληλη με αυτή των ηρώων.

Στο άλλο σημαντικό αφιέρωμα εστους νέους δημιουργούς Αλέν Γκιροντί και Κλερ Σιμόν, θα προβληθεί «Ο βασιλιάς της φυγής» (2009) χαρακτηριστική του σκηνοθετικού ύφους του Γκιροντί, βασισμένη στις γνώριμες θεματικές του, τη σεξουαλικότητα, τις ανθρώπινες σχέσεις, το απρόοπτο και τον σουρεαλισμό. Με το αναγνωρίσιμο κωμικό του ύφος, εστιάζει με χιούμορ και ζεστασιά σε μια φαινομενικά απίθανη ιστορία. Ένας ομοφυλόφιλος άνδρας σε υπαρξιακή κρίση ερωτεύεται μια έφηβη κοπέλα και αποδρά μαζί της στο δάσος. Η ταινία έχει αποσπάσει το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής – Gijon IFF της Ισπανίας. Στο «Gare du Nord» (2013) της Κλερ Σιμόν φωτίζεται η πολυπλοκότητα των ανθρωπίνων σχέσεων όπου η ταινία γίνεται βήμα ώστε να ακουστούν άνθρωποι που συνήθως δεν έχουν τρόπο να εκφράσουν δημόσια τα προβλήματά τους όπως οι έφηβοι, οι μετανάστες και οι γυναίκες.

Gare du Nord

Η σκηνοθέτιδα τους τοποθετεί στο προσκήνιο και αφουγκράζεται τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Με επίκεντρο μια ερωτική συνάντηση, ιστορίες που αλληλοδιαπλέκονται, καθρεφτίζεται το πρόσωπο της σύγχρονης πολυπολιτισμικής Γαλλίας. Μέσα από ένα ρεαλιστικό αλλά και ποιητικό μείγμα ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας, αποτίνεται φόρος τιμής στον ομώνυμο σταθμό του Παρισιού, όπου συναντάται ένα μωσαϊκό ανθρώπων και πολιτισμών.

Ζμπάνιτς/Επετειακό αφιέρωμα

Στο επετειακό αφιέρωμα «Ματιές στα Βαλκάνια 1994-2013» θα προβληθούν 17 ταινίες - σταθμοί που ανέδειξαν άγνωστες τάσεις και κινηματογραφίες, καθώς και σπουδαίους δημιουργούς. Κάθε μία από τις ταινίες αποτέλεσε θεμέλιο λίθο για την καθιέρωση του βαλκανικού κινηματογράφου σε παγκόσμια κλίμακα. Χαρακτηριστικό δείγμα το «Σεράγεβο, σ' αγαπώ» (2006) της Γιασμίλα Ζμπάνιτς από την Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Η ταινία είχε αποσπάσει το 2006 τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου, αλλά και το Βραβείο «Γυναίκα και ισότητα ευκαιριών της Γενικής Γραμματείας Ισότητας του Υπουργείου Εσωτερικών στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2006.

Από το πρόγραμμα Balkan Survey (νέες ταινίες από τα Βαλκάνια) θα δούμε το «Φωτίζεις τη νύχτα» του Ονούρ Υνλύ από την Τουρκία. Μια ταινία μαγικού ρεαλισμού, φαντασίας και σουρεαλισμού, μέσα από μια ερωτική ιστορία σε άσπρο και μαύρο, με φόντο την τουρκική επαρχία.

Ανατρεπτική αφήγηση χάρη στις υπερδυνάμεις των χαρακτήρων, όπου αθάνατοι και τηλεκινητικοί άνθρωποι περνούν μέσα από τοίχους και σταματούν το χρόνο. Αυτό όμως δεν είναι ικανό να αλλάξει τίποτα. Τα προβλήματα παραμένουν κι ο κόσμος αποδεικνύεται εξίσου άδικος και σκληρός, ακόμη κι όταν διαθέτουμε τις δυνάμεις ενός σούπερ ήρωα. Η ταινία του Υνλύ έρχεται έχοντας αποσπάσει στο Διεθνές Φεστιβάλ της Κωνσταντινούπολης 2013 τα βραβεία Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερου Σεναρίου και Καλύτερου Μοντάζ.

Εδώ Μέσα

Στο δημοφιλέστερο παράλληλο τμήμα «Ανοιχτοί Ορίζοντες» συν την νέα ενότητα Currents /«Ρεύματα» που φέτος εγκαινιάζεται για ταινίες πειραματικού ύφους, θα δούμε τη βραβευμένη κομεντί «Χανκ και Άσα» του Τζέιμς Ε. Νταφ, το μοντέρνο βωβό φιλμ «Η φωνή των άφωνων» του Μαξιμόν Μόνιχαν, αλλά και το μυστικιστικό «Ένα ξόρκι για να διώξεις το σκοτάδι» των Μπεν Ράσελ και Μπεν Ρίβερς. 

Διεθνή πρεμιέρα θα κάνει στη Θεσσαλονίκη το φιλμ του Ματέο Μπαντέσκι, «Εδώ μέσα». Στους «Ανοιχτούς ορίζοντες» θα παιχτούν και ορισμένες από τις πολυαναμενόμενες ταινίες της χρονιάς, με την υπογραφή διακεκριμένων δημιουργών.

Ο Ρομάν Πολάνσκι στέλνει το «Η Αφροδίτη με τη γούνα», ένα ερωτικό παιχνίδι για δυο πρόσωπα, ο αιχμηρά πολιτικός Μοχάμαντ Ρασούλοφ «Τα χειρόγραφα δεν καίγονται», βραβείο FIPRESCI στις Κάννες, ο σπουδαίος εκπρόσωπος του σύγχρονου ιαπωνικού σινεμά Χιροκάζου Κόρε Έντατο «Πατέρας και γιος», βραβείο κριτικής επιτροπής και βραβείο Οικουμενικής Επιτροπής-Ειδική Μνεία στο φεστιβάλ των Καννών, ο καυστικός μυθοπλάστης Ούλριχ Ζάιντλ με το νέο του πόνημα, «Παράδεισος της Ελπίδας», ο πολυβραβευμένος Πάβελ Παβλικόφσκι με την «Ida», βραβείο FIPRESCI στο φεστιβάλ του Τορόντο, η Κέλι Ράιχαρτ με τις «Κινήσεις στο σκοτάδι», απ' τις πιο οξυδερκείς ματιές του αμερικανικού ανεξάρτητου σινεμά, ο προκλητικός Ξαβιέ Ντολάν με το θεατρικό «Tom At the Farm», και η ηθοποιός-σκηνοθέτις Βαλέρια Μπρούνι Τεντέσκι με το ημιαυτοβιογραφικό «Ένας πύργος στην Ιταλία».

Από τις Ελληνικές ταινίες που θα κάνουν πρεμιέρα στην Θεσσαλονίκη, ξεχωρίζει αναμφισβήτητα το διπλά βραβευμένο στη Βενετία «Miss Violence» του Αλέξανδρου Αβρανά. Παρολ' αυτά δεν θα έπρεπε να αψηφήσουμε και τις ταινίες νέων δημιουργών που συμμετείχαν στο αφιέρωμα του Φεστιβάλ του Τορόντο City to City.

Είναι οι "Η αιώνια επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά" της Ελίνας Ψύκου, το "Wild Duck" του Γιάννη Σακαρίδη και το "Να κάθεσαι και να κοιτάς" του Γιώργου Σερεβέτα.

Ο Χειμώνας 

Άλλη ωραία έκπληξη είναι ο πρωτοεμφανιζόμενος Κωνσταντίνος Κουτσολιώτας που ζει και εργάζεται στο Λονδίνο και θα παρουσιάσει την ταινία «Ο χειμώνας». Η μουσική της ταινίας είναι των "Active Member".

 Νεμπράσκα

Αλλά για ταινία τελετής λήξης το Φεστιβάλ έχει εξασφαλίσει την τελευταία ταινία του Αλεξάντερ Πέην «Νεμπράσκα», στην προβολή της οποίας θα παρεβρεθεί ο διάσημος Ελληνοαμερικανός σκηνοθέτης. Ραντεβού λοιπόν στη Θεσσαλονίκη για πολύ και σπουδαίο σινεμά.

*****