Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα στείλουν «υψηλής ποιότητας όπλα» στην Ουκρανία μέσω των χωρών του ΝΑΤΟ, ενώ ταυτόχρονα απείλησε τη Ρωσία με αυστηρούς δασμούς, αν δεν υπάρξει συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου εντός 50 ημερών.
«Θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι η Ουκρανία μπορεί να κάνει αυτό που θέλει», δήλωσε ο Τραμπ μετά τη συνάντησή του στην Ουάσινγκτον με τον νέο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε.
Ο Ρούτε επιβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ αποφάσισαν να «προμηθεύσουν μαζικά την Ουκρανία με ό,τι είναι απαραίτητο μέσω του ΝΑΤΟ» και ότι οι Ευρωπαίοι θα καλύψουν το κόστος.
Οι ευρωπαϊκές χώρες θα στείλουν στο Κίεβο τα δικά τους συστήματα αεράμυνας Patriot -στα οποία βασίζεται η Ουκρανία για την απόκρουση των φονικών ρωσικών αεροπορικών επιθέσεων- και οι ΗΠΑ θα παρέχουν αντικαταστάσεις, σύμφωνα με τον Τραμπ.
Ούτε ο Ρούτε ούτε ο Τραμπ έδωσαν περισσότερες λεπτομέρειες για τον οπλισμό που θα σταλεί στο Κίεβο, ωστόσο ο Ρούτε διευκρίνισε ότι η συμφωνία περιλαμβάνει «πυραύλους και πυρομαχικά».
Σημαντική κλιμάκωση της στήριξης προς την Ουκρανία
Η δέσμευση του Τραμπ για αποστολή όπλων θεωρείται σημαντικό βήμα για την Ουκρανία. Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι όπλα «υψηλής ποιότητας» αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων θα «διανεμηθούν γρήγορα στο πεδίο της μάχης» προς υποστήριξη των ουκρανικών δυνάμεων.
«Αν ήμουν ο Βλαντιμίρ Πούτιν σήμερα… θα επανεξέταζα αν δεν θα έπρεπε να λάβω πιο σοβαρά υπόψη τις διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία», σχολίασε ο Ρούτε, με τον Τραμπ να εγκρίνει σιωπηρά με ένα νεύμα.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε μέσω του X ότι συνομίλησε με τον Τραμπ μετά τη συνάντησή του με τον Ρούτε και τον ευχαρίστησε για την «προθυμία του να υποστηρίξει την Ουκρανία και να συνεχίσει να συνεργάζεται για να σταματήσουν οι δολοφονίες και να εδραιωθεί μια διαρκής και δίκαιη ειρήνη».
«Συζητήσαμε τα απαραίτητα μέσα και λύσεις με τον Πρόεδρο για να παρέχουμε καλύτερη προστασία στους ανθρώπους από τις ρωσικές επιθέσεις και να ενισχύσουμε τις θέσεις μας. Είμαστε έτοιμοι να εργαστούμε όσο το δυνατόν πιο παραγωγικά για να επιτύχουμε ειρήνη», πρόσθεσε.
Προειδοποίηση για δασμούς 100% σε εμπορικούς εταίρους της Ρωσίας
Σε ό,τι αφορά στους δασμούς, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ θα επιβάλουν δευτερογενείς δασμούς 100% στους υπόλοιπους εμπορικούς εταίρους της Ρωσίας, εφόσον δεν επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία εντός 50 ημερών.
Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε χώρα συνεχίσει να συναλλάσσεται με τη Ρωσία θα επιβαρύνεται με υψηλούς φόρους, αν θέλει να εξάγει προϊόντα στις ΗΠΑ.
Για παράδειγμα, αν η Ινδία συνεχίσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, τότε οι αμερικανικές επιχειρήσεις που αγοράζουν ινδικά προϊόντα θα υποχρεώνονται να πληρώσουν 100% φόρο εισαγωγής όταν τα προϊόντα φτάνουν στις ΗΠΑ.
Αυτό θα καταστήσει τα προϊόντα τόσο ακριβά, ώστε οι αμερικανικές επιχειρήσεις πιθανότατα θα στραφούν σε άλλες αγορές, προκαλώντας απώλεια εσόδων για την Ινδία.
Η στρατηγική έχει στόχο την οικονομική αποδυνάμωση της Ρωσίας. Αν η Μόσχα δεν μπορεί να δημιουργήσει έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου, θα διαθέτει λιγότερους πόρους για να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Δεδομένου ότι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αντιστοιχούν σχεδόν στο ένα τρίτο των κρατικών εσόδων της Ρωσίας και σε πάνω από το 60% των εξαγωγών της, οι δασμοί 100% θα μπορούσαν να πλήξουν σοβαρά την οικονομία της.
Ωστόσο, ο δείκτης του Χρηματιστηρίου της Μόσχας αυξήθηκε απότομα μετά την ανακοίνωση, πιθανόν επειδή οι επενδυτές ανέμεναν ότι ο Τραμπ —που την περασμένη εβδομάδα είχε προαναγγείλει «σημαντική δήλωση» για τη Ρωσία— θα προχωρούσε σε ακόμη πιο δραστικά μέτρα.
Πρώτη επίσημη υπόσχεση όπλων από τον Τραμπ μετά την επιστροφή του
Αν και οι λεπτομέρειες για τους δασμούς και τη συμφωνία όπλων μέσω ΝΑΤΟ παραμένουν περιορισμένες, η χθεσινή ανακοίνωση ήταν η πρώτη φορά που ο Τραμπ υποσχέθηκε επισήμως νέο στρατιωτικό εξοπλισμό για την Ουκρανία από την επάνοδό του στον Λευκό Οίκο.
Η ενημέρωση ξεχώρισε και για τον σκληρό τόνο του Τραμπ, ο οποίος εμφανίζεται ολοένα και πιο επικριτικός απέναντι στον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Για άλλη μια φορά, ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι το Κίεβο φέρει μερίδιο ευθύνης για την πλήρη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022. Ωστόσο, κυριάρχησε η απογοήτευσή του για την έλλειψη προόδου στον τερματισμό μιας σύγκρουσης που ο ίδιος θεωρούσε στο παρελθόν εύκολα επιλύσιμη.
Σε ερώτηση για τη σχέση του με τον Πούτιν, ο Τραμπ απάντησε ότι οι δύο ηγέτες μιλούν συχνά «για να γίνει αυτό», αλλά εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του επειδή οι «πολύ ωραίες τηλεφωνικές κλήσεις» με τον Ρώσο πρόεδρο συχνά ακολουθούνται από φονικές αεροπορικές επιθέσεις στην Ουκρανία - οι οποίες, όπως είπε, έχουν ενταθεί.
«Αφού συμβεί αυτό τρεις ή τέσσερις φορές, λες: η συζήτηση δεν σημαίνει τίποτα», είπε ο Τραμπ. «Δεν θέλω να τον αποκαλέσω δολοφόνο, αλλά είναι σκληρός τύπος. Έχει αποδειχθεί με τα χρόνια ότι ξεγέλασε πολλούς ανθρώπους - Κλίντον, Μπους, Ομπάμα, Μπάιντεν», πρόσθεσε. «Δεν με ξεγέλασε εμένα. Σε κάποιο σημείο τα λόγια δεν σημαίνουν τίποτα, πρέπει να γίνουν πράξεις».
Επιφυλακτικότητα από Μόσχα, επαίνους από Ουκρανία και ΗΠΑ
Δύο γύροι συνομιλιών για κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας πραγματοποιήθηκαν νωρίτερα φέτος, χωρίς προγραμματισμό νέων συναντήσεων προς το παρόν - κάτι που η Μόσχα αποδίδει στο Κίεβο.
Ο πρόεδρος Ζελένσκι φιλοξενεί αυτές τις μέρες τον Αμερικανό απεσταλμένο Κιθ Κέλογκ στο Κίεβο και τη Δευτέρα δήλωσε ότι είχαν «παραγωγική συνάντηση», εκφράζοντας «ευγνωμοσύνη» στον Τραμπ για τη στήριξή του.
Το Κρεμλίνο δεν σχολίασε άμεσα την ανακοίνωση. Ωστόσο, τα πρώτα σχόλια από τη Μόσχα έδειξαν ένα αίσθημα ανακούφισης.
Ο φιλο-Κρεμλίνος σχολιαστής και πρώην σύμβουλος του Πούτιν, Σεργκέι Μάρκοφ, χαρακτήρισε τους δασμούς «μπλόφα», σημειώνοντας ότι ο Τραμπ «έχει εγκαταλείψει την προσπάθεια να επιτύχει ειρήνη στην Ουκρανία».
Ο Ρώσος γερουσιαστής Κονσταντίν Κοσάτσεφ σχολίασε: «Αν αυτό είναι όλο που είχε να πει ο Τραμπ για την Ουκρανία σήμερα, τότε μέχρι στιγμής έχουμε πολλή φασαρία για το τίποτα».
«Σε 50 ημέρες, πολλά μπορεί να έχουν αλλάξει - τόσο στο πεδίο της μάχης όσο και στις διαθέσεις των δυνάμεων σε ΗΠΑ και ΝΑΤΟ», έγραψε ο Κοσάτσεφ.
Θετικές αντιδράσεις και από το Δημοκρατικό Κόμμα
Η απόφαση Τραμπ έτυχε θετικής υποδοχής ακόμα και από πολιτικούς του Δημοκρατικού Κόμματος. Η Δημοκρατική γερουσιαστής Τζιν Σαχίν, κορυφαίο στέλεχος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, δήλωσε:
«Η αποστολή των Patriot στην Ουκρανία, που κατέστη δυνατή χάρη στις σημαντικές επενδύσεις των Ευρωπαίων εταίρων μας, θα σώσει αμέτρητες ουκρανικές ζωές από τη φρικτή επίθεση του Πούτιν».
Η Σαχίν χαρακτήρισε την κίνηση «θετική αλλά καθυστερημένη» και τόνισε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να διασφαλίσουν «μια διαρκή ροή αμυντικής βοήθειας προς την Ουκρανία» για να αναγκάσουν τον Πούτιν να σταματήσει τον πόλεμο.
Από την πλευρά της κοινωνίας των πολιτών, ο 39χρονος Ουκρανός οδοντίατρος από το Κίεβο, Ντένις Ποντίλτσουκ, δήλωσε στο Reuters: «Είμαι ευχαριστημένος που επιτέλους οι Ευρωπαίοι πολιτικοί, με την υπομονή και τις πεποιθήσεις τους, τον έχουν παρασύρει ελαφρώς (τον Τραμπ) προς την πλευρά μας, επειδή από την αρχή ήταν σαφές ότι δεν ήθελε πραγματικά να μας βοηθήσει».
Με πληροφορίες από BBC
