Είχε ο Βλαντιμίρ Πούτιν σχέσεις ως πράκτορας της KGB με ακροαριστερές οργανώσεις ή ήταν απλά «ένα παιδί για τα θελήματα» της διαβόητης μυστικής υπηρεσίας;
Κατά καιρούς στη διεθνή βιβλιογραφία και αρθρογραφία έχουν υπάρξει διάφοροι ισχυρισμοί για τον «αληθινό ρόλο» του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στα σκοτεινά μονοπάτια της κατασκοπείας.
Μια αρκετά διαδεδομένη ιστορία τον θέλει κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, ενώ βρισκόταν σε μια άκρως απόρρητη αποστολή στην Ανατολική Γερμανία ως νεαρός αξιωματικός της KGB να διατηρούσε επαφές με αριστερούς τρομοκράτες της οργάνωσης Κόκκινος Στρατός (RAF) στη Δυτική Γερμανία, παρέχοντάς τους τόσο όπλα όσο και οδηγίες.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν φέρεται να ηγήθηκε επανειλημμένα συνωμοτικών συναντήσεων μεταξύ της KGB, του ανατολικογερμανικού υπουργείου Κρατικής Ασφάλειας (της διαβόητης Στάζι) και της RAF, στις οποίες συζητήθηκαν επίσης επιθέσεις εναντίον επιφανών στόχων - όπως η δολοφονία του διευθύνοντος συμβούλου της Deutsche Bank Άλφρεντ Χερχάουζεν.
Το σενάριο αυτό για τις υποτιθέμενες διασυνδέσεις του Πούτιν με τη RAF αποτυπώθηκε σε δύο έργα για τη ζωή του Βλαντιμίρ Πούτιν. Το ένα εξ αυτών ήταν το best seller της Βρετανίδας δημοσιογράφου Κάθριν Μπέλτον με τίτλο «Οι άνθρωποι του Πούτιν». Ο ίδιος πληροφοριοδότης προφανώς χρησίμευσε ως πηγή και στα δύο έργα και επρόκειτο για ένα υποτιθέμενο πρώην μέλος της RAF, που διατήρησε την ανωνυμία του, μέχρι πρότινος.
Για αρκετό καιρό, οι ειδικοί προβληματίζονταν για το ποια θα μπορούσε να είναι αυτή η ανώνυμη πηγή. Τώρα, όπως φαίνεται, το μυστήριο τείνει να λυθεί: Το εν λόγω πρόσωπο πιστεύεται ότι είναι ο Dietmar C. από την πόλη Ντίλινγκεν στο δυτικό κρατίδιο Σάαρλαντ.
Το ζήτημα πλέον που δημιουργείται έχει να κάνει με την φερεγγυότητα του μάρτυρα. Το άτομο αυτό, 71 ετών σήμερα, υπήρξε πολλά πράγματα στην πολυτάραχη ζωή του: χίπης, ληστής τραπεζών, βασική πηγή αμφισβητήσιμων αποκαλύψεων , αλλά είναι πολύ σαφές ότι δεν ήταν ποτέ μέλος της RAF. Αντίθετα, θεωρείται διαβόητος παραμυθάς και έχει αρκετές προηγούμενες καταδίκες, μεταξύ άλλων για ψευδείς δηλώσεις.
Η υπόθεση αναδεικνύει ένα ευρύτερο πρόβλημα με ορισμένα από τα ρεπορτάζ που έχουν γίνει σχετικά με το παρελθόν του Βλαντιμίρ Πούτιν στην KGB. Από τότε που ο νυν πρόεδρος της Ρωσίας και πρώην κατάσκοπος των σοβιετικών μυστικών υπηρεσιών ανήλθε στην ηγεσία της Ρωσίας, ερευνητές, δημοσιογράφοι και βιογράφοι «χτενίζουν» τα χρόνια της υπηρεσίας του στην Ανατολική Γερμανία από το 1985 έως το 1990. Ανυπόμονοι προκειμένου να βρουν νέες λεπτομέρειες, μπλέκουν την πραγματικότητα και τη μυθοπλασία.
Η βιβλιογραφία είναι γεμάτη από εικασίες σχετικά με απαράμιλλες ειδικές αποστολές στις οποίες φέρεται να συμμετείχε ο Πούτιν: μια μυστική επιχείρηση για την ανατροπή της κυβέρνησης της Ανατολικής Γερμανίας, η δημιουργία ενός δικτύου πρακτόρων που αποτελούνταν από υπαλλήλους της Στάζι που είχαν αποστατήσει ή ο εκβιασμός ενός ερευνητή τοξικών υλικών, στον οποίο επρόκειτο να «χρεωθεί» πορνογραφικό υλικό.
Ακόμη και σήμερα, δεν υπάρχουν πειστικά στοιχεία για αυτές τις ιστορίες. Στα αρχεία της Στάζι που έχουν δημοσιοποιηθεί μέχρι στιγμής, υπάρχουν μόνο λίγες σελίδες στις οποίες αναφέρεται ο Πούτιν και αυτές περιλαμβάνουν ασήμαντα γεγονότα.
Και το ερώτημα που τίθεται εύλογα είναι: Ήταν οι αποστολές του Πούτιν τόσο σοβαρές ώστε όλα τα ίχνη του διαγράφηκαν από τα επίσημα έγγραφα; Ή μήπως στην πραγματικότητα εκτελούσε απλώς εργασίες ρουτίνας που ήταν απλώς πολύ ασήμαντες για να αρχειοθετηθούν από τη Στάζι;
Βλαντιμίρ Πούτιν: Ήταν μονάχα ένα «παιδί για τα θελήματα»
Σύμφωνα με τον Χορστ Γιέμλιχ, σύμβουλο του τελευταίου επικεφαλής της Στάζι στη Δρέσδη, ο Πούτιν έπαιξε μόνο ένα μικρό ρόλο στον περιφερειακό σταθμό της KGB. Υποστηρίζει πως ήταν περισσότερο ένα «παιδί για τα θελήματα» μιλώντας στο Der Spiegel. Παρόλο που ο Πούτιν υπέγραφε μερικές φορές αιτήματα προς το yπουργείο Κρατικής Ασφάλειας (MfS), τα σημαντικά θέματα διευκρινίζονταν πάντα προσωπικά από τον επικεφαλής του σταθμού της KGB με τη βοήθεια ενός διερμηνέα του MfS και χωρίς τον Πούτιν.
Την θέση του Χορστ Γιέμλιχ επιβεβαιώνει και ένας συνάδελφος του Βλαντιμίρ Πούτιν στο γραφείο της KGB στη Δρέσδη. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι ο συνάδελφός του ήταν «ένας απόλυτος κομφορμιστής», του οποίου η εργασία συνίστατο κυρίως στο να «κοσκινίζει μια ατελείωτη ροή αιτήσεων» για όσους ήθελαν να επισκεφθούν την οικογένειά τους στη Δυτική Γερμανία ή να αναζητά πιθανούς πληροφοριοδότες μεταξύ των ξένων φοιτητών του Πανεπιστημίου της Δρέσδης.
Τι αναφέρει η βιβλιογραφία για την δράση του Βλαντιμίρ Πούτιν
Στη βιογραφία «Ο άνθρωπος χωρίς πρόσωπο» της Μάσα Γκέσεν το 2012 ένα υποτιθέμενο «πρώην μέλος της RAF» περιγράφει πώς τα μέλη της ακροαριστερής τρομοκρατικής ομάδας «έρχονταν περιστασιακά στη Δρέσδη για εκπαιδευτικά σεμινάρια» και έφερναν στον σύνδεσμό τους Βλαντιμίρ Πούτιν δώρα από τη Δύση, όπως για παράδειγμα έναν δέκτη βραχέων κυμάτων Grundig, ή ένα κλεμμένο στερεοφωνικό αυτοκινήτου Blaupunkt. «Πάντα ήθελε να έχει πράγματα», φέρεται να είπε ο πληροφοριοδότης στη συγγραφέα. Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στη Βαυαρία τον Αύγουστο του 2011.
Προφανώς η ίδια ανώνυμη πηγή αναφέρεται στο προαναφερθέν μπεστ σέλερ της Κάθριν Μπέλτον με τίτλο «Οι άνθρωποι του Πούτιν».
Σύμφωνα με την πηγή, οι άνθρωποι της RAF ταξίδευαν στην Ανατολική Γερμανία με τρένο και παραλαμβάνονταν στον σιδηροδρομικό σταθμό από πράκτορες της Στάζι με ένα σοβιετικής κατασκευής σεντάν και οδηγούνταν σε ένα ασφαλές σπίτι στη Δρέσδη, όπου, ο Πούτιν και ένας άλλος συνάδελφος της KGB θα τους συναντούσαν για να συζητήσουν τρομοκρατικές επιχειρήσεις. «Ποτέ δεν μας έδιναν απευθείας οδηγίες», φέρεται να είπε ο πληροφοριοδότης. «Απλά έλεγαν: "Ακούσαμε ότι σχεδιάζετε κάτι τέτοιο, πώς θέλετε να το κάνετε;"». Ο Πούτιν και ο συνάδελφός του της KGB, ισχυρίστηκε η ίδια πηγή, έκαναν στη συνέχεια «προτάσεις» στους μαχητές της RAF για επιθέσεις και μερικές φορές συνιστούσαν «άλλους στόχους».
Επικαλούμενη την πηγή της, η Μπέλτον γράφει ότι ο Πούτιν «ήταν μεταξύ των ηγετών» σε αυτές τις μυστικές συναντήσεις στη Δρέσδη.
Το Spiegel ρώτησε τις συγγραφείς
Μετά την αποκάλυψη της ταυτότητας της πηγής όλων αυτών των ιστοριών, το Der Spiegel απευθύνθηκε στις δύο συγγραφείς.
Η Γκέσεν άφησε αναπάντητες τις ερωτήσεις του Spiegel σχετικά με το αν ο φερόμενος ως μάρτυρας της RAF ήταν πράγματι ο Dietmar C. Η Μπέλτον δήλωσε ότι δεν θα σχολιάσει προκειμένου να προστατεύσει την πηγή της. Είπε ότι η αποκάλυψη οποιασδήποτε πληροφορίας θα αποτελούσε παραβίαση των συμφωνιών που έγιναν για να διασφαλιστεί η ασφάλεια του εν λόγω προσώπου. Είπε, ωστόσο, ότι είχε δει έγγραφα που «παρείχαν αξιοπιστία στη μαρτυρία αυτού του ατόμου». Αλλά δεν ανέφερε ποια έγγραφα ήταν αυτά.
Ωστόσο αυτή η πηγή μαρτυρίας της υποτιθέμενης σχέσης RAF-KGB στη βιογραφία «Vladimir V. Putin» του Γερμανού δημοσιογράφου Τόμας Φασμπέντερ, που δημοσιεύθηκε το 2022. Αναφέρεται κανονικά με το πλήρες όνομά του. Το βιβλίο αναφέρει ότι η πηγή δεν έχει πλέον «καμία επιφύλαξη για την αποκάλυψη της ταυτότητάς του». Το βιβλίο ισχυρίζεται ότι η πηγή είναι το ίδιο πρόσωπο που είχε μιλήσει στις δύο συγγραφείς.
Σύμφωνα με τον Φασμπέντερ, σε μια συνάντηση με τον Dietmar C. τον Αύγουστο του 2021, εκείνος περιέγραψε και πάλι τις συναντήσεις της RAF με τον Πούτιν στη Δρέσδη και τις στόλισε με πρόσθετες λεπτομέρειες. Ισχυρίστηκε επίσης ότι στις μυστικές συναντήσεις συμμετείχε όχι μόνο ο Πούτιν, αλλά και ο Σεργκέι Ιβάνοφ, ο οποίος αργότερα έγινε υπουργός Άμυνας της Ρωσίας. Επιπλέον, ισχυρίστηκε ότι κατά καιρούς ήταν επίσης παρόντες τρομοκράτες της γαλλικής ομάδας Action Directe και ο επικεφαλής της περιφερειακής διοίκησης της Στάζι της Δρέσδης, υποστράτηγος Χορστ Μπομ. Και ότι ο Πούτιν, ο οποίος τότε άκουγε στο όνομα «Vova», τον έστελνε μερικές φορές «να φέρει καφέ».
Ο Φασμπέντερ γράφει, ωστόσο, ότι ο Dietmar C. δεν υπήρξε ποτέ μέλος της RAF, αλλά απλώς προσέφερε στην ομάδα περιστασιακή βοήθεια ως διερμηνέας γαλλικών, για παράδειγμα.
Ερωτηθείς από το Der Spiegel σχετικά με την αξιοπιστία της πηγής του, ο Φασμπέντερ λέει ότι ο Dietmar C. «δεν έδωσε την εντύπωση ότι είναι παραμυθάς ή απατεώνας». Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι «κάθε δήλωσή του πρέπει να λαμβάνεται τοις μετρητοίς».
Στο εκτενέστατο αφιέρωμά του το Der Spiegel αναφέρεται και σε άλλα σενάρια που κατά καιρους είδαν το φως της δημοσιότητας για τις «υπόγειες διαδρομές» του Βλαντιμίρ Πούτιν με την KGB. Ωστόσο σημειώνεται πως μονάχα λίγα έγγραφα της Στάζι υπάρχουν για τον ίδιο τον Πούτιν.
Wild stories have circulated for years about Vladimir Putin's time with the KGB in Dresden. There are even rumors he helped orchestrate a murder carried out by German terrorists. But reporting by DER SPIEGEL has found that the Russian leader was more of… https://t.co/cc3wiluIdr
— SPIEGEL Ticker (@SPIEGEL_alles) June 7, 2023
Με πληροφορίες από Der Spiegel
