Ηγέτες ευρωπαϊκών χωρών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ συναντήθηκαν σήμερα στο Ελιζέ στο Παρίσι, εκτάκτως με επίκεντρο την Ουκρανία και την ευρωπαϊκή ασφάλεια, την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ σκοπεύει να διαπραγματευτεί απευθείας με τον Βλαντίμιρ Πούτιν την ειρήνη στην Ουκρανία.
Η συνεδρίαση είχε στόχο να καθορίσουν μια κοινή απάντηση ώστε να εγγυηθούν την ασφάλεια της γηραιάς ηπείρου και να αντιμετωπίσουν την «επιτάχυνση» της διπλωματικής δράσης της αμερικανικής κυβέρνησης όσον αφορά την Ουκρανία. Οι διατλαντικές σχέσεις διανύουν μια δύσκολη φάση, καθώς οι πρωτοβουλίες του Ντόναλντ Τραμπ ανησυχούν τους Ευρωπαίους, οι οποίοι φοβούνται ότι θα αποκλειστούν από μια διαδικασία για ένα θέμα που αφορά κυρίως αυτούς.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν είχε μια τηλεφωνική συνδιάλεξη με τον Αμερικανό ομόλογό του, ακριβώς πριν από την έναρξη αυτής της συνάντησης, ανακοίνωσε η γαλλική προεδρία. Η «συνάντηση εργασίας», όπως την χαρακτήρισε χθες, Κυριακή, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό, ευρωπαίων ιθυνόντων για το Ουκρανικό, είχε προπαρασκευαστικό χαρακτήρα και οι εργασίες της θα μπορέσουν να συνεχιστούν σε διαφορετικό σχήμα με στόχο την συμμετοχή όλων των εταίρων που ενδιαφέρονται για την ειρήνη και την ασφάλεια στην Ευρώπη. Αυτά ανέφερε το Ελιζέ πριν τη σημερινή συνάντηση.
Πέραν του Γάλλου προέδρου, παρόντες ήταν οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Πολωνίας, της Ισπανίας, της Ολλανδιας και της Δανίας, καθώς επίσης και οι ιθύνοντες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Γαλλικές διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι οι σημερινές συζητήσεις επικεντρώθηκαν στο ζήτημα των εγγυήσεων ασφαλείας που μπορεί να δώσει η Ευρώπη στην Ουκρανία. Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών ανέφερε χθες ότι γίνονται συζητήσεις αναφορικά με το ζήτημα της μελλοντικής ανάπτυξης μίας ευρωπαΐκής στρατιωτικής δύναμης, που θα αποτελείται κυρίως από Γάλλους, Βρετανούς και Πολωνούς και θα είναι σε θέση να εξασφαλίσει την κατάπαυση του πυρός και την επίτευξη διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία. Την ενόχλησή τους ωστόσο για την περιορισμένη σύνθεση της σημερινής συνάντησης εξέφρασαν χώρες όπως η Σλοβενία, η Ρουμανία και η Τσεχία, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας δήλωσε πως συνέρχονται σήμερα στο Παρίσι «αυτοί που εδώ και τρία χρόνια ρίχνουν λάδι στη φωτιά».
Όπως φαίνεται λοιπόν, νέο τοπίο διαμορφώνεται στις σχέσεις Ουάσινγκτον - Βρυξελλών μετά την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αποκλείσει την Ευρώπη από τις ειρηνευτικές συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Στo επίκεντρο της άτυπης συνόδου που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι με πρωτοβουλία Μακρόν, βρέθηκαν η αύξηση των αμυντικών δαπανών και η ευρωπαϊκή ασφάλεια. Ευρώπη και ΝΑΤΟ αναζητούν κοινό στρατηγικό βηματισμό, ενώ την ίδια ώρα η Μόσχα διαμηνύει ότι οι Ευρωπαίοι δεν έχουν κανέναν ρόλο στις διαπραγματεύσεις και η Ουάσινγκτον ξεκαθαρίζει ότι τίποτα δεν έχει οριστικοποιηθεί.
«Η ασφάλεια της Ευρώπης βρίσκεται σε σημείο καμπής», τόνισε με μήνυμά της στο «Χ», η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία μαζί με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα συμμετείχαν στην άτυπη σύνοδο μιας μικρής ομάδας Ευρωπαίων ηγετών. Έφτασε «στο Παρίσι για κρίσιμες συνομιλίες. Η ασφάλεια της Ευρώπης βρίσκεται σε σημείο καμπής. Ναι, πρόκειται για την Ουκρανία, αλλά και για εμάς. Χρειαζόμαστε επειγόντως ένα νέο τρόπο σκέψης. Χρειαζόμαστε ενίσχυση της άμυνας. Και τα χρειαζόμαστε και τα δύο τώρα», τόνισε η φον ντερ Λάιεν.
Today in Paris we reaffirmed that Ukraine deserves peace through strength.
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) February 17, 2025
Peace respectful of its independance, sovereignty, territorial integrity, with strong security guarantees.
Europe carries its full share of the military assistance to Ukraine.
At the same time we need… pic.twitter.com/xdAnkeWr4v
Από την πλευρά του, ο Αντόνιο Κόστα τόνισε ότι στη σημερινή σύνοδο στο Παρίσι, υπό την προεδρία του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και παρουσία του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, διεξήχθησαν διαβουλεύσεις «για την κατάσταση στην Ουκρανία και την ασφάλεια της Ευρώπης». «Αυτή είναι η αρχή μιας διαδικασίας που θα συνεχιστεί με την εμπλοκή όλων των εταίρων που δεσμεύονται για την ειρήνη και την ασφάλεια της Ευρώπης. Η ΕΕ και τα κράτη-μέλη της θα παίξουν κεντρικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία», τόνισε, με ανάρτησή του στο «Χ», ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η έκτακτη συνεδρίαση Ευρωπαίων ηγετών στη Γαλλία «επιβεβαίωσε» ότι η Ουκρανία «αξίζει την ειρήνη δια της ισχύος», δήλωσαν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα σε κοινή ανάρτησή τους στην πλατφόρμα X. «Η Ουκρανία αξίζει ειρήνη δια της ισχύος, μια ειρήνη που σέβεται την ανεξαρτησία της, την κυριαρχία της και την εδαφική της ακεραιότητα», δήλωσαν οι δύο ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά την έκτακτη συνεδρίαση Ευρωπαίων ηγετών στην οποία συμμετείχαν και οι δύο. «Η Ευρώπη αναλαμβάνει πλήρως το μερίδιο της στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία που της αναλογεί. Ταυτόχρονα, χρειαζόμαστε την ενίσχυση της άμυνας στην Ευρώπη», πρόσθεσαν στο μήνυμα αυτό.
«Οφείλουμε να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την Ουκρανία η οποία μπορεί να βασίζεται σε μας» δήλωσε, στο περιθώριο της σημερινής άτυπης ευρωπαϊκής μίνι συνόδου κορυφής στο Παρίσι, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς. Ο καγκελάριος της Γερμανίας ανέφερε επίσης ότι δεν μπορεί να επιβληθεί καμία συμφωνία κάθ' υπαγόρευση (diktat) στην Ουκρανία, ενώ τάχθηκε υπέρ της χαλάρωσης των κανόνων της δημοσιονομικής πειθαρχίας της ΕΕ ούτως ώστε να μπορέσουν τα κράτη μέλη της να ανταποκριθούν στις δαπάνες για την παροχή της αμυντικής και οικονομικής βοήθειας προς την Ουκρανία.
Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να εντείνουν τη στήριξή τους στην Ουκρανία, αυξάνοντας ταυτόχρονα τις αμυντικές δαπάνες τους στο εσωτερικό τους, ώστε να προστατευθούν από τη Ρωσία, προειδοποίησε η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντέρικσεν, μετά την άτυπη σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών στο Παρίσι. «Η Ρωσία απειλεί όλη την Ευρώπη τώρα, δυστυχώς», είπε στους δημοσιογράφους η Φρεντέρικσεν.
Σύμφωνα με τη Δανέζα πρωθυπουργό, μια ταχεία κατάπαυση του πυρός μπορεί να δώσει στη Ρωσία την ευκαιρία να ανασυνταχθεί και να επιτεθεί ξανά στην Ουκρανία ή σε κάποια άλλη χώρα της Ευρώπης. «Δεν βλέπω ενδείξεις ότι οι Ρώσοι θέλουν ειρήνη», υπογράμμισε. Η Φρεντέρικσεν σημείωσε ότι, αναφορικά με την αύξηση των αμυντικών δαπανών, θα πρέπει να γίνουν συζητήσεις στην ΕΕ για τους δημοσιονομικούς κανόνες. Τόνισε όμως ότι η συνάντηση στο Παρίσι ήταν «άτυπη» και όχι για να ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, είπε σε δηλώσεις του ότι είναι αναγκαία μια αμερικανική εγγύηση (US backstop) μετά την επίτευξη της ειρήνης στην Ουκρανία γιατί «είναι ο μόνος τρόπος για την αποτραπεί αποτελεσματικά μια νέα επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία».
BREAKING: Sir Keir Starmer says a US 'backstop' is the only path to peace in Ukraine. This comes ahead of a scheduled meeting between the prime minster and President Trump.
— Sky News (@SkyNews) February 17, 2025
https://t.co/PAiZ4D1jU3
📺 Sky 501, Virgin 602, Freeview 233 and YouTube pic.twitter.com/KGsJ5pUi3T
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε σήμερα, στο τέλος της έκτακτης συνόδου για την ασφάλεια στο Παρίσι, ότι η Ευρώπη συνειδητοποιεί πως οι σχέσεις της με τις ΗΠΑ εισέρχονται σε «νέα φάση». «Όλοι οι συμμετέχοντες στη συνάντηση αυτή συνειδητοποιούν ότι η διατλαντική σχέση, η Βορειοατλαντική Συμμαχία και η φιλία μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, εισήλθαν σε μια νέα φάση. Όλοι το διαπιστώνουμε αυτό», δήλωσε ο Τουσκ στους δημοσιογράφους. Όπως τόνισε, οι συμμετέχοντες στη συνάντηση διαπιστώνουν επίσης «ότι ήρθε η ώρα για μια πολύ πιο σημαντική ευρωπαϊκή ικανότητα αυτοάμυνας». «Υπήρξε συμφωνία, ομόφωνα, για το γεγονός ότι μια αύξηση, και μια σαφής αύξηση των αμυντικών δαπανών, είναι απολύτως απαραίτητη, και ότι δεν υπάρχει λόγος να θυμώνουμε όταν ένας Αμερικανός σύμμαχος λέει να ξοδέψουμε περισσότερα, να είμαστε πιο δυνατοί, να είμαστε πιο ανθεκτικοί. Οι δηλώσεις αυτές δικαιολογούνται απολύτως από τα γεγονότα», υπογράμμισε ο Τουσκ. Ο Πολωνός πρωθυπουργός δήλωσε επίσης ότι υπάρχει «μια πολύ σημαντική επιβεβαίωση, ότι οι αμυντικές δαπάνες δεν θα αντιμετωπίζονται πλέον ως υπερβολικές δαπάνες, επομένως δεν θα κινδυνεύουμε από τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος και όλες τις δυσάρεστες συνέπειές της».
Από την πλευρά του πάντως, νωρίτερα, ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τη Ρωσία και την Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ, είπε σε δημοσιογράφους στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες πως κανείς δεν θα επιβάλει μια ειρηνευτική συμφωνία στην ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι, αφού η τελική απόφαση εναπόκειται στον ίδιο και στον ουκρανικό λαό. Ανέφερε επίσης ότι αναμένεται σύντομα να οριστικοποιηθεί το ταξίδι του στην Ουκρανία, όπου θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της χώρας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Υπενθυμίζεται πως ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Μάικ Γουόλτς και ο ειδικός απεσταλμένος για τη Μέση Ανατολή Στιβ Γουίτκοφ θα εκπροσωπήσουν τις ΗΠΑ στις συνομιλίες με τη Ρωσία, οι οποίες θα διεξαχθούν αύριο Τρίτη στο Ριάντ, ανακοίνωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Οι τρεις Αμερικανοί αξιωματούχοι «θα συναντηθούν με τη ρωσική αντιπροσωπεία στο Ριάντ την Τρίτη», δήλωσε η Τάμι Μπρους εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και ο Γιούρι Ουσάκοφ, σύμβουλος του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν για θέματα εξωτερικής πολιτικής, αναμένεται να μεταβούν σήμερα αεροπορικώς στο Ριάντ γι' αυτή τη συνάντηση, είχε επισημάνει νωρίτερα η ρωσική προεδρία.
