Η Τζέιν Γκούντολ, η γυναίκα που άλλαξε για πάντα την επιστήμη της πρωτευοντολόγου, άφησε πίσω της ένα τελευταίο, ανατρεπτικό μήνυμα. Σε μια συνέντευξη που δόθηκε λίγους μήνες πριν τον θάνατό της, και κυκλοφόρησε μετά τον θάνατό της σε ηλικία 91 ετών, η διάσημη ερευνήτρια προχώρησε σε μια τολμηρή φαντασίωση: να στείλει τον Ντόναλντ Τραμπ, τον Έλον Μασκ, τον Βλαντιμίρ Πούτιν, τον Σι Τζινπίνγκ και τον Μπενιαμίν Νετανιάχου σε ένα διαστημόπλοιο χωρίς επιστροφή.
Η συνέντευξη, που περιλαμβάνεται στο ντοκιμαντέρ Famous Last Words του Netflix, καταγράφηκε τον Μάρτιο και παρέμεινε απόρρητη έως τον θάνατό της την περασμένη εβδομάδα. «Υπάρχουν άνθρωποι που δεν συμπαθώ, και θα ήθελα να τους βάλω σε ένα από τα διαστημόπλοια του Μασκ και να τους στείλω στον πλανήτη που είναι βέβαιος πως θα ανακαλύψει», δήλωσε η Γκούνταλ στον σκηνοθέτη Μπραντ Φάλτσουκ.
Όταν εκείνος τη ρώτησε αν ο ίδιος ο Έλον Μασκ θα βρισκόταν ανάμεσά τους, εκείνη απάντησε με χαρακτηριστική ειρωνεία: «Απολύτως. Θα ήταν ο οικοδεσπότης. Μαζί του θα έβαζα τον Τραμπ και κάποιους από τους πιο φανατικούς υποστηρικτές του. Και φυσικά, τον Πούτιν, τον Σι και τον Νετανιάχου με την ακροδεξιά κυβέρνησή του. Όλους αυτούς στο ίδιο διαστημόπλοιο, χωρίς επιστροφή».
Οι «άλφα» άνθρωποι και η επιθετικότητα
Η Γκούντολ, που αφιέρωσε τη ζωή της στη μελέτη της συμπεριφοράς των χιμπατζήδων στην Τανζανία, συνέκρινε τις συμπεριφορές εξουσίας των ανθρώπων με εκείνες των «άλφα αρσενικών» του ζωικού βασιλείου. Είχε ήδη αναφερθεί δημόσια στον Ντόναλντ Τραμπ από το 2022, λέγοντας στο MSNBC πως «συμπεριφέρεται όπως οι χιμπατζήδες όταν διεκδικούν κυριαρχία – περπατούν ορθοί, φουσκώνουν το στήθος τους και προσπαθούν να εκφοβίσουν».
Στο ντοκιμαντέρ εξηγεί: «Υπάρχουν δύο τύποι άλφα. Ο ένας χρησιμοποιεί μόνο τη βία και σύντομα χάνει τη θέση του. Ο άλλος χρησιμοποιεί το μυαλό του – ξέρει πότε να επιτεθεί και πότε να συμμαχήσει. Αυτός κρατά πολύ περισσότερο».
Παράλληλα, αναφέρθηκε στο πώς τόσο οι άνθρωποι όσο και οι χιμπατζήδες «παρασύρονται» από τη συλλογική επιθετικότητα: «Όταν ένας βλέπει έναν ξένο, τρομάζει, σηκώνεται η τρίχα του, δείχνει θυμό. Αυτό μεταδίδεται στους υπόλοιπους – η επιθετικότητα είναι μεταδοτική».
«Ζούμε σε σκοτεινούς καιρούς, αλλά υπάρχει ελπίδα»
Αν και μίλησε με σαφή ανησυχία για το μέλλον, η Γκούντoλ δεν εγκατέλειψε ποτέ την πίστη της στην ανθρώπινη καλοσύνη. «Πιστεύω πως οι περισσότεροι άνθρωποι είναι καλοί. Η ελπίδα μου είναι να αναθρέψουμε μια νέα γενιά συμπονετικών πολιτών», είπε.
Η ίδια παρομοίασε τη σύγχρονη πολιτική κρίση με τη σκοτεινή περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, λέγοντας: «Είναι όπως ο Τσόρτσιλ στον πόλεμο, δεν χάνεις το κουράγιο σου. Πολεμάς με ό,τι έχεις, ακόμη και με σπασμένα μπουκάλια».
Κλείνοντας τη συνέντευξη, απηύθυνε μια τελευταία έκκληση: «Ακόμα και τώρα, που ο πλανήτης σκοτεινιάζει, υπάρχει ελπίδα. Αν τη χάσουμε, γινόμαστε αδρανείς. Αν θέλουμε να σώσουμε ό,τι όμορφο απομένει στον κόσμο, πρέπει να σκεφτόμαστε τι κάνουμε κάθε μέρα. Γιατί, όταν πολλαπλασιάζονται οι μικρές πράξεις, φέρνουν μεγάλη αλλαγή».
Με πληροφορίες από Guardian