Όταν το τίμημα της αλήθειας αποδεικνύεται βαρύ

Τομπάιας Γουλφ: «Το παλιό σχολείο» Facebook Twitter
Ο συγγραφέας Τομπάιας Γουλφ
0


Ο ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Τομπάιας Γουλφ (γ. 1945), παρά τα βραβεία που έχει αποσπάσει για τις νουβέλες και τα τσεχοφικής υφής διηγήματά του, όχι μόνο άργησε να μεταφραστεί στη γλώσσα μας, αλλά και από τα τρία βιβλία του που εκδόθηκαν κάποια στιγμή στην Ελλάδα («Το παλιό σχολείο», «Ο κλέφτης του στρατοπέδου», «Η χαρά του πολεμιστή και άλλα διηγήματα») κανένα δεν κυκλοφορεί πια…

Όσοι έχουν δει τις «Αγεφύρωτες σχέσεις» του Μάικλ Κέιτον-Τζόουνς με τους Ρόμπερτ ντε Νίρο και Έλεν Μπάρκιν, δεν αποκλείεται να έχουν εντοπίσει τον Γουλφ «κρυμμένο» πίσω από την εφηβική μορφή του Λεονάρντο ντι Κάπριο, σ’ έναν από τους πρώτους ρόλους της καριέρας του. Βασισμένη στο αυτοβιογραφικό του μυθιστόρημα «This boy’s life», η ταινία εκτυλίσσεται στην επαρχία τα χρόνια του ’50, τότε που το αμερικανικό όνειρο αναζωπυρωνόταν, και παρακολουθεί την προσπάθεια μιας χωρισμένης μητέρας να ξαναφτιάξει τη ζωή της μ’ έναν νέο δυναμικό σύντροφο. Στο πρόσωπο, ωστόσο, του τελευταίου, ο γιος της αντικρίζει έναν άξεστο δυνάστη. Και η μόνη διέξοδος που του προσφέρεται είναι η επανάσταση και η φυγή.

Έργο μυθοπλασίας βασισμένο σε βιωμένο υλικό, το «Παλιό σχολείο» (μετ. Π. Κοντογιάννης, Πόλις, 2008) πιάνει τη σκυτάλη από το σημείο που το alter ego του Τομπάιας Γουλφ, πάντα μανιώδης αναγνώστης και υπότροφος σπουδαστής τώρα σ’ ένα αριστοκρατικό οικοτροφείο αρρένων της Νέας Αγγλίας, αγωνίζεται να ισορροπήσει ανάμεσα στην ντροπή που νιώθει για την ταπεινή καταγωγή του και τη φιλοδοξία που συνεπαίρνει όλο του το είναι, να καταξιωθεί δηλαδή μια μέρα ως σπουδαίος συγγραφέας. Πώς, όμως, είναι δυνατόν να διαπρέψει σ’ έναν στίβο όπου για να λάμψει κάτι πρέπει να ’ναι αληθινό, όταν ο ίδιος συνεχίζει να παίζει κρυφτό με το παρελθόν του, απαλείφει τις εβραϊκές του ρίζες και απορρίπτει τον πραγματικό του εαυτό;

Ο εκκολαπτόμενος συγγραφέας προχωρεί σε λογοκλοπή, ανήμπορος ν’ αντιληφθεί πως οικειοποιείται, έστω και παραλλάσσοντάς το ελαφρώς, το ξένο έργο. Απ’ τη μεριά του, ουδέποτε είχε υπάρξει τόσο ειλικρινής, αλλά η αλήθεια του δεν παύει να στηρίζεται σ’ ένα ψέμα που θ’ αποκαλυφθεί.

Δομημένο σ’ εννιά κεφάλαια, μέσα από τα οποία ζωντανεύουν και οι μορφές του ποιητή Ρόμπερτ Φροστ, της δημοφιλούς αλλά αμφιλεγόμενης Άιν Ραντ και του καταπονημένου Έρνεστ Χέμινγουεϊ λίγους μήνες πριν αυτοκτονήσει, το «Παλιό σχολείο» μάς εισάγει σ’ ένα σύμπαν όπου η λογοτεχνία διαθέτει μεγαλύτερη βαρύτητα από την πολιτική, όπου τ’ αγόρια νοιάζονται περισσότερο για τις λέξεις παρά για τα κορίτσια κι όπου, όταν παραβιάζεται ο σχολικός κώδικας τιμής, οι κυρώσεις είναι εξευτελιστικές.

«Παλιό σχολείο» (μετ. Π. Κοντογιάννης, Πόλις, 2008)
Tobias Wolff, Το Παλιό σχολείο, μετ. Π. Κοντογιάννης, Πόλις, 2008. Το βιβλίο είναι εξαντλημένο στον εκδότη. 

Όπως όλοι σχεδόν οι συμμαθητές του, έτσι κι ο ανώνυμος αφηγητής του βιβλίου λαχταράει να διακριθεί στον ετήσιο διαγωνισμό διηγήματος που συνοδεύει την επίσκεψη ενός διάσημου συγγραφέα στο σχολείο, με έπαθλο μια κατ’ ιδίαν συνομιλία του εκλεκτού προσκεκλημένου με τον σπουδαστή που εκείνος έχει στέψει νικητή. Παραλυμένος από θαυμασμό τόσο για τα γραπτά όσο και για τον μύθο που περιβάλλει τον Χέμινγουεϊ, ο ήρωας του Γουλφ αναβάλλει διαρκώς την αναμέτρησή του με τη λευκή σελίδα. Μέχρι που, ξεφυλλίζοντας μια παλιά λογοτεχνική επιθεώρηση αντίπαλου κολεγίου θηλέων, η ματιά του πέφτει σ’ ένα διήγημα που τον εκφράζει σε τέτοιο σημείο, λες κι η δημιουργός του είχε λεηλατήσει το θησαυροφυλάκιό του κι όλα του τα μυστικά είχαν εκτεθεί: το ξεπούλημα των παλιών του φίλων για καινούργιους, η λύσσα του για κοινωνική μετεγγραφή, το βάσανο να υποδύεται πως είναι άλλος για να τον αποδεχτούν.

Ο εκκολαπτόμενος συγγραφέας προχωρεί σε λογοκλοπή, ανήμπορος ν’ αντιληφθεί πως οικειοποιείται, έστω και παραλλάσσοντάς το ελαφρώς, το ξένο έργο. Απ’ τη μεριά του, ουδέποτε είχε υπάρξει τόσο ειλικρινής, αλλά η αλήθεια του δεν παύει να στηρίζεται σ’ ένα ψέμα που θ’ αποκαλυφθεί. Παρ’ όλα αυτά, η αποβολή του από το σχολείο, η ολιγόμηνη επιβίωσή του στη Νέα Υόρκη με χαμαλοδουλειές και η εθελοντική του στράτευση αργότερα στον πόλεμο του Βιετνάμ δεν θα τον απομακρύνουν από τον στόχο του. Κι όταν πια θα τον έχει πετύχει, όλες του οι ψευδαισθήσεις θα έχουν κάνει φτερά. Γιατί, στο μεσοδιάστημα, δούλεψε τόσο σκληρά όπως όλοι εκείνοι που κάποτε περιφρονούσε, έζησε περισσότερο «σαν τραπεζίτης παρά σαν παράνομος» και οι μεγαλύτερες χαρές του δεν ήταν άλλες από τις οικογενειακές…

Ο συγγραφέας, μας λέει ο Τομπάιας Γουλφ, δεν ζει οπωσδήποτε μια συναρπαστική ζωή. Και κατά κανόνα, οι «παράνομοι» γράφουν το ίδιο καλά με τους «τραπεζίτες», αν και για πιο σύντομο χρονικό διάστημα. «Κάποιοι ευδοκιμούν σαν καιροσκόπα παράσιτα, κρυμμένοι ανάμεσα στους συμπολίτες τους, κι άλλοι προτιμούν την κακουχία κάθε μορφής ερήμου». Κανένας όμως δεν μπορεί να πει πότε ακριβώς έγινε συγγραφέας. «Όλα συγκροτούνται πολύ αργότερα, κι αφού οι ιστορίες ειπωθούν πολλές φορές, παίρνουν το χαρακτήρα της ανάμνησης και μπλοκάρουν κάθε άλλο μονοπάτι ιχνηλασίας». Κάπως έτσι προέκυψε και το «Παλιό σχολείο»: ένα μυθιστόρημα ενηλικίωσης και μαθητείας στην Αμερική του 1960, ιδανικό για τους γητεμένους από την τέχνη της γραφής σε κάθε χώρα, σε κάθε εποχή.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πάτρικ Λι Φέρμορ «Η εποχή της δωρεάς»

Το πίσω ράφι / Το «χωριατόπουλο χωρίς χαλινάρι» που εξελίχθηκε σε ρομαντικό ταξιδιωτικό συγγραφέα

Ο Πάτρικ Λι Φέρμορ και το συναρπαστικό χρονικό της νεανικής του περιπλάνησης στην Ευρώπη, πριν αρχίσει να ακούει στο όνομα «Μιχάλης» στην Κρήτη και «Παντελής» στη Μάνη, προτού γίνει ο «ξένος» που διαφήμισε την Ελλάδα όσο ελάχιστοι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Συγγενής»

Το Πίσω Ράφι / «Συγγενής»: Ένα ταξίδι αυτογνωσίας με μια μεγάλη ανατροπή

Εκείνο που προσεγγίζει η Καρολίνα Μέρμηγκα στο βιβλίο της είναι οι ανθρώπινες σχέσεις, όπως αυτές ορίζονται από τα δεσμά της οικογένειας, τις υπαρξιακές μας ανάγκες, τις κοινωνικές συμβάσεις.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η όχι και τόσο ξαφνική μανία με τον Έρμαν Έσε 

Βιβλίο / Η όχι και τόσο ξαφνική μανία με τον Έρμαν Έσε 

Το έργο του Έρμαν Έσε, είτε ως λαμπρού εκφραστή της κεντροευρωπαϊκής παράδοσης, είτε ως σύγχρονου μελετητή της ενδοσκόπησης, αποδεικνύεται πολύ πιο επίκαιρο και επιδραστικό από οποιοδήποτε life coaching, δεσπόζοντας ακόμα στις κορυφές των παγκόσμιων μπεστ σέλερ. Οι εκδόσεις Διόπτρα επανεκδίδουν τα πιο γνωστά βιβλία του με μοντέρνα εξώφυλλα και νέες μεταφράσεις. 
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Βιβλίο / Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Από την Αμοργό ως την Αλεξανδρούπολη και από την Ξάνθη ως τη Μυτιλήνη, τα μικρά βιβλιοπωλεία αποκτούν για πρώτη φορά συλλογική φωνή. Βιβλιοπώλες και βιβλιοπώλισσες αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ