«Η Νίκη στους καταρράκτες»: Ένα καλοκαιρινό διήγημα του Άκη Δήμου για τη LIFO

«Η Νίκη στους καταρράκτες»: Ένα καλοκαιρινό διήγημα του Άκη Δήμου για τη LIFO Facebook Twitter
Εικονογράφηση: Γιώργος Γούσης/LIFO
0

Στη Δήμητρα Ματσούκα

 

Kυριάκο, δεν με νίκησες, μη βιαστείς να χαρείς.

Όταν θα διαβάζεις αυτές τις γραμμές, εγώ θα είμαι στο καράβι, δεκαέξι, μπορεί και δεκαοχτώ ναυτικά μίλια από την Αλεξανδρούπολη, σε απόσταση αναπνοής από τη Σαμοθράκη. Προχωρημένο μεσημέρι στο κατάστρωμα και από το βάθος θα 'ρχονται πουλιά, προφανώς γλάροι, αλλά μπορεί και πελαργοί ή ερωδιοί, ίσως και τ' άλλα που τα λένε καρδινάλιους και που δεν ξέρω ούτε πώς είναι, ούτε αν ακολουθούν καράβια, αλλά μ' αρέσει τ' όνομά τους, περιέργως πώς με ηρεμεί. Έτσι να με φαντάζεσαι: πλησίστια.

Ολομόναχη, μ' ένα κίτρινο φόρεμα που δεν το 'χω βάλει ποτέ γιατί δεν μου 'κανε - το είχα βρει μισοτιμής και το 'χα πάρει δυο νούμερα μικρότερο με την προοπτική πως κάποια στιγμή θ' αδυνατίσω και να που συνέβη. Δεκατέσσερα κιλά μείον από Νοέμβρη μέχρι Απρίλιο, αθόρυβα κι αργά, χωρίς κόπο, ούτε δίαιτες, ούτε υστερίες. Δεν ξέρω πώς έγινε, ακατάσχετη η απώλεια βάρους, κυρίως μετά τον θάνατο του Χατζηπαρασίδη και τη συνακόλουθη αναγκαστική περίοδο της ανεργίας μου. Άλλος γέρος δεν υπήρχε για ντάντεμα ούτε και πρόκειται, το έχω ορκιστεί. Δεν τέλειωσα ολόκληρη Δραματική για να σέρνω μια αναπηρική στα ξεκοιλιασμένα πεζοδρόμια της Μητροπολίτου Ιωσήφ και των πέριξ. Εγώ, μια γεννημένη ντάμα, άλλο δεν θα επιτρέψω στον εαυτό μου να μαραίνεται. Ή τραγωδός ή άνεργη, εκατομμύρια με την ίδια μοίρα σ' αυτήν τη χώρα, μια χαρά μπορώ να ζήσω με μαρούλι και Φιλαδέλφεια λάιτ, το απέδειξα. Ακόμη και στη μελιτζανόπιτα της μάνας σου ανένδοτη, άθικτο το 'χω το ταψί στο ψυγείο, μόλις αδειάσει να κάνεις απόψυξη.

Ούτε να φουντάρω από ψηλά πρόκειται, δεν ζω εγώ για ν' αυτοκτονήσω. Ούτε, το ξαναλέω, για να διαβάζω τη Λαίδη Τσάτερλι σε υπερήλικες ζω, ούτε για να παίζω τη Χάιντι στα παιδικά, αν θέλουν Ανδρομάχη, να συμφωνήσω, αν πάλι όχι, με γεια τους οι κρυόκωλες που διαλέγουν. Θα τα σκεφτώ όλ' αυτά στο κατάστρωμα, δευτερόλεπτα μετά τη στιγμή που θα περάσει απ' τον νου μου η πιθανότητα μιας θεαματικής ρίψης στο Θρακικό, πλην θα την απορρίψω αμέσως, η αποδημία μου μέσω πελάγους ας παραμείνει μια θερμή ποιητική εικόνα, εσαεί φανταστική και αφρισμένη.

θα πλησιάζω -συνέχισε να με φαντάζεσαι- όλο και περισσότερο το λιμάνι της Καμαριώτισσας, θα φαίνεται κιόλας το Σάος που οι ντόπιοι το λένε Φεγγάρι, 1.611 μέτρα η κορυφή του, 1.611 και τα τελευταία λεφτά μου στην Εθνική, να που ήρθε η ώρα να το μάθεις τόσο καιρό που με πιλατεύεις. Για υψόμετρο μπορεί να είναι αμύθητα, θα ευφυολογήσω χαμογελώντας μόνη μου, για να ζήσεις δεν φτάνουν, μη γελάς σαν ηλίθιος. Εγώ δεν είμαι βουνό, έχω άλλες ανάγκες, κι αν ήμουν, θα 'μουνα σίγουρα χαμηλότερο, γεμάτο καστανιές, θάμνους ευωδιαστούς και λιλιπούτειες κουφάλες, καταλύματα για περιπλανώμενες σαύρες. Και πάλι Νίκη θα με λέγανε, πάντοτε Νίκη. Κι ας με κορόιδευες μια ζωή «Νίκη, Νίκη, η ζωή μαζί σου μανίκι» - εγώ τι να πω, με τι ομοιοκαταληκτεί το Κυριάκος; Με τίποτα δεν ταιριάζεις εσύ, πουθενά δεν κουμπώνεις.

Δεν ξέρω πώς μου ήρθε η Σαμοθράκη, μη με ρωτάς. Εδώ δεν ξέρω πώς μου 'ρθαν τόσα και τόσα, από το μεσημέρι που θάψαμε τον Χατζηπαρασίδη εγώ κι ο γιος του ο μεγάλος, ο Σωτήρης -ο άλλος είναι στον Καναδά, δεν προλάβαινε-, τα πάνω κάτω η ζωή μου, ξεμαλλιασμένη κι ασυνάρτητη. Από παντού δανεικά: λεφτά, αισθήματα, οι παλάμες του γέρου στα μπούτια μου, χλιαρά νερά απ' το λάστιχο του μπαλκονιού και ξηλωμένα αστέρια στα μπουγαδόσκοινα. Λάθος όλα, και πιο πολύ εσύ.

Και τα φιλιά σου ακόμα υποθηκευμένα, να πώς φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Έχει νόημα να σ' τα θυμίζω; Αναρωτιέμαι. Αλλάζει τίποτα; Τίποτα, αλλά και να ξεχάσω, ακατόρθωτο. Και θα τα θυμηθώ πάλι όλα, εκεί, στο κατάστρωμα, ανάμεσα στη Λήμνο και την Ίμβρο, κι άλλα πουλιά απ' το βάθος, κι άλλα κύματα. Θα τσαλακώνω το κουτάκι της μπίρας στη χούφτα μου απαρηγόρητη, με το μυαλό μου στους καταρράκτες του νησιού και στις βάθρες του, λιμνάζοντας κι εγώ, ανελέητα ιδρωμένη, τίποτα δεν θα θέλω να με νοιάζει, θα μπορέσω.

Ξημερώνοντας η πρώτη μου μέρα στη Σαμοθράκη θα τρέξω στον Φονιά για να ξεπλυθώ. Θα με τυλίξει ρωμαλέος ο χείμαρρος, πόση ώρα θέλει για να βγούνε τόσοι χειμώνες από πάνω σου, αφού δεν ήταν μόνο ο τελευταίος -ο θανατηφόρος για τον Χατζηπαρασίδη- αλλά και όλοι οι προηγούμενοι. Κρύα διαμερίσματα και ταριχευμένα κρεβάτια, παγερές οντισιόν και παγωμένες υποσχέσεις, μόνιμες αφραγκίες και περιστασιακές στιγμές ανακούφισης - κυρίως εκείνα τα πρώτα δεκαπέντε λεπτά που κράταγα στα χέρια μου τα πενηντάευρα του μακαρίτη εργοδότη μου, πριν βάλω κάτω μολύβι και χαρτί και δω πως δεν μου φτάνουν και πως, αν δεν ήθελα να ξαναπαίξω μπροστά σ' έναν εσμό κακομαθημένων νηπίων τη γελαδοθρεμμένη παρθένα των Άλπεων, καλά θα έκανα να βρω κάτι άλλο. Το οποίο άλλο ποτέ δεν μπόρεσα να προσδιορίσω με σαφήνεια, άρα ούτε και να το κυνηγήσω. Πού αντοχές; Εδώ δεν είχα το κουράγιο να κυνηγήσω εσένα τόσα βράδια που χανόσουνα ένας Θεός ξέρει πού.

Αδύναμη, όπως πάντα, και τώρα, θα πέσω στα χέρια του Φονιά. Ηλιοβασίλεμα μ' όλο τον καταρράκτη καταπάνω μου, ασφυκτικά σφιγμένη στα νερά του, όλες οι απαντήσεις μιλημένες απ' το στόμα του. Κι ας μην τις ψάχνω πια, ας μη μου χρειάζονται. Ας μη μου χρειάζεται κανείς, εγώ από τ' ασήμαντα και τα παραπεταμένα θα βρω την άκρη: ιριδισμοί στις βάθρες και θροΐσματα των πλατανιών, τ' αυλάκια μιας τυχαίας πέτρας στην παραλία κι ένα φτερό αφημένο στην ψηλότερη πολεμίστρα του Πύργου των Γατελούζων, φεγγάρια που κατρακυλάνε στις πλαγιές κι ο ουρανός μια θάλασσα. Από κάτι δυσανάγνωστα μονοσύλλαβα ολόκληρη η αφήγηση του μέλλοντός μου, χαράματα στο Ιερό των Μεγάλων Θεών, Ιέρεια απ' τα δέκα μου, να σβήνει ο άνεμος στ' αυτιά μου, αναγγέλλοντας τις νίκες μου που έρχονταν - τον ακούς τον αέρα, Κυριάκο; Και τι σου λέει εσένα, του εκ γενετής κουφού, μόνο στου εγωισμού σου τα μουγκρίσματα τ' αυτιά σου ανοιχτά;

Θα τα ξεδιαλύνω όλα εγώ στη Σαμοθράκη. Δουλειές και έρωτες κι εκείνο το ανεξήγητο πλάκωμα στο διάφραγμα τα βράδια του Σαββάτου. Ούτε έναν κόμπο δεν θ' αφήσω άλυτο, το ξέρω το ταλέντο μου καλύτερα απ' τον καθένα. Πάντα, εξάλλου, με τραβούσαν τα μυστήρια, εκπαιδευμένη από νήπιο να βρίσκω τις λύσεις, τις κρύπτες και τους μυστικούς συνδυασμούς. Ό,τι στοίχημα θες ότι θα 'μουν η πρώτη στις τελετές των Καβείρων - σου 'χει μείνει κάνα δίευρο να στοιχηματίσεις ή σ' τα 'φαγαν όλα τα φρουτάκια; Ακόμα και θαμμένη να με βρουν, με τα φτερά μου και

τα δύο άθικτα, απλωμένα, θα με ξεθάψουν. «Κύριε, εύραμεν μια γυναίκα!», θα φωνάξει ένας εργάτης στον επικεφαλής της ανασκαφής κι όλο το συνεργείο θα τρέξει να με υποδεχτεί με αλαλαγμούς, τρομάζοντας στη θέα μου έτσι θεόρατη όπως θα 'μαι, μαρμάρινη και φλογερή, πραγματική νικήτρια πρώτη φορά στη ζωή μου.

Πρώτη δημοσίευση στην έντυπη LiFO τον Ιούλιο του 2017

Βιβλίο
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΕΠΕΞ Γυναικείες φωνές από διαφορετικά μέρη του κόσμου

Βιβλίο / Από τη Μαλαισία μέχρι το Μεξικό: 5 νέα βιλία που αξίζει να διαβάσετε

5 συγγραφείς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη χαράζουν νέους δρόμους στη λογοτεχνία. Ανάμεσά τους, η Τζόχα Αλχάρθι που κέρδισε το Booker και η βραβευμένη με Πούλιτζερ Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Αρχαιολογία / Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Η διακεκριμένη ιστορικός Mary Beard στο βιβλίο της «Οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες. Οι ηγεμόνες του αρχαίου ρωμαϊκού κόσμου», παρουσιάζει τη ζωή και το έργο των αυτοκρατόρων μέσα από ανεκδοτολογικές αφηγήσεις και συναρπαστικές λεπτομέρειες, που θυμίζουν απολαυστικό μυθιστόρημα. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια εστιάζει στον ρόλο των δούλων, τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στη σεξουαλική ζωή των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
M. HULOT
Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Βιβλίο / Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Από την Αμοργό ως την Αλεξανδρούπολη και από την Ξάνθη ως τη Μυτιλήνη, τα μικρά βιβλιοπωλεία αποκτούν για πρώτη φορά συλλογική φωνή. Βιβλιοπώλες και βιβλιοπώλισσες αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ