«Η Νίκη στους καταρράκτες»: Ένα καλοκαιρινό διήγημα του Άκη Δήμου για τη LIFO

«Η Νίκη στους καταρράκτες»: Ένα καλοκαιρινό διήγημα του Άκη Δήμου για τη LIFO Facebook Twitter
Εικονογράφηση: Γιώργος Γούσης/LIFO
0

Στη Δήμητρα Ματσούκα

 

Kυριάκο, δεν με νίκησες, μη βιαστείς να χαρείς.

Όταν θα διαβάζεις αυτές τις γραμμές, εγώ θα είμαι στο καράβι, δεκαέξι, μπορεί και δεκαοχτώ ναυτικά μίλια από την Αλεξανδρούπολη, σε απόσταση αναπνοής από τη Σαμοθράκη. Προχωρημένο μεσημέρι στο κατάστρωμα και από το βάθος θα 'ρχονται πουλιά, προφανώς γλάροι, αλλά μπορεί και πελαργοί ή ερωδιοί, ίσως και τ' άλλα που τα λένε καρδινάλιους και που δεν ξέρω ούτε πώς είναι, ούτε αν ακολουθούν καράβια, αλλά μ' αρέσει τ' όνομά τους, περιέργως πώς με ηρεμεί. Έτσι να με φαντάζεσαι: πλησίστια.

Ολομόναχη, μ' ένα κίτρινο φόρεμα που δεν το 'χω βάλει ποτέ γιατί δεν μου 'κανε - το είχα βρει μισοτιμής και το 'χα πάρει δυο νούμερα μικρότερο με την προοπτική πως κάποια στιγμή θ' αδυνατίσω και να που συνέβη. Δεκατέσσερα κιλά μείον από Νοέμβρη μέχρι Απρίλιο, αθόρυβα κι αργά, χωρίς κόπο, ούτε δίαιτες, ούτε υστερίες. Δεν ξέρω πώς έγινε, ακατάσχετη η απώλεια βάρους, κυρίως μετά τον θάνατο του Χατζηπαρασίδη και τη συνακόλουθη αναγκαστική περίοδο της ανεργίας μου. Άλλος γέρος δεν υπήρχε για ντάντεμα ούτε και πρόκειται, το έχω ορκιστεί. Δεν τέλειωσα ολόκληρη Δραματική για να σέρνω μια αναπηρική στα ξεκοιλιασμένα πεζοδρόμια της Μητροπολίτου Ιωσήφ και των πέριξ. Εγώ, μια γεννημένη ντάμα, άλλο δεν θα επιτρέψω στον εαυτό μου να μαραίνεται. Ή τραγωδός ή άνεργη, εκατομμύρια με την ίδια μοίρα σ' αυτήν τη χώρα, μια χαρά μπορώ να ζήσω με μαρούλι και Φιλαδέλφεια λάιτ, το απέδειξα. Ακόμη και στη μελιτζανόπιτα της μάνας σου ανένδοτη, άθικτο το 'χω το ταψί στο ψυγείο, μόλις αδειάσει να κάνεις απόψυξη.

Ούτε να φουντάρω από ψηλά πρόκειται, δεν ζω εγώ για ν' αυτοκτονήσω. Ούτε, το ξαναλέω, για να διαβάζω τη Λαίδη Τσάτερλι σε υπερήλικες ζω, ούτε για να παίζω τη Χάιντι στα παιδικά, αν θέλουν Ανδρομάχη, να συμφωνήσω, αν πάλι όχι, με γεια τους οι κρυόκωλες που διαλέγουν. Θα τα σκεφτώ όλ' αυτά στο κατάστρωμα, δευτερόλεπτα μετά τη στιγμή που θα περάσει απ' τον νου μου η πιθανότητα μιας θεαματικής ρίψης στο Θρακικό, πλην θα την απορρίψω αμέσως, η αποδημία μου μέσω πελάγους ας παραμείνει μια θερμή ποιητική εικόνα, εσαεί φανταστική και αφρισμένη.

θα πλησιάζω -συνέχισε να με φαντάζεσαι- όλο και περισσότερο το λιμάνι της Καμαριώτισσας, θα φαίνεται κιόλας το Σάος που οι ντόπιοι το λένε Φεγγάρι, 1.611 μέτρα η κορυφή του, 1.611 και τα τελευταία λεφτά μου στην Εθνική, να που ήρθε η ώρα να το μάθεις τόσο καιρό που με πιλατεύεις. Για υψόμετρο μπορεί να είναι αμύθητα, θα ευφυολογήσω χαμογελώντας μόνη μου, για να ζήσεις δεν φτάνουν, μη γελάς σαν ηλίθιος. Εγώ δεν είμαι βουνό, έχω άλλες ανάγκες, κι αν ήμουν, θα 'μουνα σίγουρα χαμηλότερο, γεμάτο καστανιές, θάμνους ευωδιαστούς και λιλιπούτειες κουφάλες, καταλύματα για περιπλανώμενες σαύρες. Και πάλι Νίκη θα με λέγανε, πάντοτε Νίκη. Κι ας με κορόιδευες μια ζωή «Νίκη, Νίκη, η ζωή μαζί σου μανίκι» - εγώ τι να πω, με τι ομοιοκαταληκτεί το Κυριάκος; Με τίποτα δεν ταιριάζεις εσύ, πουθενά δεν κουμπώνεις.

Δεν ξέρω πώς μου ήρθε η Σαμοθράκη, μη με ρωτάς. Εδώ δεν ξέρω πώς μου 'ρθαν τόσα και τόσα, από το μεσημέρι που θάψαμε τον Χατζηπαρασίδη εγώ κι ο γιος του ο μεγάλος, ο Σωτήρης -ο άλλος είναι στον Καναδά, δεν προλάβαινε-, τα πάνω κάτω η ζωή μου, ξεμαλλιασμένη κι ασυνάρτητη. Από παντού δανεικά: λεφτά, αισθήματα, οι παλάμες του γέρου στα μπούτια μου, χλιαρά νερά απ' το λάστιχο του μπαλκονιού και ξηλωμένα αστέρια στα μπουγαδόσκοινα. Λάθος όλα, και πιο πολύ εσύ.

Και τα φιλιά σου ακόμα υποθηκευμένα, να πώς φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Έχει νόημα να σ' τα θυμίζω; Αναρωτιέμαι. Αλλάζει τίποτα; Τίποτα, αλλά και να ξεχάσω, ακατόρθωτο. Και θα τα θυμηθώ πάλι όλα, εκεί, στο κατάστρωμα, ανάμεσα στη Λήμνο και την Ίμβρο, κι άλλα πουλιά απ' το βάθος, κι άλλα κύματα. Θα τσαλακώνω το κουτάκι της μπίρας στη χούφτα μου απαρηγόρητη, με το μυαλό μου στους καταρράκτες του νησιού και στις βάθρες του, λιμνάζοντας κι εγώ, ανελέητα ιδρωμένη, τίποτα δεν θα θέλω να με νοιάζει, θα μπορέσω.

Ξημερώνοντας η πρώτη μου μέρα στη Σαμοθράκη θα τρέξω στον Φονιά για να ξεπλυθώ. Θα με τυλίξει ρωμαλέος ο χείμαρρος, πόση ώρα θέλει για να βγούνε τόσοι χειμώνες από πάνω σου, αφού δεν ήταν μόνο ο τελευταίος -ο θανατηφόρος για τον Χατζηπαρασίδη- αλλά και όλοι οι προηγούμενοι. Κρύα διαμερίσματα και ταριχευμένα κρεβάτια, παγερές οντισιόν και παγωμένες υποσχέσεις, μόνιμες αφραγκίες και περιστασιακές στιγμές ανακούφισης - κυρίως εκείνα τα πρώτα δεκαπέντε λεπτά που κράταγα στα χέρια μου τα πενηντάευρα του μακαρίτη εργοδότη μου, πριν βάλω κάτω μολύβι και χαρτί και δω πως δεν μου φτάνουν και πως, αν δεν ήθελα να ξαναπαίξω μπροστά σ' έναν εσμό κακομαθημένων νηπίων τη γελαδοθρεμμένη παρθένα των Άλπεων, καλά θα έκανα να βρω κάτι άλλο. Το οποίο άλλο ποτέ δεν μπόρεσα να προσδιορίσω με σαφήνεια, άρα ούτε και να το κυνηγήσω. Πού αντοχές; Εδώ δεν είχα το κουράγιο να κυνηγήσω εσένα τόσα βράδια που χανόσουνα ένας Θεός ξέρει πού.

Αδύναμη, όπως πάντα, και τώρα, θα πέσω στα χέρια του Φονιά. Ηλιοβασίλεμα μ' όλο τον καταρράκτη καταπάνω μου, ασφυκτικά σφιγμένη στα νερά του, όλες οι απαντήσεις μιλημένες απ' το στόμα του. Κι ας μην τις ψάχνω πια, ας μη μου χρειάζονται. Ας μη μου χρειάζεται κανείς, εγώ από τ' ασήμαντα και τα παραπεταμένα θα βρω την άκρη: ιριδισμοί στις βάθρες και θροΐσματα των πλατανιών, τ' αυλάκια μιας τυχαίας πέτρας στην παραλία κι ένα φτερό αφημένο στην ψηλότερη πολεμίστρα του Πύργου των Γατελούζων, φεγγάρια που κατρακυλάνε στις πλαγιές κι ο ουρανός μια θάλασσα. Από κάτι δυσανάγνωστα μονοσύλλαβα ολόκληρη η αφήγηση του μέλλοντός μου, χαράματα στο Ιερό των Μεγάλων Θεών, Ιέρεια απ' τα δέκα μου, να σβήνει ο άνεμος στ' αυτιά μου, αναγγέλλοντας τις νίκες μου που έρχονταν - τον ακούς τον αέρα, Κυριάκο; Και τι σου λέει εσένα, του εκ γενετής κουφού, μόνο στου εγωισμού σου τα μουγκρίσματα τ' αυτιά σου ανοιχτά;

Θα τα ξεδιαλύνω όλα εγώ στη Σαμοθράκη. Δουλειές και έρωτες κι εκείνο το ανεξήγητο πλάκωμα στο διάφραγμα τα βράδια του Σαββάτου. Ούτε έναν κόμπο δεν θ' αφήσω άλυτο, το ξέρω το ταλέντο μου καλύτερα απ' τον καθένα. Πάντα, εξάλλου, με τραβούσαν τα μυστήρια, εκπαιδευμένη από νήπιο να βρίσκω τις λύσεις, τις κρύπτες και τους μυστικούς συνδυασμούς. Ό,τι στοίχημα θες ότι θα 'μουν η πρώτη στις τελετές των Καβείρων - σου 'χει μείνει κάνα δίευρο να στοιχηματίσεις ή σ' τα 'φαγαν όλα τα φρουτάκια; Ακόμα και θαμμένη να με βρουν, με τα φτερά μου και

τα δύο άθικτα, απλωμένα, θα με ξεθάψουν. «Κύριε, εύραμεν μια γυναίκα!», θα φωνάξει ένας εργάτης στον επικεφαλής της ανασκαφής κι όλο το συνεργείο θα τρέξει να με υποδεχτεί με αλαλαγμούς, τρομάζοντας στη θέα μου έτσι θεόρατη όπως θα 'μαι, μαρμάρινη και φλογερή, πραγματική νικήτρια πρώτη φορά στη ζωή μου.

Πρώτη δημοσίευση στην έντυπη LiFO τον Ιούλιο του 2017

Βιβλίο
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM