«Κύθηρα - Ο μακρινός εγγονός»: Ένα καλοκαιρινό διήγημα της Κάλλιας Παπαδάκη για τη LiFO

«Κύθηρα - Ο μακρινός εγγονός»: Ένα καλοκαιρινό διήγημα της Κάλλιας Παπαδάκη για τη LiFO Facebook Twitter
Εικονογράφηση: Dreyk the Pirate
0

Χθες γνώρισα τον μακρινό εγγονό του Μπαρμπαρόσα σε ένα τραπέζι. Ήταν λίγο χλωμός, ή έτσι μου φάνηκε, όπως έπεφτε το φως πάνω στο βλοσυρό προφίλ του. Ήταν νευρικός κι έδινε την εντύπωση πως κάτι τον ταλανίζει. «Πρώτη σου φορά στα Κύθηρα;» ρώτησε η οικοδέσποινα, μα δεν πήρε απάντηση, παρά μονάχα εισέπραξε ένα μουγκρητό επιδοκιμασίας για το κυρίως πιάτο, μοσχάρι στον φούρνο με θυμαρίσιες πατάτες, που είναι σπάνιες στη Χώρα και βγαίνουν κάθε δέκα χρόνια στη ράχη του φαραγγιού. Τότε πρόσεξα το σημάδι πάνω από το τοξωτό του φρύδι· εξέβαλλε με χάρη και τόνιζε λοξά την απαρχή των μήλων, λες και το 'χε σμιλέψει ο Κριτίας, τέτοιας μαεστρίας άγγιγμα τον είχε χαρακώσει, μα δεν το 'κανα κουβέντα, ίσως γιατί δεν ήθελα να τον φέρω σε θέση δύσκολη. Και δεν το κρύβω, αναρωτήθηκα αν θα 'χε στις γυναίκες πέραση ένας τέτοιος άνδρας, μα γρήγορα απώλεσα τους συλλογισμούς μου, γιατί η γυναίκα μου με πρόσταξε να την ακολουθήσω στα μέσα δωμάτια, ήθελε να μου μιλήσει.

«Τον είδες πώς κρατούσε το πιρούνι;» και δεν χρειάστηκε δεύτερη κουβέντα για να καταλάβω ποιον είχαν σημαδέψει τα λόγια της, κούνησα το κεφάλι λες και μου ήταν αδιάφορο, «σκέτος αγριάνθρωπος» είπε και μασούλησε δυο ραπανάκια που ήταν εκτός εποχής, όμως η οικοδέσποινα, εγγονή του πολυμήχανου Άιφελ, τα 'χε φέρει από το Παρίσι με ιδιωτικό τζετ στο Τσιρίγο, «οι μόνες ενδείξεις ευαισθησίας απάνω του είναι οι φακίδες του» ίσα που πρόφερε, αναμασώντας το τρυφερό φύλλο μαρουλιού που επιδέξια κρατούσε στο τόσο νόστιμο, μονίμως απορημένο στόμα της. Δεν πρόφτασε να αποτελειώσει το κρεσέντο παρατηρητικότητά της και μ' ένα νεύμα του χεριού έδωσε άδοξο τέλος στην κουβέντα μας, είχε έρθει η ώρα του γλυκού και τα πρώτα ποτήρια σαμπάνιας έδιναν την υπόσχεση πως το δείπνο θα βαστούσε ώρες πολλές ακόμη.

Τον πλησίασα, γιατί δεν είχα τίποτα καλύτερο να κάνω, άλλωστε είναι γνωστό πως είμαι από τη φύση μου ολίγον τι ζερβός και άρρυθμος, και η μουσική σε συνδυασμό με τη χορευτική μου αγαρμποσύνη μου φέρνει πάντοτε στον νου τις δέκα πληγές του συμπαθούς αν και πολυπαθούς Φαραώ. Στο εγγύς παρελθόν έχουν συμβεί πράγματα τρομερά σε μένα και στους οικείους μου, και όλα αυτά τυχαίνει να λαμβάνουν χώρα με το έναυσμα της πιο αθώας και συνάμα περιπαικτικής σκέψης, αυτής του ενός και τόσο δα μικρού, χορευτικού πηδήματος ή τερτιπιού των ώμων και της μέσης· σεισμοί, κατακλυσμοί, βοριάδες και νοτιάδες μεγάλης εντάσεως και ισχύος, ακριβοπληρωμένα διαζύγια και δακρύβρεχτοι χωρισμοί, όλα ετούτα ανακινούνται και γιγαντώνονται, ορμώμενα από το ένα και μοναδικό μου αδέξιο ζάλο. Για του λόγου το αληθές και για να μην τα πολυλογώ, πριν από επτά χρόνια, τόσα πάνε από την τελευταία φορά που χόρεψα ένα προσχηματικό κι ολιγόλεπτο, μα παθιασμένο φοξ αγγλέζ στην κεντρική πλατεία με θέα τη χαράδρα, κι ενόσω στροβιλιζόμουν σαν ανάλαφρο κύμα, πάνω στη φανταστική προκυμαία π' ατένιζε τα Βιαράδικα, κύμα ανάμεσα στα ανάδελφα κύματα ξένων και ντόπιων, άνοιξε το άπατο ρήγμα στα Μητάτα ολάκερο να μας καταπιεί, χώρισε στα δύο η Αγία Τριάδα, έπεσαν κεραυνοί και λίγο έλειψε να φτάσουμε κατρακυλώντας στον Αβλέμονα, πώς σωθήκαμε από τα έγκατα της γης, Έλληνες, Ολλανδοί κι Ελβετοί δεν ξέρω, έκτοτε δεν το 'χω ξανατολμήσει· λένε πως ο μικρός Μπαρμπαρόσα έχει βάλει στο μάτι το νησί για επενδύσεις, άραγε ν' αληθεύει;

«Θα μείνεις καιρό;» τον ρωτάω τάχα αδιάφορα, «όσο χρειαστεί» μου απαντάει και δεν παίρνει τα μάτια του απάνω από τη γυναίκα μου, που χορεύει βλακωδώς με την οικοδέσποινα ένα είδος ροκ εν ρολ μπολιασμένο με κάτι που θυμίζει τα πρώτα βήματα της Τζάνις Τζόπλιν στην πειραματική σκηνή, σιγοπίνοντας μπουρμπουλήθρες σαμπάνιας κι ενθυμούμενη χρόνια φοιτητικά κι ανέμελα σε πανεπιστήμια και κοινόβια του εξωτερικού, «μικροδείχνει» μου πετάει, «ποιος;» αναρωτιέμαι φωναχτά και δεν περιμένει να μου απαντήσει, μόνο τινάζεται μεμιάς, και κατευθύνεται ευθύβολα στην πίστα, σωστός κατακτητής των απάτριδων κορασίδων που, μεταξύ μας, φέρνουν λιγάκι σε κόρες μωρές, που σταφίδιασαν στο πρώτο άγγιγμα του ήλιου και σκέβρωσαν σαν πέρασε και τις προσπέρασε η πρώτη, μα παντοτινή αγάπη.

«Θα μείνεις απόψε;» να 'ταν αυτό που άκουσα από τα χείλη της γυναίκας μου, που πρόφερε βουβά τρεις λάγνους ψίθυρους και τους ακούμπησε στο μέσον της νύχτας σαν προσευχή και φυλαχτό μιας ώρας περασμένης, και 'κείνος τι να της ψιθύρισε στο αυτί σαν έσκυψε και λίγωσε και σούφρωσε τα χείλη, κι ήταν τότε που 'ρθε η οικοδέσποινα και κύκλωσε τα βήματά μου σε έναν μαινόμενο χορό δικό της, από ποτό κι από θυμό και ζήλια, για να μου πει πως ο μακρινός εγγονός Μπαρμπαρόσα έχει βάλει στο μάτι τα δέκα στρέμματά μας, πάνω ψηλά στην Παλαιοχώρα, το μόνο καταφύγιο και το στερνό που δεν κατέκτησε ο προγονός του στην Κακιά Λαγκάδα, και κάθε τέλη τ' Αυγούστου κάνουμε το μνημόσυνο, η μόνη και μοναδική οικογένεια που γλίτωσε το φονικό από τον πειρατή και σφαγιαστή Μπαρμπαρόσα.

Έτσι κι εγώ ο Χριστιανός πήρα το θάρρος και κούνησα λιγάκι τον γοφό, τη μέση ταλάντευσα, τα χέρια ξεθάρρεψα κι εγώ αναθάρρεψα κι αρχίνισα έναν χορό της νιότης μου τρελό, μέχρι να ξημερώσει.

=====

Χρήσιμες Υποσημειώσεις

Η Παλαιοχώρα καταστράφηκε το 1537 από τον αρχιναύαρχο του τουρκικού στόλου Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, ο οποίος κούρσεψε την πολιτεία, έσφαξε τους κατοίκους, πυρπόλησε και ρήμαξε την άλλοτε ζωντανή πρωτεύουσα, η οποία δεν κατοικήθηκε ποτέ ξανά.

Τον Ιανουάριο του 2006 ισχυρός σεισμός 6,9 Ρίχτερ έπληξε τα Μητάτα και την εκκλησία της Αγίας Τριάδας.

Βιβλίο
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Εμμανουήλ Καραλής: Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, στο χειροκρότημα και στη λάμψη, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν

Οι Αθηναίοι / Manolo: «Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν»

Έχει μάθει να περνά τον πήχη, να ξεπερνά τους φόβους και να καταρρίπτει στερεότυπα. Θεωρεί ότι η ζωή του αθλητή μοιάζει πολύ με τη ζωή του μοναχού. Ο πρωταθλητής στο άλμα επί κοντώ αφηγείται τη ζωή του και μιλά για τα παιδικά του χρόνια, τις όμορφες και δύσκολες στιγμές, την ψυχική του υγεία, τον έρωτα, την πίστη και την αγάπη που τον κρατούν όρθιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Βιβλίο / Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Πενήντα χρόνια μετά την άγρια δολοφονία του, οι προγνώσεις του για τον φασισμό είναι πιο επείγουσες από ποτέ, σημειώνει η Βρετανίδα συγγραφέας Ολίβια Λέινγκ, το νέο βιβλίο της οποίας περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία του «Σαλό (120 Μέρες στα Σόδομα)».
THE LIFO TEAM
Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Βιβλίο / Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Η διάσημη συγγραφέας Όντρι Λορντ αντιμετώπισε τη διάγνωσή της με το θάρρος και το ακτιβιστικό πνεύμα που πάντα τη διέκρινε: Τα «Ημερολόγια Καρκίνου» δεν είναι μια «καταγραφή δακρύων μόνο» αλλά και μια κραυγή οργής εναντίον της καταπίεσης που βιώνουν οι γυναίκες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Βιβλίο / Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Σ’ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Book of Lives: A Memoir of Sorts», που προδημοσιεύει η «Guardian», η διάσημη συγγραφέας περιγράφει τον τρόπο που βίωσε την απώλεια του επί μισό αιώνα συντρόφου της Γκρέαμ Γκίμπσον το 2019.
THE LIFO TEAM
«Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Βιβλίο / «Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο της Ιρλανδής συγγραφέως, που έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων και αναγνωσιμότητας. Καταγράφουμε τις πρώτες εντυπώσεις από την ανάγνωσή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Άμιτι Γκέιτζ «Ο καλός πατέρας»

Το πίσω ράφι / Έχουν και οι ψεύτες τη χάρη τους. Στα μυθιστορήματα τουλάχιστον

Ο «Καλός πατέρας» της Άμιτι Γκέιτζ πραγματεύεται την κατασκευή της ανθρώπινης ταυτότητας, τον άρρηκτο δεσμό γονιού και παιδιού και τη μεταναστευτική εμπειρία, θίγοντας όψεις του αμερικανικού ονείρου.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ