«Κρύο στη Δονούσα»: Ένα καλοκαιρινό διήγημα του Κωστή Μαραβέγια για τη LiFO

«Κρύο στη Δονούσα»: Ένα καλοκαιρινό διήγημα του Κωστή Μαραβέγια για τη LiFO Facebook Twitter
Εικονογράφηση: Γιώργος Γούσης/ LIFO
1

14 Αυγούστου 2012.

Πατήσια. Το κρύο στο σπίτι τσουχτερό. Το πάπλωμα πιο παγωμένο και από το άψυχο κορμί μου που περιφέρω σαν τον επιτάφιο στους ώμους τις τελευταίες εβδομήντα δύο ώρες στα τριάντα τρία τετραγωνικά ψύχους στο χασαποψυγείο που μ' έχει αφήσει. Απλά. Έκλεισε την πόρτα κι έφυγε. Στη Δονούσα πάει. Έτσι λέει. Μάλλον με έχει βαρεθεί. Έτσι λέω. Κι εγώ με βαριέμαι πού και πού, αλλά δεν με εγκαταλείπω έτσι εύκολα. Ειδικά τις παγωμένες μέρες του Αυγούστου. Φτιάχνω ένα ζεστό τσάι και κρατιέμαι ζωντανός. Το τρέμουλο παραμένει και το ρίγος στο στήθος καλά δονεί. Δονούσα. Χωρίς εμένα. Δεν μου το πρότεινε καν. Όλα παγωμένα έξω. Καλοριφέρ μέχρι τώρα δεν ανάψανε. Το κρύο του Αυγούστου, όμως, δεν αντέχεται.

Η πιο κρύα μέρα του χρόνου είναι τον Δεκαπενταύγουστο. Πέρυσι είχαν κλειστεί όλοι στα σπίτια τους και δεν έβγαινε κανείς. Έρημη πόλη, άδειοι δρόμοι, γεμάτοι υπερχειλισμένους κάδους σκουπιδιών.

Αποφασίζω να βγω.

Στη Δονούσα θα είναι σίγουρα πιο ζεστά από εδώ. Ίσως κάτω από τον ήλιο βρω την ανεκτή θερμοκρασία επιβίωσης. Κι εκείνη κάπου εκεί θα είναι. Θα τη βρω και θα την αγκαλιάσω. Αδειάζω και την τελευταία γουλιά του μπράντι. Πίνω για να ζεσταθώ.

Φεύγω.

Αρκετά ριψοκίνδυνο, αλλά θα το αντέξω. Φοράω μπλούζα μάλλινη, γάντια, κασκόλ, μπουφάν, αντιανεμικό, αδιάβροχο, την πιτζάμα από μέσα δεν τη βγάζω , παντελόνι από πάνω, ορειβατικά μποτάκια και πάω.

Ο ταξιτζής με κοιτάζει περίεργα. Η αλήθεια είναι πως δεν κυκλοφορεί ψυχή.

Μόνον εγώ έχω το κουράγιο να βγαίνω έξω μ' αυτό το ψύχος. Του ζητάω ευγενικά να βάλει καλοριφέρ. Έχει, λέει, κλιματισμό. Πειραιά, του λέω. Διακοπές, μου λέει. Δονούσα, του λέω. Θα γίνεται χαμός, μου λέει. Λογικό, αφού είναι πιο ζεστά από εδώ, του λέω.

Φτάνω στο λιμάνι.

Μπαίνω στο καράβι.

Τα σαλόνια άδεια. Λίγοι επιβάτες, ζευγάρια αγκαλιασμένα προσπαθούν να ζεσταθούν. Φοράω και το αντιανεμικό πάνω από το μπουφάν. Το σφραγίζω μέχρι το τέλος, σαν πτώμα που μόλις αναγνωρίστηκε σε νεκροτομείο συνείδησης. Άβουλο, λιγόψυχο, κατακερματισμένο σώμα. Τσακισμένο από το κρύο ντεκολτέ της. Ληγμένα εμπριμέ αισθήματα σε παλ αποχρώσεις.

Αποκοιμιέμαι.

Φτάνω.

Κατεβαίνω.

Αντικρίζω την επιγραφή: «Καλώς ήλθατε στη Δονούσα. Εδώ δεν θα σας ανακαλύψει κανείς». Όπως στο Έβερεστ. Πόσοι θαμμένοι κάτω από το χιόνι και δεν τους βρήκαν ποτέ. Εδώ τουλάχιστον το λένε στα μούτρα σου. Το πολικό ψύχος θα μας αφανίσει και θα μας εξαφανίσει.

Παντού παγωμένη θάλασσα.

Με κύματα. Αφρισμένα. Σαν τα σάλια των οργισμένων φιλιών.

Μετανιώνω που ήρθα. Φυσάει πολύ. Κρυώνω. Με δυσκολία περπατώ κόντρα στα φουρτουνιασμένα μποφόρια. Στάλες αλμύρας πάνω μου, σκληρές σαν χαλάζι Σιβηρίας. Φοράω την κουκούλα μου.

Ξαναμπαίνω σε ταξί.

Στο μοναδικό ταξί της Δονούσας. Λιβάδι, του λέω. Με κοιτάζει περίεργα.

Κι αυτός. Ευγενικά του ζητάω να κλείσει τα τζάμια. Ο αέρας είναι πολύς.

Παγώνει το πρόσωπό μου. Δεν τα κλείνει. Ούτε μου απαντάει. Θα 'θελα να τον πνίξω. Ή να του δαγκώσω τον λαιμό, να τον αναισθητοποιήσω και να τον κάψω στο τζάκι. Ζωντανό. Φτάνω στο Λιβάδι. Είμαι ψηλά. Στο βάθος παραλία. Παντού θάλασσα. Και κόσμος. Κατεβαίνω με προσοχή. Ευτυχώς, τα χιόνια έχουν λιώσει και δεν γλιστράει. Όσο πλησιάζω διακρίνω γυμνά κορμιά να περιφέρονται αριστερά δεξιά. Συνονθύλευμα μουσικών ακούγεται, μπερδεμένες και διαφορετικές. Από Αφρική έως Παραλιακή. Τζέμπε κρουστά και μπουζούκια ελληνικά. Όλο το φάσμα. Αναίσθητοι από τις χαμηλές θερμοκρασίες. Όλοι τους. Κυκλοφορούν γυμνοί. Αφύσικο. Αδιανόητο.

Δεν κρυώνουν;

Βλέπω και σκηνές για το βράδυ που πέφτει πιο πολύ η θερμοκρασία. Στον Όλυμπο είχαμε κι εμείς. Θυμάσαι;

Πλησιάζω. Με δυσκολία περπατάω στην άμμο με τα ορειβατικά. Η άμμος έχει πιάσει πάγο. Σε κάθε βήμα μου σπάει και ακούω τον κρότο. Γύρω μου είναι όλοι γυμνοί. Σταματάνε κάθε κίνηση και δραστηριότητα. Με κοιτάζουν. Με κοιτάζουν σχολαστικά. Με μίσος και απορία. Μου λένε να φύγω από την παραλία. Τους εξηγώ πολύ ευγενικά πως ψάχνω ζεστασιά, κινδυνεύω από το ψύχος. Μου λένε να γδυθώ ή να φύγω. Δεν μου φαίνονται φυσιολογικοί. Μαζεύονται κι άλλοι γυμνοί από κάθε μέτρο και σαντιμέτρ της παραλίας. Είναι πολλοί. Με κυκλώνουν απειλητικά. Υψώνουν τη φωνή. Διατάζουν να γδυθώ. Μάλλον θέλουν να με βιάσουν. Ανώμαλοι σαδιστές και αρχαιολάγνοι θέλουν να με κάνουν δέηση στον θεό της παραφροσύνης. Μετά, μόλις πέσει η νύχτα, θ' ανάψουν φωτιά, θα με ψήσουν και υπό τη συνοδεία των αφρικανικών κρουστών τους θα με φάνε. Κανίβαλοι παντού. Ένας ξανθός μαλλιάς με κοιτάζει και χαϊδεύεται. Το δέρμα του είναι κόκκινο. Σε μερικά σημεία πολύ κόκκινο. Κυρίως στην πλάτη. Το ψύχος τού έχει δημιουργήσει εγκαύματα. Δεν δείχνει να πονάει.

Αρχίζω να ιδρώνω. Ψυχοσωματικό θα είναι. Κρυώνω και ιδρώνω όλο και πιο πολύ. Νιώθω τα ρούχα μου να κολλάνε πάνω μου και αρχίζω να παγώνω. Μικροί κρύσταλλοι πάγου σχηματίζονται στη ρινική κοιλότητα και στο εσωτερικό των αυτιών. Κάποιος με σπρώχνει να φύγω. Αναπνέω με δυσκολία. Δεν φεύγω. Ψάχνω ζεστασιά, λέω. Μου μιλάνε με ακόμη πιο έντονο ύφος. Δεν τους ακούω πια. Ο ήλιος με τυφλώνει. Χάνω την ισορροπία μου. Ζαλίζομαι. Πέφτω κάτω. Το κρύο με κυριεύει. Το κεφάλι μου πέφτει αβίαστα πάνω στην παγωμένη άμμο. Αν η άμμος ήταν τσιμέντο, θα έσκαγε και θ' άνοιγε σαν καρπούζι. Φρόζεν. Το στόμα μου έχει γεμίσει με μείγμα από πάγο και άμμο. Σε τσακωμό, πέρυσι στην Αμοργό, μου είχες πετάξει μια χούφτα άμμο. Θυμάσαι; Την έφτυνα για δύο μέρες. Έφτυνα άμμο και ξερνούσα σιωπή ώσπου να σκάσω. Και μετά άρχισα να κρυώνω.

Χάνω τις αισθήσεις μου.

...

Αποκοιμιέμαι.

Φτάνω.

Κατεβαίνω.

Ξυπνάω σε νοσοκομείο.

Από πάνω μου εσύ. Χαίρομαι που σε βλέπω. Σου χάλασα τις διακοπές μάλλον. Λυπάμαι και ντρέπομαι γι' αυτό. Αλλά χαίρομαι που είσαι δίπλα μου.

Θερμοπληξία μου λες.

Πλήξη σου λέω. Σκέτη πλήξη.

Πλήξη απ' το κενό που άφησες φεύγοντας.

Πρώτη δημοσίευση στην έντυπη LiFO τον Ιούλιο του 2012

 

Βιβλίο
1

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Νόρμαν Μέιλερ «Μάγισσα τέχνη»

Το πίσω ράφι / Νόρμαν Μέιλερ: «Οι καλλιτέχνες δίνουν όρκο να είναι εγωιστές. Ειδάλλως, δεν θα γίνει τίποτα»

Ο Αμερικανός συγγραφέας ξεκίνησε μη μπορώντας να συντάξει μια πρόταση, αλλά με το πρώτο του μυθιστόρημα ξεχώρισε. Έκτοτε διαβάστηκε, αμφισβητήθηκε, προκάλεσε κι έμεινε ως το τέλος διαυγής και θαρραλέος.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Εμμανουήλ Καραλής: Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, στο χειροκρότημα και στη λάμψη, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν

Οι Αθηναίοι / Manolo: «Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν»

Έχει μάθει να περνά τον πήχη, να ξεπερνά τους φόβους και να καταρρίπτει στερεότυπα. Θεωρεί ότι η ζωή του αθλητή μοιάζει πολύ με τη ζωή του μοναχού. Ο πρωταθλητής στο άλμα επί κοντώ αφηγείται τη ζωή του και μιλά για τα παιδικά του χρόνια, τις όμορφες και δύσκολες στιγμές, την ψυχική του υγεία, τον έρωτα, την πίστη και την αγάπη που τον κρατούν όρθιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Βιβλίο / Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Πενήντα χρόνια μετά την άγρια δολοφονία του, οι προγνώσεις του για τον φασισμό είναι πιο επείγουσες από ποτέ, σημειώνει η Βρετανίδα συγγραφέας Ολίβια Λέινγκ, το νέο βιβλίο της οποίας περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία του «Σαλό (120 Μέρες στα Σόδομα)».
THE LIFO TEAM
Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Βιβλίο / Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Η διάσημη συγγραφέας Όντρι Λορντ αντιμετώπισε τη διάγνωσή της με το θάρρος και το ακτιβιστικό πνεύμα που πάντα τη διέκρινε: Τα «Ημερολόγια Καρκίνου» δεν είναι μια «καταγραφή δακρύων μόνο» αλλά και μια κραυγή οργής εναντίον της καταπίεσης που βιώνουν οι γυναίκες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Βιβλίο / Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Σ’ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Book of Lives: A Memoir of Sorts», που προδημοσιεύει η «Guardian», η διάσημη συγγραφέας περιγράφει τον τρόπο που βίωσε την απώλεια του επί μισό αιώνα συντρόφου της Γκρέαμ Γκίμπσον το 2019.
THE LIFO TEAM
«Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Βιβλίο / «Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο της Ιρλανδής συγγραφέως, που έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων και αναγνωσιμότητας. Καταγράφουμε τις πρώτες εντυπώσεις από την ανάγνωσή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Άμιτι Γκέιτζ «Ο καλός πατέρας»

Το πίσω ράφι / Έχουν και οι ψεύτες τη χάρη τους. Στα μυθιστορήματα τουλάχιστον

Ο «Καλός πατέρας» της Άμιτι Γκέιτζ πραγματεύεται την κατασκευή της ανθρώπινης ταυτότητας, τον άρρηκτο δεσμό γονιού και παιδιού και τη μεταναστευτική εμπειρία, θίγοντας όψεις του αμερικανικού ονείρου.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ