Το Κρεμλίνο υποβάθμισε τις συζητήσεις περί επικείμενης συνόδου κορυφής ανάμεσα στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και τον Ουκρανό Βολοντίμιρ Ζελένσκι, την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ επανέλαβε την έκκλησή του για συνάντηση των δύο ηγετών με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Η πίεση για μια διμερή συνάντηση ακολούθησε την πρόσφατη συνάντηση του Αμερικανού προέδρου με τον Πούτιν στην Αλάσκα, καθώς και την υποδοχή επτά Ευρωπαίων ηγετών και του Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα.
Τραμπ για Πούτιν: Είναι πιθανό να μην θέλει να κάνει συμφωνία
Ο Τραμπ παραδέχθηκε ότι η σύγκρουση είναι «δύσκολο να λυθεί» και αναγνώρισε πως είναι πιθανό ο Ρώσος πρόεδρος να μην ενδιαφέρεται για τον τερματισμό των εχθροπραξιών. «Θα μάθουμε για τον πρόεδρο Πούτιν τις επόμενες εβδομάδες», δήλωσε την Τρίτη. «Είναι πιθανό να μην θέλει να κάνει συμφωνία». Ο Πούτιν, εάν ισχύει αυτό, αντιμετωπίζει «δύσκολη κατάσταση», πρόσθεσε ο Τραμπ, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Τη Δευτέρα, ο Ρώσος πρόεδρος είπε στον Τραμπ ότι ήταν «ανοιχτός» στην ιδέα απευθείας συνομιλιών με την Ουκρανία, ωστόσο την επόμενη ημέρα ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ υποβάθμισε αυτήν τη δήλωση, επαναλαμβάνοντας ότι κάθε πιθανή συνάντηση πρέπει να προετοιμαστεί «σταδιακά... ξεκινώντας από το επίπεδο των ειδικών και στη συνέχεια περνώντας από όλα τα απαιτούμενα βήματα».
Ο Ρώσος αναπληρωτής εκπρόσωπος στον ΟΗΕ, Ντμίτρι Πολιάνσκι, δήλωσε στο BBC πως «κανείς δεν έχει απορρίψει» την πιθανότητα απευθείας συνομιλιών, «αλλά δεν θα πρέπει να γίνει μια συνάντηση απλώς για τη συνάντηση».
Την Τρίτη, μεταδόθηκε ότι ο Πούτιν πρότεινε στον Τραμπ ο Ζελένσκι να ταξιδέψει στη Μόσχα για συνομιλίες - κάτι που η Ουκρανία δύσκολα θα δεχόταν. Η πρόταση φάνηκε σαν μια κίνηση της Ρωσίας να καταθέσει μια εξωπραγματική επιλογή που το Κίεβο δεν θα μπορούσε ποτέ να αποδεχθεί.
Οι τελευταίες συζητήσεις φαίνεται να έδωσαν στον Τραμπ μια πιο ρεαλιστική εικόνα για τις πολυπλοκότητες του πολέμου και το χάσμα ανάμεσα στις απαιτήσεις της Μόσχας και τη στάση του Κιέβου.
Η κατάπαυση του πυρός, την οποία είχε υποσχεθεί πως θα μπορούσε να αποσπάσει από τον Πούτιν, δεν υλοποιήθηκε. Τώρα ο Αμερικανός πρόεδρος δηλώνει πως η Ουκρανία και η Ρωσία θα πρέπει να προχωρήσουν απευθείας σε μια μόνιμη ειρηνευτική συμφωνία. Παρ’ όλα αυτά, σημειώθηκε κάποια πρόοδος ως προς τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία.
Ο Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες φαίνεται να έπεισαν τον Τραμπ ότι τέτοιες δεσμεύσεις είναι απαραίτητες για την κυριαρχία του Κιέβου σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας.
Οι εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία στο προσκήνιο
Την Τρίτη, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να στηρίξουν τους Ευρωπαίους «από αέρος», εάν εκείνοι αναλάβουν να αναπτύξουν στρατεύματα στο έδαφος της Ουκρανίας σε περίπτωση εκεχειρίας ή ειρήνης. Ωστόσο, απέκλεισε την αποστολή Αμερικανών στρατιωτών. Δεν διευκρίνισε αν η αεροπορική υποστήριξη θα περιλάμβανε μόνο παροχή πληροφοριών ή και χρήση μαχητικών αεροσκαφών.
Την ίδια ώρα, η γαλλοβρετανική «Συμμαχία των Προθύμων» δήλωσε ότι εργάζεται για να οριστικοποιήσει σχέδια δημιουργίας δύναμης ασφαλείας που θα μπορούσε να αναπτυχθεί στην Ουκρανία μετά τον τερματισμό των εχθροπραξιών. Μετά από διαδικτυακή συνάντηση της ομάδας την Τρίτη, εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ δήλωσε ότι τις επόμενες ημέρες θα υπάρξει επαφή με τις ΗΠΑ ώστε να «ενισχυθούν περαιτέρω τα σχέδια για την παροχή ισχυρών εγγυήσεων ασφαλείας».
Πόσο πιθανή είναι μια συνάντηση Πούτιν - Ζελένσκι για την Ουκρανία
Μετά τη συνάντησή του με τον Πούτιν και τις πρόσφατες συνομιλίες με τον Ζελένσκι, ο Τραμπ φαίνεται πλέον να πιστεύει ότι οι απευθείας συνομιλίες μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας θα μπορούσαν να φέρουν πιο κοντά μια ειρηνευτική συμφωνία - αν και αναγνώρισε πως υπάρχει «τεράστια καχυποψία» μεταξύ των δύο ηγετών.
Η τελευταία τους συνάντηση ήταν το 2019. Έκτοτε, ο πόλεμος της Μόσχας εναντίον του Κιέβου έχει προκαλέσει δεκάδες χιλιάδες θύματα, τεράστιες καταστροφές και συνεχιζόμενες αεροπορικές επιθέσεις σε αμάχους.
Ο Πούτιν θεωρεί τον Ζελένσκι «μη νόμιμο» και τον κατηγορεί για την όλο και στενότερη σχέση της Ουκρανίας με τη Δύση. Εδώ και χρόνια, προβάλλει αβάσιμους ισχυρισμούς περί «νεοναζιστικού καθεστώτος» στο Κίεβο και δηλώνει ότι κάθε κατάπαυση πυρός θα πρέπει να συνοδεύεται από αλλαγή ηγεσίας στην Ουκρανία.
Η Ρωσία δείχνει επίσης μικρό ενδιαφέρον για διαπραγματεύσεις όσο οι δυνάμεις της διατηρούν πλεονέκτημα στο μέτωπο.
Παρά ταύτα, Ευρωπαίοι ηγέτες και ο Ζελένσκι έχουν ταχθεί υπέρ της ιδέας μιας διμερούς συνάντησης. Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε τη Δευτέρα ότι είναι ανοιχτός σε «οποιαδήποτε μορφή» συνάντησης με τον Πούτιν, ενώ οι Ευρωπαίοι προτείνουν πιθανούς τόπους διεξαγωγής συνόδου.
Με την ένθερμη υποστήριξή τους στις απευθείας συνομιλίες, φαίνεται πως επιδιώκουν να πείσουν τον Τραμπ να τηρήσει σκληρότερη στάση απέναντι στη Μόσχα, εάν ο Πούτιν συνεχίσει να αρνείται να κάνει βήματα προς την ειρήνη.
Την ίδια στιγμή, οι Ευρωπαίοι εταίροι της Ουκρανίας εμφανίζονται σαφώς πιο επιφυλακτικοί από τον Τραμπ για το ενδεχόμενο άμεσης επίλυσης της σύγκρουσης. Την Τρίτη, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χαρακτήρισε τον Πούτιν «αρπακτικό και τέρας στην πόρτα μας», εκφράζοντας «τη μεγαλύτερη αμφιβολία» ότι ο Ρώσος ηγέτης προτίθεται να εργαστεί για την ειρήνη. Ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Αλεξάντερ Στουμπ, δήλωσε πως ο Πούτιν «σπάνια είναι αξιόπιστος» και εμφανίστηκε δύσπιστος για το αν μια συνάντηση με τον Ζελένσκι θα πραγματοποιηθεί ποτέ.
Περισσότερες υψηλού επιπέδου συνομιλίες αναμένονται τις επόμενες ημέρες, καθώς παραμένουν τα ερωτήματα για το επίπεδο της αμερικανικής στήριξης προς την Ευρώπη.
Ο αρχηγός των βρετανικών Ενόπλων Δυνάμεων, ναύαρχος Τόνι Ράντακιν, ταξιδεύει στην Ουάσιγκτον για συζητήσεις σχετικά με την ανάπτυξη δύναμης ασφαλείας στην Ουκρανία, ενώ οι στρατιωτικοί αρχηγοί του ΝΑΤΟ αναμένεται να πραγματοποιήσουν διαδικτυακή συνάντηση την Τετάρτη.
Με πληροφορίες από BBC
