Στην Pagliara dei Marsi, ένα χωριό στις πλαγιές του όρους Girifalco στην περιοχή Abruzzo της Ιταλίας, οι γάτες υπερτερούν αριθμητικά των ανθρώπων, ενώ πρόσφατα το χωριό «γιόρτασε» την γέννηση του πρώτου μωρού εδώ και 30 χρόνια.
Η νεογέννητη Lara Bussi Trabucco αύξησε τον πληθυσμό του χωριού σε περίπου 20 άτομα.
Στην βάπτισή της στην εκκλησία απέναντι από το σπίτι της παρευρέθηκε ολόκληρη η κοινότητα – συμπεριλαμβανομένων και των γατών – καθώς η γέννηση ενός μωρού στο χωριό είναι τόσο σπάνιο γεγονός, που τώρα αποτελεί το κύριο τουριστικό αξιοθέατο.
«Άνθρωποι που δεν γνώριζαν καν την ύπαρξη της Pagliara dei Marsi ήρθαν, μόνο και μόνο επειδή είχαν ακούσει για τη Lara», είπε η μητέρα της, Cinzia Trabucco. «Σε ηλικία μόλις εννέα μηνών, είναι διάσημη».
Η άφιξη της Lara είναι ένα σύμβολο ελπίδας, αλλά και μια σοβαρή υπενθύμιση της επιδεινούμενης δημογραφικής κρίσης στην Ιταλία.
Η υπογεννητικότητα στην Ιταλία
Το 2024, οι γεννήσεις στη χώρα έφτασαν στο ιστορικό χαμηλό των 369.944, συνεχίζοντας μια αρνητική τάση 16 ετών, σύμφωνα με στοιχεία της Istat, της εθνικής στατιστικής υπηρεσίας. Το ποσοστό γονιμότητας έπεσε επίσης σε ιστορικό χαμηλό, με μέσο όρο λιγότερο από 2 παιδιά που γεννήθηκαν από γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία το 2024 – ένα από τα χαμηλότερα στην ΕΕ.
Οι λόγοι για τη μείωση είναι πολλοί, από την εργασιακή ανασφάλεια και το τεράστιο κύμα μετανάστευσης των νέων έως την ανεπαρκή υποστήριξη των εργαζόμενων μητέρων και, όπως και σε άλλες χώρες, την αύξηση της ανδρικής υπογονιμότητας. Επιπλέον, ένας αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων επιλέγει απλά να μην κάνει παιδιά.
Τα προκαταρκτικά στοιχεία του Istat για τους πρώτους επτά μήνες του 2025 δείχνουν περαιτέρω μείωση, και από τις 20 διοικητικές περιφέρειες της Ιταλίας, πουθενά αλλού δεν ήταν πιο έντονη από ό,τι στην ήδη αραιοκατοικημένη περιφέρεια του Abruzzo, όπου μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου σημειώθηκε μείωση 10,2% στον αριθμό των γεννήσεων σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2024.
Η Pagliara dei Marsi είναι μια μικρή πόλη, αλλά είναι χαρακτηριστική μιας κατάστασης που επικρατεί σε ολόκληρη τη χώρα, όπου ο πληθυσμός γερνάει και τα σχολεία αδειάζουν, ασκώντας πίεση στα δημόσια οικονομικά και δημιουργώντας τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις για τους ηγέτες σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.
«Η Pagliara dei Marsi έχει πληγεί από δραστική μείωση του πληθυσμού, η οποία επιδεινώνεται από την απώλεια πολλών ηλικιωμένων, χωρίς να υπάρχει ανανέωση των γενεών», δήλωσε η δήμαρχος της περιοχής, Giuseppina Perozzi.
Η Perozzi, που ζει λίγα σπίτια μακριά από τη μικρή Lara, είπε ότι είναι ευγνώμων στην Trabucco, 42 ετών, και στον σύντροφό της, Paolo Bussi, 56 ετών, που αποφάσισαν να κάνουν οικογένεια και ελπίζει ότι αυτό θα εμπνεύσει και άλλους να κάνουν το ίδιο.
Εξαιρετικά δύσκολες οι συνθήκες για τις οικογένειες με νεογέννητα
Η κατάστασή τους είναι ασυνήθιστη. Η Trabucco, καθηγήτρια μουσικής, γεννήθηκε σε μία περιοχή κοντά στη Ρώμη, και εργάστηκε στην ιταλική πρωτεύουσα για χρόνια πριν αποφασίσει να μετακομίσει στο χωριό όπου γεννήθηκε ο παππούς της, επειδή πάντα ήθελε να μεγαλώσει την οικογένειά της μακριά από το χάος της πόλης. Γνώρισε τον Bussi, έναν εργάτη οικοδομών από την περιοχή, πριν από μερικά χρόνια.
Το ζευγάρι επωφελήθηκε από ένα «επίδομα γέννησης» ύψους 1.000 ευρώ μετά τη γέννηση της Lara, μια εφάπαξ πληρωμή για κάθε παιδί που γεννήθηκε ή υιοθετήθηκε από τον Ιανουάριο του 2025, η οποία θεσπίστηκε από την ακροδεξιά κυβέρνηση της Giorgia Meloni ως μέρος της δέσμευσής της να αντιμετωπίσει αυτό που η πρωθυπουργός έχει ονομάσει «δημογραφικό χειμώνα» της Ιταλίας. Λαμβάνουν επίσης επίδομα τέκνων ύψους περίπου 370 ευρώ το μήνα.
Ωστόσο, ο κύριος αγώνας τους είναι να συνδυάσουν τη φροντίδα των παιδιών με την εργασία. Το σύστημα υποστήριξης της φροντίδας των παιδιών στην Ιταλία είναι χρόνια ανεπαρκές και η κυβέρνηση της Meloni, παρά το γεγονός ότι περιγράφει την κρίση του ποσοστού γεννήσεων ως μάχη για την επιβίωση της χώρας, μέχρι στιγμής δεν έχει τηρήσει την υπόσχεσή της να αυξήσει τον αριθμό των παιδικών σταθμών. Πολλές γυναίκες που μένουν έγκυες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την εργασία τους και αργότερα δυσκολεύονται να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας.
Το ζευγάρι ανησυχεί και για τη μελλοντική εκπαίδευση της Lara. Η τελευταία φορά που το Pagliara dei Marsi είχε δάσκαλο – του οποίου το σπίτι λειτουργούσε και ως σχολείο – ήταν πριν από δεκαετίες. Υπάρχει νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο στο κοντινό Castellafiume, αλλά δεδομένου του κλεισίματος σχολείων σε όλη την Ιταλία λόγω της μείωσης του ποσοστού γεννήσεων, παραμένει να δουν αν θα υπάρχουν αρκετά παιδιά για να διατηρηθεί η λειτουργία του σχολείου μακροπρόθεσμα.
Η Trabucco είπε ότι τα οικονομικά κίνητρα δεν αρκούν για να ανατρέψουν την τάση. «Ολόκληρο το σύστημα πρέπει να αναδιαμορφωθεί», πρόσθεσε. «Είμαστε μια χώρα με υψηλούς φόρους, αλλά αυτό δεν μεταφράζεται σε καλή ποιότητα ζωής ή καλές κοινωνικές υπηρεσίες».
Με πληροφορίες από Guardian