Η Τερέσα Ριμπέρα, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, άναψε πολιτικές φωτιές με μια ιστορική δήλωση: για πρώτη φορά κατηγόρησε δημόσια το Ισραήλ ότι διαπράττει γενοκτονία στη Γάζα. Μιλώντας σε πανεπιστήμιο της Γαλλίας, υπογράμμισε ότι «η γενοκτονία στη Γάζα αποκαλύπτει την αποτυχία της Ευρώπης να μιλήσει με μία φωνή», καλώντας σε άμεση δράση.
Η τοποθέτηση της Ισπανίδας σοσιαλίστριας προκάλεσε έντονες αντιδράσεις: η ισραηλινή κυβέρνηση την κατηγόρησε ότι λειτουργεί ως «φωνή της Χαμάς», ενώ η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έσπευσε να αποστασιοποιηθεί, διευκρινίζοντας ότι «δεν υπάρχει κοινή θέση» για το θέμα.
Η Κομισιόν σε «δύσκολη θέση»
Σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες, εκπρόσωποι της Επιτροπής τόνισαν ότι μόνο τα διεθνή ή εθνικά δικαστήρια έχουν την αρμοδιότητα να κρίνουν αν έχουν διαπραχθεί εγκλήματα γενοκτονίας.
Η εκπρόσωπος Πάουλα Πίνιο υπογράμμισε: «Δεν είναι θέμα που αποφασίζει η Επιτροπή, αλλά τα δικαστήρια». Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο εκπρόσωπος της ΕΕ για Εξωτερικές Υποθέσεις, Ανουάρ Ελ Ανουούνι.
Επιστημονική «βόμβα» – Οργανισμός γενοκτονολόγων κατηγορεί το Ισραήλ
Τα σχόλια της Ριμπέρα ήρθαν λίγες μέρες αφότου η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονίας, με 500 μέλη παγκοσμίως, ανακοίνωσε ότι οι ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα πληρούν τον νομικό ορισμό της γενοκτονίας.
Σύμφωνα με το ψήφισμά της, το Ισραήλ ευθύνεται για «αδιάκριτες και σκόπιμες επιθέσεις σε αμάχους και υποδομές», ενώ καλείται να σταματήσει άμεσα «πράξεις που συνιστούν γενοκτονία, εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».
Το Ισραήλ απέρριψε τις κατηγορίες, χαρακτηρίζοντας το ψήφισμα «ντροπή για το νομικό επάγγελμα».
Ο ορισμός της γενοκτονίας και η πραγματικότητα στη Γάζα
Η γενοκτονία, όπως ορίστηκε στη Συνθήκη του 1948 μετά το Ολοκαύτωμα, αφορά πράξεις που γίνονται με σκοπό την καταστροφή, εν μέρει ή ολικά, ενός εθνικού, φυλετικού ή θρησκευτικού πληθυσμού.
Ο πόλεμος ξέσπασε στις 7 Οκτωβρίου 2023, όταν η Χαμάς επιτέθηκε στο νότιο Ισραήλ σκοτώνοντας περίπου 1.200 άτομα, κυρίως αμάχους, και παίρνοντας 251 ομήρους. Σήμερα, 50 κρατούνται ακόμη, εκ των οποίων 20 εκτιμάται ότι είναι ζωντανοί.
Η απάντηση του Ισραήλ ήταν σφοδρή: σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Γάζας, που ελέγχεται από τη Χαμάς, έχουν σκοτωθεί πάνω από 64.000 Παλαιστίνιοι, κυρίως γυναίκες και παιδιά. Τεράστιες εκτάσεις έχουν ισοπεδωθεί και η πλειοψηφία των 2 εκατομμυρίων κατοίκων έχει εκτοπιστεί.
Η Ευρώπη ανάμεσα σε σιωπή και διχασμό
Η δήλωση Ριβέρα φέρνει ξανά στο προσκήνιο τον εσωτερικό διχασμό της ΕΕ: από τη μία, κράτη-μέλη και οργανώσεις ζητούν άμεση κατάπαυση του πυρός, ενώ άλλοι επιμένουν στη στήριξη του Ισραήλ.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η χρήση της λέξης «γενοκτονία» από ανώτατο αξιωματούχο της Κομισιόν ανοίγει έναν νέο γύρο πολιτικών και διπλωματικών αναταράξεων, τόσο στις Βρυξέλλες όσο και διεθνώς.
Με πληροφορίες από Euronews