Πώς η Tate δεν αγόρασε έναν πλαστό Βαν Γκογκ και ας πουλιόταν 20.000 λίρες

Πώς η Tate δεν αγόρασε ένα πλαστό βαν Γκογκ και ας πουλιόταν 20.000 λίρες Facebook Twitter
Η πλαστή προσωπογραφία του Βαν Γκογκ. Φωτ.: Stefan Koldehoff, Cologne
0

Κάθε τόσο ο καταπληκτικός ερευνητής δημοσιογράφος Μάρτιν Μπέιλι, φανατικός θαυμαστής του έργου του Βαν Γκογκ, αποκαλύπτει μια ζουμερή ιστορία. Αποκάλυψε πώς η Tate σκέφτηκε για λίγο να αποκτήσει μια αυτοπροσωπογραφία του Βαν Γκογκ - η οποία αργότερα αποδείχθηκε πως ήταν πλαστή.

Το 1953 προσφέρθηκε στην Tate μια αυτοπροσωπογραφία του Βαν Γκογκ από μια γυναίκα από το Λονδίνο. Η τιμή ήταν 19.500 λίρες, τιμή μεγαλύτερη από οποιοδήποτε άλλο έργο του Βαν Γκογκ που είχε βγει σε δημοπρασία μέχρι εκείνη τη στιγμή.

Η αδημοσίευτη αλληλογραφία στο αρχείο της Tate αποκαλύπτει την ιστορία. Στις 8 Απριλίου 1953, ο διευθυντής της Tate στο Λονδίνο, Τζον Ρόθενσταϊν, απάντησε στην προσφορά του πωλητή: «Φοβάμαι ότι η εν λόγω εικόνα θα ήταν εντελώς πέρα από τους πόρους των διαχειριστών μας».

Η αυτοπροσωπογραφία, που υποτίθεται ζωγραφίστηκε στην Προβηγκία το 1888-89, είχε εμφανιστεί για πρώτη φορά το 1927 στη γκαλερί του Otto Wacker στο Βερολίνο. Τον επόμενο χρόνο ο Wacker προσπάθησε να πουλήσει πάνω από 30 πίνακες του Βαν Γκογκ, οι οποίοι ισχυρίστηκε ότι προέρχονταν από έναν ανώνυμο Ρώσο αριστοκράτη που είχε καταφύγει στην Ελβετία. Αν και οι φωτογραφίες έγιναν δεκτές από ορισμένους κορυφαίους ειδικούς, άλλοι κατήγγειλαν ότι πολλές από αυτές ήταν ψεύτικες. Ο Wacker οδηγήθηκε σε δίκη το 1932 και κρίθηκε ένοχος για απάτη.

Εν τω μεταξύ, μερικοί από τους πίνακες του Wacker είχαν αγοραστεί από την γκαλερί Matthiesen του Βερολίνου, συμπεριλαμβανομένης αυτής της αυτοπροσωπογραφίας. Αυτή η εικόνα είχε τους υποστηρικτές της. Ο έγκριτος Ολλανδός ιστορικός τέχνης H.P. Μπρέμερ πίστευε ότι ο πίνακας ήταν γνήσιος, όπως και η σημαντική συλλέκτης που συμβούλευε, η Έλεν Κρέλερ Μίλερ. Το 1929 η Κρέλερ Μίλερ που μετά το μουσείο Βαν Γκογκ έχει τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του προσπάθησε να αγοράσει την αυτοπροσωπογραφία από τον Matthiesen για το μουσείο που έφτιαχνε, αλλά τσακώθηκαν για την τιμή και η πώληση δεν προχώρησε ποτέ.

Το 1939 η αυτοπροσωπογραφία δημοσιεύτηκε ως αυθεντική στον κατάλογο raisonné του Βαν Γκογκ που συνέταξε ο ειδικός Jacob-Baart de la Faille. Η περίληψή της εκεί του σίγουρα θα ενθάρρυνε την Tate να πιστέψει στην αυθεντικότητά της. Ο De la Faille κατέγραψε επίσης ότι ο πίνακας ανήκε στον Sam van Deventer, σύμβουλο της Κρέλερ Μίλερ που έγινε διευθυντής του μουσείου της μετά τον θάνατό της αργότερα εκείνο το έτος.

Την ίδια χρονιά, το 1939, δημοσιεύτηκε μια αναπαραγωγή της αυτοπροσωπογραφίας στον κατάλογο της συλλογής του Μουσείου Κρέλερ Μίλερ στον πρόλογο του βιβλίου. Δεν είναι σαφές εάν ο πίνακας ανήκε στην Κρέλερ Μίλερ ή, πιο πιθανό, ήταν δανεικός από τον σύμβουλό της, Βαν Ντέβεντερ. Σε κάθε περίπτωση, μετά τον θάνατό της η αυτοπροσωπογραφία φαίνεται να ήταν ιδιοκτησία του Βαν Ντέβεντερ.

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Βαν Ντέβεντερ συνεργάστηκε με τους Ναζί κατακτητές. Το 1945 απολύθηκε από τη θέση του διευθυντή μουσείου και τέσσερα χρόνια αργότερα κατηγορήθηκε για απάτη. Πέθανε το 1972.

Η αυτοπροσωπογραφία έφυγε από τη συλλογή του Βαν Ντέβεντερ υπό άγνωστες συνθήκες. Άγνωστη είναι επίσης η ταυτότητα της Λονδρέζας που πρόσφερε τον πίνακα στην Tate το 1953, καθώς το όνομά της έχει διαγραφεί από τα αρχειακά έγγραφα. Μπορεί κάλλιστα να ενεργούσε για λογαριασμό του Βαν Ντέβεντερ.

Αφού η Tate αρνήθηκε την προσφορά, η αυτοπροσωπογραφία εξαφανίστηκε. Στην έκδοση του 1970 του καταλόγου του de la Faille, καταγράφεται ότι «απορρίφθηκε» - και από τότε κανένας σοβαρός ειδικός δεν τον έχει αποδεχτεί ως Βαν Γκογκ. Ο σημερινός ιδιοκτήτης του παραμένει ανώνυμος, αν και ο πίνακας πιστεύεται ότι βρίσκεται στη Γερμανία.

Πώς η Tate δεν αγόρασε ένα πλαστό βαν Γκογκ και ας πουλιόταν 20.000 λίρες Facebook Twitter
Η αυτοπροσωπογραφία του Βαν Γκογκ με καβαλέτο (Δεκέμβριος 1887-Φεβρουάριος 1888) και η αυτοπροσωπογραφία του αφιερωμένη στον Πωλ Γκωγκέν (Σεπτέμβριος 1888). Credits: Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Foundation) and Fogg Museum, Harvard Art Museums, Cambridge, Massachusetts

Οι κύριες πηγές του πλαστογράφου ήταν δύο αυθεντικές αυτοπροσωπογραφίες, το ένα που δείχνει τον καλλιτέχνη στο καβαλέτο (Δεκέμβριος 1887-Φεβρουάριος 1888) και το άλλο ζωγραφισμένο για τον Πωλ Γκωγκέν (Σεπτέμβριος 1888).

Όπως συχνά συμβαίνει, ένα πλαστό μπορεί να φαίνεται αξιόπιστο τη στιγμή που παράγεται, αλλά δεκαετίες αργότερα είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι ξεγέλασε ποτέ τους ειδικούς.

Η τιμή του πίνακα είναι μια υπενθύμιση του πώς οι τιμές του Βαν Γκογκ έχουν πάει στα ύψη από τότε που προσφέρθηκε στην Tate για 19.500 λίρες.

Τον Νοέμβριο του 2022 το έργο Orchard with Cypresses πωλήθηκε στον οίκο Christie's για 117 εκατομμύρια δολάρια.

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η «οικία Κοκοβίκου» μετατρέπεται σε χώρο προβολής ταινιών του ελληνικού κινηματογράφου

Πολιτισμός / Η «οικία Κοκοβίκου» μετατρέπεται σε χώρο προβολής ταινιών του ελληνικού κινηματογράφου

Πρόκειται για το σπίτι του Αντωνάκη και της Ελενίτσας στην ταινία «Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα» - Tο κτήριο, σε ερειπιώδη κατάσταση σήμερα, έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με τον περιβάλλοντα χώρο του, διότι αποτελεί εξαιρετικό δείγμα Αθηναϊκού σπιτιού
LIFO NEWSROOM
Κοστούμια και αναμνηστικά του «Downton Abbey» βγαίνουν σε δημοπρασία για καλό σκοπό

Πολιτισμός / Κοστούμια και αναμνηστικά του «Downton Abbey» βγαίνουν σε δημοπρασία για καλό σκοπό

Από μια τραπεζαρία σε στυλ 18ου αιώνα και την εντυπωσιακή τουαλέτα της Μάγκι Σμιθ μέχρι το ασημένιο ρολόι του μπάτλερ, τα αναμνηστικά αντικείμενα θα προσφερθούν σε ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα που υποστηρίζει παιδιά με απειλητικές για τη ζωή τους παθήσεις και τις οικογένειές τους
LIFO NEWSROOM
Τρόμος, Ιμπρεσιονισμός και 5 αριστουργήματα του παρελθόντος από αύριο στους κινηματογράφους

Πολιτισμός / Έχει συμβεί ξανά τον Αύγουστο; Μάλλον όχι. 13 ταινίες από αύριο στα σινεμά της πόλης

Οι νέες ταινίες του Ζακ Κρέγκερ και των Ελληνοαυστραλών αδερφών Φιλίππου, η ωραιότατη έκπληξη που μας επιφύλασσε ο Σεντρίκ Κλαπίς και πέντε μεγάλες δόξες σε επανέκδοση κάνουν τον προγραμματισμό των θεατών σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Πέθανε ο Τέρενς Σταμπ, ο θρυλικός «Στρατηγός Ζοντ» του Superman, σε ηλικία 87 ετών

Πολιτισμός / Πέθανε ο Τέρενς Σταμπ, ο θρυλικός «Στρατηγός Ζοντ» του Superman, σε ηλικία 87 ετών

Ο βρετανός ηθοποιός Τέρενς Σταμπ, γνωστός για τον ρόλο του ως General Zod στις ταινίες Superman, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών - Η καριέρα του περιλαμβάνει περισσότερες από 60 ταινίες και μία υποψηφιότητα για Όσκαρ
LIFO NEWSROOM