Πώς η Tate δεν αγόρασε έναν πλαστό Βαν Γκογκ και ας πουλιόταν 20.000 λίρες

Πώς η Tate δεν αγόρασε ένα πλαστό βαν Γκογκ και ας πουλιόταν 20.000 λίρες Facebook Twitter
Η πλαστή προσωπογραφία του Βαν Γκογκ. Φωτ.: Stefan Koldehoff, Cologne
0

Κάθε τόσο ο καταπληκτικός ερευνητής δημοσιογράφος Μάρτιν Μπέιλι, φανατικός θαυμαστής του έργου του Βαν Γκογκ, αποκαλύπτει μια ζουμερή ιστορία. Αποκάλυψε πώς η Tate σκέφτηκε για λίγο να αποκτήσει μια αυτοπροσωπογραφία του Βαν Γκογκ - η οποία αργότερα αποδείχθηκε πως ήταν πλαστή.

Το 1953 προσφέρθηκε στην Tate μια αυτοπροσωπογραφία του Βαν Γκογκ από μια γυναίκα από το Λονδίνο. Η τιμή ήταν 19.500 λίρες, τιμή μεγαλύτερη από οποιοδήποτε άλλο έργο του Βαν Γκογκ που είχε βγει σε δημοπρασία μέχρι εκείνη τη στιγμή.

Η αδημοσίευτη αλληλογραφία στο αρχείο της Tate αποκαλύπτει την ιστορία. Στις 8 Απριλίου 1953, ο διευθυντής της Tate στο Λονδίνο, Τζον Ρόθενσταϊν, απάντησε στην προσφορά του πωλητή: «Φοβάμαι ότι η εν λόγω εικόνα θα ήταν εντελώς πέρα από τους πόρους των διαχειριστών μας».

Η αυτοπροσωπογραφία, που υποτίθεται ζωγραφίστηκε στην Προβηγκία το 1888-89, είχε εμφανιστεί για πρώτη φορά το 1927 στη γκαλερί του Otto Wacker στο Βερολίνο. Τον επόμενο χρόνο ο Wacker προσπάθησε να πουλήσει πάνω από 30 πίνακες του Βαν Γκογκ, οι οποίοι ισχυρίστηκε ότι προέρχονταν από έναν ανώνυμο Ρώσο αριστοκράτη που είχε καταφύγει στην Ελβετία. Αν και οι φωτογραφίες έγιναν δεκτές από ορισμένους κορυφαίους ειδικούς, άλλοι κατήγγειλαν ότι πολλές από αυτές ήταν ψεύτικες. Ο Wacker οδηγήθηκε σε δίκη το 1932 και κρίθηκε ένοχος για απάτη.

Εν τω μεταξύ, μερικοί από τους πίνακες του Wacker είχαν αγοραστεί από την γκαλερί Matthiesen του Βερολίνου, συμπεριλαμβανομένης αυτής της αυτοπροσωπογραφίας. Αυτή η εικόνα είχε τους υποστηρικτές της. Ο έγκριτος Ολλανδός ιστορικός τέχνης H.P. Μπρέμερ πίστευε ότι ο πίνακας ήταν γνήσιος, όπως και η σημαντική συλλέκτης που συμβούλευε, η Έλεν Κρέλερ Μίλερ. Το 1929 η Κρέλερ Μίλερ που μετά το μουσείο Βαν Γκογκ έχει τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του προσπάθησε να αγοράσει την αυτοπροσωπογραφία από τον Matthiesen για το μουσείο που έφτιαχνε, αλλά τσακώθηκαν για την τιμή και η πώληση δεν προχώρησε ποτέ.

Το 1939 η αυτοπροσωπογραφία δημοσιεύτηκε ως αυθεντική στον κατάλογο raisonné του Βαν Γκογκ που συνέταξε ο ειδικός Jacob-Baart de la Faille. Η περίληψή της εκεί του σίγουρα θα ενθάρρυνε την Tate να πιστέψει στην αυθεντικότητά της. Ο De la Faille κατέγραψε επίσης ότι ο πίνακας ανήκε στον Sam van Deventer, σύμβουλο της Κρέλερ Μίλερ που έγινε διευθυντής του μουσείου της μετά τον θάνατό της αργότερα εκείνο το έτος.

Την ίδια χρονιά, το 1939, δημοσιεύτηκε μια αναπαραγωγή της αυτοπροσωπογραφίας στον κατάλογο της συλλογής του Μουσείου Κρέλερ Μίλερ στον πρόλογο του βιβλίου. Δεν είναι σαφές εάν ο πίνακας ανήκε στην Κρέλερ Μίλερ ή, πιο πιθανό, ήταν δανεικός από τον σύμβουλό της, Βαν Ντέβεντερ. Σε κάθε περίπτωση, μετά τον θάνατό της η αυτοπροσωπογραφία φαίνεται να ήταν ιδιοκτησία του Βαν Ντέβεντερ.

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Βαν Ντέβεντερ συνεργάστηκε με τους Ναζί κατακτητές. Το 1945 απολύθηκε από τη θέση του διευθυντή μουσείου και τέσσερα χρόνια αργότερα κατηγορήθηκε για απάτη. Πέθανε το 1972.

Η αυτοπροσωπογραφία έφυγε από τη συλλογή του Βαν Ντέβεντερ υπό άγνωστες συνθήκες. Άγνωστη είναι επίσης η ταυτότητα της Λονδρέζας που πρόσφερε τον πίνακα στην Tate το 1953, καθώς το όνομά της έχει διαγραφεί από τα αρχειακά έγγραφα. Μπορεί κάλλιστα να ενεργούσε για λογαριασμό του Βαν Ντέβεντερ.

Αφού η Tate αρνήθηκε την προσφορά, η αυτοπροσωπογραφία εξαφανίστηκε. Στην έκδοση του 1970 του καταλόγου του de la Faille, καταγράφεται ότι «απορρίφθηκε» - και από τότε κανένας σοβαρός ειδικός δεν τον έχει αποδεχτεί ως Βαν Γκογκ. Ο σημερινός ιδιοκτήτης του παραμένει ανώνυμος, αν και ο πίνακας πιστεύεται ότι βρίσκεται στη Γερμανία.

Πώς η Tate δεν αγόρασε ένα πλαστό βαν Γκογκ και ας πουλιόταν 20.000 λίρες Facebook Twitter
Η αυτοπροσωπογραφία του Βαν Γκογκ με καβαλέτο (Δεκέμβριος 1887-Φεβρουάριος 1888) και η αυτοπροσωπογραφία του αφιερωμένη στον Πωλ Γκωγκέν (Σεπτέμβριος 1888). Credits: Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Foundation) and Fogg Museum, Harvard Art Museums, Cambridge, Massachusetts

Οι κύριες πηγές του πλαστογράφου ήταν δύο αυθεντικές αυτοπροσωπογραφίες, το ένα που δείχνει τον καλλιτέχνη στο καβαλέτο (Δεκέμβριος 1887-Φεβρουάριος 1888) και το άλλο ζωγραφισμένο για τον Πωλ Γκωγκέν (Σεπτέμβριος 1888).

Όπως συχνά συμβαίνει, ένα πλαστό μπορεί να φαίνεται αξιόπιστο τη στιγμή που παράγεται, αλλά δεκαετίες αργότερα είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι ξεγέλασε ποτέ τους ειδικούς.

Η τιμή του πίνακα είναι μια υπενθύμιση του πώς οι τιμές του Βαν Γκογκ έχουν πάει στα ύψη από τότε που προσφέρθηκε στην Tate για 19.500 λίρες.

Τον Νοέμβριο του 2022 το έργο Orchard with Cypresses πωλήθηκε στον οίκο Christie's για 117 εκατομμύρια δολάρια.

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ξεχασμένη συνέντευξη του Τζον Λένον προβάλεται ξανά μετά από 50 χρόνια

Πολιτισμός / «Με παρακολουθούν»: Η ξεχασμένη συνέντευξη του Τζον Λένον που βρέθηκε 50 χρόνια μετά

Μια συνέντευξη του Τζον Λένον που χάθηκε για 50 χρόνια, όπου μιλά για την παρακολούθηση από την κυβέρνηση Νίξον και αποκαλύπτει σκέψεις για τη μουσική και τη ζωή του, προβάλλεται στο Boom Radio για τα 85α γενέθλιά του
LIFO NEWSROOM
To Χειμερινό Αυγό Φαμπερζέ αναμένεται να σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ σε δημοπρασία

Πολιτισμός / To Χειμερινό Αυγό Φαμπερζέ αναμένεται να σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ σε δημοπρασία

Ο οίκος Christie's το κατατάσσει στις πιο πολυτελείς αυτοκρατορικές δημιουργίες των Φαμπερζέ. Το σχεδίασε μια γυναίκα και δικαίως η προσθήκη του σε οποιαδήποτε συλλογή θεωρείται ανεκτίμητη.
LIFO NEWSROOM
Μια καλόψυχη Α.Ι. κι ένας αλαφροΐσκιωτος σκύλος από αύριο στους κινηματογράφους

Πολιτισμός / Μια ταινία τρόμου με πρωταγωνιστή ένα σκύλο, Τζάρεντ Λέτο αλλά και Έμα Τόμσον από αύριο στα σινεμά

Η τρίτη και χειρότερη κατάθεση στο σύμπαν του «Tron», η πολυσυζητημένη ταινία τρόμου «Good Boy», το δεύτερο μέρος της τριλογίας του Νταγκ Γιόχαν Χάουγκερουντ και η Έμα Τόμσον ως ένοπλη προστάτιδα στο κινηματογραφικό πρόγραμμα της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ντόλι Πάρτον: Η αδελφή της ζητά προσευχές για την υγεία της βασίλισσας της country

Πολιτισμός / Ντόλι Πάρτον: Η αδελφή της ζητά προσευχές για την υγεία της βασίλισσας της country

Η Ντόλι Πάρτον αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας και αναβάλει τη μεγάλη της περιοδεία στο Λας Βέγκας. Η αδελφή της ζητά προσευχές από τους θαυμαστές, ενώ η τραγουδίστρια παραμένει αισιόδοξη πως «ο Θεός απλώς της ζητά να επιβραδύνει»
LIFO NEWSROOM
Τέιλορ Σουίφτ: Eκτός υποψηφιοτήτων στα Grammy για πρώτη φορά μετά από 18 χρόνια

Πολιτισμός / Τέιλορ Σουίφτ: Η απάντησή της στα σχόλια για το νέο της άλμπουμ

«Ο καθένας έχει δικαίωμα να νιώθει ακριβώς όπως θέλει, ο στόχος μας ως καλλιτέχνες είναι να λειτουργούμε σαν καθρέφτης», αναφέρει για τα σχόλια που απέσπασε το νέο της άλμπουμ, «The Life of a Showgirl»
LIFO NEWSROOM
Yohji Yamamoto: «Η μόδα έχει γίνει αστείο, όλα περιστρέφονται γύρω από τα χρήματα»

Πολιτισμός / Yohji Yamamoto: «Η μόδα έχει γίνει αστείο, όλα περιστρέφονται γύρω από τα χρήματα»

Ο αντισυμβατικός Ιάπωνας που εξυμνεί την avant-garde αισθητική μέσα από υπερμεγέθεις, ασύμμετρες σιλουέτες και τη διαχρονική του αφοσίωση στο μαύρο, συνεχίζει στα 82 του χρόνια να παλεύει «θυμωμένος αλλά ακούραστος» για την ουσία και την αλήθεια της μόδας
LIFO NEWSROOM
Βασίλης Μπισμπίκης: Επιστρέφει η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» μετά από 5 χρόνια

Πολιτισμός / Βασίλης Μπισμπίκης: Επιστρέφει η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» μετά από 5 χρόνια

Ο Βασίλης Μπισμπίκης αναβιώνει το αριστούργημα του Τζον Στάινμπεκ στο νέο Cartel στο Αιγάλεω, υπογράφοντας μια ωμή, ρεαλιστική και συναισθηματικά φορτισμένη σκηνοθεσία που φέρνει ξανά στο προσκήνιο τον αγώνα των απλών ανθρώπων για αξιοπρέπεια και ελπίδα
LIFO NEWSROOM
«La Magie Noire»: Ο χαμένος θησαυρός του Ρενέ Μαγκρίτ βγαίνει στο φως μετά από 90 χρόνια

Πολιτισμός / «La Magie Noire»: Ο χαμένος θησαυρός του Ρενέ Μαγκρίτ βγαίνει στο φως μετά από 90 χρόνια

Ο πίνακας «La Magie Noire» του Ρενέ Μαγκρίτ, που παρέμεινε σε ιδιωτική συλλογή για 90 χρόνια, βγαίνει σε δημοπρασία στη Sotheby’s - Η συγκλονιστική ιστορία πίσω από το έργο και τη γυναίκα που έσωσε 163 παιδιά από τους ναζί
LIFO NEWSROOM
Αίγυπτος: Ανοικτός για το κοινό ένας από τους πιο εμβληματικούς τάφους Φαραώ στην Κοιλάδα των Βασιλέων

Πολιτισμός / Αίγυπτος: Ανοικτός για το κοινό ένας από τους πιο εμβληματικούς τάφους Φαραώ στην Κοιλάδα των Βασιλέων

Σκαλισμένος βαθιά μέσα στον βράχο, ο τάφος του Αμενχοτέπ Γ΄ δεσπόζει ξανά μετά από 20 χρόνια, στη δυτική όχθη του Νείλου - Τα πρώτα πλάνα από το εσωτερικό του
LIFO NEWSROOM
Το «This That Keeps On» του Δημήτρη Παπαϊωάννου καταχειροκροτήθηκε στο Ηρώδειο

Πολιτισμός / Το «This That Keeps On» του Δημήτρη Παπαϊωάννου καταχειροκροτήθηκε στο Ηρώδειο

Τριάντα χορευτές και ηθοποιοί ζωντάνεψαν επί σκηνής τα υβριδικά πλάσματά του, ενεργοποιώντας τον χώρο με το μοναδικό του ύφος που τον έχει καθιερώσει ως έναν από τους πιο επιδραστικούς δημιουργούς της εποχής μας
LIFO NEWSROOM