Η Ρωσία φέρεται να έχει προσεγγίσει την Τουρκία με πρόταση για επαναγορά των πυραυλικών συστημάτων S-400 που είχε πουλήσει στην Άγκυρα το 2019, σύμφωνα με δημοσίευμα του τουρκικού μέσου Nefes.
Το αίτημα σχετίζεται με ελλείψεις στο ρωσικό οπλοστάσιο και αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση για τα αντιαεροπορικά αυτά συστήματα.
Αν και δεν έχει υπάρξει επίσημη επιβεβαίωση από την τουρκική κυβέρνηση, η ουκρανική στρατιωτική ιστοσελίδα Militarnyi αναφέρει ότι υπάρχει θετική στάση από ορισμένους Τούρκους αξιωματούχους απέναντι στην πρόταση της Μόσχας.
Η πρόταση της Ρωσίας και τα τουρκικά σχέδια αυτονομίας
Το αίτημα της Ρωσίας έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, αναπτύσσει το δικό της σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας με την ονομασία Steel Dome, με στόχο να μειώσει την εξάρτησή της από ρωσική τεχνολογία.
Σύμφωνα με τις αναφορές, η Μόσχα αντιμετωπίζει έλλειψη S-400 στο εσωτερικό της και εξετάζει την επαναγορά των δύο συστημάτων που είχε παραδώσει στην Τουρκία το 2019, έναντι 2,5 δισ. δολαρίων, έπειτα από την αποτυχία της Άγκυρας να εξασφαλίσει τους αμερικανικούς Patriot.
Παρότι ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε ανακοινώσει ότι τα συστήματα S-400 θα ήταν πλήρως επιχειρησιακά μέχρι τον Απρίλιο του 2020, δεν χρησιμοποιούνται ενεργά μέχρι σήμερα.
Τα συστήματα δεν ενσωματώθηκαν ποτέ στο ΝΑΤΟ, οι πύραυλοι πλησιάζουν το μέσο της ωφέλιμης ζωής τους, ενώ τα κόστη συντήρησης αποτελούν οικονομικό βάρος για την Τουρκία.
Οι συνέπειες για την Τουρκία και η προοπτική F-35
Η αγορά των S-400 είχε προκαλέσει ρήξη με τις ΗΠΑ, με αποτέλεσμα την αποκλεισμό της Τουρκίας από το πρόγραμμα μαχητικών F-35 και την επιβολή κυρώσεων. Σύμφωνα με το Türkiye Today, η αποδέσμευση από τα S-400 θα μπορούσε να διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις με την Ουάσινγκτον για την πώληση F-16 και ενδεχομένως να ανοίξει τον δρόμο για επαναπροσέγγιση στο πρόγραμμα F-35.
Η Ρωσία επιδιώκει να ενισχύσει τα αποθέματα των S-400, καθώς οι απώλειες στα πεδία των μαχών αυξάνουν τη ζήτηση για αυτά τα συστήματα, αναφέρει το Militarnyi. Παράλληλα, η Μόσχα δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της προς άλλους πελάτες, όπως η Ινδία, όπου υπήρξε νέα αναβολή στην παράδοση παραγγελίας S-400 – με εκτιμώμενη καθυστέρηση έως το 2026–2027.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το ζήτημα των τουρκικών S-400 επανέρχεται στην επικαιρότητα. Το 2023, ο τότε Υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχε αποκαλύψει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν ζητήσει από την Άγκυρα να στείλει τα S-400 στην Ουκρανία, κάτι που η Τουρκία απέρριψε κατηγορηματικά.