Με μια γρήγορη ματιά στην υπόθεση της τέταρτης ταινίας που σκηνοθέτησε η Τζόντι Φόστερ(και είδαμε εκτός συναγωνισμού στο πρόσφατο Φεστιβάλ Καννών), του Παιχνιδιού του Χρήματος, έρχονται στη μνήμη δυο εμβληματικές ταινίες από τα '70s, το Δίκτυο και η Σκυλίσια Μέρα, αμφότερες σκηνοθετημένες από τον Σίντνεϊ Λιούμετ. Η πρώτη πραγματεύεται την (αυτ)απάτη του τηλεοπτικού σύμπαντος, της ειδικής σύμβασης που μετατρέπει την αντικειμενική αλήθεια σε τηλεοπτική, με την πραγματικότητα διαθλασμένη να σκορπίζεται σε επικίνδυνα μονοπάτια και να διαβρώνει την κοινωνία, αφού πρώτα μια γιγαντιαία επιχείρηση έχει ψήσει τους παρουσιαστές και παραγωγούς για την αναγκαιότητα, το επιτακτικό ύφος και, κυρίως, τη μεταδοτικότητα του λόγου. Η Σκυλίσια Μέρα καταπιάστηκε με την απελπισμένη κίνηση ενός φτωχοδιάβολου ληστή που κρατάει ομήρους σε μια ληστεία και ως άλλος Κάσιντι και Κιντ στη (μικροκαμωμένη) συσκευασία του Αλ Πατσίνο γίνεται ήρωας των media, αφού πρώτα εκτίθεται για τους λάθος λόγους. Η Τζόντι Φόστερ φαίνεται να εμπνέεται από τα δύο, χρονικά συνεχόμενα αριστουργήματα του Λιούμετ ('75-'76), ανακατεύοντας το προσωπικό δράμα ενός επίσης απελπισμένου μικροεπενδυτή που μπουκάρει με σχέδιο στο τηλεοπτικό πλατό εν ώρα ζωντανής εκπομπής με το πολιτικό σχόλιο της εκτεταμένης οκονομικής πλάνης, μέσω της κάμερας, που έχει ωστόσο εξελιχθεί σε ένα πανταχού παρόν, αεικίνητο και αδηφάγο μάτι, που παραμονεύει και τιμωρεί. Χωρίς να φτάνει στο επίπεδο των αναφορών της, η Φόστερ διαθέτει την εξυπνάδα να προσαρμόσει τη λογική του τηλεοπτικού μοντάζ στη σκηνοθεσία του κινηματογραφικού δράματος που φαίνεται να την ενδιαφέρει προσωπικά (άλλωστε, έχει πληρώσει ακριβά τις συνέπειες της φήμης, με τον παρ' ολίγον δολοφόνο του Ρόναλντ Ρίγκαν που πυροβόλησε τον Πρόεδρο μόνο και μόνο για να τραβήξει την προσοχή της, αναγκάζοντάς την να αποσυρθεί προσωρινά, ως και να σκεφτεί σοβαρά να παρατήσει μια λαμπρή και υπολογίσιμη, όπως αποδείχθηκε, καριέρα). Αξιοποιώντας το λαϊκό αίσθημα της οργής απέναντι στην οργανωμένη προώθηση της επένδυσης σε ολισθηρές μετοχές, δηλαδή τις φρούδες ελπίδες μια ζωής χαρισάμενης, η Φόστερ δεν ξεχνάει πως το Παιχνίδι του Χρήματος αφορά το μεγάλο κοινό, προσπαθεί δηλαδή να προκαλέσει ταύτιση, «κόβοντας» γρήγορα την πολλή σκέψη για χάρη του θεάματος και του συναισθήματος. Ο Τζορτζ Κλούνι, ως παρουσιαστής μιας οικονομικής εκπομπής και γκουρού του γρήγορου πλουτισμού, μαζί με την Τζούλια Ρόμπερτς, την παραγωγό που έχει συνεχώς στο αυτί του για να τον κατευθύνει, κινούν τα νήματα και δημιουργούν θύματα, αλλά ο Τζακ Ο'Κόνελ, το απλό παιδί που οργανώνει τη μεγαλύτερη απερισκεψία της ζωής του, είναι ο Πατσίνο της νέας εποχής, η φωνή των εξαπατημένων χωρίς αύριο, ο John Doe που εξαπατάται από το σύστημα που μπαίνει καθημερινά στο σαλονάκι του φτωχικού του. Στο Δίκτυο, ο σεναριογράφος Πάντι Τσαγιέφσκι φόρεσε σαν γάντι τον διδακτικό του λόγο στα κηρύγματα των πρωταγωνιστών, από το αισθηματικό ξεγύμνωμα του Γουίλιαμ Χόλντεν στη νευρωτική Φέι Ντάναγουεϊ, που θα έκανε τα πάντα για τα νούμερα τηλεθέασης, μέχρι τον Νεντ Μπίτι, που νουθετεί τον παρουσιαστή Πίτερ Φιντς, σαν να μιλάει ο Θεός στον τρελό Απόστολο. Δεν υπάρχει τίποτα μεγαλομανές ή κατ' αναλογία «εκπαιδευτικό» στο Παιχνίδι του Χρήματος: ο Τσαγιέφσκι βάλθηκε να προειδοποιήσει τον κόσμο για την καταστροφή που έρχεται οσονούπω, και ο Λιούμετ κράτησε τα ψυχαγωγικά προσχήματα. Η Φόστερ κάνει το αντίθετο.
- Facebook
- Twitter
- E-mail
0