Παραθαλάσσια πολυτελή θέρετρα, τρένα υψηλής ταχύτητας, έξυπνα δίκτυα ενέργειας με τεχνητή νοημοσύνη, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το «Project Sunrise», η πρόταση Τραμπ στις ΗΠΑ προς ξένες κυβερνήσεις και επενδυτές για «μετατροπή» της Γάζας σ' έναν φουτουριστικό και παράκτιο προορισμό.
Ομάδα υπό τον γαμπρό του Ντόναλντ Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, και τον ειδικό απεσταλμένο για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, εκπόνησε ένα προσχέδιο για τη μετατροπή του βομβαρδισμένου παλαιστινιακού θύλακα σε μια «λαμπερή μητρόπολη υψηλής τεχνολογίας», αναφέρει δημοσίευμα της Wall Street Journal.
Σε 32 διαφάνειες PowerPoint, γεμάτες εικόνες από ουρανοξύστες δίπλα στη θάλασσα, γραφήματα και πίνακες κόστους, το σχέδιο περιγράφει πώς οι κάτοικοι της Γάζας θα περάσουν από τις σκηνές στα ρετιρέ και από τη φτώχεια στην ευημερία.
Γάζα: Άγνωστο το πού θα ζήσουν οι Παλαιστίνιοι
Η παρουσίαση φέρει την ένδειξη «ευαίσθητο αλλά μη απόρρητο» και δεν διευκρινίζει ποιες χώρες ή εταιρείες θα χρηματοδοτήσουν την ανοικοδόμηση, ούτε πού ακριβώς θα ζήσουν τα περίπου 2 εκατομμύρια εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι κατά τη διάρκεια των έργων. Αμερικανοί αξιωματούχοι επιβεβαιώνουν ότι οι διαφάνειες έχουν ήδη παρουσιαστεί σε πιθανούς δωρητές, ανάμεσά τους πλούσια κράτη του Κόλπου, η Τουρκία και η Αίγυπτος.
Ωστόσο, αρκετοί αξιωματούχοι στις ΗΠΑ που έχουν δει το σχέδιο εκφράζουν σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσο είναι ρεαλιστικό. Αμφισβητούν αν η Χαμάς θα δεχθεί να αφοπλιστεί -προϋπόθεση για την εφαρμογή του σχεδίου- και αν οι ΗΠΑ μπορούν να πείσουν πλούσιες χώρες να χρηματοδοτήσουν τη μετατροπή μιας επικίνδυνης μεταπολεμικής ζώνης σε πόλη-βιτρίνα.
Άλλοι, ωστόσο, θεωρούν ότι πρόκειται για το πιο αναλυτικό και αισιόδοξο όραμα που έχει παρουσιαστεί μέχρι σήμερα για το πώς θα μπορούσε να μοιάζει η Γάζα, αν η Χαμάς καταθέσει τα όπλα και κλείσει ένας κύκλος δεκαετιών συγκρούσεων.
«Μπορούν να φτιάχνουν όσες διαφάνειες θέλουν», σχολιάζει ο Στίβεν Κουκ, ανώτερος ερευνητής στο Council on Foreign Relations. «Κανείς στο Ισραήλ δεν πιστεύει ότι η κατάσταση θα ξεπεράσει το σημερινό τέλμα – και πολλοί είναι εντάξει με αυτό».
ΗΠΑ: Η απάντηση του Λευκού Οίκου για τη Γάζα
Ο Λευκός Οίκος, σε απάντησή του, σημείωσε ότι ο Τραμπ συνεχίζει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στη Γάζα και το ειρηνευτικό σχέδιο. «Η κυβέρνηση Τραμπ θα συνεχίσει να εργάζεται με τους εταίρους της για τη διατήρηση μιας βιώσιμης ειρήνης και τη δημιουργία των βάσεων για μια ειρηνική και ευημερούσα Γάζα», ανέφερε εκπρόσωπος.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, το συνολικό κόστος του έργου ανέρχεται σε 112,1 δισ. δολάρια σε ορίζοντα δεκαετίας. Οι ΗΠΑ θα λειτουργούσαν ως «άγκυρα», δεσμευόμενες να στηρίξουν περίπου το 20% των κονδυλίων, μέσω επιχορηγήσεων και εγγυήσεων δανείων. Το σχέδιο προβλέπει ότι, σε βάθος χρόνου, η ίδια η Γάζα θα μπορεί να αυτοχρηματοδοτεί έργα, καθώς η ανάπτυξη θα ενισχύει τη βιομηχανία και την οικονομία.
Το σχέδιο καταρτίστηκε μέσα σε 45 ημέρες, με τη συμμετοχή Αμερικανών αξιωματούχων, Ισραηλινών παραγόντων και εκπροσώπων του ιδιωτικού τομέα. Προβλέπεται να αναθεωρείται κάθε δύο χρόνια. Οι υποστηρικτές του σχεδίου υποστηρίζουν ότι το να αφεθεί η Γάζα στη στασιμότητα και σε μια διαρκή ανθρωπιστική κρίση είναι πολύ χειρότερη επιλογή από το όραμα του Τραμπ για τη «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής».
Τα εμπόδια για την αλλαγή στη Γάζα, όπως τη βλέπουν οι ΗΠΑ
Τα εμπόδια, ωστόσο, είναι τεράστια. Μετά από χιλιάδες ισραηλινά πλήγματα στον διετή πόλεμο Ισραήλ - Χαμάς, εκτιμάται ότι περίπου 10.000 σοροί βρίσκονται θαμμένες κάτω από 68 εκατομμύρια τόνους ερειπίων. Το έδαφος είναι τοξικό, γεμάτο μη εκραγέντα πυρομαχικά, ενώ μαχητές της Χαμάς παραμένουν ενεργοί.
Το ίδιο το σχέδιο αναγνωρίζει ξεκάθαρα ότι η ανοικοδόμηση εξαρτάται από τον πλήρη αφοπλισμό της οργάνωσης και την κατάργηση των τούνελ της. Αν οι συνθήκες ασφαλείας το επιτρέψουν, αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η υλοποίηση θα μπορούσε να ξεκινήσει ακόμη και μέσα σε δύο μήνες.
Ο «οδικός χάρτης» προβλέπει περισσότερα από 20 χρόνια εργασιών, ξεκινώντας με την απομάκρυνση ερειπίων και εκρηκτικών, την παροχή προσωρινής στέγασης και υγειονομικής περίθαλψης, και στη συνέχεια την κατασκευή μόνιμων κατοικιών, σχολείων, νοσοκομείων και υποδομών. Τα φιλόδοξα σχέδια για πολυτελείς παραλιακές αναπτύξεις και σύγχρονα συγκοινωνιακά κέντρα έρχονται σε μεταγενέστερη φάση.
Η ανοικοδόμηση θα γίνει σε τέσσερις φάσεις, ξεκινώντας από τον νότο (Ράφα και Χαν Γιουνίς) και καταλήγοντας στην πόλη της Γάζας. Ειδικά για τη «Νέα Ράφα», το σχέδιο προβλέπει ρόλο διοικητικού κέντρου, με πάνω από 500.000 κατοίκους, 100.000 κατοικίες, περισσότερα από 200 σχολεία και δεκάδες υγειονομικές και πολιτιστικές δομές.
Το σχέδιο εκτιμά ότι, μετά τη δεκαετία, η εκμετάλλευση του 70% της ακτογραμμής θα μπορούσε να αποφέρει επενδυτικές αποδόσεις άνω των 55 δισ. δολαρίων.
Παρά τις διαβεβαιώσεις της αμερικανικής πλευράς ότι δεν πρόκειται για «nation building», επικριτές επισημαίνουν ότι στην πράξη πρόκειται ακριβώς για αυτό: ένα φιλόδοξο εγχείρημα κρατικής και οικονομικής αναδόμησης σε μία από τις πιο εύθραυστες περιοχές του πλανήτη.
Με πληροφορίες από Wall Street Journal