Η Πρωτοβουλία Belt and Road (BRI) της Κίνας, η οποία ξεκίνησε το 2013 με στόχο την ενίσχυση των υποδομών και του εμπορίου σε αναπτυσσόμενες χώρες, έχει αποτελέσει ένα από τα πιο φιλόδοξα έργα εξωτερικής πολιτικής της Κίνας.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, η χρηματοδότηση από την Κίνα μέσω της BRI έχει μειωθεί σημαντικά, προκαλώντας ανησυχία σε πολλές χώρες που εξαρτώνται από αυτές τις επενδύσεις.
Η μείωση αυτή έρχεται σε μια περίοδο όπου οι αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετωπίζουν αυξανόμενες οικονομικές πιέσεις. Σύμφωνα με έκθεση του Lowy Institute, οι 75 φτωχότερες χώρες του κόσμου αντιμετωπίζουν το 2025 ένα «τσουνάμι» αποπληρωμών χρεών προς την Κίνα, συνολικού ύψους 22 δισεκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος των συνολικών 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων που πρέπει να αποπληρωθούν φέτος.
Τα σημαντικότερα ευρήματα της έκθεσης:
- Το 2025, οι φτωχότερες και πιο ευάλωτες χώρες του κόσμου θα προβούν σε αποπληρωμή χρέους ρεκόρ ύψους 22 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς την Κίνα. Το Πεκίνο έχει μετατραπεί από πάροχος κεφαλαίων σε καθαρή οικονομική αφαίμαξη των προϋπολογισμών των αναπτυσσόμενων χωρών, καθώς το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους για τα έργα της Πρωτοβουλίας Belt and Road από τη δεκαετία του 2010 ξεπερνά πλέον κατά πολύ τις νέες εκταμιεύσεις δανείων.
- Η Κίνα συνεχίζει να χρηματοδοτεί στρατηγικούς και κρίσιμους για τους πόρους εταίρους της παρά την ευρύτερη κατάρρευση του παγκόσμιου δανεισμού της. Οι μεγαλύτεροι αποδέκτες νέων δανείων περιλαμβάνουν τους άμεσους γείτονες, το Πακιστάν, το Καζακστάν και τη Μογγολία, καθώς και αναπτυσσόμενες χώρες που είναι κρίσιμοι εξαγωγείς ορυκτών ή μετάλλων μπαταρίας, όπως η Αργεντινή, η Βραζιλία, η ΛΔ Κονγκό και η Ινδονησία.
- Η Κίνα αντιμετωπίζει ένα δίλημμα που η ίδια δημιούργησε: αντιμετωπίζει αυξανόμενη διπλωματική πίεση για την αναδιάρθρωση μη βιώσιμου χρέους και αυξανόμενη εσωτερική πίεση για την ανάκτηση των ανεξόφλητων οφειλών, ιδίως από τα οιονεί εμπορικά της ιδρύματα. Όμως, η περιστολή της δυτικής βοήθειας και του εμπορίου επιτείνει τις δυσκολίες για τις αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ παράλληλα σπαταλά κάθε γεωπολιτικό πλεονέκτημα για τη Δύση.
Η μείωση της χρηματοδότησης έχει προκαλέσει ανησυχία για το μέλλον της ανάπτυξης σε πολλές χώρες που εξαρτώνται από τις κινεζικές επενδύσεις. Οι αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετωπίζουν αυξανόμενες ανάγκες για ανάπτυξη υποδομών, ενώ η μείωση της χρηματοδότησης από την Κίνα ενδέχεται να περιορίσει τις δυνατότητές τους να ανταπεξέλθουν σε αυτές τις ανάγκες.
Η κατάσταση αυτή θέτει την Κίνα σε δύσκολη θέση, καθώς βρίσκεται υπό πίεση να αναδιαρθρώσει τα χρέη σε ευάλωτες χώρες, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει εσωτερικές πιέσεις να ανακτήσει δάνεια εν μέσω της δικής της οικονομικής ύφεσης. Η περιορισμένη διαφάνεια γύρω από τα οικονομικά της BRI ενδέχεται να έχει υποεκτιμήσει τα πραγματικά επίπεδα χρέους, με την AidData να εκτιμά ότι τα «κρυφά χρέη» ανέρχονται σε περίπου 385 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021 .
Η μείωση της χρηματοδότησης μέσω της BRI ενδέχεται να έχει σοβαρές συνέπειες για τις αναπτυσσόμενες χώρες, περιορίζοντας τις δυνατότητές τους να αναπτύξουν τις υποδομές τους και να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές τους ανάγκες.
Με πληροφορίες από Guardian