Η κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής ανακοίνωσε ότι ξεκινά έρευνα για την άφιξη ενός τσάρτερ αεροσκάφους που μετέφερε 153 Παλαιστινίους από τη Γάζα και προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο OR Tambo του Γιοχάνεσμπουργκ, χωρίς να είναι ξεκάθαρο πώς οργανώθηκε η πτήση ή ποιος την χρηματοδότησε.
Η υπόθεση προκάλεσε αμέσως ερωτήματα, καθώς οι επιβάτες δεν είχαν σφραγίδες εξόδου στα διαβατήριά τους, με αποτέλεσμα να παραμείνουν εγκλωβισμένοι στο αεροσκάφος για περίπου δώδεκα ώρες. Τελικά τους επετράπη η αποβίβαση έπειτα από παρέμβαση της φιλανθρωπικής οργάνωσης Gift of the Givers και εντολή της κυβέρνησης.
Ο πρόεδρος Σίριλ Ραμαφόσα υπερασπίστηκε την απόφαση να τους επιτραπεί η είσοδος, λέγοντας ότι οι αρχές «δεν μπορούσαν να γυρίσουν πίσω ανθρώπους που φεύγουν από πόλεμο», ενώ χαρακτήρισε το ταξίδι «μυστηριώδες» και ανέφερε ότι η πτήση είχε ενδιάμεση στάση στο Ναϊρόμπι πριν φτάσει στη χώρα. Παρά τη δική του τοποθέτηση, παραμένει ασαφές ποιος οργάνωσε την αναχώρηση των Παλαιστινίων από τη Γάζα.
Νότια Αφρική: Μυστήριο το ποιος οργάνωσε την πτήση
Το Ισραηλινό στρατιωτικό όργανο COGAT ανέφερε ότι η έξοδος εγκρίθηκε «κατόπιν αιτήματος τρίτης χώρας», χωρίς να την κατονομάσει, ενώ η παλαιστινιακή πρεσβεία στη Νότια Αφρική δήλωσε ότι δεν είχε ενημερωθεί για τη μεταφορά και κατηγόρησε μια «μη καταγεγραμμένη και παραπλανητική οργάνωση» ότι εκμεταλλεύθηκε την κατάσταση και εισέπραξε χρήματα από οικογένειες για μια «ακανόνιστη και ανεύθυνη μεταφορά».
Το αεροσκάφος παρέμεινε καθηλωμένο επί ώρες καθώς οι αρχές εξέταζαν αν οι επιβάτες διέθεταν τα απαραίτητα έγγραφα. Ο υπουργός Εσωτερικών Λέον Σράιμπερ εξήγησε ότι, παρότι οι Παλαιστίνιοι δικαιούνται είσοδο χωρίς βίζα για έως 90 ημέρες, η έλλειψη σφραγίδων εξόδου, εισιτηρίων επιστροφής και δηλωμένων διευθύνσεων διαμονής καθυστέρησε τη διαδικασία. Αφού επιβεβαιώθηκε ότι δεν επρόκειτο να ζητήσουν άσυλο και ότι υπήρχε εξασφαλισμένη φιλοξενία, 130 άτομα εισήλθαν στη χώρα, ενώ οι υπόλοιποι 23 συνέχισαν προς άλλους προορισμούς.
Η οργάνωση Gift of the Givers, που ανέλαβε τη φιλοξενία των Παλαιστινίων, επέκρινε τις αρχές, σημειώνοντας ότι οι επιβάτες έμειναν για πολλές ώρες μέσα στο αεροπλάνο και δεν τους επιτράπηκε ούτε να λάβουν τρόφιμα που τους προσφέρθηκαν από την οργάνωση. Παρά τις δυσκολίες, αρκετοί από τους επιβάτες δήλωσαν έντονη ανακούφιση. Ένας άνδρας που ταξίδευε με την οικογένειά του είπε στο δίκτυο eNCA ότι νιώθει ασφαλής σε «μια χώρα ειρήνης, νόμων και δικαιοσύνης», προσθέτοντας ότι στη Γάζα «αντιμετώπιζαν τον θάνατο καθημερινά» και πως νιώθουν τυχεροί που έφτασαν στη Νότια Αφρική.
Η υπόθεση έχει ενισχύσει τις πολιτικές εντάσεις στη χώρα, η οποία έχει παραδοσιακά ταχθεί στο πλευρό των Παλαιστινίων. Από τη δεκαετία του 1990, όταν ο Νέλσον Μαντέλα εξέφρασε δημόσια τη στήριξή του στον παλαιστινιακό αγώνα, η νοτιοαφρικανική κοινωνία διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με την παλαιστινιακή υπόθεση.
Τα τελευταία χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί μεγάλες φιλοπαλαιστινιακές πορείες, αλλά και μικρότερες φιλοϊσραηλινές συγκεντρώσεις, ενώ το 2023 η κυβέρνηση προσέφυγε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κατηγορώντας το Ισραήλ για γενοκτονία στη Γάζα, μία κατηγορία που το Ισραήλ απορρίπτει ως «αβάσιμη».
Με πληροφορίες από BBC