Με μια απόφαση που προκαλεί σοβαρές ανησυχίες για το μέλλον της δημόσιας εκπαίδευσης στις ΗΠΑ, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι τα σχολεία οφείλουν να επιτρέπουν στους μαθητές να εξαιρούνται από την ανάγνωση βιβλίων που περιλαμβάνουν ομοφυλόφιλους ή τρανς χαρακτήρες, εφόσον αυτό έρχεται σε σύγκρουση με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των γονέων τους.
Η απόφαση αφορά υπόθεση στη Μέρυλαντ, όπου τρεις οικογένειες, μουσουλμανικής, καθολικής και ορθόδοξης χριστιανικής πίστης, προσέφυγαν κατά του εκπαιδευτικού συμβουλίου της κομητείας Μοντγκόμερι.
Η προσφυγή των γονέων και το περιεχόμενο που προκάλεσε αντιδράσεις
Η διαμαρτυρία τους αφορούσε το γεγονός ότι έξι παιδικά βιβλία που διαβάζονται στις σχολικές αίθουσες της περιοχής περιλαμβάνουν αναφορές σε χαρακτήρες που ανήκουν στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Όπως υποστήριξαν, οι οικογένειες δεν είχαν κανέναν τρόπο να «προστατεύσουν» τα παιδιά τους από το συγκεκριμένο περιεχόμενο, το οποίο, για θρησκευτικούς λόγους, θεωρούν επιβλαβές για τα παιδιά τους.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, στο οποίο ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει τοποθετήσει τρεις υπερσυντηρητικούς δικαστές, αποφάσισε υπέρ των τριών οικογενειών. Έτσι, πλέον η εκπαιδευτική αρχή θα πρέπει να ειδοποιεί εκ των προτέρων τους γονείς και να τους δίνει τη δυνατότητα να αποσύρουν τα παιδιά τους από την ανάγνωση των βιβλίων, εφόσον το επιθυμούν.
Μεταξύ των βιβλίων που βρέθηκαν στο επίκεντρο της υπόθεσης ήταν το «Uncle Bobby’s Wedding», στο οποίο παρουσιάζεται ένας γάμος μεταξύ δύο ανδρών, αλλά και το «Born Ready: The True Story of a Boy Named Penelope», που αφηγείται την ιστορία ενός τρανς παιδιού.
🧵 3 of 7 Books that are being taught in Montgomery County, Maryland
— Heatherheather007 (@LibertyValkyrie) April 24, 2025
“Uncle Bobby’s Wedding”: a story about a young girl who’s jealous her Uncle is getting married, but after spending the day with them, realizes she’s getting another Uncle. pic.twitter.com/8lpdPw4mBx
Οι γονείς ισχυρίστηκαν ότι τα βιβλία αυτά προωθούν «πολιτικές ιδεολογίες» σχετικά με την οικογένεια και τη σεξουαλικότητα, τις οποίες θεωρούν αντίθετες με την επιστήμη και την ευημερία των παιδιών τους. Προηγουμένως, η εκπαιδευτική αρχή είχε δηλώσει ότι δεν σκοπεύει να ειδοποιεί εκ των προτέρων για τέτοιου είδους αναγνώσεις, πράγμα που οι προσφεύγοντες θεώρησαν παραβίαση των θρησκευτικών τους δικαιωμάτων.
«Προστασία της πίστης» ή εξαφάνιση της διαφορετικότητας;
Πίσω από αυτό το σκεπτικό κρύβεται ο πυρήνας της σύγκρουσης. Τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα δεν «εκπροσωπούν» κάποια ιδεολογία. Απλώς υπάρχουν. Όμως, για ορισμένους γονείς, η ίδια τους η ύπαρξη εκλαμβάνεται ως πρόκληση ή απειλή προς τα θρησκευτικά τους πιστεύω. Αυτό που στην πραγματικότητα διεκδικούν δεν είναι προστασία της πίστης τους, αλλά το δικαίωμα να μεγαλώνουν τα παιδιά τους μέσα σε έναν κόσμο όπου τα ΛΟΑΤΚΙ+ πρόσωπα είναι αόρατα. Ώστε να μη χρειαστεί ποτέ τα παιδιά τους να συναντήσουν, να ακούσουν ή να σκεφτούν ότι τέτοιοι άνθρωποι ζουν ανάμεσά μας και ότι αξίζουν τον ίδιο σεβασμό και χώρο.
Η απόφαση ήρθε μετά από ακρόαση τον Απρίλιο, κατά την οποία αρκετοί από τους συντηρητικούς δικαστές εμφανίστηκαν δεκτικοί στα επιχειρήματα των γονέων.
Ο Σάμουελ Αλίτο, Ανώτατος Δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου, ανέφερε ότι οι κρατικές πολιτικές που «παρεμβαίνουν ουσιαστικά στην πνευματική ανάπτυξη των παιδιών» παραβιάζουν τα δικαιώματα των γονέων να καθορίζουν τη θρησκευτική τους ανατροφή.
Η απόφαση επιβάλλει στην εκπαιδευτική αρχή να ειδοποιεί για οποιοδήποτε «παρόμοιο βιβλίο» χρησιμοποιείται στην τάξη και να επιτρέπει την αποχώρηση των παιδιών.
Οι αντιδράσεις στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου για το ΛΟΑΤΚΙ+ περιεχόμενο
Η δικαστής Σόνια Σοτομαγιόρ διατύπωσε έντονη διαφωνία, υπογραμμίζοντας ότι ο ρόλος της δημόσιας εκπαίδευσης είναι να προετοιμάζει τους μαθητές για έναν πολυφωνικό, δημοκρατικό κόσμο, όχι να ενισχύει την κοινωνική απομόνωση.
«Αν τα παιδιά μονίμως απομονώνονται από ιδέες που έρχονται σε αντίθεση με τις απόψεις των γονιών τους, η δημόσια εκπαίδευση παύει να υπηρετεί το κοινό καλό», τόνισε χαρακτηριστικά.
Η απόφαση αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη εκστρατεία των συντηρητικών στις ΗΠΑ να καταστήσουν οποιαδήποτε αναφορά στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα σε ομοσπονδιακό ή πολιτειακό επίπεδο ως ταμπού. Οι συγκεκριμένες προσπάθειες έχουν ενταθεί σε αρκετές πολιτείες, ιδίως σε εκείνες υπό ρεπουμπλικανική ηγεσία, και στοχεύουν επίσης στην εξάλειψη του περιεχομένου με αναφορές στη φυλετική δικαιοσύνη.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Βιβλιοθηκών, τουλάχιστον 112 πολιτειακά νομοσχέδια έχουν προταθεί, τα οποία διευρύνουν την έννοια του τι θεωρείται «άσεμνο» ή «επιβλαβές» για παιδιά, περιορίζοντας ταυτόχρονα τις δυνατότητες των εκπαιδευτικών και βιβλιοθηκονόμων να επιλέγουν το υλικό τους.
Η οργάνωση Catholics for Choice, που στηρίζει τα δικαιώματα αναπαραγωγικής και κοινωνικής ισότητας, δήλωσε:
«Το Δικαστήριο αποφάσισε ότι είναι αποδεκτό οι γονείς να διδάσκουν στα παιδιά τους να κρίνουν και να απορρίπτουν ανθρώπους που διαφέρουν από αυτούς».
Η Τέιλορ Τάκερμαν, αντιπρόεδρος της οργάνωσης, σχολίασε:
«Είναι εξίσου σημαντικό τα παιδιά να μαθαίνουν πως οι διαφορές στη θρησκεία, τη σεξουαλικότητα, την ταυτότητα φύλου, τη φυλή ή την κοινωνική τους θέση δεν είναι λόγοι για περιθωριοποίηση αλλά τα στοιχεία που συνθέτουν μια υγιή και δυναμική κοινότητα».
Μια απόφαση που ανοίγει δρόμο για τις επόμενες συγκρούσεις
Στην πραγματικότητα, η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου δεν είναι μεμονωμένο φαινόμενο. Αντιθέτως, αποτελεί ακόμη έναν κρίκο στην αλυσίδα μιας συστηματικής προσπάθειας συντηρητικής αναδίπλωσης στις ΗΠΑ. Ακόμη κι αν αυτή η επίθεση της κυβέρνησης Τραμπ στα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας αποτύχει με το πέρας της προεδρίας του, οι συντηρητικοί δικαστές που τοποθέτησε στο Ανώτατο Δικαστήριο θα παραμείνουν. Και μέσα από τις αποφάσεις τους, θα συνεχίσουν να καταπιέζουν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων υπό το πρόσχημα της θρησκευτικής ελευθερίας.
Με πληροφορίες από Guardian