Ανασκαφές στην αρχαία Αντιοχεία της Πισιδίας, που βρίσκεται στην περιοχή που καλύπτει πλέον η περιφέρεια της Σπάρτης Πισιδίας, στη Μικρά Ασία, αποκάλυψαν ένα πέτρινο φυλαχτό που χρονολογείται από τον 4ο αιώνα μ.Χ., το οποίο πιστεύεται ότι κατασκευάστηκε για καρκινοπαθείς.
Ο καθηγητής δρ. Μεχμέτ Οζχανλί, επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας, δήλωσε ότι το περιδέραιο ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια ανασκαφών γύρω από την εκκλησία στον λόφο του Αιδιλικού. Κατά την εξέταση του φυλαχτού, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η μία πλευρά είχε μια φιγούρα καβουριού, ενώ η άλλη πλευρά περιείχε το όνομα ενός άρρωστου κοριτσιού και των γονέων του. Η φιγούρα του καβουριού έχει νόημα, καθώς οι καρκινικοί όγκοι παρομοιάζονταν με καβούρια του οποίου η αρχαία ονομασία είναι «καρκίνος».
«Σήμερα, η λέξη "καρκίνος" που χρησιμοποιείται παίρνει επίσης το όνομά της από την ελληνική λέξη για τον "κάβουρα". Αυτό καταδεικνύει την αρχαία κατανόηση της νόσου και των χαρακτηριστικών της. Ο όρος "καρκίνος" στα ελληνικά μεταφράζεται ως "καβούρι" και από αυτή τη λέξη προέρχεται ο σύγχρονος όρος "καρκίνος"», εξήγησε ο Οζχανλί, μιλώντα σε τουρκικά ΜΜΕ.
Τέτοια φυλαχτά χρησιμοποιούνταν ευρέως από την ελληνιστική περίοδο μέχρι τον 4ο αιώνα μ.Χ.. «Ένας πατέρας του οποίου η κόρη είναι άρρωστη έφτιαχνε το περιδέραιο και το έβαζε στο λαιμό της ως φυλαχτό για τη θεραπεία της», δήλωσε ο Οζχανλί, όπως αναφέρει το En Son Haber. «Αυτό ήταν ένα ενδιαφέρον εύρημα. Τον 4ο αιώνα μ.Χ., μιλούν στην πραγματικότητα για μια ασθένεια όπως ο καρκίνος», πρόσθεσε ο Οζχανλί, σύμφωνα με τη Yeni Akit. «Ο Γαληνός, ένας από τους σημαντικότερους γιατρούς της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, έχει πληροφορίες που παρείχε για αυτή την ασθένεια», δήλωσε ο Οζχανλί, αναφερόμενος στον θρυλικό Έλληνα γιατρό από την αρχαιότητα.
«Τα δεδομένα που προέκυψαν μετά από μελέτες για το φυλαχτό, ένα από τα πιο μοναδικά αντικείμενα που έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής στις ανασκαφές της Αντιοχείας, έχουν αυξήσει περαιτέρω τη σημασία του ευρήματος», πρόσθεσε ο Οζχανλί, όπως αναφέρει το Diken.
