Μια Βρετανίδα χειρουργός περιέγραψε με σοκαριστικά λόγια όσα ζει στη Γάζα, μιλώντας για ανθρώπους που δέχθηκαν πυροβολισμούς αναζητώντας φαγητό και για παιδιά που ακρωτηριάστηκαν ύστερα από ισραηλινούς βομβαρδισμούς.
Το πρωί της 1ης Ιουνίου, η Δρ. Βικτόρια Ρόουζ βρισκόταν στο τέλος της 21ήμερης αποστολής της ως εθελόντρια γιατρού στη Γάζα, όταν έμαθε για ένα αιματηρό επεισόδιο κοντά σε σημείο διανομής τροφίμων. Η 53χρονη πλαστικός χειρουργός από το Λονδίνο βρισκόταν στη Γάζα με μια μικρή βρετανική φιλανθρωπική οργάνωση, που αποστέλλει ιατρικό προσωπικό σε περιοχές ανθρωπιστικής κρίσης, όπως στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και στη Σρι Λάνκα.
Η Δρ. Ρόουζ έσπευσε στα επείγοντα του Νοσοκομείου Νάσερ όπου βρισκόταν ήδη, γύρω στις 8 το πρωί - ήταν ένα από τα τελευταία λειτουργικά νοσοκομεία της Νότιας Γάζας. «Έβλεπα ασθενοφόρα να καταφθάνουν με νεκρούς. Έπειτα, άμαξες με γαϊδούρια έφερναν πτώματα», αφηγήθηκε. «Γύρω στις 10, είχαμε 20 νεκρούς και εκατό από 100 τραυματίες από πυροβολισμούς».
Σε τρεις εβδομάδες παραμονής της στο Νάσερ, έζησε ένα σύστημα υγείας υπό κατάρρευση, με ασταμάτητη ροή περιστατικών. Σε σχέση με προηγούμενες αποστολές της, αυτή τη φορά η πλειονότητα ασθενών έφερε ακραίως βαριά τραύματα ή καψίματα μη επιβιώσιμα.
«Δεν ήταν πια τραύματα από θραύσματα. Έλειπαν κόμματα από το σώμα. Παιδιά έφταναν με γόνατα, πόδια και χέρια ακρωτηριασμένα», περιγράφει μιλώντας στους New York Times.
Επί 21 μήνες, οι άμαχοι στη Γάζα επιζούν της εκστρατείας του Ισραήλ κατά της Χαμάς. Όπως ανακοινώνει το υπ. Υγείας της Γάζας, από την 1η Ιουνίου, περισσότεροι από 700 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί και περίπου 5.000 τραυματιστεί, κυρίως κοντά σε σημεία διανομής τροφίμων του λειτουργούν στο πλαίσιο νέου μηχανισμού βοήθειας με ισραηλινή-αμερικανική υποστήριξη.
Τα θύματα καταγγέλλουν το Humanitarian Foundation Gaza (G.H.F.), που απασχολεί κυρίως Αμερικανούς εργολάβους ασφαλείας, υποστηριζόμενους από Ισραηλινούς στρατιώτες. Δεκάδες ΜΚΟ ζητούν το κλείσιμό του.
Το Ισραήλ έχει αποκλείσει τα διεθνή ΜΜΕ από τη Γάζα, πλην όσψν φτάνουν με στρατιωτική συνοδεία. Όπως η Ρόουζ, οι γιατροί φιλανθρωπικών οργανισμών (MSF, Ερυθρός Σταυρός, Ideals) μαρτυρούν από πρώτο χέρι για τα τραύματα, την ελλιπή βοήθεια και την σκοτεινή πραγματικότητα.
Οι μαρτυρίες τραυματιών και το ανθρωπιστικό έργο της Δρ. Ρόουζ στη Γάζα
Όλοι οι ασθενείς που περιέθαλψε η Δρ. Κάρολ Ρόουζ την 1η Ιουνίου, δήλωσαν ότι πυροβολήθηκαν από άτομα που φρουρούσαν σημεία διανομής τροφίμων. Πολλοί, όπως είπε η ίδια, της ανέφεραν πως δέχθηκαν πυρά κατά τη διάρκεια «ελέγχου πλήθους» ενώ έτρεχαν να απομακρυνθούν, αν και η ακριβής σημασία της φράσης δεν ήταν ξεκάθαρη. Οι καταθέσεις τους, σύμφωνα με τη γιατρό, ήταν συνεπείς με τις σφαίρες που εντόπισε στο πίσω μέρος των ποδιών, στον κορμό και στην κοιλιακή χώρα αρκετών τραυματιών.
«Βρισκόμαστε σε εκείνο το σημείο όπου οι άνθρωποι έχουν υποβαθμιστεί σε τέτοιο επίπεδο στέρησης που είναι έτοιμοι να πεθάνουν για μια σακούλα ρύζι και λίγα ζυμαρικά», δήλωσε η Δρ. Ρόουζ.
Ο ισραηλινός στρατός ανέφερε στις 3 Ιουνίου ότι οι δυνάμεις του άνοιξαν πυρ κοντά σε «μερικούς» ανθρώπους που ξέφυγαν από την προβλεπόμενη διαδρομή και δεν αντέδρασαν στις προειδοποιήσεις. Στις 27 Ιουνίου, σε νέα δήλωση, ανακοίνωσε ότι διερευνώνται «πρόσφατες αναφορές για περιστατικά βλάβης» σε πολίτες κοντά σε σημεία διανομής βοήθειας, συμπεριλαμβανομένου αυτού της 1ης Ιουνίου. Διαβεβαίωσε ότι «οποιοσδήποτε ισχυρισμός για απόκλιση από το νόμο ή τις οδηγίες των Ισραηλινών Δυνάμεων θα εξεταστεί διεξοδικά».
Από την πλευρά του, το Ανθρωπιστικό Ίδρυμα της Γάζας (G.H.F.) υποστήριξε ότι δεν σημειώθηκε κανένα επεισόδιο «σε ή κοντά» στο σημείο διανομής του στις 1 Ιουνίου και αρνήθηκε οποιονδήποτε τραυματισμό ή θάνατο κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεών του από τις 26 Μαΐου και εξής. «Η Γάζα είναι μια ενεργή εμπόλεμη ζώνη και το G.H.F. δεν ελέγχει την περιοχή έξω από τα σημεία διανομής μας», ανέφερε στην ανακοίνωση.
Γάζα: Τραύματα, κακουχίες και θλίψη
Η Δρ. Ρόουζ είναι ανώτερη πλαστικός χειρουργός στο νοσοκομείο Chelsea and Westminster στο Λονδίνο, εξειδικευμένη στην αποκατάσταση μαστού σε ασθενείς με καρκίνο. Στην 30χρονη καριέρα της, είχε αντιμετωπίσει περιστατικά τροχαίων και τραυματισμούς από πυροβολισμούς - όμως τίποτα δεν την είχε προετοιμάσει, όπως λέει, για τα όσα είδε κατά τα τρία της ταξίδια στη Γάζα μέσα στους τελευταίους 14 μήνες. «Δεν έχω ξαναδεί αυτόν τον όγκο και αυτή την ένταση», δήλωσε.
Ο νεότερος ασθενής που περιέθαλψε ήταν ένα μωρό 3 μηνών τον Μάιο, με σοβαρά εγκαύματα στην κοιλιά και στο πόδι του από έκρηξη. Στο Instagram, όπου αναρτούσε βίντεο από την εργασία της, συνδύαζε πιο ανάλαφρες στιγμές με ωμά, επώδυνα αποσπάσματα από την καθημερινότητά της στην πτέρυγα εγκαυμάτων. Σε ένα βίντεο της 23ης Μαΐου, παρουσίασε ένα τρίχρονο αγόρι, τον Χατέμ, τυλιγμένο με επιδέσμους: «Έχει έγκαυμα 35%», ανέφερε. «Αυτό είναι ένα τεράστιο έγκαυμα για ένα μικρό παιδί».
Από την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 - κατά την οποία σκοτώθηκαν περίπου 1.200 άνθρωποι και 251 απήχθησαν - περισσότεροι από 57.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα, σύμφωνα με το τοπικό υπουργείο Υγείας. Ο αριθμός περιλαμβάνει χιλιάδες παιδιά και δεν διαχωρίζει αμάχους από μαχητές. Το Ισραήλ κατηγορεί τη Χαμάς ότι τοποθετεί εσκεμμένα τους μαχητές της σε κατοικημένες περιοχές. Πέρυσι, έρευνα των New York Times κατέδειξε ότι το Ισραήλ είχε χαλαρώσει τις δικλίδες προστασίας των αμάχων, με διοικητές να εγκρίνουν επιθέσεις γνωρίζοντας ότι θα μπορούσαν να σκοτώσουν πάνω από 100 πολίτες.
Η Δρ. Ρόουζ γνώρισε το 2019 τον ορθοπεδικό Δρ. Γκρέιμ Γκρουμ και εντάχθηκε στο φιλανθρωπικό ίδρυμα Ideals, που εκπαιδεύει χειρουργούς στη Γάζα. Μετά την έναρξη των ισραηλινών βομβαρδισμών τον Οκτώβριο του 2023, άρχισε να λαμβάνει από τον Δρ. Ahmed El Mokhallalati φωτογραφίες παιδιών με ακρωτηριασμένα άκρα και αιτήματα για χειρουργικές συμβουλές. Όπως θυμάται, είπε στον σύντροφό της: «Νομίζω ότι πρέπει να πάω. Δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνος του».
Ταξίδεψε στη Γάζα τον Μάρτιο και τον Αύγουστο του 2024 και πιο πρόσφατα τον Μάιο. Στο τελευταίο ταξίδι, περιέθαλπε κατά μέσο όρο 10 ασθενείς την ημέρα, με περίπου το 60% να είναι παιδιά κάτω των 15 ετών. Ο υποσιτισμός και η κακή υγιεινή μείωναν τις πιθανότητες επιβίωσης. Η ίδια προειδοποίησε ότι η έλλειψη αντιβιοτικών έκανε αδύνατη την πρόληψη και θεραπεία των λοιμώξεων.
Η Δρ. Ρόουζ έφυγε από τη Γάζα στις 3 Ιουνίου. Όταν ρωτήθηκε πώς ένιωσε που επέστρεψε στην καθημερινότητά της, απάντησε: «Δεν είμαι σοκαρισμένη. Αλλά είμαι ακόμα μέσα σε αυτό».
Την ώρα που αξιωματούχοι του Ισραήλ και της Χαμάς συνομιλούν στη Ντόχα για κατάπαυση του πυρός και ανταλλαγή ομήρων με Παλαιστίνιους κρατουμένους, η Δρ. Ρόουζ συνεχίζει να μοιράζεται εικόνες και ιστορίες από τη Γάζα. Στις 20 Ιουνίου ανακοίνωσε ότι ο μικρός Χατέμ μεταφέρθηκε στο Άμπου Ντάμπι για να συνεχιστεί η θεραπεία του.
Όμως, όπως λέει, σκέφτεται διαρκώς τα παιδιά που δεν τα κατάφεραν - και τους Παλαιστίνιους συναδέλφους της που παραμένουν εκεί. «Τι ομάδα!... Υπέροχοι άνθρωποι που εργάζονται όλες τις ώρες για να βοηθήσουν όσους έχουν ανάγκη», έγραψε σε μια από τις τελευταίες αναρτήσεις της από το Νοσοκομείο Νάσερ. «Είναι οι ήρωες».
Με πληροφορίες από The New York Times