«Rethinking Ταυτότητες: Φύλο, Διαφορετικότητα, Διακρίσεις» στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

«Rethinking Ταυτότητες: Φύλο, Διαφορετικότητα, Διακρίσεις» στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Facebook Twitter
Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
0


ΠΩΣ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ
 ένα μαρμάρινο κυκλαδικό ειδώλιο γυναικείας μορφής από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, η «Αυτοπροσωπογραφία της καλλιτέχνιδος Ida-Sofia Maly» από το Μουσείο του Γκρατς κι ένα  ασβεστολιθικό αγαλματίδιο από την Κύπρο ονόματι «Ο υπηρέτης του ναού» με τους έμφυλους ρόλους και τις ταυτότητες και τις πολιτικές των σωμάτων και των επιθυμιών τον 21ο αιώνα;

Τα τρία εν λόγω αντιπροσωπευτικά εκθέματα που επιλέχθηκαν να συμμετάσχουν στην έκθεση «Rethinking Ταυτότητες: Φύλο, Διαφορετικότητα, Διακρίσεις», την οποία παρουσιάζει αυτό τον καιρό το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης μπορεί να έχουν διαφορετική προέλευση, ηλικία και τεχνοτροπία, μας δίνουν όμως μια ιδέα για το πώς ορίζονταν οι ταυτότητες φύλου αφενός, οι έμφυλες και οι κοινωνικές διακρίσεις ανά τους αιώνες αφετέρου. Γιατί μπορεί οι παραπάνω όροι να είναι νεωτερικοί, όμως οι προβληματισμοί αυτοί είναι πολύ παλιότεροι από όσο ίσως νομίζουμε, απλώς τίθονταν με διαφορετικούς όρους όπως ο μύθος του ερμαφρόδιτου που απαντάται σε πολλές κουλτούρες ή οι θυελλώδεις αντιπαραθέσεις για το φύλο των αγγέλων στους εκκλησιαστικούς κύκλους της Δύσης κατά τον Μεσαίωνα. 

Οι διακριτοί ρόλοι των φύλων υπήρχαν πάντα, από την προϊστορική εποχή έως τον σύγχρονο κόσμο. Εντούτοις και παρότι δεν είναι εύκολο να εξάγει κανείς ασφαλή συμπεράσματα για τον ρόλο ανδρών και γυναικών στην πρωτοκυκλαδική κοινωνία, «ισχύει πως άνδρες και γυναίκες κατείχαν διαφορετικούς μεν αλλά εξίσου σημαντικούς ρόλους».

Στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα οι έννοιες του φύλου και των κοινωνικών ρόλων, οι πολιτικές των σωμάτων και των επιθυμιών, η ανάδειξη της σεξουαλικής και της έμφυλης διαφορετικότητας, η κατάκτηση δικαιωμάτων και ελευθεριών και η άρση κάθε λογής διακρίσεων είναι πιο επίκαιρες από ποτέ και ο λόγος περί αυτών ζωηρός, πυκνός και συμπεριληπτικός. Οι κοινωνίες αλλάζουν και εξελίσσονται, οι έμφυλες σχέσεις αναθεωρούνται, το φάσμα των επιθυμιών και των ανθρώπινων δυνατοτήτων διευρύνεται. Το βιολογικό φύλο δεν ταυτίζεται πλέον απαραίτητα με το κοινωνικό, μιλάμε πια για πολλές διαφορετικές  ταυτότητες και εκφράσεις φύλου. «Καινά δαιμόνια»; Όχι ακριβώς, παρότι οι διακριτοί ρόλοι των φύλων υπήρχαν πάντα, από την προϊστορική εποχή έως τον σύγχρονο κόσμο. Εντούτοις και παρότι δεν είναι εύκολο να εξάγει κανείς ασφαλή συμπεράσματα για τον ρόλο ανδρών και γυναικών στην πρωτοκυκλαδική κοινωνία, «ισχύει πως άνδρες και γυναίκες κατείχαν διαφορετικούς μεν αλλά εξίσου σημαντικούς ρόλους», καθώς αναφέρει το δελτίο Τύπου του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. 

«Rethinking Ταυτότητες: Φύλο, Διαφορετικότητα, Διακρίσεις» στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Facebook Twitter
Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Στα πλαίσια αυτά οποίο έχει, επιπλέον, σχεδιαστεί μια ειδική διαδρομή «Ταυτότητας Φύλου» η οποία οδηγεί τον επισκέπτη σε επιλεγμένα αντικείμενα των τεσσάρων μόνιμων εκθέσεων του Μουσείου που σχετίζονται με το φύλο, τη διαφορετικότητα και τις διακρίσεις. Τα αντικείμενα αυτά παρουσιάζονται και σε ψηφιακή μορφή στον χώρο της έκθεσης, ενώ παράλληλα υπάρχουν ψηφιακά εργαλεία και δραστηριότητες μέσω των οποίων οι επισκέπτες μπορούν αφενός να εξερευνήσουν τα ίδια τα αντικείμενα, αφετέρου τις προσωπικές τους εμπειρίες και πεποιθήσεις σχετικά με το φύλο και την επιθυμία. 

Τα τρία μουσεία ανέπτυξαν επίσης τρεις ψηφιακές εκθέσεις οι οποίες αποτελούν αντικατοπτρισμό των φυσικών, εμπλουτισμένες με ψηφιακά διαδραστικά εργαλεία αφήγησης, ζωγραφικής και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Αυτές είναι διαθέσιμες εδώ. Παράλληλα, δημιούργησαν μία ψηφιακή συλλογή που περιλαμβάνει και αντικείμενα από άλλα μουσεία από την Ελλάδα και το εξωτερικό με θέμα τις ταυτότητες φύλου, τις κοινωνικές συγκρούσεις, την τέχνη και τις τεχνικές, διαθέσιμη στο σύνδεσμο collection.reinherit-hub.eu.

«Rethinking Ταυτότητες: Φύλο, Διαφορετικότητα, Διακρίσεις» στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Facebook Twitter
Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Οι Μαρίνα Πλατή, Ελένη Μάρκου και Νεφέλη Μπαντελά από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, οι Catalin Betz, Sibylle Dienesch από το Μουσείο του Γκρατς (Αυστρία) και η Irini Khenkin από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου στη Λευκωσία επιμελούνται από κοινού την έκθεση «ReThinking Ταυτότητες: Φύλο, Διαφορετικότητα, Διακρίσεις» η οποία πραγματοποιείται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος «ReInHerit» και χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα «Horizon2020» της ΕΕ, συνοδεύεται δε από μια σειρά παράλληλες δράσεις

Διαδικτυακή διάλεξη (στα αγγλικά) και συζήτηση υπό τον τίτλο «Αντικρουόμενα συναισθήματα, διαμαρτυρόμενα σώματα», από τη Δρα Χρυσάνθη Παπαδοπούλου (30/3, ώρα 17.00-17.40).  Στη διάρκειά της θα εξεταστούν διαταραχές σωματικών συμπτωμάτων που εμφανίζονταν σε νεαρές γυναίκες κατά τη μεταβατική περίοδο από την εφηβεία στη σεξουαλική ενηλικίωση στην αρχαία Ελλάδα καθώς επίσης στην Ευρώπη στα τέλη του 19ου αιώνα. Θα παρουσιαστούν, επίσης, «οι σωματόμορφες διαταραχές ενήλικων γυναικών κατά την αναδιαπραγμάτευση των ρόλων τους ως σύζυγοι ή μητέρες». Δηλώσεις συμμετοχής στην ιστοσελίδα, περισσότερες  πληροφορίες στο τηλ. 210 7294220.

«Rethinking Ταυτότητες: Φύλο, Διαφορετικότητα, Διακρίσεις» στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Facebook Twitter
Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

• Στο πλαίσιο του Cycladic Art Café Project θα παρουσιαστούν διαδοχικά έργα σύγχρονων καλλιτεχνών που σχετίζονται με το περιεχόμενο της έκθεσης. Ανάμεσά τους, η φωτογραφική εγκατάσταση Family Matters! (1998) του εικαστικού Δημήτριου Αντωνίτση, ενός από τους πρώτους καλλιτέχνες στην Ελλάδα που καταπιάστηκαν με την αισθητική του camp, τις έμφυλες θεματικές και τη σεξουαλικότητα σε συνάρτηση με τον αυτοκαθορισμό του «άλλου» και την κοινωνική του θέση.

Εργαστήριο για εφήβους με τίτλο «Ταυτότητες» από τη Cinemathesis (στις 12 & 19/3 και στις 2 & 9/4 αντίστοιχα). Με τη χρήση της φωτογραφίας, της κινηματογράφησης, του κολάζ, του αυτοπορτρέτου, της ανάλυσης οπτικού και ηχητικού αρχειακού υλικού, βιβλίων, τεκμηρίων και προσωπικών αναφορών, καθώς και μέσα από την  παρακολούθηση αποσπασμάτων από εμβληματικές ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου, οι συμμετέχοντες θα επιχειρήσουν να προσεγγίσουν τη θεματική της ταυτότητας φύλου δημιουργώντας ένα ψηφιακό αποθετήριο προσωπικών έργων τέχνης που θα βρίσκονται σε διαλεκτική σχέση με τα «επίσημα» εκθέματα.

• Δημιουργικό εργαστήριο με ομάδα νέων υπό τον τίτλο «It’s a Shirt» στις 6/4 σε συνεργασία με την εικαστικό και σχεδιάστρια Χριστίνα Χριστοδούλου και την ειδικό ψυχικής υγείας Λίλη Πέππου. Οι παριστάμενοι θα ενθαρρυνθούν να μοιραστούν τις προσωπικές τους εμπειρίες, να συζητήσουν αλλά και να σχεδιάσουν τα δικά τους, ουδέτερα ως προς το φύλο ή “unisex”, όπως τα λέγαμε παλιότερα, πουκάμισα. 

«Rethinking Ταυτότητες: Φύλο, Διαφορετικότητα, Διακρίσεις» στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Facebook Twitter
Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Η συμμετοχή σε όλες τις παράλληλες δράσεις είναι δωρεάν ενώ υπάρχουν ξεναγήσεις τόσο διαδικτυακές όσο και στη νοηματική γλώσσα. Αναλυτικές πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Μουσείου www.cycladic.gr.

«ReThinking Ταυτότητες: Φύλο, Διαφορετικότητα, Διακρίσεις» , Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Νεοφύτου Δούκα 4 Αθήνα. Διάρκεια από 20/3 έως 8/5/23, είσοδος ελεύθερη, μέρες και ώρες λειτουργίας καθημερινά εκτός Τρίτης 10.00-17.00, Πέμπτη 10.00-20.00, Κυριακή 11.00-17.00




 

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM
O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Εικαστικά / O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Τα παράξενα μηχανικά γλυπτά του πρωτοποριακού καλλιτέχνη –του οποίου φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο– αποτελούν ένα σαρδόνιο σχόλιο και για τη σύγχρονη κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
2ο κομμάτι Αφροδίτη

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 2

«Μας αρέσει η παρέκκλιση και η απόκλιση. Στη ζωή, γενικά. Στους ανθρώπους. Και στην τέχνη. Και εδώ. Από τον Ροδώνα στη Γαρδένια, από τις Αριές στο θέατρο Αλίκη. Οι σπείρες έχουν φτιαχτεί για να τις περπατήσεις και τα παρτέρια για να σταθείς».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
Αφροδίτη 5.

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 5

«Και έχεις τόσα να πεις με τα έργα που θα συναντήσεις. Σαν τα ταξίδια. Τα αληθινά ταξίδια, όχι αυτά που κάνεις για δουλειά. Τα άλλα. Εκείνα που κάνεις με παρέα και πιάνετε κουβέντα με αγνώστους χωρίς βιασύνη. Εκείνα που παίρνεις τον χρόνο σου για να χορτάσεις τις λεπτομέρειες».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
«Για μια γυναίκα, το να κοιτάζει είναι από μόνο του μια πολιτική πράξη»

Εικαστικά / «Για μια γυναίκα, το να κοιτάζει είναι από μόνο του μια πολιτική πράξη»

Αμφισβητώντας τις παραδοσιακές απεικονίσεις του ερωτισμού, η Ελένη Μπαγάκη, η Σοφία Μιτσώλα και η Janice Nowinski προσφέρουν τρεις διαφορετικές οπτικές για το τι σημαίνει να βλέπεις –και να σε βλέπουν– με τους δικούς σου όρους.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Αρτεμίσια και το πρωτο-φεμινιστικό κεντρί της

Εικαστικά / Η Αρτεμίσια Τζεντιλέσκι ήταν πολύ περισσότερο από μια εκδικήτρια ηρωίδα της ζωγραφικής

Μια νέα έκθεση στο Παρίσι επιχειρεί να αναδείξει το έργο της γενναίας καλλιτέχνιδας της μπαρόκ ζωγραφικής του 17ου αιώνα, με την πρώιμη φεμινιστική προσέγγιση, μέσα από μια φρέσκια οπτική, φωτίζοντας πτυχές πέρα από τη μυθολογία της προσωπικής της τραγωδίας και παρουσιάζοντας έργα της για πρώτη φορά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Εικαστικά / Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Η έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ξεδιπλώνει 150 χρόνια εικαστικής δημιουργίας μέσα από 99 έργα εμβληματικών και σύγχρονων δημιουργών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Ρεπορτάζ / Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Στο βιβλίο του «Ο πλαστογράφος του Φράνκο», ένας ντετέκτιβ από τη Σεβίλλη ισχυρίζεται πως μεγάλα μουσεία, μεταξύ των οποίων και η ελληνική Εθνική Πινακοθήκη, έχουν αγοράσει πιστά αντίγραφα έργων του Ελ Γκρέκο.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μέσα στο εργαστήριο του Χριστόφορου Κατσαδιώτη 

Εικαστικά / Ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης αναδεικνύει το άχρηστο σε τέχνη

Το εργαστήριο του χαράκτη, όπου ξεδιπλώνεται ένα σύμπαν βγαλμένο από κάποιο σκοτεινό παραμύθι, μεταφέρεται προσωρινά σε μια σχεδόν κρυμμένη αίθουσα του μουσείου Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ