O Γκογκέν κοιμόταν με ανήλικα κορίτσια. Κάποιοι δεν είναι πια ok με αυτό. Facebook Twitter
Πολ Γκογκέν, «Η Τεχαμάνα έχει πολλούς γονείς» (ή «Οι πρόγονοι της Τεχαμάνα»),1893.

O Γκογκέν κοιμόταν με ανήλικα κορίτσια. Κάποιοι δεν είναι πια ok με αυτό.

26

«Μήπως έφτασε η ώρα να σταματήσουμε να βλέπουμε τα έργα του Γκογκέν;». Δεν πρόκειται για ρητορικό ερώτημα αλλά για την εισαγωγική ατάκα του audio guide που ακούνε έκπληκτοι στα ακουστικά τους οι επισκέπτες της έκθεσης «Πορτραίτα του Γκογκέν» που θα διαρκέσει μέχρι τις 26 Ιουνίου στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου και περιλαμβάνει πολλούς από τους πίνακες του που απεικονίζουν τις ανήλικες ερωμένες του στην Ταϊτή, όπως το πορτραίτο «Η Τεχαμάνα έχει πολλούς γονείς» (ή «Οι πρόγονοι της Τεχαμάνα») του 1893.

Όσοι επισκέπτες δεν προμηθεύονται audio guide, μπορούν απλά να διαβάσουν το κείμενο που δεσπόζει στην είσοδο της έκθεσης και αναφέρει μεταξύ άλλων ότι ο διάσημος καλλιτέχνης «σύναψε κατ' επανάληψη σεξουαλικές σχέσεις με νεαρά κορίτσια, "παντρεύτηκε" μάλιστα δύο από αυτά ενώ έκανε και διάφορα παιδιά κατά την παραμονή του στην Ταϊτή, εκμεταλλευόμενος αναμφίβολα την θέση του για να απολαύσει τις σεξουαλικές ελευθερίες που του διατέθηκαν...».



O Γκογκέν κοιμόταν με ανήλικα κορίτσια. Κάποιοι δεν είναι πια ok με αυτό. Facebook Twitter
Ο Γκογκέν γύρω στα 1890

Σύναψε κατ' επανάληψη σεξουαλικές σχέσεις με νεαρά κορίτσια, "παντρεύτηκε" μάλιστα δύο από αυτά ενώ έκανε και διάφορα παιδιά κατά την παραμονή του στην Ταϊτή, εκμεταλλευόμενος αναμφίβολα την θέση του για να απολαύσει τις σεξουαλικές ελευθερίες που του διατέθηκαν...

Γιος ριζοσπάστη δημοσιογράφου, ο Πολ Γκογκέν γεννήθηκε στο Παρίσι αλλά πέρασε τα πρώτα χρόνια του στο Περού πριν επιστρέψει γύρω στα είκοσι του στη Γαλλία, όπου ξεκίνησε να αφοσιώνεται στη ζωγραφική ενώ παράλληλα εργαζόταν ως χρηματιστής, εργασία που σύντομα εγκατέλειψε μαζί με την σύζυγο και τα παιδιά του. Ήταν ήδη 43 ετών όταν έβαλε πλώρη για την Ταϊτή το 1891, αναζητώντας εξωτικά σκηνικά αντίστοιχα με αυτά που είχε γνωρίσει παιδί στη Λατινική Αμερική. Εκεί, στο νησί Χίβα Όε της Γαλλικής Πολυνησίας, πέρασε τα δώδεκα τελευταία χρόνια της ζωής του, συζώντας με διάφορα κορίτσια στην (πρώιμη συχνά) εφηβεία και ζωγραφίζοντας τα πιο γνωστά έργα του.

O Γκογκέν κοιμόταν με ανήλικα κορίτσια. Κάποιοι δεν είναι πια ok με αυτό. Facebook Twitter
“Contes Barbares” («Ιστορίες βαρβάρων»), 1902
O Γκογκέν κοιμόταν με ανήλικα κορίτσια. Κάποιοι δεν είναι πια ok με αυτό. Facebook Twitter
«Εξωτική Εύα», 1890

Σε μια εποχή όμως υψηλής δημόσιας ευαισθησίας σε ζητήματα φύλου, φυλής και αποικιοκρατίας, αυτά εισέρχονται αναπόφευκτα σε μια διαδικασία αναθεώρησης (ή και ακύρωσης ακόμα) ενώ τα μεγάλα μουσεία υποχρεώνονται να επαναξιολογήσουν την κληρονομιά του.

Η έκθεση αποτελεί μια συμπαραγωγή με την Εθνική Πινακοθήκη του Καναδά στην Οτάβα, όπου έγιναν τα εγκαίνια στα τέλη του περασμένου Μαΐου, με κάποιες καίριες επεμβάσεις και υποσημειώσεις στους τίτλους και την περιγραφή των έργων. Κάτω από τον τίτλο του έργου «Κεφάλι αγρίου, μάσκα» υπήρχε μια εκτεταμένη ταμπέλα που εξηγούσε ότι λέξεις όπως 'άγριος' και 'βάρβαρος' που θεωρούνται προσβλητικές σήμερα, αντανακλούν κοινές αντιλήψεις στην εποχή του Γκογκέν». Αλλού, η φράση «η σχέση του με μια νεαρή Ταϊτινή γυναίκα» άλλαξε σε «η σχέση του με ένα Ταϊτινό κορίτσι 13 ή 14 χρονών».

O Γκογκέν κοιμόταν με ανήλικα κορίτσια. Κάποιοι δεν είναι πια ok με αυτό. Facebook Twitter
«Το βασιλικό τέλος», 1892

Σύμφωνα με άλλους επιμελητές ή στελέχη μουσείων πάντως, η επανεξέταση της ζωής καλλιτεχνών του παρελθόντος υπό το πρίσμα του 21ου αιώνα, εμπεριέχει κινδύνους και ενδέχεται να οδηγήσει σε μποϊκοτάρισμα, λογοκρισία ή και ακύρωση σημαντικών έργων τέχνης.

«Μπορώ να αντιπαθώ και να καταδικάζω το άτομο, αλλά το έργο είναι έργο», δηλώνει στους New York Times ο Vicente Todoli, ο οποίος ήταν διευθυντής της Tate Modern όταν φιλοξενήθηκε εκεί μια μεγάλη έκθεση του Γκογκέν το 2010 και τώρα είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Pirelli HangarBicocca art foundation στο Μιλάνο. «Από τη στιγμή που ένας καλλιτέχνης δημιουργήσει ένα έργο, αυτό δεν ανήκει πλέον στον ίδιο, αλλά σε όλο τον κόσμο».

O Γκογκέν κοιμόταν με ανήλικα κορίτσια. Κάποιοι δεν είναι πια ok με αυτό. Facebook Twitter
Αυτοπροσωπογραφία του Γκογκέν

Με στοιχεία από τους New York Times

Εικαστικά
26

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τρεις εκθέσεις για την Κέτε Κόλβιτς που κατέγραψε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης εμπειρίας

Εικαστικά / Μέσα στο '24 θα τρέξουν όχι μία, όχι δύο, αλλά τρεις εκθέσεις για την Κέτε Κόλβιτς

Τρεις μεγάλες εκθέσεις αποκαλύπτουν τις πολλές μορφές του έργου μιας καλλιτέχνιδας που κατέγραψε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης εμπειρίας και αψήφησε την κατηγοριοποίηση.
NEWSROOM
ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2024

Εικαστικά / 28 εκθέσεις για έναν Μάρτιο γεμάτο τέχνη

Η συλλογή του Νίκου Αλεξίου στο Μουσείο Μπενάκη, ακόμα περισσότερες γυναίκες καλλιτέχνιδες στο ΕΜΣΤ, Marcel Duchamp στην Eleftheria Tseliou Gallery, Martin Margiela στην Bernier/Eliades, τρεις νέες προτάσεις στην Breeder και πολλές ακόμα επιλογές στο κορύφωμα της φετινής εικαστικής σεζόν.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Οι πολύχρωμοι κήποι της Hadassah Emmerich

Εικαστικά / Οι πολύχρωμοι κήποι της Hadassah Emmerich ανθίζουν στο ΕΜΣΤ

Η διεθνής καλλιτέχνιδα και δημιουργός της πολύχρωμης τοιχογραφίας «Επικούρειος Εδέμ» περιγράφει όσα κρύβονται στην εξωτική βλάστηση και στα λαμπερά χρώματα των έργων της, μιλά για την ερωτική τους διάσταση και απαντά στο αν την ενοχλεί που κάποιοι χαρακτηρίζουν τη δουλειά της περισσότερο ως διακοσμητική.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Στην πρώτη έκθεση με έργα του Μarcel Duchamp στην Ελλάδα

Εικαστικά / Στην πρώτη έκθεση με έργα του Μarcel Duchamp στην Ελλάδα

Η έκθεση «Re(a)Duchamp» μας προσκαλεί σε μια διανοητική συζήτηση με τα έργα του Duchamp, που περισσότερο από κάθε άλλου καλλιτέχνη του 20ού αιώνα επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν τους σύγχρονους δημιουργούς σε ένα ευρύ και σύνθετο πνευματικό πεδίο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O σουρεαλισμός κλείνει τα 100 και ο κόσμος μας μοιάζει πιο σουρεαλιστικός από ποτέ

Εικαστικά / O σουρεαλισμός κλείνει τα 100 και ο κόσμος μας μοιάζει πιο σουρεαλιστικός από ποτέ

Ένας αιώνας συμπληρώνεται φέτος από το «Σουρεαλιστικό Μανιφέστο» του Μπρετόν και μια σειρά από εκθέσεις και εκδηλώσεις ανά την υδρόγειο γιορτάζουν την επέτειο αναζητώντας τα ίχνη του κινήματος στις παράξενες μέρες μας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Η συναρπαστική ζωή της Λίζα Πόντι και τα σχέδιά της που θα δούμε στην Αθήνα

Εικαστικά / Η συναρπαστική ζωή της Λίζα Πόντι και τα σχέδιά της που θα δούμε στην Αθήνα

Ακολουθώντας το μότο της ζωής της «δεν χρειάζεται να κάνεις πολλά», η κόρη του διάσημου Ιταλού αρχιτέκτονα και εκδότη Τζίο Πόντι έκανε σχέδια που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στην γκαλερί The Breeder.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Bijoy Jain, ο αρχιτέκτονας της γης και της φιλοσοφίας του ελάχιστου

Εικαστικά / Bijoy Jain, ο ασυμβίβαστος αρχιτέκτονας της γης και της φιλοσοφίας του ελάχιστου

Οι καρέκλες του πωλούνται για χιλιάδες ευρώ, το έργο του παρουσιάζεται σε διεθνείς μπιενάλε και σε συλλογές μεγάλων μουσείων. Αντίθετα με τους αρχιτέκτονες-σταρ, ο Bijoy Jain δουλεύει μόνο με πελάτες που αποδέχονται τους όρους του και συνεργάζονται με ντόπιους τεχνίτες.
THE LIFO TEAM
Πέτρινες, μεταλλικές, εικαστικές: Οι πολυτραγουδισμένες γοργόνες της Ελλάδας

Εικαστικά / Πέτρινες, μεταλλικές, εικαστικές: Οι πολυτραγουδισμένες γοργόνες της Ελλάδας

Από την εντοιχισμένη στην πολυκατοικία της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας μέχρι αυτή στις Καβουρότρυπες Χαλκιδικής που της έκοψαν πρόστιμο, στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές, συχνά παραγνωρισμένες γοργόνες.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ

σχόλια

15 σχόλια
Μια λεπτομέρεια, που δεν αναφέρουν οι NYT, είναι ότι η έννοια "ανήλικος", "ενήλικος", "έφηβος" κτλ, όπως τα χρησιμοποιούμε σήμερα, στην Ελλάδα και ευρύτερα σε Ευρώπη και Η.Π.Α. αναπτύχθηκαν μόλις τον 20ο αιώνα και έχουν εξελιχθεί/διαφοροποιηθεί από τότε μέχρι τις ημέρες μας πάρα πολύ. Για αιώνες ολόκληρους, οι άνθρωποι πέρναγαν από την παιδική ηλικία στην ενήλικη ζωή, μόλις ήταν έτοιμοι να αναλάβουν τα καθήκοντα που περίμενε από αυτούς η κοινωνία. Έτσι, έχουμε 16χρονους να ηγούνται στρατών ή να αναλαμβάνουν μεγάλες οικονομικές και εμπορικές αποστολές. Και κορίτσια να παντρεύονται στα 14. Η γιαγιά μου ήταν 16 χρονών όταν παντρεύτηκε, γέννημα θρέμα Αθηναία, τον επίσης Αθηναίο 32χρονο παππού μου (δεν μιλάμε για κάποιο χωριό, για αυτό αναφέρω ότι και οι 2 είναι Αθηναίοι). Μήπως να του ρίξουμε το ανάθεμα, συγχωρεμένοι άνθρωποι και οι 2 (ο παππούς μου πέθανε στην Κατοχή και η γιαγιά μου και τα παιδιά του τον υπεραγαπούσαν); Όλο αυτό που συμβαίνει θα ήταν γραφικό, αν δεν ήταν κουραστικό και επικίνδυνο.
O Iggy Pop στο τραγούδι Look Away λέει: "I slept with Sable when she was 13/ Her parents were too rich to do anything" αναφερόμενος στην σεξουαλική σχεση του στα 70s με την 13χρονη γκρούπι Stable Starr. Ο Jimmy Page, ο David Bowie και πολλοί άλλοι είχαν επίσης σεξουαλικές σχέσεις με κορίτσια 13-15 ετών, που αποτελούσαν την περιβόητη ομαδα των "baby groupies" στο LA την περίοδο εκείνη. Ακούγεται ανώμαλο σήμερα, αλλά αν σκεφτεί κανείς την ατμόσφαιρα της εποχής, μπορεί κανείς να το δει υπο διαφορετικό πρίσμα, δεν λέω βέβαια να δούμε αυτού του είδους τις σχέσεις ως κάτι οκ, αλλά δεν χρειάζεται να κάψουμε και cd των led zeppelin στις πλατείες. Διαφορετική περίπτωση βέβαια, γιατί οι συγκεκριμενες κοπέλες ήταν σε γενικές γραμμές προνομιούχες και ζούσαν την εφηβική τους επανασταση στο κλίμα της σεξουαλικης απελευθερωσης, προσεγγίζοντας οι ίδιες τους διάφορους ροκ σταρ με τους οποίους ήθελαν να κανουν σεξ. Στην περίπτωση του Γκογκέν ήταν προφανως πολύ πιο άνισες οι σχέσεις, καθώς υπήρχε σιγουρα το προνόμιο και η εξουσία του λευκού απέναντι στους "βαρβαρους". Αλλά για εκείνη την εποχή η σχέση ενος ενήλικα άντρα με ανήλικες γυναικες δεν ηταν κατι τόσο σπάνιο. Και νομίζω πως δεν χρειαζεται να απαξιωθεί το εργο καποιου λόγω αυτού. Κριτική καλό είναι να γίνεται και αποκαθήλωση ακόμα όταν χρειάζεται, απλά λίγο να καταλαβαίνουμε και το context σε κάθε περίπτωση και να μην τα αντιμετωπίζουμε όλα με όρους του σήμερα.
Αυτος ο περιεργος νεο-πουριτανισμος και νεο-σκοταδισμος που προωθειται απο την αριστερα στην Αμερικη εμπεριεχει επισης και μια περιεργη επιλεκτικοτητα. Διοτι υπαρχουν και αλλοι μεγαλοι πχ θρησκευτικοι ηγετες, καπου πχ στην Αραβια, που πχ ηταν κανονικα παντρεμενοι με 6χρονες (συνουσιαστηκαν λεει οταν εγινε 9), αλλα δεν ακουω τους NYT, Guardian κτλ να μας λενε οτι μηπως ειναι καιρος να "ακυρωσουμε" ή τεσπα να "ξανασκεφτουμε" την θρησκεια του? Ειμαι δε σιγουρος οτι αν τους το επισημανεις θα σε κατηγορισουν για ισλαμοφοβια.
...Επίσης, μπορούμε ως στοιχειωδώς νοήμονες άνθρωποι να αξιολογήσουμε κάποια πράγματα υπό το πρίσμα της εκάστοτε εποχής και πλαισίου, δοθείσης της πληροφορίας ασφαλώς. Η "πληροφορία" ποτέ δεν είναι "κακή" per se. Δεν μπορείς να φοβάσαι την πληροφορία μην και τυχόν σου κατεβάσει τον καλλιτέχνη απ' το συννεφάκι, αλλά το αν θα αποφασίσεις -εν έτη 2019- (με τέτοιο κυβερνοέγκλημα και δίκτυα παιδεραστικής εκμευτάλλευσης, παρά την -πλέον- συστημική -υποτείθεται- προστασία των παίδων και νεαρών εφήβων, αλλά και τις μοντέρνες έξωθεν επεμβάσεις κατά ολόκληρων λαών) να μισήσεις τον Γκωγκέν του 1890, είναι άλλου παπά ευαγγέλιο. Πάντως, δεν είναι μόνο σήμερα που "αναγνωρίζονται" colonialist, chauvinist και exploiter aspects του χαρακτήρα και της δράσης του, πολύ ενδεικτικά από αρθράκι 10ετίας πίσω:"After dumping his wife and five kids, Gauguin upped sticks to Martinique, Brittany, Arles (where he spent nine notorious weeks with van Gogh in 1888), and finally the South Pacific islands of Tahiti and Hiva Oa. He took three native brides – aged 13, 14 and 14, for those keeping score – infecting them and countless other local girls with syphilis."https://www.telegraph.co.uk/culture/art/8011066/Is-it-wrong-to-admire-Paul-Gauguins-art.html
Βλαχακι, για αυτο υπάρχουν οι Βιογραφίες που οντως πρεπει να δινουν ολες τις διαθεσιμες πληροφορίες, απο εκει μεχρι την καθαιρεση εργου τεχνης υπάρχει το απειρο.Εαν συζηταγαμε για αποσυρση βιογραφιας διοτι απεκρυψε την αληθεια του Βιου και Πολιτειας του προσωπου θα συμφωνουσα.Ολοι γνωριζουμε ότι κατα την Αρχαιοτητα η παιδεραστία ηταν διαδεδωμενη και μη ανηθικη...να βαλουμε στα Μουσεια στα εκθεματα "παρεπιπτωντως το εργο το δημιουργησε ενας παιδεραστης";Δεν είναι ότι είναι "αδικο" στην υπαρξη της πληροφορίας αλλα ότι είναι προοιμιο λογοκριτικης τασης.Ξερουμε ότι για να ερθει η πραξη της Λογοκρισιας πρεπει να γινει πρωτα μια πιο "αθωα" προεργασία. Οι Ναζι καναν χρονια προεργασιων πριν καψουν τα βιβλία.Ο Σκοπος δεν αγιαζει το Μεσο.Ενας ανθρωπος που γεννηθηκε 200 χρονια πριν είναι συμφωνα με την συγχρονη κραταια Ηθικη ηθικα προβληματικος (για να το πω ευγενικα)....ποιος επεσε απο τα συνεφα; κανεις. Στη Δημοσια Υποψρεωτικη Δωρεαν Παιδια μας διδαξαν την σημασια των διαφορων μεταξυ διαφορετικων πολιτισμικων εποχων....και ορθογραφία αλλα... :PΣε μια λειτουργικη Δημοκρατία η αληθεια δεν κρυβεται και δεν κρυβεται ακριβως επειδη δεν υπάρχει λογοκρισια.Τα Εργα Τεχνης κρινονται για την αυτεξουσια διαχρονικη καλλητεχνικη τους αξιας και όχι για την επικαιρη κοινωνικοφιλοσοφικη αποψη και βιο του δημιουργου.Επι της ουσιας επιχειρηται η τιμωρια ενος εργου τεχνης γιατι δεν μπορουν να τιμωρησουν εναν εδω και καιρο νεκρο.Με αυτη την λογικη θα πρεπει να κλεισει το 99% των Μουσειων. Η παραπομπη στο ταμπελακι του εργου τεχνης για τον βιο και την πολιτεια του δημιουργου δεν είναι "αθωο" ηθικο αγχος αλλα προοιμιο Λογοκρισιας.Να είμαστε καλα εχουμε τοσο ως Ελλάδα αλλα και ως Ευρωπη πλουσια Ιστορια στο πως ακριβως δουλευει το απολυταρχικο ενστικτο και ξερουμε τι να φοβομαστε. Παντα το πρωτο βημα καθε κοινωνικης/πολιτικης/στρατιωτικης δικτατοριας είναι η Ηθικη επιθεση στις Τεχνες και τα Γραμματα.Π.χ. Ενας συγχρονος συγραφεας εκδιδει βιβλια και δικαζεται για παιδεραστια...θα πρεπει σε καθε βιβλιο του να αναγραφεται ότι καταδικαστικε για παιδεραστία ή στην βιογραφία του; Μονο η Βιογραφία ασχοληται με τον Βιο του συγραφεα όχι τα υπολοιπα. Και που σταματαμε;αν καταδικαστει για "βλαστημια"; να αναγραφεται ή όχι;Η συνεπειες που δημιουργουνται απο την "αθωα" αυτη πρωτοβουλια για το καλο και την γνωση είναι σοβαροτατες που νομοτελειακα θα γυρησουν μπουμερανκ. Πως είναι η ρηση "ο δρομος για την κολαση είναι στρωμενος απο καλες προθεσεις"."Ο αγων μου" εκδιδεται επειδη η εισαγωγη λογοκριτικου κριτηριου εχει επιπτωσεις σε αλλα βιβλία. Οποτε η "κοινωνικη Ηθικη" πηρε θαρρος οι Τεχνες, τα Γραμματα και ο Ανθρωπος υποφεραν. Για να παραφρασω εναν αμερικανο κωμικο "ψηφισα στις τελευταιες εκλογες όχι γιατι ξερω απο πολιτικη αλλα γιατί οποτε μια ηθικη μειοψηφια είναι πολυ χαρουμενη καταλληγουμε για αιωνες να ζηταμε συγνωμη για τα καμωματα τους"( αναφερωταν για την χαρα της ακροδεξιας).Δεν χρειαζεται να ξερουμε ολες τις λεπτομεριες αρκει να θυμομαστε ότι οποτε μια ηθικη μειοψηφια χαιρεται οι υπολοιποι πρεπει να τρεμουμε.Δεν μας περνει ως κοινωνία η επαναφορα της Ηθικης κηδεμονιας, εχει προεκτασεις που θα γυρησουν μπουμεραγνκ σε θεματικα ( αλλα όχι λειτουργικα) διαφορετικα "προβληματα Ηθικης-Ανηθικοτητας".Ενας ανθρωπος λυνει όλα τα βιοποριστικα προβληματα του με βιαιες λυσεις, επισης μαθευτικε ότι σε καθε διαφωνία με την γυναικα του την δερνει. Ποιος πεφτει απο τα συνεφα; Βιοπορισμος και ερωτικη σχεση είναι θεματικα διαφορετικες πτυχες της ζωης....το μοτιβο όχι. Η αντιδραση δεν είναι για να κρυφτει η αληθεια αλλα γιατί το μοτιβο επιλυσης του προβληματος (λογοκρισια) γνωριζουμε ότι δοθησας ευκαιριας θα εφαρμοστει και στις υπολοιπες πτυχες της κοινωνίας.
Για μένα ένας ηθικός πανικός εναντίον του Γκωγκέν, προφανώς, και δεν είναι αναγκαίος ...αλλά δεν ξέρω αν υπάρχει, καν, ηθικός πανικός. Δεν βρίσκω αρνητική την γνωστοποίηση του πλαισίου στο οποίο έδρασε ο καλλιτέχνης κι όχι, μόνον, σε κάποια βιογραφία με την οποία οι ελάχιστοι των ελάχιστων θα ασχοληθούν.Τα power dynamics μεταξύ του καλλιτέχνη και των μοντέλων ξεπερνούν αρκετά την μονοθεματική οπτική του "ενήλικο άτομο σε σεξουαλική σχέση με έφηβο". Συμφωνώ και με το σχόλιο τ@ moli8 παραπάνω.Παρακάτω το σκεπτικό του χειρισμού κάποιων από τα κείμενα της έκθεσης και νομίζω ότι αξίζει, κανείς, να ρίξει μία ματιά, διότι οι αντιδράσεις μοιάζουν λίγο automated response:"‘Formal Analysis Cannot Occlude the Real Issues’: How Curators Are Addressing Gauguin’s Dark Side in a New Show at the National Gallery in LondonArt museums are grappling with how to display great works by artists who abused their models."https://www.google.gr/amp/s/news.artnet.com/exhibitions/gauguin-metoo-national-gallery-1672810/amp-pageΥγ.Μώρε, ελαφρώς "reductio ad Hitlerum" αυτό με τους ναζί.
Βλαχακι, η Λιφο εχει τον Αρη Δημοκιδη που είναι συγγραφεας παιδικων βιβλίων, είναι ζωντανος (καλα να είναι να ζησει σε τριψηφιο αριθμο).Γιατι να μην αναγραφεται το ποινικο μητρωο του στα οπισθοφυλλα των βιβλίων του;Κατ'αρχας μιλαμε για νομιμες καταδικεςΔευτερον απευθυνεται σε παιδια (συναισθηματικη επιχειρηματολογία)Τριτον "γιατί όχι; φοβατε τιποτα;" (κλασσικο δημαγωγικο επιχειρημα δικτατοριων όταν θελανε να περασουν καταπιεστικους κανονες)Εαν αποφασισουμε πως ναι μωρε γιατί είναι παιδικα βιβλια και πρεπει το ενα και το αλλο...τοτε γιατι να μην το επεκτηνουμε και στις υπολοιπες Λογοτεχνιες, να μην προστατευσομε και εκεινους τους αναγνωστες;....και μετα γιατί οχι και στις υπολοιπες τεχνες....και μετα γιατί όχι και σε μη καλλητεχνικα δημιουργηματα; Γιατί να περιοριστουμε μονο στα σεξουαλικα αδικηματα και όχι και σε αλλα...οικονομικα, αστικα κτλ; Αν ο Αρης Δημοκιδης είναι φοροφυγας να μην το ξερω πριν αγορασω ενα βιβλίο του και να προτιμησω εναν με λευκο ποινικο μητρωο; Γιατί ακριβως αυτο λετε....να δημοσιευεται το ποινικο μητρωο του δημιουργου (δεν ξερω εαν ο Γκωγκεν εχει καταδικαστει νομιμα ή όχι το οποιο δημιουργει μια αλλη κατηγορια αντι-Δημοκρατικων προβληματων) στα δημιουργηματα τους.Εμεις βλεπουμε ότι η κοντοφθαλμη καλοπροαιρετη αρχη θα εχει μακροπροθεσμα καταπιεστικο τελος.Ηδη αναφορικα με τον Αρη Δημοκιδη χρησιμοποιησα ως επιχειρημα: το καλο των παιδιων. Οποιος πει "όχι"; οι απαντησεις ρουα ματ είναι απλες και δοκιμασμενες,"γιατί; δεν θελετε το καλο των παιδιων;", "μονο καλο θα βγει απο μια τετοια πρωτοβουλια", "σαν πολυ δεν αντιδρατε; μηπως κατι αλλο φοβαστε;"Μολις σου παρεθεσα την πιο κλασσικη 101 δημαγωγικη ρητορικη...Χεστηκα για τον Γκωγκεν, χεστηκα και για τους παιδεραστες...αυτο για το οποιο δεν χεστηκα είναι οι προεκτασεις που εχει η συνδεση δημοσιευσης ποινικου μητρωου σε καθε σε καθε δημοσια διαδραση.Λυπαμε που το λεω αλλα πισω απο τετοιες "αθωες" πρωτοβουλιες βλεπω ξεκαθαρα πολιτικους αποτερους σκοπους. Βλέπουμε τα τελευταια χρονια μια ξεκαθαρη αποπειρα "ηθικης" κηδεμονιας στις Τεχνες και τα Γραμματα, που είναι παραδοσιακα ο πρωτος στοχος απολυταρχικων δυναμεων. Το λεω ξεκαθαρα: οι συγκεκριμενες "ηθικο"πρωτοβουλιες αυτες είναι αποπειρες δημιουργιας ηθικοκαταπιεστικων κοινωνιων. Προφανως και ξεκινανε με θεματικη που κανεις δεν μπορει να πει ευκολα όχι και οι περισσοτεροι θα αντιδρασουν με ενα συναισθηματικα γοερο ΝΑΙ. Ετσι εργαζονται οι ηθικοδημαγωγοι.Πρωτων στην Ελλάδα όλοι γνωρίζουμε ότι κανενας δημοσιογραφικος ομιλος δεν είναι ιδεολογικα αμεροληπτος (ξερουμε ποιοι είναι αριστεροι, ποιοι δεξιοι, ποιοι κεντρωοι κτλ)...μην μου βαζεις "πολυ ενδεικτικα αρθρακι" δημοσιογραφικους ομιλους του εξωτερικου λες και οι μη-Ελληνες δεν εχουν τις ιδιες προδιαθεσεις. Δευτερον, το αρθρο που μου παρεθεσες δεν εχει νοημα διοτι η συζητηση δεν είναι εαν ο Γκωγκεν ως προσωπικοτητα είναι το ενα ή το αλλο. Ο προβληματισμος δεν είναι πανω στην προσωπικοτητα του καθε γκωγκεν αλλα στην συνδεση δημοσιευσης του ατομικου ποινικου μητρωου σε καθε ανθρωπινο δημιουργημα και οι μακρπροθεσμες συνεπειες αυτης της συνδεσης. Το επιχειρημα "ε οχι μονο σε αυτο το αδικημα" δεν στεκει γιατί ως κανονας γιατί να μην επεκταθει; το επιχειρημα "ε όχι σε ολους μονο στους πασιγνωστους" δεν στεκει διοτι δεν στεκει κανονας που βασιζεται στην δημοφιλια ή όχι.Ο Κανονας που επιχειρηματολογητε είναι αντι-Δημοκρατικος ανεξαρτητου αιτιολογιας και ναι Κανονα επιχειρητε να θεσπισετε. Η πληροφορια δεν είναι κακη "per se" ο Κανονας είναι. Εαν καποιος θελει να γνωρισει μια προσωπικοτητα ας διαβασει Βιογραφια, εαν καποιος θελει να δημοσιευση μια προσωπικοτητα να γραψει Βιογραφια, καλη πληροφορια, καλος Κανονας.Το τελευταιο που θα πω είναι ότι τετοιους ηθικο-Κανονες δεν είναι μονο η "προοδευτικη" Αριστερα που προσπαθει να εισαγει αλλα και η προσωρινα αποδυναμομενη "συντηριτικη" Δεξια. Ότι λεω ισχυει και για μελλοντικους ηθικο-Κανονες που θα επιχειρησει να εισαγει η Δεξια, οπως κατι ωραιους περι βλαστημιας wing wing natch natch.Υ.Γ.Χρησιμοποιω τον Αρη Δημοκιδη ως παραδειγμα διοτι είναι απο τους λιγους αρθογραφους/δημοσιογραφους που σεβομαι για την εντιμοτητα του και θεωρω ως ασφαλες συμπερασμα ότι η εντιμοτητα αυτη επεκτηνεται και στις υπολοιπες πτυχες της ζωης του σε συνδοιασμο ότι η συγραφικη του ιδιοτητα κανει καλο παραδειγμα του πως μπορεις να ηθικοεπιχειρηματολογησει καποιος.
"Γιατί να περιοριστουμε μονο στα σεξουαλικα αδικηματα και όχι και σε αλλα...οικονομικα, αστικα"...τον χαλβά σου εσύ :-)Βρε! Δεν είπα:"Οι δυναμικές μεταξύ του καλλιτέχνη και των μοντέλων *ξεπερνούν* αρκετά την μονοθεματική οπτική του "ενήλικο άτομο σε σεξουαλική σχέση με έφηβο""?(Σωβινισμός, αποικιοκρατία, οριενταλισμός-εξωτικισμός, πατριαρχία. Ρίχνεται φως και σε αυτά τα πλαίσια). Επιπλέον, ο Γκωγκέν και ο κάθε καλλιτέχνης της συνομοταξίας αυτής (το έργο του δηλαδή) έχει -εκτός από παγκόσμια αναγνωρησιμότητα- αναρίθμητες εκθέσεις, αφιερώματα, αναλύσεις και πολύ μελάνη από πίσω κ.λπ.. Πλέον, οι εκθέσεις δεν περιορίζονται στο π.χ. γκωγκέν-έκθεση ή γκωγκέν-ρετροσπεκτίβα, αλλά πολλές φορές έχουν θεματικές, προσπαθούν να προσελκύσουν κόσμο και -ναι- μπορεί να εστιάσουν σε λιγότερο γνωστές πτυχές ή να χειριστούν θέματα με κάποιο πρωτοποριακό τρόπο ή -ναι- να το συνεντάξουν σε άλλα πλαίσια κ.λπ..Τα πορταίτα, τα εικονιζόμενα άτομα, αυτά που εμείς βλέπουμε δύνανται να έχουν άμεση σχέση με τον καλλιτέχνη, την ιστορία του και τα προβληματικά του σημεία.------Κάποια πράγματα δεν μπορεί ο κόσμος να το έχει τούμπανο, εφόσον έχουν ανοίξει οι σχετικοί διάλογοι, και τα μουσεία κρυφό καμάρι, όπως στην περίπτωση του Εric Gill, εφόσον 3 δεκαετίες είναι γνωστά κάποια πράγματα. Τέλος, εκεί σε θέλω κάβουρα, ως όντα με πολυπλοκότητα σκέψης, δυνατότητα διαχειρισμού διαφόρων εκφάνσεων της πραγματικότητας, θετικών και αρνητικών μαζί.(Τα άρθρα τα βάζω επειδή φαίνεται κάποιοι να έχουν εξαιρετικά ολοκληρωμένη άποψη για ζητήματα που εξαιρετικά ελάχιστα γνωρίζουν).Ενδιαφέρον έχει κι αυτό, με τίτλο:"Eric Gill: can we separate the artist from the abuser?Eric Gill was one of the great British artists of the 20th century – and a sexual abuser of his own daughters. A new exhibition at Ditchling asks: how far should an artist’s life affect our judgment of their work?"https://www.google.gr/amp/s/amp.theguardian.com/artanddesign/2017/apr/09/eric-gill-the-body-ditchling-exhibition-rachel-cooke
Ναι, δεν είμαστε, και λοιπόν; Η καλλιτεχνική, ακαδημαϊκή, η αθλητική κ.ο.κ. εφυΐα είναι υπεράνω όλων; Αν μαζί με το καταπληκτικό έργο όλων αυτών μαθαίναμε και πως συμπεριφέρονταν στην πραγματικότητα στους συνανθρώπους τους, ίσως να διαλέγαμε καλύτερα τα πρότυπα και τα σελέμπριτις μας. Μαζί με το έργο θέλω να ενημερώνομαι για την σκατοψυχία ή μη του ποιητή και να διαλέξω μόνη μου αν θα του δώσω την προσοχή και τα λεφτά μου ή όχι.
Υποκριτικό μου φαίνεται όλο αυτό. Μην ξεχνάμε ότι στον 19ο αιώνα και οι Ευρωπαίες -και οι Ελληνίδες- παντρεύονταν ανήλικες. Θυμάστε ένα δημοτικό τραγούδι για μια κόρη 12 χρονών;Δεν μπορούμε να κρίνουμε το παρελθόν με όρους του σήμερα.
ποιον 19ο; στο 20ο θες να πεις. Η μητέρα μου στα 23 θεωρούταν γεροντοκόρη και ήρθε ο μετανάστης από την Αμερική και την πήρε και σώθηκε! Οι φίλες και οι αδερφές της παντρεύτηκαν στα 16 με 17.
"Μια μαύρη Φόρντ, μοντέλο του’ 23φτάνει λαμπρή, στη μικρή μας τη πλατεία.Είχε αριθμό που τέλειωνε στα τρίακι εγώ ήμουν μόλις μικρήστα δεκατρία.Αχ τι κακό, αχ τι κακό!Μέσα στη Φόρντ ένα βράδυ μαγικό!Αχ τι κακό, αχ τι κακό!Έχασα κάτι που το είχα φυλαχτό".Να λογοκριθεί μήπως κι αυτό το τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι; Και το δημώδες με τον ερωτοχτυπημένο για τη δωδεκάχρονη Κανελλόριζα; Να καταδικάσουμε και τον Σεξπιρ με την κατηγορία ότι βάζει τον Ρωμαίο να αποπλανήσει τη 13χρονη Ιουλιέτα; Και τον Όσκαρ Ουάιλντ που θέλει την έφηβη Σαλώμη να ερωτοτροπεί με ένα κομμενο κεφάλι;Να κάψουμε και τα ποιήματα του Βερλεν για τη σχέση του με τον ανήλικο τότε Ρεμπό; Να διαγράψουμε δεκάδες μύθους από την αρχαία ελληνική μυθολογία;Άλλο τίποτα; Αμάν πια...
Εντάξει, όσο περιοριζόμαστε σε καλλιτέχνες, το πράγμα παλεύεται. Τρέμω μην πιάσουμε τους επιστήμονες και πρέπει να ακυρώσουμε τη θεωρία της σχετικότητας ή την εξέλιξη των ειδών.Μεσαίωνας...
"Επειδη παιδεραστικες πραξεις τελουνται σε σπιτια που διαμενουν παιδια ή συγγενων προτινω να μπουνε υποχρεωτικα καμερες σε ολα τα σπιτια ανηλικων καθως και συγγενων που θα παρακολουθουνται απο το τμημα ανηλικων" Για τον σκοπο "παταξη παιδεραστίας" δικαιολογησα (αγιασα) ενα ξεκαθαρα φασιστικο μετρο (μεσα). Εσυ για τον σκοπο (καταδικη παιδεραστία) αγιασες (δικαιολογησες) τον σκοπο (λογοκρισία). Οι Δημοκρατιες συνειδητα προσπαθουν να παταξουν εγκληματα ή ιδεες ως ενα βαθμο όχι πληρως και απολυτα και αυτος ο συνειδητος βαθμος είναι το "ο σκοπος αγιαζει τα μεσα" απο το σημειο αυτο και μετα νομοτελειακα θα πρεπει να χρησιμοποιησεις ξεκαθαρα αντι0Δημοκρατικα και Φαστιστικα μεσα.Φωτεινη η παιδεραστία είναι ηδη ποινικο αδικημα που κανεις δεν αμφισβητει εαν καλως ή κακως είναι ποινικο αδικημα.Η κοινωνίες (Δυτικες) ηδη καταδικαζουν την αποπλανηση ανηλικων.Δεν εισάγετε τιποτα το καινουργιο σε επιπεδο κοινωνικης ευαισθησίας ή νομικης αντιμετώπισης, το μονο που εισαγετε είναι η πρακτικη της λογοκρισιας.Παμε τωρα σε επιπεδο κριτικης: Οι Αρχαιοι Ελληνες ηταν συμφωνα με την σημερινη εννοια κανονικοτατοι παιδεραστες....να κρυψουμε την Ακροπολη; Να σταματισουμε να ζηταμε τα μαρμαρα πισω; να σταματησουμε να διδασκουμε τραγωδιες, κωμωδιες κτλ;Αλλο παραδειγμα ο Μωαμεθ παντρευτικε ανηλικο, παιδεραστία το δηλαδη....με την δικη σου λογικη θα πρεπει να κρυψουμε τον μουσουλμανισμο...Το να συγκρινεις διαφορετικες εποχες μεταξυ τους εχει νοημα για να δεις ποσο προοδευσαμε ή όχι, όχι για να "αποδοσεις" ηθικη δικαιωσυνη.Μπερδευεις την δικαιωσυνη που αποδιδεται σε παροντα χρονο και σε συγκεκριμενο ατομο με την ηθικη.Ολοι οι Λογοκριτες και και Φουρναραιοι Βιβλίων πανω στην Ηθικη βασιστηκαν, κατι μου λεει ότι δεν έχεις διαβασει την αιτιολογιες/δικαιολογίες με τις οποιες καιγονται βιβλία, λογοκρινονται ταινιες, θεατρα κτλ.Σε μια βιογραφία ενος ανθρωπου οφειλει να γραφτει, η εκθεση εργων τεχνης δεν είναι βιογραφία, δεν πας να δεις τον ανθρωπο αλλα το εργο. Μην συγχεεις την συχρονη αμερικανικη ειδωλολατρικη εμμονη στο προσωπο του καλλητεχνη με τα Μουσεια Τεχνης. Εαν καθε φορα που αλλαζει η κοινωνικη Ηθικη κρυβεις τα εργα Τεχνης που δημιουργηθηκαν απο ανθρωπους του παρελθοντος (νομοτελειακα ηθικα προβληματικοι) τοτε στην ουσια αδειαζεις τα Μουσεία. Ποτε ενας προοδευτικος ανθρωπος δεν κρυβει την αληθεια, οι βιογραφίες οφείλουν να λενε την αληθεια, τα Μουσεια να εκθετουν το παρελθον, μονο που η Ιστορια των ανθρωπων είναι δουλεια των Ιστορικων και η Ιστορία των Δημιουργηματων των Ανθρωπων είναι δουλεια των Μουσείων.Η ενασταση μου δεν εγκειται στην προσωπικη ηθικη σταση του καθενος αλλα στην προσπαθεια επιβολης στο ονομα αυτης, τι εννοώ; η Δικαιωσυνη μπορει να επιβάλει μονο κατ'ονομα αλλα όχι κατ'ουσια ισοβεια ποινη και οι Ηθικοι επιθημουν να επιβαλουν μεταθανατο ισοβεια κατ'ουσια ποινη (την μεταθανατον ισοβια ποινη για Ηθικους λογους την εχουμε συναντηση και σε αλλες κατηγορίες Ηθικων). Το προβλημα δεν είναι ενας-δυο πινακες αλλα η φιλοσοφικη προδιαθεση περι Δικαιωσυνης στην Κοινωνία. Ποτε κανενας Ηθικος δεν σταματαει στην πρωτη επιβολη λογοκρισίας, αυτο είναι που φοβομαστε, μην επαναληφθει η Ιστορία. Υπάρχει λογος που επιτρεπουμε την εκδοση ακομα και του "Ο Αγων μου" και όχι γιατί γουσταρουμε αλλα γιατι εχει τρομακτικες επιπτωσεις η ηθικη απαγορευση.Ανακεφαλαωνοντας: 1.Δεν συνεισφερετε τιποτα σε επιπεδο κοινωνικης ευαισθησιας/δικαιωσυνης/ηθικης καθοτι οι κοινωνίες μας εχουν ηδη κατασταλαξει ως προς την παιδεραστία2.Δεν μπορειτε να τιμωρησετε διοτι πρωτων μονο η Δικαιωσυνη μπορει αλλα και γιατί εχει ηδη πεθανει πανω απο εναν αιωνα. Και παραλλαληλα επιχειρητε να τιμωρησετε με ποινη την "λογοκρισία".3.Εισαγετε την Ηθικη σαν κριτηριο για το τι αξιζει να κρατηθει σε Μουσεια (και βιβλια) για Ιστορικους Λογους.4. Εχετε την εσφαλμενη εντυπωση ότι οι Ηθικοβαρεμενοι Ναζιστες, Θρησκοληπτοι κτλ που ζηταν/ζητουσαν την Λογοκρισία είναι/ηταν "κτηνη", "βαρβαροι" κτλ και όχι την ορθη εντυπωση ότι δηλαδη είναι/ηταν ανθρωποι που επιθυμουσαν να διορθωσουν Ηθικα την Ανηθικοτητα των Τεχνων και των Γραμματων, οπως ακριβως και εσεις, για να ικανοποιηθει η Ηθικη σας δεν λογαριαζετε τις κοινωνικες συνεπειες.5. Μια πετυχημενη Δημοκρατία σπανια ικανοποιει τους Πολιτες της, γιατί σκοπς της δεν είναι η ικανοποιηση αλλα η προστασία απο τα χειροτερα κοινωνικα ενστικτα που λαχταραν ικανοποιηση. Ζητατε Ικανοποιηση θυσιαζοντας την Προστασια.Προσωπικο συμπερασμα: Ολα αυτα είναι ηθικες προφασεις αντι-Δημοκρατικων εξουσιομανων ανθρωπων. Ο τροπος (Δημοκρατικος/Φασιστικος) είναι πιο σημαντικος απο την πιο γνησια αθωα Ηθικη προθεση.Υ.Γ. Αληθεια τα αγαλματα των νοτιων αμερικανων που τα βγαζουν απο τις πλατειες για λογους ηθικης (ορθως) είπαν θα τα βαλουν σε Μουσεια (Ιστοριας όχι Τεχνης, και παλι ορθως) πρεπει να κρυφτουν ή να μπουν σε Μουσεια; τα οποια παρεπιπτωντως δεν εχουν καμια αυτεξουσια καλητεχνικη αξια αλλα καθαρα μονο πολιτικοφιλοσοφικη.
Δεν είναι αστείο δυστυχώς.https://www.lifo.gr/now/culture/234624/sxoleio-sti-varkeloni-kovei-tin-kokkinoskoyfitsa-kai-alla-200-toksika-paidika-vivlia#commentTo συγκλονιστικό είναι ότι αυτά τα προέβλεψαν οι συγγραφείς του μακρινού παρελθόντος.Αλλά μη λέμε τα ίδια...https://www.lifo.gr/articles/arts_articles/183729/as-to-paradextoyme-o-egon-schiele-parenoxloyse-seksoyalika-ta-montela-toy#commentΠοινικό μητρώο + βιογραφία μαζί με το καλλιτεχνικό έργο, ότι κι αν είναι αυτό.Επίσης, προσοχή στις εκθέσεις, μην τυχόν και μας πιάσουν αδιάβαστους και γίνουμε ρόμπα...https://www.youtube.com/watch?v=k7HFv2T2ZgI
Υπάρχει μια ειδοποιός διάφορα : Δεν μιλάμε για κάψιμο βιβλίων, για απαγόρευση της έκθεσης εν προκειμένω, για λογοκρισία δηλαδη. Αλλά για το αν πρέπει ή όχι να ιδωθούν αυτά υπό νέο πρίσμα. Άλλωστε γιατί να μην είναι λογοκρισία το "πίνακας με νεαρή κοπέλα" και να είναι το "πίνακας με 12χρονη" . Γιατι να μη δούμε τον πίνακα ως μερος του πολιτισμικού πλαισιου στο οποίο ανήκε; Από κει και πέρα τίθονται ζητήματα ηθικής για τα οποία ο καθείς δικαιούται γνώμης. Αλλά η αποικιοκρατία δεν είναι ζήτημα ηθικής, είναι ιστορια. Η αξιολόγηση της είναι ηθικη. Όπως και το πώς χρησιμοποιείται η ιστορία, είναι μεταξύ άλλων ηθικό ζήτημα. Πρέπει όμως να διαχωρίσουμε μεταξύ των δύο.