Μειωμένος ο πληθυσμός στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια - Οι εκτιμήσεις για την Ελλάδα

Μειωμένος ο πληθυσμός στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια - Οι εκτιμήσεις για την Ελλάδα Facebook Twitter
Φωτ.: Unsplash
0

Ο παγκόσμιος πληθυσμός παραμένει σε αυξητική τάση και αναμένεται να φτάσει στα 10 δισεκατομμύρια πριν το τέλος του 21ου αιώνα σύμφωνα με το ενδιάμεσο σενάριο των προβολών των Ηνωμένων Εθνών. Στην Ευρώπη, ωστόσο, η τάση για τις επόμενες δεκαετίες αναμένεται να είναι αντίθετη. 

Ενώ το 1950 αποτελούσε το 22% του παγκόσμιου πληθυσμού, σήμερα είναι το 9,5% σήμερα και θα περιορισθεί στο 7,3% το 2050. Μείωση θα παρουσιάσει και ο πληθυσμός της Ελλάδα (πιθανότατα, κατά 1,3 εκατομμύρια, δηλαδή κατά 12% σε σχέση με σήμερα).

Τα παραπάνω αναφέρονται στο τελευταίο τεύχος (45o) της σειράς «Δημογραφικά Νέα» με θέμα «Ο πληθυσμός της Ελλάδας στον ορίζοντα του 2050», ένα ψηφιακό δελτίο του Εργαστηρίου Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων του Παν. Θεσσαλίας, στο οποίο οι συγγραφείς (καθ. Βύρων Κοτζαμάνης και μεταδιδάκτορας Γεώργιος Κοντογιάννης), παρουσιάζουν τις προοπτικές για τον πληθυσμό της Ελλάδας με βάση τα πρόσφατά (2022) σενάρια προβολών των Ηνωμένων Εθνών.

Ο γηρασμένος πληθυσμός της Ελλάδας

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν, ο πληθυσμός της Ελλάδας μέχρι το 2050 θα συνεχίσει να μειώνεται, ενώ η μόνη ηλικιακή ομάδα που θα αυξηθεί είναι αυτή των 65 ετών και άνω (+800 χιλ. άτομα σε σχέση με σήμερα, από 2,4 σε 3,15 εκατομμύρια το 2050).

Αντιθέτως, τόσο οι νέοι 0-19 ετών όσο και ο πληθυσμός εργάσιμης ηλικίας θα συρρικνωθούν, με αποτέλεσμα οι 20-64 ετών (6,03 εκατ. το 2022) να είναι λιγότεροι από 4,5 εκατομμύρια το 2050.

Εξαιτίας, δε, της γήρανσης, και παρά το γεγονός ότι η προσδοκώμενη ζωή θα αυξηθεί, οι θάνατοι δεν αναμένεται να μειωθούν κυμαινόμενοι σε όλα τα σενάρια γύρω από τις 125-130 χιλ. ετησίως μέχρι το 2050, όντας πολύ περισσότεροι από τις γεννήσεις.

Ειδικότερα δε, ακόμη και αν η ένταση της γονιμότητας αυξηθεί (αν δηλαδή τα νεότερα ζευγάρια κάνουν περισσότερα παιδιά από τους γονείς τους), οι γεννήσεις στο «ενδιάμεσο» σενάριο θα κυμανθούν ετησίως γύρω από τις 75 χιλ. (αρκετά λιγότερες από τις 89 χιλ. κατά μέσο που είχαμε τη δεκαετία 2012-2021) στο δε «υψηλό» -σενάριο πολύ λίγο πιθανό-γύρω από τις 98 χιλ. (ελαφρώς περισσότερες). Τα φυσικά ισοζύγια επομένως (η ζυγαριά δηλαδή γεννήσεις -θάνατοι), διαπιστώνουν, θα είναι για όλα τα επόμενα μέχρι και το 2050 χρόνια αρνητικά -αν και διαφοροποιημένα ανά σενάριο.

Αυτό θα οδηγήσει αναπόφευκτα και στη μείωση του πληθυσμού, καθώς το μικρό θετικό προβλεπόμενο μεταναστευτικό ισοζύγιο σε όλα τα σενάρια προβολών των Ηνωμένων Εθνών για την Ελλάδα (+140 χιλ. για την περίοδο 2022-2049) είναι αδύνατον να αντισταθμίσει την εξαιρετικά αρνητική ζυγαριά γεννήσεις -θάνατοι. Οι αναμενόμενες δε λιγότερες γεννήσεις τις αμέσως επόμενες δεκαετίες σε σχέση με αυτές της περιόδου 2012-2021 οφείλονται, σύμφωνα με τους ερευνητές, σε δυο βασικά παράγοντες:

  • στη μείωση του πληθυσμού των γυναικών σε ηλικία απόκτησης παιδιών και
  • στη χαμηλή γονιμότητα των νέων ζευγαριών, στον περιορισμένο δηλαδή αριθμό παιδιών που φέρνουν στον κόσμο (1,55 παιδιά/γυναίκα κατά μέσο όρο). Η «ανόρθωση» της γονιμότητας τις αμέσως επόμενες δεκαετίες, με τη δημιουργία ενός ιδιαίτερα ευνοϊκού περιβάλλοντος, εάν και εφόσον επιτευχθεί, θα οδηγήσει πολύ αργότερα -και σίγουρα όχι πριν το 2050-, αφενός μεν στην ανακοπή της μείωσης του πλήθους των γυναικών 25-44 ετών, αφετέρου δε στη σταθεροποίηση των γεννήσεων γύρω από τις 100 χιλ. (και κατ' επέκταση σε ένα σχετικά πιο ισορροπημένο φυσικό ισοζύγιο). Επομένως, πολιτικές που στοχεύουν σε αυτόν τον στόχο δεν αναμένεται να έχουν επιπτώσεις στον βραχύ-μέσο χρόνο, αλλά μεσο-μακροπρόθεσμα. Κατ' επέκταση, οι όποιες αρνητικές στο κοντινό μέλλον επιπτώσεις των δημογραφικών εξελίξεων των προηγουμένων δεκαετιών μπορούν εν μέρει να αμβλυνθούν αν, εκτός από την αύξηση της γονιμότητας, ανακοπεί σύντομα η μετανάστευση των νέων μας και μετατραπεί σε ισχυρά θετικό το ισοζύγιο είσοδοι-έξοδοι (πολύ θετικότερο από αυτό που υιοθετούν οι προβολές των Η.Ε).

Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Κοτζαμάνης, τόνισε ότι «όπως οι δημογραφικές προβολές είναι ασκήσεις γενίκευσης με σχετικά μικρά περιθώρια αβεβαιότητας όταν αναφερόμαστε στον βραχύ και μέσο χρόνο (βλ. 2050-, μπορούμε να οριοθετήσουμε από τώρα τα πεδία του πιθανού και να λάβουμε μέτρα. Οι έχοντες την ευθύνη σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο οφείλουν επομένως να θεωρήσουν ως δεδομένες κάποιες μη αναστρέψιμες τις επόμενες δεκαετίες δημογραφικές τάσεις, να εκτιμήσουν τις επιπτώσεις τους και να λάβουν από τώρα τα προσήκοντα μέτρα και για την μεσο-μακροπρόθεμη αναστροφή τους. Επομένως, προσαρμογή στις αναμενόμενες λόγω του "δημογραφικού" αλλαγές και ενεργές δράσεις θα πρέπει να αντικαταστήσουν παθητικότητα και στάσεις αναμονής».

Με πληροφορίες από ΑΠΕ

Διεθνή
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ντόναλντ Τραμπ: «Πλήρης εξουσιοδότηση» στους πράκτορες της ICE να αντιδρούν σε επιθέσεις

Διεθνή / Ντόναλντ Τραμπ: «Πλήρης εξουσιοδότηση» στους πράκτορες της ICE να αντιδρούν σε επιθέσεις

Ο Ντόναλντ Τραμπ έδωσε απόλυτη εξουσιοδότηση στις ομοσπονδιακές αρχές μετανάστευσης να προστατεύουν τον εαυτό τους μετά από συγκρούσεις με διαδηλωτές σε εφόδους στην Καλιφόρνια. Συλλήψεις, τραυματισμοί και οργισμένες αντιδράσεις πολιτικών
LIFO NEWSROOM
Ισπανία: «Κόκκινος συναγερμός» στην Καταλονία λόγω ισχυρών βροχών - Σταμάτησαν τα τρένα

Διεθνή / Ισπανία: «Κόκκινος συναγερμός» στην Καταλονία λόγω ισχυρών βροχών - Σταμάτησαν τα τρένα

Η μετεωρολογική υπηρεσία Aemet προειδοποιεί ότι σε περιοχές γύρω από τη Βαρκελώνη και την Ταραγόνα είναι πιθανό να πέσουν έως και 90 χιλιοστά βροχής μέσα σε μόλις μία ώρα
LIFO NEWSROOM
«Superfake» τσάντες: Το νέο φαινόμενο που σαρώνει στη Gen Ζ

Διεθνή / «Superfake» τσάντες: Το νέο φαινόμενο που σαρώνει στη Gen Ζ

Η νέα γενιά «superfake» επώνυμων τσαντών απειλεί τη βιομηχανία της πολυτελείας, καθώς οι Gen Z καταναλωτές στρέφονται σε ρεαλιστικά αντίγραφα με χαμηλότερο κόστος. Πώς το TikTok, οι influencers και η τεχνολογία αλλάζουν το παιχνίδι.
LIFO NEWSROOM
Ο Μακρόν «αποδοκιμάζει» τους δασμούς Τραμπ και καλεί την Ευρώπη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της

Διεθνή / Ο Μακρόν «αποδοκιμάζει» τους δασμούς Τραμπ και καλεί την Ευρώπη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της

Ο Γάλλος πρόεδρος καλεί συγκριμένα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να "επιταχύνει την προετοιμασία αξιόπιστων αντιμέτρων, με την κινητοποίηση όλων των εργαλείων που έχει στη διάθεσή της"
LIFO NEWSROOM
Πώς ο πόλεμος Ισραήλ-Ιράν ωφελεί την Τουρκία και αλλάζει τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή

Ανάλυση / Ο πόλεμος Ισραήλ-Ιράν ωφελεί την Τουρκία και αλλάζει τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή

Ο πόλεμος Ισραήλ-Ιράν δημιούργησε νέες γεωπολιτικές ευκαιρίες για την Τουρκία - Πώς η Άγκυρα επιχειρεί να εκμεταλλευτεί την αποδυνάμωση της Τεχεράνης σε Ιράκ, Συρία και Νότιο Καύκασο
ΠΕΤΡΟΣ ΚΡΑΝΙΑΣ