Το μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης, το Ρότερνταμ, ετοιμάζεται για το ενδεχόμενο στρατιωτικής σύγκρουσης με τη Ρωσία, προχωρώντας σε συγκεκριμένες κινήσεις που περιλαμβάνουν τη δέσμευση χώρου για στρατιωτικά πλοία και τον σχεδιασμό μεταφοράς φορτίου σε περίπτωση πολέμου.
Ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένα Ρότερνταμ, Μπόντεβαϊν Σίμονς, δήλωσε ότι υπάρχει στενός συντονισμός με το λιμάνι της Αμβέρσας, καθώς εξετάζουν σενάρια υποδοχής στρατιωτικού υλικού από Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ και Καναδά.
«Όχι κάθε τερματικός σταθμός μπορεί να χειριστεί στρατιωτικά φορτία», τόνισε. Αν υπάρξει μεγάλος όγκος στρατιωτικού εξοπλισμού, τα λιμάνια Ρότερνταμ και Αμβέρσας θα μοιραστούν τη χωρητικότητα. Παρότι παραμένουν ανταγωνιστικά, πλέον συνεργάζονται στενά, κυρίως για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανθεκτικότητας.
Η κίνηση αυτή εντάσσεται σε ευρύτερο κύμα στρατιωτικής προετοιμασίας σε όλη την ήπειρο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζει σχέδιο επανεξοπλισμού ύψους έως και 800 δισεκατομμυρίων ευρώ, καθώς προσπαθεί να μειώσει την εξάρτησή της από τις ΗΠΑ και να ενισχύσει την αποτρεπτική της ισχύ απέναντι στη Ρωσία, τη στιγμή που ο πόλεμος στην Ουκρανία μπαίνει στον τέταρτο χρόνο.
Η Ολλανδία, σε συμφωνία με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ, έχει δεσμευτεί να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ. Τον Μάιο, το υπουργείο Άμυνας της χώρας ανακοίνωσε ότι το λιμάνι του Ρότερνταμ θα πρέπει να φιλοξενεί τακτικά πλοία με στρατιωτικό υλικό, κατόπιν αιτήματος του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με τον Σίμονς, ένα ή περισσότερα πλοία θα δένουν στο λιμάνι τέσσερις με πέντε φορές τον χρόνο για αρκετές εβδομάδες, ενώ η ακριβής τοποθεσία θα αλλάζει. Σημειώνεται ότι μόνο το τερματικό εμπορευματοκιβωτίων του Ρότερνταμ μπορεί να εξασφαλίσει ασφαλή μεταφορά πυρομαχικών από πλοίο σε πλοίο.
Παράλληλα, θα διεξάγονται τακτικά αποβατικές στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή. Αν και το λιμάνι έχει υποδεχθεί στρατιωτικά φορτία στο παρελθόν, κυρίως κατά τον Πόλεμο στον Περσικό Κόλπο το 2003, ποτέ δεν διέθετε ειδικά διαμορφωμένη προβλήτα για τέτοια χρήση, ούτε καν στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Η Αμβέρσα, δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρωπαϊκής Ένωσης με 240 εκατομμύρια τόνους φορτίου ετησίως, φιλοξενεί τακτικά στρατιωτικό εξοπλισμό για τις αμερικανικές δυνάμεις που σταθμεύουν στην Ευρώπη. Με φόντο τις προειδοποιήσεις του νέου γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επιτεθεί σε μέλος του Συμμαχίας ως το 2030, οι ευρωπαϊκές υποδομές προσαρμόζονται μεθοδικά.
Το λιμάνι του Ρότερνταμ εκτείνεται κατά μήκος 42 χιλιομέτρων στον ποταμό Μάας και διαχειρίζεται περίπου 436 εκατομμύρια τόνους φορτίου ετησίως. Υποδέχεται 28.000 θαλάσσια και 91.000 ποτάμια πλοία τον χρόνο. Από τότε που επιβλήθηκαν οι ευρωπαϊκές κυρώσεις στη Ρωσία, έχασε περίπου 8% του εμπορίου του, κυρίως σε πετρέλαιο.
Πέρα από τα στρατιωτικά, οι λιμενικές αρχές στο Ρότερνταμ και στην Αμβέρσα εργάζονται από κοινού για να βελτιώσουν την ευρωπαϊκή αυτάρκεια σε στρατηγικά υλικά. Η πανδημία COVID-19 αποκάλυψε τη δυσανάλογη εξάρτηση της Ευρώπης από λίγους προμηθευτές, κυρίως την Κίνα και την Ινδία, τόσο σε φάρμακα όσο και σε υγειονομικό υλικό. Παρόμοιο σοκ υπέστη η ήπειρος με τη διακοπή των ρωσικών ροών πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Ο Σίμονς υπογράμμισε την ανάγκη δημιουργίας στρατηγικών αποθεμάτων, όχι μόνο για πετρέλαιο (όπως επιβλήθηκε μετά την κρίση του 1973), αλλά και για κρίσιμες πρώτες ύλες όπως το λίθιο, ο γραφίτης και ο χαλκός, που είναι απαραίτητες για την πράσινη μετάβαση και τη βιομηχανική ανεξαρτησία. Πρότεινε τα αποθέματα αυτά να αποθηκεύονται κοντά στα λιμάνια, όπου υπάρχει πρόσβαση σε εκτεταμένα δίκτυα μεταφορών. Ήδη μέρος των στρατηγικών αποθεμάτων πετρελαίου της Ολλανδίας φιλοξενείται στο Ρότερνταμ.
Η ΕΕ αναμένεται να παρουσιάσει άμεσα τη νέα στρατηγική αποθεματοποίησης, η οποία θα καλύπτει ιατρικά εφόδια, πρώτες ύλες, εξοπλισμό ενέργειας, καταλύματα και πιθανώς τρόφιμα και νερό. Η ανάγκη για ανθεκτικότητα δεν είναι πια θεωρητική, αλλά απολύτως πρακτική σε έναν κόσμο που γίνεται διαρκώς πιο ασταθής και γεωπολιτικά ρευστός.
Με πληροφορίες από Financial Times
