Ένα είδος τεράστιου, άπτερου πουλιού που κάποτε ζούσε στη Νέα Ζηλανδία εξαφανίστηκε πριν από περίπου 600 χρόνια, λίγο μετά την άφιξη των πρώτων ανθρώπινων αποίκων στα δύο κύρια νησιά της χώρας. Τώρα, μια βιοτεχνολογική εταιρεία με έδρα το Τέξας, η Colossal Biosciences, ανακοινώνει ότι έχει σχέδιο να το φέρει πίσω στη ζωή.
Η Colossal Biosciences, που ειδικεύεται στη γενετική μηχανική, πρόσθεσε το γιγάντιο μόα του Νότιου Νησιού - ένα εντυπωσιακό, με μακρύ λαιμό πτηνό που έφτανε τα 3 μέτρα ύψος και ίσως χρησιμοποιούσε τα πόδια του για άμυνα - στη διαρκώς αυξανόμενη λίστα των ζώων που θέλει να αναστήσει τροποποιώντας γενετικά τους πιο κοντινούς ζωντανούς συγγενείς τους.
Η εταιρεία είχε προκαλέσει παγκόσμια αίσθηση και αντιδράσεις όταν τον Απρίλιο ανακοίνωσε τη γέννηση τριών «λυκόσκυλων της καταστροφής», ισχυριζόμενη ότι αναβίωσε τον εξαφανισμένο θηρευτή μέσω αρχαίου DNA, κλωνοποίησης και γονιδιακής επεξεργασίας. Παρόμοιες προσπάθειες γίνονται για το μαμούθ, το ντόντο και τον τίγρη της Τασμανίας.
Για την αναβίωση του μόα, η Colossal ανακοίνωσε συνεργασία με το Ngāi Tahu Research Centre του Πανεπιστημίου του Καντέρμπουρι στη Νέα Ζηλανδία, που στηρίζει τη φυλή Ngāi Tahu, τη μεγαλύτερη Μαορί φυλή του νότου.
Το πρώτο στάδιο του έργου περιλαμβάνει την ανάλυση αρχαίου DNA από εννέα είδη μόα για να κατανοηθεί πώς το γιγάντιο μόα (Dinornis robustus) διέφερε γενετικά από τους συγγενείς του, ζωντανούς και εξαφανισμένους.
«Θα αποκτήσουμε τεράστια γνώση στη διαδρομή για την επιστροφή του εμβληματικού μόα», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Colossal, Ben Lamm. Η μελέτη των γονιδιωμάτων όλων των ειδών μόα θα είναι πολύτιμη για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την κατανόηση του ρόλου της κλιματικής αλλαγής και της ανθρώπινης δραστηριότητας στην απώλεια ειδών.
Η Colossal έχει συγκεντρώσει τουλάχιστον 435 εκατομμύρια δολάρια από την ίδρυσή της το 2021 από τον Lamm και τον γενετιστή του Harvard, George Church. Η εταιρεία έχει δεσμεύσει «μεγάλη επένδυση» στη Νέα Ζηλανδία, ενώ στο έργο συμμετέχει και ο σκηνοθέτης Πίτερ Τζάκσον, που διαθέτει μία από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές συλλογές οστών μόα.
Ο Scott MacDougall-Shackleton, συνιδρυτής και διευθυντής του Advanced Facility for Avian Research στο Western University του Καναδά, εξηγεί ότι λόγω της σχετικά πρόσφατης εξαφάνισης του μόα, υπάρχουν πολλά οστά, τμήματα αυγών και φτερά προς μελέτη. Ο ίδιος δεν συμμετέχει στο έργο.
«Η κύρια αιτία εξαφάνισης ήταν το υπερβολικό κυνήγι και η αλλαγή του οικοσυστήματος μετά την άφιξη των Πολυνήσιων», σημειώνει. «Πριν από αυτό, τα μόα είχαν ελάχιστους θηρευτές - μια κοινή μοίρα για άπτερα πουλιά σε νησιά, όπως το ντόντο».
Ο MacDougall-Shackleton θεωρεί την αναβίωση τέτοιων ειδών «ενδιαφέρουσα διανοητικά, αλλά χαμηλής προτεραιότητας», καθώς υπάρχουν εκατοντάδες απειλούμενα είδη πουλιών στα νησιά του Ειρηνικού που χρειάζονται άμεση προστασία.
Η Colossal σχεδιάζει επίσης οικολογικά έργα αποκατάστασης στη Νέα Ζηλανδία, με στόχο την επαναφορά των φυσικών ενδιαιτημάτων του μόα και τη στήριξη των ντόπιων ειδών.
Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι, παρά την πρόοδο της γενετικής μηχανικής, η πραγματική «ανάσταση» ενός εξαφανισμένου ζώου είναι αδύνατη — το αποτέλεσμα θα είναι ένα γενετικά τροποποιημένο υβρίδιο. Επίσης, η ιδέα ότι η εξαφάνιση μπορεί να αντιστραφεί τεχνολογικά, ίσως αποδυναμώνει την ανάγκη για άμεση προστασία των υπαρχόντων ειδών.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Colossal, Ben Lamm, δήλωσε ότι η βιοτεχνολογία της εταιρείας μπορεί να βοηθήσει τόσο στην προστασία ειδών στα πρόθυρα της εξαφάνισης όσο και στην αναβίωση εξαφανισμένων ειδών. Για παράδειγμα, η Colossal έχει ήδη δημιουργήσει δύο γέννες κλωνοποιημένων κόκκινων λύκων, του πιο απειλούμενου είδους λύκου, με νέα, λιγότερο επεμβατική μέθοδο κλωνοποίησης.
Ο καθηγητής Scott Edwards του Harvard, αν και ενθουσιασμένος με το έργο, επισημαίνει ότι η διαδικασία για το μόα θα είναι πιο δύσκολη λόγω της ανάπτυξης των πτηνών μέσα σε αυγό. «Η επιστήμη πρέπει να στοχεύει ψηλά, αλλά υπάρχουν και ηθικά ζητήματα, ειδικά αν δεν υπάρχει χώρος για αυτά τα πουλιά», είπε. «Αν πάντως πετύχει, θα μας υπενθυμίσει πόσα έχουμε χάσει ως ανθρωπότητα».
Με πληροφορίες από CNN
