Πέθανε ο Ντιέγκο Κορτέζ, ο πρωτοποριακός επιμελητής της καλλιτεχνικής σκηνής της Νέας Υόρκης

Πέθανε ο Ντιέγκο Κορτέζ, σκηνοθέτης και επιμελητής των εκθέσεων που έφεραν στο προσκήνιο τον Ζαν Μισέλ Μπασκιά, σε ηλικία 75 ετών.

Εμβληματικό πρόσωπο της σκηνής της Νεάς Υόρκης στις δεκαετίες του 70 και του 80 υπήρξε συνιδρυτής του ιστορικού Mudd Club της εποχής, και διοργανωτής της περιβόητης πρωτοποριακής έκθεσης «New York / New Wave» του 1981 στο P.S. 1 Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης στο Long Island City, παρουσιάζοντας τον ευρύτερο κόσμο της τέχνης τους Μπασκιά, Χένρι Σάλφαντ, Σάρα Τσάρλσγουορθ, Τζίμι Ντε Σάνα, Fab 5 Freddy, Ναν Γκόλντιν, Κιθ Χάρινγκ, Ρόμπερτ Μέιπλθορπ, Κένι Σαρφ, Κρίστοφερ Μάκος, Μπράιαν Ίνο, αλλάζοντας το τοπίο της τέχνης και της ποπ κουλτούρας.

Γεννημένος σε μια μικρή πόλη του Ιλινόις ο Κέρτις μεγάλωσε και σπούδασε στο Σικάγο. Κατά τη φοίτησή του στο Wheaton College, δήλωσε δημόσια την ομοφυλοφιλία του ιδρύοντας ένα τμήμα του Gay Liberation Front, τεκμηριώνοντάς το μάλιστα σε ταινία. Ξεκίνησε να κάνει παραστάσεις σε μια ισπανόφωνη γειτονιά και υιοθέτησε το επώνυμο Κορτέζ συμβολικά, δίνοντας στο όνομά του κοινωνικό και πολιτικό περιεχόμενο που σχετιζόταν με τα φυλετικά ζητήματα που τον απασχολούσαν πάντα.

Στο πανεπιστήμιο είχε ανάμεσα στους δασκάλους του τον Ναμ Τζουν Παικ και το 1973 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη. Εκεί έκανε μια σειρά από δουλειές, από φύλακας και βοηθός στο στούντιο του Ντένις Όπενχάιμ και του Βίτο Ακόντι και ως φύλακας στη γκαλερί Clocktower της Alanna Heiss.

Συμμετείχε στα συλλογικά έργα των πρωτοποριακών καλλιτεχνών Collaborative Projects, πιο γνωστά ως Colab, το 1977, και το 1978, με την Anya Phillips και τον Steve Mass και με ένα κεφάλαιο μόλις 15 χιλιάδων δολαρίων συνέστησε το Mudd Club, όπου γνώρισε τον Μπασκιά το επόμενο έτος.

Πέθανε ο Ντιέγκο Κορτέζ, ο πρωτοποριακός επιμελητής της καλλιτεχνικής σκηνής της Νέας Υόρκης

Έργα του Keith Haring στο New York/New Wave © Museum of Modern Art

Το 1981, επιδιώκοντας να ενισχύσει τα προφίλ των πολλών νέων καλλιτεχνών στην downtown σκηνή της πόλης, επιμελήθηκε την έκθεση "New York / New Wave" στο P.S.1. στο ΜοΜΑ. Ήταν ότι πιο ζωντανό και παράξενο είχε δει η πόλη σε αίθουσες με τη συμμετοχή 119 καλλιτεχνών και μουσικών που δούλευαν με διάφορα μέσα άγνωστα και μη δημοφιλή, με τους κριτικούς να διχάζονται μπροστά στο νέο και άγνωστο πεδίο που ανοίχτηκε μπροστά τους και μερικούς να θεωρούν την έκθεση σκουπίδι που ξεβράζει η παλίρροια, μια έκθεση μεγάλη και άχρηστη και απογοητευτικά απαίσια. Άλλοι υπερασπίστηκαν την άποψη ότι το κατεστημένο της τέχνης φοβάται γιατί σε αυτή την έκθεση βασίζεται η τέχνη στη ζωή και όχι στην τέχνη, κάτι που μπορεί να αρέσει στο κοινό.

Κα στο κοινό άρεσε η έκθεση. Φυσικά, το μεγαλύτερο αστέρι ήταν ο Μπασκιά που αν και πέθανε λίγα χρόνια αργότερα, μέχρι σήμερα τα έργα του είναι περιζήτητα. Η πορεία και η εξέλιξη πολλών καλλιτεχνών της έκθεσης αυτής απέδειξαν ότι ο Κορτέζ ήταν στο πνεύμα και είχε αντιληφθεί τη διάθεση μιας συγκεκριμένης περιόδου της ιστορίας στην τέχνη και την ανέδειξε με τον καλύτερο τρόπο, ως πρωτοπόρος της εποχής του.

Ο Κορτέζ συνέχισε να εργάζεται ως συγγραφέας, λέκτορας και σύμβουλος, ως σκηνοθέτης και ερμηνευτής, σκηνοθετώντας βίντεο για τους Μπλόντι, Νίκο και Talking Heads και ερμηνεύοντας με τη Λόρι Άντερσον και τον Φίλιπ Γκλας. Αν και η μεγαλύτερη και πιο διάσημη έκθεσή του ήταν το «New York / New Wave», συνέχισε να επιμελείται εκθέσεις και να αναζητά πάντα σπουδαίους καλλιτέχνες, σπουδαίες ιδέες και δημιουργικά μυαλά. «Για μένα» έλεγε «οι νέες ιδέες είναι αυτές που δίνουν ελπίδα. Πρέπει να βασίζουμε τις απόψεις μας στην ποιότητα των ιδεών που υπάρχουν στα έργα. Αν σας ενδιαφέρει κυρίως η πολιτική του κόσμου της τέχνης, η προσωπικότητα του καλλιτέχνη ή η αγορά της τέχνης, αυτό θα σας αποσπάσει από τα βασικά».

Άποψη της έκθεσης. Στην κάτω σειρά διακρίνονται φωτογραφίες της Ναν Γκόλντιν. © Museum of Modern Art

Έργα του Μέιπλθορπ στην έκθεση New York/New Wave. © Museum of Modern Art

Jean-Michel Basquiat "Untitled", 1980. Το συγκεκριμένο έργο εκτέθηκε στην New York/New Wave. Φωτο: Courtesy Whitney Museum of American Art © Artists Rights Society (ARS), New York/ ADAGP, Paris