Γιατί οι Ευρωπαίοι έτρωγαν «αιγυπτιακές μούμιες» τα χρόνια της Αναγέννησης;

Γιατί οι άνθρωποι άρχισαν να τρώνε αιγυπτιακές μούμιες; Facebook Twitter
Φωτ.: Wikipedia
0

Γιατί οι άνθρωποι ξεκίνησαν να τρώνε πτώματα και ακόμα και «μούμιες» και γιατί αυτή η συνήθεια κατέληξε να γίνει κανιβαλιστική μανία στην Ευρώπη ακόμα και στα χρόνια της Αναγέννησης; 

Γιατί οι άνθρωποι θεωρούσαν ότι ο κανιβαλισμός ήταν καλός για την υγεία τους; Η απάντηση προσφέρει μια ματιά στα πιο ζοφερά χρόνια της ευρωπαϊκής ιστορίας, σε μια εποχή που οι Ευρωπαίοι είχαν εμμονή με τις αιγυπτιακές μούμιες, σύμφωνα με το IFL Science. 

Πολλοί θεωρούσαν πως τα θαμμένα ανθρώπινα λείψανα μπορούσαν να θεραπεύσουν οτιδήποτε, από βουβωνική πανώλη έως πονοκέφαλο. Στη συνέχεια, με τις μακάβριες εμπνεύσεις που είχαν οι άνθρωποι της Βικτωριανής εποχής, για τη διασκέδαση μετά το δείπνο, «οι μούμιες των αρχαίων Αιγυπτίων αποτέλεσαν αντικείμενο γοητείας και θεάματος από τον Μεσαίωνα έως τον 19ο αιώνα,» όπως αναφέρει ο Marcus Harmes, Καθηγητής στο Pathways Education, του Πανεπιστημίου του Southern Queensland.

Γιατί οι άνθρωποι άρχισαν να τρώνε αιγυπτιακές μούμιες; Facebook Twitter
Φωτ.: Ένα βάζο που χρησιμοποιούνταν για την αποθήκευση σκόνης μούμιας/ Wikipedia

«Μουμιομανία»
Η πεποίθηση ότι οι μούμιες μπορούσαν να θεραπεύσουν όλες τις ασθένειες, οδήγησαν τους ανθρώπους για χρόνια να καταναλώνουν κάτι που είχε απαίσια γεύση. Η σκόνη από την αλεσμένη σάρκα και τα οστά καταναλωνόταν για αιώνες, από πλούσιους και φτωχούς.

Ήταν διαθέσιμη στα τότε φαρμακεία και δημιουργούνταν από λείψανα που είχαν μεταφερθεί ακόμα και από αιγυπτιακούς τάφους στην Ευρώπη.

Ο τρόπος που έκαναν την ταρίχευση ήταν πολύπλοκος. Άνοιγαν το νεκρό σε ορισμένα σημεία και του αφαιρούσαν για λίγο τα σπλάχνα και τον εγκέφαλο, τα οποία και τοποθετούσαν για λίγο στην αλμύρα. Έπλεναν στη συνέχεια, εσωτερικά κι εξωτερικά το πτώμα με αρώματα και αντισηπτικές ουσίες. 

Γιατί οι άνθρωποι άρχισαν να τρώνε αιγυπτιακές μούμιες; Facebook Twitter
Φωτ.: Ένας Αιγύπτιος πωλητής μούμιων του δρόμου το 1875. Felix Bonfils/ Wikimedia

Μετά επανατοποθετούσαν τα σπλάχνα, άλειφαν το πτώμα με περισσότερες αντισηπτικές ουσίες, το τύλιγαν με επιδέσμους και το τοποθετούσαν στις σαρκοφάγους ή τα νεκροταφεία.
 
Μέχρι τον 12ο αιώνα, οι φαρμακοποιοί χρησιμοποιούσαν την σκόνη από μούμιες για τις φημολογούμενες «φαρμακευτικές» τους ιδιότητες. Αυτή παρέμεινε συνταγογραφούμενο φάρμακο για τα επόμενα 500 χρόνια.

Σε έναν κόσμο χωρίς αντιβιοτικά, οι γιατροί συνταγογραφούσαν κρανία, οστά και σάρκες για να θεραπεύσουν ασθένειες από πονοκεφάλους έως μείωση ενός οιδήματος ή θεραπεία κατά της πανώλης.

Ωστόσο, δεν είχαν πειστεί όλοι για τις «ευεργετικές τους ιδιότητες». Ο Guy de la Fontaine, γιατρός της βασιλικής οικογένειας, είχε αμφισβητήσει τις ιδιότητες της αλεσμένης μούμιας. Είδε μάλιστα, fake μούμιες που στην πραγματικότητα ήταν νεκροί αγρότες στην Αλεξάνδρεια το 1564.

Κατάλαβε ότι οι άνθρωποι μπορούσαν να πέσουν θύματα εξαπάτησης αλλά οι δήθεν μούμιες αποτύπωναν ένα σημαντικό στοιχείο: υπήρχε συνεχής ζήτηση για νεκρή σάρκα, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί στην ιατρική και η προσφορά πραγματικών αιγυπτιακών μουμιών δεν μπορούσε να καλύψει αυτή τη ζήτηση.

Οι φαρμακοποιοί και οι βοτανολόγοι της εποχής συνέχιζαν να παρασκευάζουν αγωγές από αλεσμένα μουμιοποιημένα οστά και τον 18ο αιώνα.

Γιατί οι άνθρωποι άρχισαν να τρώνε αιγυπτιακές μούμιες; Facebook Twitter
Φωτ.: Εξέταση μούμιας, από τον Paul Dominique Philippoteaux το 1891/ WikimediaWikipedia

Μούμια, το γιατρικό
Άλλοι γιατροί θεωρούσαν πως το φρέσκο κρέας και το αίμα είχαν μία ζωτικότητα που οι νεκροί δεν διέθεταν.

Ο βασιλιάς της Αγγλίας Κάρολος Β' έπαιρνε φάρμακα φτιαγμένα από ανθρώπινα κρανία μετά από επιληπτική κρίση και, μέχρι το 1909, οι γιατροί χρησιμοποιούσαν συνήθως σκόνη από θρυμματισμένα ανθρώπινα κρανία για τη αντιμετώπιση νευρολογικών παθήσεων.

Για τις βασιλικές οικογένειες και την ελίτ της εποχής, η κατανάλωση μούμιας έμοιαζε ως το αυτοκρατορικό, σωστό φάρμακο. Ιδίως όταν οι γιατροί ισχυριζόταν ότι μία μούμια προερχόταν από έναν φαραώ. 

Ένας βασιλιάς έτρωγε έναν βασιλιά.

Δείπνο, ποτά και θέαμα
Ως τον 19ο αιώνα, οι περισσότεροι είχαν σταματήσει να καταναλώνουν μούμιες για την θεραπεία ασθενειών. Αλλά οι Βικτωριανοί ευγενείς συνήθιζαν να ξετυλίγουν τα αιγυπτιακά πτώματα απλά για διασκέδαση στα ιδιωτικά τους πάρτι.

Η πρώτη αποστολή του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο το 1798, κέντρισε την περιέργεια των Ευρωπαίων και επέτρεψε σε ταξιδιώτες του 19ου αιώνα να φέρουν ολόκληρες μούμιες πίσω στην Ευρώπη, τις οποίες είχαν αγοράσει από παζάρια σε δρόμους της Αιγυπτου.

Το 1834 ο χειρουργός Thomas Pettigrew ξετύλιξε μια μούμια στο Βασιλικό Κολέγιο των Χειρουργών. Στην εποχή του, οι αυτοψίες και οι επεμβάσεις γίνονταν δημόσια και αυτη η αποκάλυψη ήταν απλώς ένα ακόμη ιατρικό γεγονός. 

Γιατί οι άνθρωποι άρχισαν να τρώνε αιγυπτιακές μούμιες; Facebook Twitter
Φωτ.:Ο Χάουαρντ Κάρτερ ανοίγει το εσωτερικό του τάφου του/ New York Times/ Wikimedia

Σύντομα, τα πράγματα άλλαξαν. Οι μούμιες δεν ήταν πλέον «φαρμακευτικές» αλλά αντικείμεναδιασκέδασης. Ένας οικοδεσπότης δείπνου που μπορούσε να ευχαριστήσει τους προσκεκλημένους ξετυλίγοντας μια μούμια, ήταν αρκετά πλούσιος ώστε να έχει μια πραγματική μούμια -

Το ενδιαφέρον του να βλέπει κανείς αφυδατωμένες σάρκες και οστά καθώς ξετυλίγονται οι επίδεσμοι της μούμιας, ωθούσε κόσμο σε ιδιωτικά πάρτι και θέατρα. Σε τέτοιες εκδηλώσεις σερβιριζόταν αλκοόλ.

Η κατάρα της μούμιας
Τα πάρτι αυτά όπου ξετύλιγαν τους επιδέσμους μιας μούμιας τελείωσαν με την έλευση του 20ου αιώνα. Ο μακάβριος αυτός ενθουσιασμός έμοιαζε πια κακόγουστος, καταστροφή των αρχαιολογικών λειψάνων.

Τότε, η ανακάλυψη του τάφου του Τουταγχαμών προκάλεσε μια τρέλα που διαμόρφωσε ένα σχέδιο art deco στα πάντα, από τα μοτίβα στις πόρτες του κτιρίου Chrysler μέχρι το σχήμα των ρολογιών που σχεδίασε ο Cartier. 

Ο ξαφνικός θάνατος το 1923 του Λόρδου Carnarvon, χορηγού της αποστολής του Τουταγχαμών, ήταν από φυσικά αίτια. Ωστόσο σύντομα αποδόθηκε σε μια νέα δεισιδαιμονία - «την κατάρα της μούμιας».

Γιατί οι άνθρωποι άρχισαν να τρώνε αιγυπτιακές μούμιες; Facebook Twitter
Φωτ.: AP/Αρχείο

Σύγχρονες μούμιες
Το 2016, ο Αιγυπτιολόγος John J. Johnston ξετύλιξε για πρώτη φορά από το 1908, δημόσιως, μία μούμια.

Εν μέρει, τέχνη, εν μέρει μόδα αλλά και μέρος ενός σόου, ο Johnston δημιούργησε μια καθηλωτική αναπαράσταση του πώς ήταν να είσαι παρών σε ένα τέτοιο βικτωριανό γεγονός.

Ήταν όσο πιο κακόγουστο μπορούσε να είναι. Με το κομμάτι των Bangles,  Walk Like an Egyptian, στα ηχεία μέχρι το σκέτο τζιν που έπιναν οι καλεσμένοι.

Η μούμια ήταν απλώς ένας ηθοποιός τυλιγμένος με επιδέσμους, αλλά το γεγονός ήταν ένα μεθυστικό μείγμα. 

Γιατί οι άνθρωποι άρχισαν να τρώνε αιγυπτιακές μούμιες; Facebook Twitter
Φωτ.: Wikipedia

Σήμερα, η μαύρη αγορά του λαθρεμπορίου αρχαιοτήτων – συμπεριλαμβανομένων των μουμιών – αξίζει περίπου 3 δισεκατομμύρια δολάρια.

Κανείς σοβαρός αρχαιολόγος δεν θα ξετύλιγε μία μούμια και κανείς γιατρός δεν θα συνέστηνε σε κάποιον να φάει μούμια. 

Αλλά η σαγήνη που αποπνέουν παραμένει ακόμα και σήμερα, ισχυρή. 

Με πληροφορίες του theconversation

Πολιτισμός
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τέιλορ Σουίφτ: Eκτός υποψηφιοτήτων στα Grammy για πρώτη φορά μετά από 18 χρόνια

Πολιτισμός / Τέιλορ Σουίφτ: Η απάντησή της στα σχόλια για το νέο της άλμπουμ

«Ο καθένας έχει δικαίωμα να νιώθει ακριβώς όπως θέλει, ο στόχος μας ως καλλιτέχνες είναι να λειτουργούμε σαν καθρέφτης», αναφέρει για τα σχόλια που απέσπασε το νέο της άλμπουμ, «The Life of a Showgirl»
LIFO NEWSROOM
Yohji Yamamoto: «Η μόδα έχει γίνει αστείο, όλα περιστρέφονται γύρω από τα χρήματα»

Πολιτισμός / Yohji Yamamoto: «Η μόδα έχει γίνει αστείο, όλα περιστρέφονται γύρω από τα χρήματα»

Ο αντισυμβατικός Ιάπωνας που εξυμνεί την avant-garde αισθητική μέσα από υπερμεγέθεις, ασύμμετρες σιλουέτες και τη διαχρονική του αφοσίωση στο μαύρο, συνεχίζει στα 82 του χρόνια να παλεύει «θυμωμένος αλλά ακούραστος» για την ουσία και την αλήθεια της μόδας
LIFO NEWSROOM
Βασίλης Μπισμπίκης: Επιστρέφει η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» μετά από 5 χρόνια

Πολιτισμός / Βασίλης Μπισμπίκης: Επιστρέφει η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» μετά από 5 χρόνια

Ο Βασίλης Μπισμπίκης αναβιώνει το αριστούργημα του Τζον Στάινμπεκ στο νέο Cartel στο Αιγάλεω, υπογράφοντας μια ωμή, ρεαλιστική και συναισθηματικά φορτισμένη σκηνοθεσία που φέρνει ξανά στο προσκήνιο τον αγώνα των απλών ανθρώπων για αξιοπρέπεια και ελπίδα
LIFO NEWSROOM
«La Magie Noire»: Ο χαμένος θησαυρός του Ρενέ Μαγκρίτ βγαίνει στο φως μετά από 90 χρόνια

Πολιτισμός / «La Magie Noire»: Ο χαμένος θησαυρός του Ρενέ Μαγκρίτ βγαίνει στο φως μετά από 90 χρόνια

Ο πίνακας «La Magie Noire» του Ρενέ Μαγκρίτ, που παρέμεινε σε ιδιωτική συλλογή για 90 χρόνια, βγαίνει σε δημοπρασία στη Sotheby’s - Η συγκλονιστική ιστορία πίσω από το έργο και τη γυναίκα που έσωσε 163 παιδιά από τους ναζί
LIFO NEWSROOM
Αίγυπτος: Ανοικτός για το κοινό ένας από τους πιο εμβληματικούς τάφους Φαραώ στην Κοιλάδα των Βασιλέων

Πολιτισμός / Αίγυπτος: Ανοικτός για το κοινό ένας από τους πιο εμβληματικούς τάφους Φαραώ στην Κοιλάδα των Βασιλέων

Σκαλισμένος βαθιά μέσα στον βράχο, ο τάφος του Αμενχοτέπ Γ΄ δεσπόζει ξανά μετά από 20 χρόνια, στη δυτική όχθη του Νείλου - Τα πρώτα πλάνα από το εσωτερικό του
LIFO NEWSROOM
Το «This That Keeps On» του Δημήτρη Παπαϊωάννου καταχειροκροτήθηκε στο Ηρώδειο

Πολιτισμός / Το «This That Keeps On» του Δημήτρη Παπαϊωάννου καταχειροκροτήθηκε στο Ηρώδειο

Τριάντα χορευτές και ηθοποιοί ζωντάνεψαν επί σκηνής τα υβριδικά πλάσματά του, ενεργοποιώντας τον χώρο με το μοναδικό του ύφος που τον έχει καθιερώσει ως έναν από τους πιο επιδραστικούς δημιουργούς της εποχής μας
LIFO NEWSROOM
Βραβεία Νόμπελ: Ο Τραμπ ρίχνει τη σκιά του στη διοργάνωση - Προειδοποιήσεις για την ακαδημαϊκή ελευθερία

Πολιτισμός / Βραβεία Νόμπελ: Ο Τραμπ «ρίχνει τη σκιά του» στον θεσμό - Προειδοποιήσεις για την ακαδημαϊκή ελευθερία

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εισαγάγει ή προτείνει μια σειρά από μέτρα, τα οποία οι επικριτές υποστηρίζουν ότι θα εμποδίσουν την εκπαίδευση και την επιστημονική έρευνα
LIFO NEWSROOM
2o Sex Positive Festival: Ένα τριήμερο για τη σεξουαλική απελευθέρωση στην Αθήνα

Πολιτισμός / 2o Sex Positive Festival: Ένα τριήμερο για τη σεξουαλική απελευθέρωση στην Αθήνα

Με κοινοτικό χαρακτήρα και χωρίς κερδοσκοπικό προσανατολισμό, η διοργάνωση βασίζεται στη συλλογική εργασία και στην ελεύθερη συνεισφορά των συμμετεχόντων, ώστε να παραμείνει ανοιχτή σε όλους ανεξαρτήτως εισοδήματος
LIFO NEWSROOM