Βίλα Μπεζό: Το μοναδικό έργο του Λε Κορμπιζιέ στην Αφρική γίνεται αφορμή για δύο εκθέσεις 

Βίλα Μπεζό: Το μοναδικό έργο του Λε Κορμπιζιέ στην Αφρική γίνεται αφορμή για δυο εκθέσεις  Facebook Twitter
Η βίλα δεν έχει παρουσιαστεί ποτέ σε εκθέσεις σχετικά με τα πολλά αρχιτεκτονικά επιτεύγματα του Λε Κορμπιζιέ.
0

Χτισμένη μεταξύ του 1928 και του 1930, η βίλα Μπεζό στην αρχαία ρωμαϊκή τοποθεσία της Καρχηδόνας είναι το μόνο αρχιτεκτονικό έργο που σχεδιάστηκε από τον Λε Κορμπιζιέ στην Αφρική. Δεν κατοικείται από τότε που η οικογένεια Μπεζό την εγκατέλειψε και σήμερα στεγάζει τα γραφεία της Υπηρεσίας Πληροφοριών της Τυνησίας, δίπλα στο Προεδρικό Μέγαρο.

Δεν είναι ανοιχτή στο κοινό και δεν είναι πολύ γνωστή εκτός Τυνησίας. Η βίλα δεν έχει παρουσιαστεί ποτέ σε εκθέσεις σχετικά με τα πολλά αρχιτεκτονικά επιτεύγματα του Λε Κορμπιζιέ. Πρόσφατα, χάρη στις προσπάθειες της τοπικής κοινότητας καλλιτεχνών, όπως η αρχιτέκτονας Chacha Atallah και η Fatma Kilani, ιδρύτρια της γκαλερί σύγχρονης τέχνης La Boîte στην Τύνιδα, αναγνωρίστηκε ως σημαντικό κτίριο πολιτιστικής κληρονομιάς και τέθηκε σε καθεστώς προστασίας, ενώ το επόμενο βήμα είναι να ανοίξει στο κοινό. 

Δύο εκθέσεις για ένα μοναδικό έργο

Villa Baizeau: Το μοναδικό έργο του Λε Κορμπιζιέ στην Αφρική αφορμή για δυο εκθέσεις  Facebook Twitter
Βίλα Μπεζό, Καρχηδόνα, Πρόσοψη, 1928.

Η βίλα Μπεζό έδωσε έμπνευση για τη δημιουργία δυο εκθέσεων. Η πρώτη, με τίτλο «Villa Baizeau Carthage, Le Corbusier & Jeanneret: The latest on simple architecture», σε επιμέλεια του ιστορικού της αρχιτεκτονικής Roberto Gargiani, στον νέο καλλιτεχνικό οργανισμό της Τύνιδας, 32Bis, που βρίσκεται σε ένα κτίριο της δεκαετίας του 1950 το οποίο ήταν παλαιότερα η έδρα της Phillips στην Τυνησία, εξερευνά την ιστορική πτυχή, το πλαίσιο και τη σχέση μεταξύ του Λε Κορμπιζιέ, του συναδέλφου του Πιερ Ζενερέ και του Λουσιέν Μπεζό.

Η έκθεση περιλαμβάνει τα πρωτότυπα σχέδια του Κορμπιζιέ και μοντέλα, καθώς και έργα αρχιτεκτόνων από όλο τον κόσμο που σχετίζονται με τη βίλα. Οι αρχιτέκτονες που συμμετέχουν είναι οι Sophie Delhay, Martino Tattara (Dogma), Kersten Geers και David Van Severen (OFFICE), Éric Lapierre, Tristant Chadney και Laurent Esmilaire (Experience), Adrien Verschuere (Baukunst), André Kempe (Thillier Kempe), Ahmed Belkhodja (fala) και οι Μαριάννα Ρέντζου και Κωνσταντίνος Πανταζής του ελληνικού γραφείου Point Supreme

Μια δεύτερη έκθεση έκθεση σύγχρονης τέχνης εμπνευσμένη από τη βίλα, με τίτλο «Only Ruins To Be Found», παρουσιάζεται στη Chapelle Sainte-Monique της Καρχηδόνας. Και οι δύο εκθέσεις θα διαρκέσουν έως τις 15 Μαΐου 2024.

Μια βίλα χτισμένη δι' αλληλογραφίας 

Villa Baizeau: Το μοναδικό έργο του Λε Κορμπιζιέ στην Αφρική αφορμή για δυο εκθέσεις  Facebook Twitter
Η κατασκευή της βίλας το 1928.

Η πιο γοητευτική και παράξενη πτυχή της ιστορίας της βίλας είναι ότι χτίστηκε δι’ αλληλογραφίας. Ο Λε Κορμπιζιέ δεν επισκέφθηκε ποτέ την Τυνησία. Ο Λουσιέν Μπεζό, εργολάβος δημοσίων έργων, ιδιοκτήτης μιας κατασκευαστικής εταιρείας (Schwich & Baizeau) με έδρα την Τύνιδα, γνώρισε τον Λε Κορμπιζιέ στη Στουτγκάρδη και τον έπεισε να σχεδιάσει την κατοικία του στην Τυνησία. Ο σχεδιασμός συνεχίστηκε με επιστολές και μεγάλο μέρος αυτής της αλληλογραφίας εκτίθεται στην έκθεση. Έχοντας μια αρκετά ακριβή ιδέα για το τι ήθελε, ο Μπεζό έστειλε στον Λε Κορμπιζιέ μια λεπτομερή ανάπτυξη, με φωτογραφίες του εδάφους και σχέδια. Ήθελε ένα μοντέρνο σπίτι προσαρμοσμένο στο μεσογειακό κλίμα και επέμενε στην ανάγκη προστασίας από τον ήλιο και τους ζεστούς ανέμους.

Είναι γνωστό ότι ο Λε Κορμπιζιέ δεν συμφωνούσε με τις ιδέες των πελατών, καθώς είχε ξεκάθαρη ιδέα για τη μορφή και τη λειτουργία ενός κτιρίου. Είναι λοιπόν συναρπαστικό να βλέπει κανείς ότι σε αυτό το έργο υπέκυψε στις επιθυμίες του πελάτη του. Αρχικά, πρότεινε τέσσερα σχέδια, τα οποία απορρίφθηκαν διαδοχικά επειδή έδειχναν ελάχιστο σεβασμό στις συστάσεις του Μπεζό.

Ο Λε Κορμπιζιέ συνήθως προσπαθούσε να μεγιστοποιήσει το φως του ήλιου. Αυτό ήταν το πρώτο του έργο στη Βόρεια Αφρική, όπου έπρεπε να συμβεί σχεδόν το αντίθετο. Έτσι, για την προστασία του εσωτερικού από το σκληρό ηλιακό φως, τα μπαλκόνια επικαλύπτουν τα μεγάλα συρόμενα παράθυρα και τα πλαϊνά του κτιρίου είναι εντελώς κλειστά.

Villa Baizeau: Το μοναδικό έργο του Λε Κορμπιζιέ στην Αφρική αφορμή για δυο εκθέσεις  Facebook Twitter
Σχέδια από τον εσωτερικό σχεδιασμό της βίλας.
Villa Baizeau: Το μοναδικό έργο του Λε Κορμπιζιέ στην Αφρική αφορμή για δυο εκθέσεις  Facebook Twitter
Σχέδια από τον εσωτερικό σχεδιασμό της βίλας.

Η βίλα, σχεδιασμένη στις γραμμές του «Maison Dom-ino» και του «Five Points of a New Architecture», έχει ενιαία διάταξη χώρων και ελεύθερες προσόψεις, στις οποίες προστίθενται μια σειρά από βεράντες στις τρεις όψεις του σπιτιού για να παρέχουν προστασία από τον ήλιο. Αυτή ήταν μια πρόταση του Μπεζό που θα αναπτυχθεί αργότερα από τον Λε Κορμπιζιέ στη Villa Shodhan στην Ινδία. Το σπίτι έχει τυφλούς τοίχους στην πλευρά του δρόμου και στη μεσογειακή πλευρά ανοιχτές βεράντες με κάγκελα που θυμίζουν το κατάστρωμα ενός υπερωκεάνιου. Ο Λε Κορμπιζιέ σχεδίασε επίσης ένα σύστημα φυσικού αερισμού: Τα δωμάτια επικοινωνούν μεταξύ τους από το ισόγειο μέχρι την οροφή, δημιουργώντας έτσι μια συνεχή κυκλοφορία αέρα. 

Η κατασκευή ξεκίνησε το 1929 και χρησιμοποιήθηκαν τα σχέδια «Tunisoise Industrielle» του Μπεζό. Ολοκληρώθηκε το 1930, ενώ το σχέδιο είχε κάπως τροποποιηθεί λόγω της φύσης του εδάφους. Τα χρώματα που χρησιμοποιούνται στο εσωτερικό και στο εξωτερικό της βίλας προέρχονται από την παλέτα Purist του Λε Κορμπιζιέ (μπλε, ανοιχτό γκρι, καμένο κίτρινο, ροζ, πράσινο, μεσαίο γκρι).

Όσο για την ιστορία της βίλας, η οικογένεια Μπεζό από το 1947 εγκαταστάθηκε μόνιμα εκεί χρησιμοποιώντας τη ως κύρια κατοικία και την εγκατέλειψε το 1961, όταν εθνικοποιήθηκε και έγινε μέρος του Προεδρικού Μεγάρου.

Η έκθεση με έργα σύγχρονων καλλιτεχνών 

Villa Baizeau: Το μοναδικό έργο του Λε Κορμπιζιέ στην Αφρική αφορμή για δυο εκθέσεις  Facebook Twitter
Εγκατάσταση της Vlatka Horvat στη Chapelle Sainte-Monique, Καρχηδόνα. Φωτ.: Paul Allen/Andforography2

Η έκθεση σύγχρονης τέχνης «Only Ruins To Be Found» γίνεται στο Chapelle Sainte-Monique της Καρχηδόνας, μια πρώην καθολική εκκλησία που χτίστηκε το 1896, όταν η Τυνησία ήταν μέρος της Γαλλικής Αυτοκρατορίας. Η έκθεση, την οποία επιμελούνται οι Myriam Ben Salah και Aziza Harmel, περιλαμβάνει έργα έξι σύγχρονων καλλιτεχνών που έχουν ως θέμα τους τη βίλα Μπεζό. 

Η έκθεση εξετάζει τις ιδιαιτερότητες της βίλας και τα εννοιολογικά ζητήματα που θέτει αυτό το αρχιτεκτονικό αντικείμενο: το δυσπρόσιτο του χώρου, την κρατικοποίησή του μετά την ανεξαρτησία το 1956 και τον συμβολισμό μιας καρχηδονιακής βίλας στο πλαίσιο μιας σοβαρής οικονομικής κρίσης της χώρας.

Η Κροάτισσα καλλιτέχνιδα Vlatka Horvat σκέφτεται το απρόσιτο της βίλας δημιουργώντας εμπόδια με τη μορφή βαρελιών πετρελαίου. Μια εγκατάσταση της Niloufar Emamifar δημιουργεί μια στοιχειωμένη ηχητική αλληλογραφία μεταξύ του Λε Κορμπιζιέ και του Μπεζό. Η Natascha Sadr Haghhighian και η Judith Hopf παρουσιάζουν μια μεταφορά από την ταινία του Λουί Μπουνιουέλ «Ο εξολοθρευτής άγγελος», με μια ομάδα ανθρώπων παγιδευμένων σε ένα κτίριο χωρίς προφανή λόγο. Η συλλογικότητα καλλιτεχνών El Warcha έστησε μια πλατφόρμα για τσίρκο. Συχνά θεωρείται ως απλή ψυχαγωγία, ένα τσίρκο όμως είναι στην πραγματικότητα μια πρωτότυπη σύνθεση πολλών ειδών τέχνης: αρχιτεκτονική, θέατρο, μουσική, χορός, λογοτεχνία, ζωγραφική, εφαρμοσμένες τέχνες και, όπως αναφέρει ο Λε Κορμπιζιέ: «Ένα σπίτι είναι μια μηχανή για να ζεις».

Villa Baizeau: Το μοναδικό έργο του Λε Κορμπιζιέ στην Αφρική αφορμή για δυο εκθέσεις  Facebook Twitter
Τοιχογραφία της Yesmine Ben Khelil στη Chapelle Sainte-Monique, Καρχηδόνα. Φωτ.: Yesmine Ben Khelil

Η Yesmine Ben Khelil μας επαναφέρει στο τρέχον πλαίσιο της βίλας. Σε μια χώρα που αντιμετωπίζει σοβαρή οικονομική και στεγαστική κρίση, η βίλα φέρει ένα κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο, ειδικά στην πλούσια γειτονιά της Καρχηδόνας. Μια πολυτελής βίλα έρχεται σε μια έντονη αντίθεση με την πραγματικότητα των Τυνήσιων, που αγωνίζονται να βρουν οικονομικά προσιτή στέγαση. Η τοιχογραφία της Ben Khelil δείχνει τα διαφορετικά κοινωνικο-οικονομικά στρώματα μέσα από μια σκηνή σε μια γειτονιά της Καρχηδόνας γεμάτη με βαριεστημένους αστυνομικούς, φοιτητές που περιφέρονται, αδιάφορες αδέσποτες γάτες και βίλες.

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βασίλης Μπισμπίκης: Επιστρέφει η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» μετά από 5 χρόνια

Πολιτισμός / Βασίλης Μπισμπίκης: Επιστρέφει η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» μετά από 5 χρόνια

Ο Βασίλης Μπισμπίκης αναβιώνει το αριστούργημα του Τζον Στάινμπεκ στο νέο Cartel στο Αιγάλεω, υπογράφοντας μια ωμή, ρεαλιστική και συναισθηματικά φορτισμένη σκηνοθεσία που φέρνει ξανά στο προσκήνιο τον αγώνα των απλών ανθρώπων για αξιοπρέπεια και ελπίδα
LIFO NEWSROOM
«La Magie Noire»: Ο χαμένος θησαυρός του Ρενέ Μαγκρίτ βγαίνει στο φως μετά από 90 χρόνια

Πολιτισμός / «La Magie Noire»: Ο χαμένος θησαυρός του Ρενέ Μαγκρίτ βγαίνει στο φως μετά από 90 χρόνια

Ο πίνακας «La Magie Noire» του Ρενέ Μαγκρίτ, που παρέμεινε σε ιδιωτική συλλογή για 90 χρόνια, βγαίνει σε δημοπρασία στη Sotheby’s - Η συγκλονιστική ιστορία πίσω από το έργο και τη γυναίκα που έσωσε 163 παιδιά από τους ναζί
LIFO NEWSROOM
Αίγυπτος: Ανοικτός για το κοινό ένας από τους πιο εμβληματικούς τάφους Φαραώ στην Κοιλάδα των Βασιλέων

Πολιτισμός / Αίγυπτος: Ανοικτός για το κοινό ένας από τους πιο εμβληματικούς τάφους Φαραώ στην Κοιλάδα των Βασιλέων

Σκαλισμένος βαθιά μέσα στον βράχο, ο τάφος του Αμενχοτέπ Γ΄ δεσπόζει ξανά μετά από 20 χρόνια, στη δυτική όχθη του Νείλου - Τα πρώτα πλάνα από το εσωτερικό του
LIFO NEWSROOM
Το «This That Keeps On» του Δημήτρη Παπαϊωάννου καταχειροκροτήθηκε στο Ηρώδειο

Πολιτισμός / Το «This That Keeps On» του Δημήτρη Παπαϊωάννου καταχειροκροτήθηκε στο Ηρώδειο

Τριάντα χορευτές και ηθοποιοί ζωντάνεψαν επί σκηνής τα υβριδικά πλάσματά του, ενεργοποιώντας τον χώρο με το μοναδικό του ύφος που τον έχει καθιερώσει ως έναν από τους πιο επιδραστικούς δημιουργούς της εποχής μας
LIFO NEWSROOM
Βραβεία Νόμπελ: Ο Τραμπ ρίχνει τη σκιά του στη διοργάνωση - Προειδοποιήσεις για την ακαδημαϊκή ελευθερία

Πολιτισμός / Βραβεία Νόμπελ: Ο Τραμπ «ρίχνει τη σκιά του» στον θεσμό - Προειδοποιήσεις για την ακαδημαϊκή ελευθερία

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εισαγάγει ή προτείνει μια σειρά από μέτρα, τα οποία οι επικριτές υποστηρίζουν ότι θα εμποδίσουν την εκπαίδευση και την επιστημονική έρευνα
LIFO NEWSROOM
2o Sex Positive Festival: Ένα τριήμερο για τη σεξουαλική απελευθέρωση στην Αθήνα

Πολιτισμός / 2o Sex Positive Festival: Ένα τριήμερο για τη σεξουαλική απελευθέρωση στην Αθήνα

Με κοινοτικό χαρακτήρα και χωρίς κερδοσκοπικό προσανατολισμό, η διοργάνωση βασίζεται στη συλλογική εργασία και στην ελεύθερη συνεισφορά των συμμετεχόντων, ώστε να παραμείνει ανοιχτή σε όλους ανεξαρτήτως εισοδήματος
LIFO NEWSROOM
Η Ιζαμπέλ Ιπέρ τιμώμενη καλεσμένη στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Πολιτισμός / Η Ιζαμπέλ Ιπέρ τιμώμενη καλεσμένη στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Η διάσημη Γαλλίδα ηθοποιός θα προλογίσει αρκετές από τις ταινίες του αφιερώματος στην καριέρα της, ενώ θα δώσει και masterclass αφιερωμένο στις διαφορές μεταξύ θεατρικής και κινηματογραφικής ερμηνείας
LIFO NEWSROOM