Σε μια αποκάλυψη που ανατρέπει την εικόνα του Μέσου Ανατολής, διαρρεύσαντα έγγραφα των ΗΠΑ αποκαλύπτουν ότι, παρά τις δημόσιες καταδίκες του πολέμου στη Γάζα, βασικά αραβικά κράτη επέκτειναν διακριτικά τη συνεργασία ασφαλείας με τον ισραηλινό στρατό. Αυτές οι δεσμεύσεις, που αναπτύχθηκαν υπό την αιγίδα του Κεντρικού Στρατηγείου των ΗΠΑ (Centcom), έφεραν μαζί στρατιωτικούς από χώρες όπως το Κατάρ, η Αίγυπτος, η Ιορδανία, το Μπαχρέιν, τα ΗΑΕ και η Σαουδική Αραβία για κοινές ασκήσεις, ανταλλαγή πληροφοριών και συγκρότηση μιας περιφερειακής δομής ασφάλειας.
Η αποκάλυψη έρχεται σε μια στιγμή που το Ισραήλ και η Χαμάς συμφώνησαν την πρώτη φάση ενός πλαισίου ειρήνης: απελευθέρωση ομήρων και μερική αποχώρηση ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα. Παραλλήλως, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την αποστολή 200 στρατιωτών στο Ισραήλ, οι οποίοι θα ενωθούν με στρατιώτες από αραβικές χώρες που συμμετείχαν στη μακρόχρονη συνεργασία.
Παρά τη δημόσια στήριξη στο σχέδιο Τραμπ για διεθνή δύναμη ασφάλειας στη Γάζα και την εκπαίδευση παλαιστινιακής αστυνομίας, οι αραβικές χώρες δεν έχουν ακόμη δεσμευτεί δημοσίως να στείλουν στρατεύματα. Η διπλή γραμμή, καταδίκη του Ισραήλ στα διεθνή φόρα αλλά συνεργασία πίσω από κλειστές πόρτες — δείχνει την πυκνή πολιτική ισορροπία στην περιοχή.
ΗΠΑ-Ισραήλ: Η Δομή Ασφάλειας υπό το πέπλο μυστικότητας
Τα διαρρεύσαντα έγγραφα αποκαλύπτουν λεπτομέρειες για τη λεγόμενη Περιφερειακή Δομή Ασφάλειας (Regional Security Construct), ένα δίκτυο στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ Ισραήλ και αραβικών κρατών, με μεσολάβηση από τις ΗΠΑ. Οι παρουσιάσεις του Centcom, που διανεμήθηκαν στους εταίρους, δείχνουν ότι η δομή περιλαμβάνει συντονισμό ασκήσεων, ενσωμάτωση συστημάτων αεράμυνας, ανταλλαγή ραντάρ και ανάλυση δεδομένων, και δημιουργία ασφαλών δικτύων επικοινωνίας.
Μία σημαντική σύναξη έγινε τον Μάιο του 2024 στη βάση al-Udeid στο Κατάρ, όπου η ισραηλινή αντιπροσωπεία προσγειώθηκε απευθείας, αποφεύγοντας τα πολιτικά σημεία εισόδου για λόγους ασφάλειας. Παρά τις όποιες ευαισθησίες, η συνεργασία περιλάμβανε και την εκπαίδευση σε αντιμετώπιση υπόγειων σηράγγων, τα «τούνελ της Χαμάς», με μια άσκηση στο Fort Campbell στο Κεντάκι να αποτελεί μέρος αυτού του σχεδιασμού.
Η τεχνολογία έπαιξε επίσης ρόλο: με τα συστήματα του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, έξι από τις επτά χώρες της δομής λαμβάνουν μερική εικόνα του εναέριου χώρου, και δύο μοιράζονται ραντάρ μέσω ενός σμήνους της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ. Επίσης, εταίροι εντάχθηκαν σε ασφαλή δικτυακά συστήματα επικοινωνίας για να διασφαλιστεί ταχεία ανταλλαγή πληροφοριών.
Παρά αυτό το δίκτυο, η αεροπορική επίθεση στο Κατάρ στις 9 Σεπτεμβρίου έδειξε ότι το σύστημα δεν αποτρέπει όλα τα πλήγματα — καθώς τα συστήματα ραντάρ και δορυφορικής επιτήρησης δεν παρείχαν έγκαιρη προειδοποίηση.
Η συνεργασία, παρότι συγκροτημένη, παραμένει κρυφή: τα έγγραφα ξεκαθαρίζουν ότι δεν αποτελεί νέα συμμαχία και ότι οι συναντήσεις θα διεξάγονται «με εμπιστευτικότητα».
Ο Emile Hokayem υπογραμμίζει πως η στρατιωτική συνεργασία μπορεί να οδηγήσει σε πολιτική ομαλοποίηση, αλλά όταν γίνεται στα παρασκήνια, “κρύβει την πραγματικότητα” των βαθιών αντιθέσεων μεταξύ των μερών. Η εμπιστοσύνη έχει πληγεί: ο ισραηλινός βομβαρδισμός του Κατάρ ενίσχυσε τη δυσπιστία και δείχνει πώς η ισορροπία στην περιοχή είναι εύθραυστη.
Με πληροφορίες από Washington Post