Η άγνωστη μοιραία βραδιά της Πλαθ

Λίγοι έρωτες, θάνατοι, ποιητικά κρεσέντο στοιχειώνουν τον κόσμο για πάντα, όπως αυτός της Σύλβια Πλαθ και του Τεντ Χιουζ: προσθέτοντας κι άλλα στοιχεία στη μυθολογία του άδοξου αμόρε μια νέα βιογραφία επαναφέρει το θέμα στην επικαιρότητα. Σύμφωνα με την ανεπίσημη βιογραφία του Τεντ Χιουζ που αναμένεται να κυκλοφορήσει την ερχόμενη βδομάδα γραμμένη από τον Οξφορδιανό Σερ Τζόναθαν Μπέιτ, υπήρξε μια μοιραία καθοριστική συνάντηση ανάμεσα στην Πλαθ και τον Χιουζ πριν τη μοιραία αυτοκτονία-κάτι που αποδεικνύει και το ποίημα του Χιουζ "Last Letter". Αποκωδικοποιώντας το γράμμα και επικαλούμενος ανέκδοτες μαρτυρίες και πρόσβαση στα ημερολόγια του δαφνοστεφανωμένου ποιητή ο Μπέιτ αναφέρεται στο μοιραίο βράδυ της αυτοκτονίας: εκείνο το βράδυ ο Χιουζ βρισκόταν με την τότε ερωμένη του Σούζαν Άλιστον. Κι όχι οπουδήποτε: στο νυφικό του κρεβάτι, σε εκείνο που συμβολοποιούσε τη χαμένη ευτυχία του με την αυτόχειρα καθώς φιλοξένησε για χρόνια τις ερωτικές τους νύχτες. Προηγουμένως είχε λάβει ένα γράμμα από την ποιήτρια που τον είχε αναγκάσει να τρέξει να τη βρει συναντώντας την για τελευταία φορά. Χωρίς όμως θετικό αποτέλεσμα. Και με τον ίδιο να επιστρέφει στην αγκαλιά της ερωμένης του.

Τουλάχιστον όλα αυτές τις καυτές λεπτομέρειες παραθέτουν στο σχετικό δημοσίευμα οι "Sunday Times" ενισχύοντας το σχετικό αποκαλυπτικό κείμενο με αυξημένες δόσεις ενοχοποίησης του Χιουζ. Τα νέα δεδομένα για την καυτή βραδιά που πέρασε ο Χιουζ με την τότε ερωμένη του τη στιγμή που η Πλαθ σχεδίαζε την αυτοκτονία της συνοδεύουν μια σειρά από λεπτομέρειες που μεταμορφώνουν την ιστορία σε κυριακάτικο ανάγνωσμα για τα αναγνωστικά πλήθη. Ο Τεντ Χιουζ είναι ο άκαρδος σύζυγος που μίανε τη συζυγική κλίνη αλλά και αυτός που είχε το θράσος να ομολογήσει την πράξη του στο γράμμα "Last Letter". «Τι όμως συνέβη εκείνη τη νύχτα; Την τελευταία σας νύχτα;» αναφέρει ο ποιητής επικαλούμενος εκείνη τη μοιραία συνάντηση. Είχε πάει να βρει τη Σύλβια Πλαθ στο σπίτι όπου διέμενε με τα δυο τους παιδιά ύστερα από το τελευταίο γράμμα χωρισμού που του είχε στείλει. Αυτή ήταν και η τελευταία συνάντηση-την επόμενη η Πλαθ προσπάθησε να τον βρει στο διαμέρισμα του στο Λονδίνο αλλά απάντησε η τότε ερωμένη του Άλιστον. Σύμφωνα με τα στοιχεία από το ημερολόγια της Άλιστον και τα ημερολόγια του Χιουζ, που τώρα φέρνει στο φως η υπό έκδοση βιογραφία, ο ποιητής είχε μεταφέρει στην ερωμένη του ότι θα κατάφερνε να ηρεμήσει την Πλαθ. Τη Δευτέρα ωστόσο έμαθε ότι η Σύλβια Πλαθ ήταν νεκρή: αφού είχε ταΐσει με τελετουργικό τρόπο τα παιδιά και είχε αφήσει το γάλα της στο κομοδίνο, και είχε βάλει το κεφάλι της στο φούρνο. Ο θάνατος δεν στοίχισε μόνο στον Τεντ Χιουζ αλλά ήταν κάτι που δεν ξεπέρασε ποτέ: «Όσο και αν προσπάθησε, δεν μπόρεσε να ξεφύγει ποτέ από αυτό».

Ένα αμόρε το οποίο θα διοχετεύει ατελείωτα θραύσματα στο κυρίαρχο μύθο, με τις άτακτες λεπτομέρειες να μπαίνουν διαρκώς σε άλλη σειρά, να ξαναβγαίνουν από τα σκονισμένα μισοφωτισμένα ράφια, από τα κρυμμένα σιτάρια και να παίρνουν τη δική τους θέση στις λογοτεχνικές αφηγήσεις με έναν τρόπο σχεδόν μεταφυσικό.

Ακόμα και αν αυτά ακούγονται αρκούντως αποκαλυπτικά και δευτερεύοντα ενδεχομένως για το ποιητικό έργο του Χιουζ αφού το βιβλίο του Μπέιτ δεν έτυχε της επίσημης έγκρισης, προσφέρουν μπόλικο αλατοπίπερο στο μοιραίο δράμα που στοιχειώνει το λογοτεχνικό κόσμο εδώ και χρόνια. Το όμορφο κορίτσι που είδε τις "ώρες της να νυμφεύονται τη σκιά" δεσπόζει στο λογοτεχνικό ασυνείδητο με τα δηλητηριώδη στοιχεία να αμαυρώνουν διαρκώς τη φήμη του δαφνοστεφανωμένου Χιουζ. Παραδόξως ακόμα και η φήμη του Χιουζ που θέλει το συμβολοποιημένο ποιητικό του σύμπαν να έχει μεταλλάξει τον αγγλοσαξωνικό ποιητικό κόσμο έχει αρκούντως υποβαθμιστεί εξαιτίας του δεσπόζοντος θανάτου της Πλαθ. Ακόμα και η υπό έκδοση βιογραφία που αφορά τη ζωή του φαίνεται να ρίχνει βάρος στις τελευταίες ώρες του με την εγκαταλελειμμένη σύζυγο-κι όχι στο ποιητικό-λογοτεχνικό του έργο. Ο βιογράφος βέβαια ισχυρίζεται πως "είχε πλήρη πρόσβαση που δεν είχαν άλλοι βιογράφοι" στα αρχεία του Χιουζ στην Αμερική καθώς και σε υλικό που έχει στην κατοχή της η Βρετανική Βιβλιοθήκη και δεν έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Ρηξικέλευθες είναι και οι ερμηνείες του όπως εκείνες του ποιήματος "Last Letter" που αναφέρονται σε λεπτομέρειες εκείνης της συνάντησης το σαββατοκύριακο του θανάτου της ποιήτριας. Τουλάχιστον στο συγκεκριμένο ποίημα και στην εκτίμησή του από τον βιογράφο του Χιουζ αναφέρεται σε πρόσφατο δημοσίευμα της η Guardian που θέλησε με εύσχημο τρόπο να μην ασχημονήσει εις βάρος του ποιητή. Αναφέρεται δε σε προηγούμενη αναδημοσίευση του "Last Letter", όταν είχε δει το φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά το 2010 στο New Statement, όπου η Guardian προφητικά διέβλεπε ότι το συγκεκριμένο ποίημα αποτελούσε σημαντικό υλικό για μελλοντική βιογραφία:

Χτες το απόγευμα Παρασκευή, ήταν η τελευταία φορά που σε έβλεπα ζωντανή
να καις το γράμμα που μου έστειλες
με αυτό το παράδοξο μειδίαμα

μας αναφέρει χαρακτηριστικά το ποίημα που φαντάζει περισσότερο με εξομολόγηση παρά με απόπειρα ποιητικής καταγραφής-εξου και το ότι παρέμενε ανέκδοτο ως ημιτελές. Εκεί ο ποιητής παραδέχεται πως:

Πέρασα με τη Σούζαν εκείνη τη βραδιά στο νυφικό κρεβάτι. Δεν το είχα ξαναδεί από τότε που περάσαμε μαζί την πρώτη νύχτα γάμου
δεν την πήρα στο δικό μου κρεβάτι
γιατί μου πέρασε από το μυαλό ότι θα εμφανιζόσουν
μια επίσκεψη-έκπληξη. Θα εμφανιζόσουν να μου χτυπήσεις το σκοτεινό παράθυρο; Οπότε έμεινα με τη Σούζαν για να σου κρυφτώ
στο νυφικό μας κρεβάτι
το ίδιο από όπου θα την έπαιρνα τρία χρόνια αργότερα για να πεθάνει
στο ίδιο νοσοκομείο όπου μέσα σε δώδεκα ώρες θα σε έβρισκαν νεκρή

Μια συγκλονιστική ομολογία που προσιδιάζει στο ύφος των υπόλοιπων ποιημάτων της συλλογής "Γράμματα Γενεθλίων" όπου ο Χιουζ ουσιαστικά αφηγείται αυτό το ατελείωτο παιχνίδι έρωτα και θανάτου ανάμεσα στους δυο ποιητές (κυκλοφορεί και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μελάνι). Ένα αμόρε το οποίο θα διοχετεύει ατελείωτα θραύσματα στο κυρίαρχο μύθο, με τις άτακτες λεπτομέρειες να μπαίνουν διαρκώς σε άλλη σειρά, να ξαναβγαίνουν από τα σκονισμένα μισοφωτισμένα ράφια, από τα κρυμμένα σιτάρια και να παίρνουν τη δική τους θέση στις λογοτεχνικές αφηγήσεις με έναν τρόπο σχεδόν μεταφυσικό. Παραμένει, καθώς φαίνεται, αξέχαστο το κορίτσι που έφυγε "μετρώντας τα κόκκινα άστρα και εκείνα που έχουν το χρώμα του δαμάσκηνου" με τη φιγούρα της θυσιασμένη στον έρωτα και την οδύνη να διαπερνάει ακόμα το λογοτεχνικό ασυνείδητο και το ασυνείδητο του κόσμου. Ποτέ μια βιογραφία για την Πλαθ ή τον Χιουζ δεν είναι αρκετή-αλλά πάντα προσθέτει ένα μικρό λιθαράκι στην αιωνιότητα.

Το όμορφο κορίτσι που είδε τις "ώρες της να νυμφεύονται τη σκιά" δεσπόζει στο λογοτεχνικό ασυνείδητο με τα δηλητηριώδη στοιχεία να αμαυρώνουν διαρκώς τη φήμη του δαφνοστεφανωμένου Χιουζ...