Η ιστορία της Ρωσίας και της Ουκρανίας έγιναν ξανά δραματικά επίκαιρες το τελευταίο 7 μηνο μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και αποτελούν ένα ξεχωριστό και ιδιαίτερο κεφάλαιο της Ευρωπαϊκής ιστορίας το οποίο παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστο . Έτσι και αλλιώς η ίδια η ιστορία της Ουκρανίας συχνλα δεν ήταν εύκολο να διαχωριστεί από εκείνη της Ρωσίας αφού το ίδιο το Κίεβο θεωρείται η ιστορική μήτρα της Ρωσίας. Η πολεμική αυτή σύγκρουση έχει και έντονο ελληνικό ενδιαφέρον αφού επηρεάζει ένα ιστορικό κομμάτι του Ελληνισμού, τον παρευξείνιο με πλούσια και ξεχωριστή ιστορία και τοπόσημα που έχουν άμεση και βαθιά σχέση με την ίδια την Ελληνική Ανεξαρτησία.
Επιχειρήσαμε μια επιλογή σημαντικών βιβλίων γύρω από την ιστορία της Ρωσίας και της Ουκρανίας- πιο δύσκολο για τη δεύτερη- που μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμους οδηγούς για την κατανόηση των σημερινών γεγονότων. Βιβλία που περιγράφουν την ιστορική εξέλιξη της Ρωσίας κυρίως και την ιδεολογική συγκρότηση της που μοιάζει να μην αλλάζει στο πέρασμα των αιώνων πέρα από τους πολιτικούς , κοινωνικούς και ιδεολογικούς μετασχηματισμούς της χώρας στο εσωτερικό της.
Paul Bushkovitch
Πρόκειται ίσως για την πιο σημαντική ιστορική ανασκόπηση για τη Ρωσία που κυκλοφορεί στα ελληνικά και προσφέρει μια πλήρη ιστορική επισκόπηση από τον 9ο αιώνα ως την περεστρόικα. Ο καθηγητής του Γιέιλ παρακολουθεί τη Ρωσία από τη μεσαιωνική περίοδο έως τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Το βιβλίο χαρτογραφεί την πολιτική ιστορία της χώρας, παρακολουθώντας παράλληλα τις κοινωνικές, οικονομικές, θρησκευτικές και πολιτισμικές εξελίξεις που χαρακτηρίζουν την ανάδυση της Ρωσίας.
Δ. Τριανταφυλλίδης
Ρωσία. Ο Μεγάλος εχθρός της Δύσης / Η Αυτοκρατορική νοσταλγία της Ρωσίας / Η επινόηση της σύγχρονης Ρωσίας (Επίκεντρο)
Ο Τριανταφυλλίδης από τους πιο βαθείς γνώστες της ιδεολογικής διαμόρφωσης και συγκρότησης της Ρωσίας σε αυτά τα τρία βιβλία μεταφέρει το υπόστρωμα αλλά και την στόχευση της σύγχρονης Ρωσίας.
Rodric Braithwate
Μια σύντομη ιστορία της Ρωσίας (Ψυχογιός)
Μια επίσης εμπεριστατωμένη ιστορία της Ρωσίας από έναν έμπειρο βρετανό Διπλωμάτη που έχει μια ιδιαίτερη σημασία πάντα, αφού η θέαση των Βρετανών στη Ρωσία έχει πάντα ενδιαφέρον αφού χαρακτηρίζεται πάντα από καχυποψία καθώς οι βρετανοί διαχρονικά είχαν και έχουν ψηλά τον ρωσικό κίνδυνο ενώ και ο ρόλος τους στην συγκρότησης της ουκρανικής άμυνας είναι κρίσιμος.
Mark Galeotti
Μικρή ιστορία της Ρωσίας. Από τον παγανισμό στο Πούτιν (Πατάκης)
Μια σύντομη και ευσύνοπτη ιστορία της Ρωσίας που καταγράφει τα μεγάλα βήματα διαμόρφωσης της Ρωσίας.
Αnne Applebaum
Ο κόκκινος Λιμός (Αλεξάνδρεια)
Ένα από τα πλέον σημαντικά βιβλία της σύγχρονης παγκόσμιας ιστοριογραφίας που φέρνει στο φως την εξόντωση 3 εκατομμυρίων ουκρανών στο μεγάλο λιμό του 1931-33 από τις σταλινικές πολιτικές. Το βιβλίο φέρνει στο φως όχι μόνο ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα του 20ου αιώνα αλλά την πάγια στάση της Ρωσίας απέναντι στην Ουκρανία είτε με τη τσαρική μορφή είτε με τη σοβιετική ως μιας επαρχίας της.
Timothy Snyder
Ο Δρόμος προς την Ανελευθερία (Παπαδόπουλος)
Ο πολύ σημαντικός αμερικάνος ιστορικός αναλύει το φαινόμενο Πούτιν, τις ιδεολογικές του επιρροές και αναφορές αλλά προβλέπει και με χειρουργική ακρίβεια τις εξελίξεις που ήρθαν λίγο αργότερα. Ο Σνάιντερ προβλέπει ακριβώς τις μελλοντικές εξελίξεις αλλά περιγράφει και τον ρωσικό μεγαλοϊδεατισμό του « τρίτου δρόμου» που χαρακτηρίζει την αντίληψη του Ρώσου ηγέτη.
Και όπως συνηθίζουμε σε τέτοιες παρουσιάσεις παρουσιάζουμε και δύο ξενόγλωσσα βιβλία του Orlando Figes, The story of Russia το οποίο εκδόθηκε φέτος και αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο από τον ιδιόρρυθμο αλλά σε βάθος ρωσομαθή βρετανό καθηγητή που έχει δώσει μια σειρά εμβριθών βιβλίων γύρω από τη Ρωσία έρχεται τώρα με μια μεγάλη ιστορία της Ρωσίας με το πάντα ιδιαίτερο και συναρπαστικό συγγραφικό του ύφος. Και του Jeffrey Veidinger, Ιn the midst of civilized Europe. The Pogroms of 1918-1921 and the onset of the Holocaust. Ένα πραγματικά συγκλονιστικό βιβλίο για το μεγάλο πογκρόμ 100.000 περίπου Εβραίων της Ουκρανίας και της Πολωνίας ανάμεσα σε 1918-1921 από χωρικούς, κατοίκους στρατιώτες που απετέλεσε ένα προάγγελο για αυτό που θα ερχόταν κάποια χρόνια αργότερα σε ευρύτερη κλίμακα.
