Γιατί να το δεις: Οι διεθνείς δημιουργοί του Φεστιβάλ Αθηνών που αξίζουν την προσοχή μας

Γιατί να το δεις; Facebook Twitter
Η πολυμεσική προσέγγιση των δημιουργών ξεπερνά για άλλη μια φορά τα παραδοσιακά όρια του θεάτρου, βυθίζοντας την ηρωίδα σε μια δαιδαλώδη, διαρκώς μεταβαλλόμενη διαδρομή. Φωτ.: ©Julian-Röder
0

Susanne Kennedy & Markus Selg

Μετά τις βραβευμένες Αυτόχειρες παρθένες, μια προσέγγιση του ομώνυμου μυθιστορήματος του Τζέφρι Ευγενίδη, που φιλοξενήθηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών το 2019, η Γερμανίδα σκηνοθέτιδα Σουζάνε Κένεντι ανταποκρίνεται στη νέα ισορροπία δυνάμεων ανάμεσα σε σώματα, τεχνικά αντικείμενα και μηχανές με μια αισθητική που υπερβαίνει το ανθρώπινο και εξετάζει μια μετα-ανθρωπιστική υποκειμενικότητα. Στο έργο της ANGELA (a strange loop) επιχειρεί να απαντήσει σε ερωτήματα σχετικά με τη φύση της πραγματικότητας, τη συγκρότηση του εαυτού, τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος, βάζοντας κάτω από το μικροσκόπιο μια γυναίκα που πάσχει από μια ασθένεια, μελετώντας εξονυχιστικά κάθε στιγμή στη ζωή ενός ανθρώπου που μεσολαβεί μεταξύ γέννησης και θανάτου. 

Σε συνεργασία με τον εικαστικό Μάρκους Ζελγκ ερευνά σε ένα φουτουριστικό περιβάλλον τη δυναμική σχέση ανάμεσα στο ανθρώπινο σώμα, την τεχνολογία και την τέχνη στη μεταπανδημική εποχή. Στον αισθητηριακό θεατρικό κόσμο της Κένεντι οι χαρακτήρες είναι συχνά αρχέτυπα της παραδοξότητας των κόσμων που της αρέσει να εξερευνά και που εμφανίζονται μπροστά μας για να μεγεθύνουν συναισθήματα, κρυφά και πέραν όσων εμφανίζονται στην «κανονική» ζωή. 

Στο έργο θα γνωρίσουμε την Άντζελα, μια διάσημη influencer του YouTube, της οποίας η ζωή καταγράφεται σχολαστικά από τη στιγμή της γέννησής της μέχρι τον θάνατό της. Μαζί με τους πιο στενούς συγγενείς της διασχίζει ένα παλίμψηστο καθημερινών εμπειριών: τις δοκιμασίες της ασθένειας από την οποία πάσχει και εξαπλώνεται μέσα της και τους θριάμβους της ανάκαμψης, την ευδαιμονική σφαίρα της εγρήγορσης και την αιθέρια απόδραση του ύπνου, το θαύμα της γέννησης και την αναπόφευκτη αγκαλιά του γήρατος και της θνητότητας. Ο χώρος στον οποίο βρίσκεται μετατοπίζεται διαρκώς μεταξύ πραγματικού και εικονικού.

Η Άντζελα και η ζωή της αποτελούν ένα συναρπαστικό κομμάτι μιας έρευνας για τη φύση της ταυτότητας και της συνείδησης. Η ύπαρξή της μπορεί να είναι απλώς ένας περίπλοκος ιστός από αμέτρητες εμπειρίες, μερικές από τις οποίες δεν τις συνάντησε ποτέ η ίδια, ενώ παραμένει παγιδευμένη σε έναν περίπλοκο βρόγχο.

Η πολυμεσική προσέγγιση των δημιουργών ξεπερνά για άλλη μια φορά τα παραδοσιακά όρια του θεάτρου, βυθίζοντας την ηρωίδα σε μια δαιδαλώδη, διαρκώς μεταβαλλόμενη διαδρομή, ενώ εμείς γινόμαστε μάρτυρες όλων όσα συμβαίνουν στο ανήσυχο μυαλό της. Ό,τι ονειρεύεται, ακούει και σκέφτεται εκδηλώνεται στον χώρο, ό,τι συμβαίνει στον κόσμο αντανακλάται μέσα της. Πρόκειται για μια σκοτεινή ποιητική προσέγγιση των θεμελιωδών ερωτημάτων της ύπαρξης, της ταυτότητας και της συνειδητότητας μέσα από το πρίσμα της ασθένειας. 

Η Άντζελα και η ζωή της αποτελούν ένα συναρπαστικό κομμάτι μιας έρευνας για τη φύση της ταυτότητας και της συνείδησης. Η ύπαρξή της μπορεί να είναι απλώς ένας περίπλοκος ιστός από αμέτρητες εμπειρίες, μερικές από τις οποίες δεν τις συνάντησε ποτέ η ίδια, ενώ παραμένει παγιδευμένη σε έναν περίπλοκο βρόγχο. Με αναφορές στην επιστημονική φαντασία μεταφερόμαστε από το απτό στο υπερφυσικό, περιφερόμαστε απρόσκοπτα ανάμεσα σε κόσμους που γεμίζουν με μυριάδες στρώματα νοήματος. Σε αυτό το καλειδοσκόπιο της ύπαρξης τα όνειρα μπλέκονται με την πραγματικότητα και μέσα από τη σαγηνευτική πρόκληση της αντίληψής μας περί του τι είναι πραγματικό βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την αντίστροφη όψη ενός μετα-κόσμου στον οποίο γίνεται όλο και πιο δύσκολο να ξεχωρίσουμε το πραγματικό από το εικονικό. Είναι ίσως η στιγμή να αναλογιστούμε την πολυπλοκότητα της ζωής μας την εποχή του διαδικτύου.
Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ

Guy Cassiers 

Γιατί να το δεις; Facebook Twitter
Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης στην παράσταση Η αγαπημένη του Κυρίου Λιν. Φωτ.: Mike Rafail

Ο ξεριζωμός, το τραύμα, η συμφιλίωση, η συντροφικότητα, η αγάπη αλλά και η ζωτική ανάγκη των ανθρώπων για σύνδεση και επικοινωνία είναι τα θέματα που πραγματεύεται ο συγγραφέας Φιλίπ Κλοντέλ στη νουβέλα του Η αγαπημένη του κυρίου Λιν
Ο κύριος Λιν, κρατώντας στην αγκαλιά του τη μικρή εγγονή του, μόνη επιζήσασα της οικογένειάς του, εγκαταλείπει το κατεστραμμένο από τον πόλεμο χωριό του και φτάνει στην Ευρώπη πρόσφυγας. Εκεί, χωρίς να γνωρίζει τίποτα για τη νέα χώρα και χωρίς να αντιλαμβάνεται τη γλώσσα, αφήνει τη μοίρα του στα χέρια των αρμόδιων αρχών που τον περιθάλπουν. Εκεί θα γνωρίσει και έναν άνδρα που δεν μιλά τη γλώσσα του, ωστόσο μαζί θα καλλιεργήσουν μια δυνατή φιλία μέσα από εξομολογήσεις, τον σεβασμό προς τον εκφρασμένο ή τον σιωπηλό πόνο, τη συμπόνια και τη φροντίδα. 

Τη σκηνοθεσία υπογράφει ένας εξέχων Ευρωπαίος σκηνοθέτης, ο Γκι Κασίερς, που αντιμετωπίζει τη νουβέλα ως μονόλογο. Ερμηνεύει ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης.

Ο Κασίερς συγκαταλέγεται στους κορυφαίους του ευρωπαϊκού θεάτρου. Πρόκειται για έναν «θεατροποιό» που χρησιμοποιεί την αφήγηση ως θεραπεία για το τραύμα. Με τη δύναμη της φαντασίας και της απεικόνισης ο ήρωάς του, που έχει φτάσει στην Ευρώπη με τα ελάχιστα που του έχουν απομείνει, καταχωρίζεται στο μυαλό μας ως αυτός που μιλάει για τις ανθρώπινες πραγματικότητες απανταχού της ηπείρου. Όλα ακούγονται αληθινά σε αυτή την απλή, κοινή ιστορία που ένας πολιτικοποιημένος σκηνοθέτης χρησιμοποιεί ως μεταφορά για ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Εκατομμύρια πρόσφυγες παλεύουν να φτάσουν στην Ευρώπη, αγωνίζονται ενάντια στο αδιανόητο των πολέμων και των καταστροφών. Η σιωπή του κυρίου Λιν θα μπορούσε να είναι μια καταγγελία. Πώς μπορούμε να αποδεχτούμε σιωπηλά το ότι οι άνθρωποι πεθαίνουν για να ξεφύγουν από τον πόλεμο και την καταπίεση;

Γιατί να το δεις; Facebook Twitter
Ο Κασίερς, μάγος της λεπτότητας της αφήγησης, είναι σπουδαίος στο να ζωντανεύει απαράμιλλα τα λογοτεχνικά πορτρέτα των ηρώων του.

Ο Κασίερς, μάγος της λεπτότητας της αφήγησης, είναι σπουδαίος στο να ζωντανεύει απαράμιλλα τα λογοτεχνικά πορτρέτα των ηρώων του. Σπούδασε εικαστικές τέχνες στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών της Αμβέρσας και επικεντρώθηκε στη δημιουργία μιας δραματικής γλώσσας με ισχυρή οπτική και αισθητηριακή ταυτότητα. Η προσαρμογή και η σκηνοθεσία λογοτεχνικών κειμένων τού επέτρεψαν να καταπιαστεί με μια γλώσσα που είναι συχνά πολιτικά φορτισμένη και περιγράφει έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο που στην αρχή μπορεί να φαίνεται ακατανόητος. Με τη χρήση της τεχνολογίας «βυθίζει» το κοινό σε όσα έχουν να πουν οι συγγραφείς με τους οποίους καταπιάνεται, εξερευνώντας ταυτόχρονα την Ιστορία της Ευρώπης, εστιάζοντας όμως πάντα, πρώτα και κύρια, στην ανθρώπινη διάσταση των αφηγήσεων. 

Από την πρώτη του δουλειά στο θέατρο RO του Ρότερνταμ, Άγγελοι στην Αμερική, και το Κάτω από το Γαλατόδασος του Ντίλαν Τόμας, προχώρησε, ανακαλύπτοντας τα πολυμέσα, στην πολυετή του εργασία για τον Κύκλο Προυστ, το Χιροσίμα, αγάπη μου της Μαργκερίτ Ντιράς και την Άννα Καρένινα του Τολστόι, ανάμεσα σε άλλα. Ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Toneelhuis σκηνοθέτησε τον Ευγένιο Ονέγκιν του Πούσκιν και το Μεφίστο του Κλάους Μαν, ξεκινώντας να ερευνά τη σχέση τέχνης, πολιτικής και εξουσίας, ενώ σε επόμενα έργα του έκανε αναφορές στις ελληνικές τραγωδίες, ειδικά σε αυτές που έχουν ως θέμα τον Τρωικό Πόλεμο. Αυτήν τη φορά, με το μοναδικό καλλιτεχνικό του ιδίωμα και το πάθος του να αναφέρεται σε μοναχικές και συχνά απομονωμένες κοινωνικές φιγούρες, ρίχνει το βλέμμα του σε έναν πρόσφυγα για να μιλήσει για το μέλλον.
Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ

Kornél Mundruczó

Γιατί να το δεις; Facebook Twitter
Η ταυτότητα ως βαρίδι, ως διαβατήριο για την αποκατάσταση, ως πολιτική και κοινωνική στάση βασανίζει τρεις γενιές. Φωτ.: Kornél Mundruczó

Το 2015, ο Ούγγρος σκηνοθέτης Κορνέλ Μούντρουτσο παρουσίασε στο κέντρο της Αθήνας το Frankenstein-Project, βρίσκοντας σε έναν περιθωριακό έφηβο τον ιδανικό πρωταγωνιστή για να μιλήσει μέσα από ένα οικογενειακό δράμα για το κοινωνικά προδιαγεγραμμένο ξέσπασμα της βίας όταν κυριαρχεί ο ρατσισμός απέναντι στη διαφορετικότητα. Ο σκηνοθέτης της ταινίας Λευκός Θεός, που χαρακτηρίστηκε «υπερρεαλιστικό αριστούργημα», παρουσίασε την καθηλωτική παράσταση Απομίμηση ζωής το 2018 στο Φεστιβάλ Αθηνών, μια σκηνική ελεγεία για τη βία με αφορμή μια σειρά από άγριες επιθέσεις Ούγγρων νεοναζί σε Ρομά και την έξωση μιας γυναίκας από το διαμέρισμά της σε μια φτωχική κακόφημη συνοικία· με βάση αυτόν τον καμβά ιστοριών θέτει ερωτήματα σχετικά με το αν μπορούμε να ορίσουμε τη μοίρα μας ή αν αυτή είναι προδιαγεγραμμένη. Το 2021 επανήλθε με το TR Warsawa για να παρουσιάσει τα Κομμάτια μιας γυναίκας, ένα οικογενειακό δράμα που προκύπτει από την τραυματική ιστορία μιας γυναίκας η οποία χάνει το μωρό της στη γέννα.

Ο γεννημένος το 1975 Μούντρουτσο είναι ιδρυτής του ανεξάρτητου ουγγρικού θιάσου Proton Theatre. Με το μοναδικό νατουραλιστικό και ποιητικό του ύφος, καταπιάνεται με κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα αιχμής. Στον πυρήνα του έργου του βρίσκονται οι απάνθρωπες συμπεριφορές, η διαρκώς ρευστή κατάσταση στην Ανατολική Ευρώπη, που σχετίζεται με την άνοδο της ακροδεξιάς, το ζήτημα της προέλευσης του νεο-ναζισμού. Με χιούμορ υποδόριο και καυστικό φέρνει μπροστά μας σκληρές εικόνες, συχνά στα όρια του γκροτέσκου, ταυτόχρονα όμως γεμάτες αισθησιασμό και λυρισμό.

Επανέρχεται στο Φεστιβάλ Αθηνών με την ομάδα του για να παρουσιάσει το έργο Parallax – ο όρος περιγράφει την αλλαγή θέσης δύο στατικών σημείων, που οφείλεται στην κίνηση του παρατηρητή, όταν τα μάτια ή το κεφάλι του μετατοπίζονται. Αλληγορικά, το έργο του Μούντρουτσο αφορά την οπτική γωνία υπό την οποία τα υποκείμενα-πρωταγωνιστές διαβάζουν μια ιστορία ή μια συνθήκη. 

Γιατί να το δεις; Facebook Twitter
Με το μοναδικό νατουραλιστικό και ποιητικό του ύφος ο Kornél Mundruczó, καταπιάνεται με κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα αιχμής.. Φωτ.: Sándor Fegyverneki

Το σκηνικό είναι ένα μικρό διαμέρισμα στη Βουδαπέστη, όπου εκτυλίσσεται η οικογενειακή ιστορία που θα παρακολουθήσουμε. Ενώ αναπτύσσεται μια επική αναδρομή σε τρεις γενιές, ο δημιουργός και η ομάδα του έχουν σχεδιάσει μια βαθιά συγκινητική εικόνα σύνδεσης μεταξύ του εβραϊσμού της Ανατολικής Ευρώπης και της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, η οποία υφίσταται αμέτρητους περιορισμούς στην Ουγγαρία.

Η γιαγιά της οικογένειας αρνείται να δεχτεί ένα μετάλλιο τιμής ως επιζώσα του Ολοκαυτώματος, που έχει μάθει να κρύβει την εβραϊκή της ταυτότητα. Σημαντικό να πούμε πως επί γερμανικής κατοχής και μέχρι το τέλος του πολέμου θανατώθηκαν 450.000-606.000 Ούγγροι Εβραίοι, εκτοπισμένοι στο Άουσβιτς. 

Η κόρη της, που μετακόμισε στο Βερολίνο τη δεκαετία του ’90, χρειάζεται μια απόδειξη της εβραϊκής της ταυτότητας για να εξασφαλίσει ένα καλύτερο σχολείο για τον γιο της. Ο ίδιος, μεγαλώνοντας, θα θελήσει να αποτινάξει κάθε ταυτότητα – δεν θέλει να ανήκει οπουδήποτε αλλού πέρα από την γκέι κοινότητα. Η ταυτότητα ως βαρίδι, ως διαβατήριο για την αποκατάσταση, ως πολιτική και κοινωνική στάση βασανίζει τρεις γενιές. Όλοι έχουν τα ίδια ερωτήματα: μπορούμε να απελευθερωθούμε από τις κληρονομικές ταυτότητες; Πότε η ταυτότητα είναι προνόμιο, πότε βάρος; Όλα εξαρτώνται από την οπτική γωνία. 
Όλα αυτά τα στοιχεία τα συναντάμε σε μια κοινωνία κρίσης, όπου ο εθνικιστής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, ήδη στην εξουσία τα τελευταία 14 χρόνια, προωθεί μια συντηρητική-χριστιανική ατζέντα η οποία στρέφεται και κατά των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Τα συναντάμε επίσης στο βίωμα της εβραϊκότητας και στη διαφορετική αντιμετώπισή του από γενιά σε γενιά με απρόοπτες συνδέσεις και αποσυνδέσεις, όταν η ταυτότητα γίνεται εφαλτήριο διεκδίκησης μιας καλύτερης ζωής.
Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ

Rabih Mroué

Γιατί να το δεις; Facebook Twitter
Αυτή είναι μια αληθινή ιστορία.  Θα μπορούσε να είναι και μια λογοτεχνική ιστορία βγαλμένη από τον Κάφκα, ένας υπάλληλος σαν τον Γιόζεφ Κ. που απογυμνώνεται από τα δικαιώματά του.

To 1996, στη Βηρυτό, εντελώς ξαφνικά, εξαφανίζεται ένας υπάλληλος του υπουργείου Οικονομικών. Δεν είναι υψηλόβαθμος, δεν κατέχει εξουσία. Η εξαφάνισή του συμπίπτει με την απώλεια ενός μεγάλου χρηματικού ποσού και γεννά πολλά ερωτηματικά. Στην προσπάθειά της να μάθει πού βρίσκεται, η σύζυγος του υπαλλήλου συλλαμβάνεται. Η πράξη αυτή αυτομάτως καταργεί το δικαίωμά της να μάθει από ποιους κρατείται. Η εξαφάνισή του είναι μια τραγωδία για την οικογένειά του, για τους γονείς του και μια πράξη που δείχνει έλλειψη σεβασμού προς κάθε πολίτη. Αυτή είναι μια αληθινή ιστορία. 
Θα μπορούσε να είναι και μια λογοτεχνική ιστορία βγαλμένη από τον Κάφκα, ένας υπάλληλος σαν τον Γιόζεφ Κ. που απογυμνώνεται από τα δικαιώματά του. Πρόκειται για μια συνειδητή ειρωνική αναφορά στην άδικη επιβολή του νόμου στη Βηρυτό που εξαφανίζει έναν πολίτη, τον συνθλίβει και του στερεί κάθε δικαίωμα να δώσει εξηγήσεις ή να απολογηθεί; Είναι αλήθεια ή μυθοπλασία; 

Ο θεατρικός συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός Ραμπί Μρουέ συνδυάζει στη σκηνή την εννοιολογική πολυπλοκότητα και την πολιτική επικαιρότητα με τη χρήση τεχνολογίας για να παρουσιάσει μια αστυνομική υπόθεση με όλες τις προεκτάσεις της. Φωτίζοντας την άπιαστη φύση της προσωπικής και εθνικής μνήμης μάς παρασύρει σε μια αφήγηση που ξεθάβει τις μεταβλητές πραγματικότητες της καθημερινής ζωής στην πατρίδα του και τον ολοένα αυξανόμενο σκεπτικισμό γύρω από την πολιτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή, δημιουργώντας ένα παζλ με γεγονότα που τίθενται προς εξέταση και συνδέονται μέσω ενός εύθραυστου ιστού. 

Ο δημιουργός κλείνει το μάτι στο κοινό, κάνοντας μια αυτονόητη υπενθύμιση: την αλήθεια και το ψέμα τα χωρίζει μια πολύ λεπτή κλωστή που μπορεί να κοπεί ανά πάσα στιγμή. 

Ο Μρουέ φτιάχνει ένα ανησυχητικό ντοκιμαντέρ με βίντεο, κάμερες και αφήγηση, χρησιμοποιώντας στοιχεία μιας σκοτεινής έρευνας, ανασυνθέτοντας ιστορικά απομεινάρια, φέρνοντας στο φως τεκμήρια και σκιτσάροντας τις παράλληλες ιστορίες που οδηγούν βαθιά στον πυρήνα της πρακτικής της εξουσίας. Θα μπορέσουμε να εμπιστευτούμε τον Μρουέ και τον τρόπο που μας παρουσιάζει την ιστορία; Ο δημιουργός κλείνει το μάτι στο κοινό, κάνοντας μια αυτονόητη υπενθύμιση: την αλήθεια και το ψέμα τα χωρίζει μια πολύ λεπτή κλωστή που μπορεί να κοπεί ανά πάσα στιγμή. 

Γιατί να το δεις; Facebook Twitter
Ο θεατρικός συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός Ραμπί Μρουέ συνδυάζει στη σκηνή την εννοιολογική πολυπλοκότητα και την πολιτική επικαιρότητα με τη χρήση τεχνολογίας για να παρουσιάσει μια αστυνομική υπόθεση με όλες τις προεκτάσεις της.

Μέσα από ένα περίπλοκο χρονοδιάγραμμα ρίχνει φως στην ανικανότητα πολλών πολιτικών συστημάτων και στη συγκάλυψη ενός πιθανού μπερδεμένου πολιτικού σκανδάλου. Η αλήθεια είναι κάτι που ανατρέπεται διαρκώς, αλλά ποια είναι η αλήθεια; Τα άρθρα που παρατίθενται και η προβολή της υπόθεσης στον Τύπο ελάχιστα αντανακλούν τις μηχανορραφίες που συμβαίνουν στο παρασκήνιο. Μοναδικοί κερδισμένοι αυτής της συσκότισης, των αντικρουόμενων πληροφοριών και των ρεπορτάζ, οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι. Ο σκοτεινός κόσμος που δημιουργεί αιωρείται μεταξύ της κυβέρνησης και των μέσων ενημέρωσης του Λιβάνου, ενώ φαίνεται πως μεσολαβούν πολιτικοοικονομικοί παράγοντες και εντείνονται οι υποψίες για σκάνδαλα και δολοφονίες που έχουν αποσιωπηθεί στη δαιδαλώδη γραφειοκρατία και την εκκωφαντική σιωπή. 

Σταδιακά αποκτάμε μια ιδέα για την προσωπικότητα του υπαλλήλου. Σε μια υπόθεση που μένει ανοιχτή σε ερμηνείες, υποθέσεις και συμπεράσματα, ο Μρουέ μας καθοδηγεί έτσι ώστε να αντιληφθούμε πόσο χειραγωγούμενες και αμφίσημες είναι οι πληροφορίες που φτάνουν σ’ εμάς, ούσες σε απόλυτη συμφωνία με τα κυβερνητικά συμφέροντα.

Η αλήθεια, η μοίρα και η ανθρώπινη φύση, η εμπιστοσύνη σε θεσμούς, οι όψεις μιας ιστορίας, ηχούν ως προειδοποιητικό καμπανάκι σε έναν κόσμο όπου ένας πολίτης, ακόμα και αναίτια ή με βάση μόνο υποψίες, μπορεί να εξαφανιστεί, να δολοφονηθεί και να μείνει μέχρι τέλους αδικαίωτος. 
Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ

Forced Entertainment 

Γιατί να το δεις; Facebook Twitter
Η μακροχρόνια δημιουργική εργασία της ομάδας τούς έχει οδηγήσει, μέσω της καλλιτεχνικής τους προσέγγισης, σε έναν πολιτικό τρόπο σκέψης για το πώς να κάνεις τέχνη και πώς να ζεις και να εργάζεσαι με άλλους. Φωτ.: Hugo Glendinning

Πρόκειται για ένα εξαιρετικό ρεκόρ: έξι καλλιτέχνες διατηρούν μια μοναδική συνεργασία και δημιουργούν έργα μαζί για πάνω από σαράντα χρόνια. Μέσα σε τέσσερις δεκαετίες έχουν κάνει ένα μοναδικό ταξίδι. Με έδρα το Σέφιλντ και το Λονδίνο, οι Forced Entertainment έρχονται στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου με τη νέα τους δουλειά, το Signal to Noise. Όπως όλες οι παραγωγές τους, η παράσταση είναι ένας ισχυρός συνδυασμός μαγείας και αποδόμησης που ξεκινά από μια απλή ιδέα η οποία ξεδιπλώνεται για να δώσει χώρο στις σκέψεις, στο γέλιο και στους προβληματισμούς των θεατών.Οι έξι ερμηνευτές δημιουργούν στη σκηνή έναν παράξενο και συναρπαστικό κόσμο, όπου το ερώτημα τι είναι ανθρώπινο και τι όχι, τι είναι πραγματική ζωή και τι απλώς προσποίηση κυριαρχεί, ενώ το αισιόδοξο θέαμα διαλύεται σιγά σιγά και δημιουργεί μια παραληρηματική νυχτερινή αναταραχή γεμάτη χορούς, πρόβες, διαπληκτισμούς, αλλαγές σκηνικών και απρόσμενες ανακοινώσεις. 

Οι φωνές της τεχνητής νοημοσύνης επιστρατεύονται για να εκτελέσουν το κείμενο – στις εξωπραγματικές φλυαρίες και στις κουβέντες τους αναμειγνύονται εσωτερικοί μονόλογοι, ημιτελή αστεία και εκτός θέματος συνεντεύξεις. Όλα ακούγονται σωστά, λιγότερο ή περισσότερο ανθρώπινα, λιγότερο ή περισσότερο αληθινά. Τι θα μπορούσε να πάει στραβά;

Οι ερμηνευτές είναι η καρδιά του έργου και ενώ χορεύουν συναντιούνται τυχαία, περιπλανιούνται μεθυσμένοι και ζουν στιγμές σύγχυσης, κοινής χαράς, ακινησίας και παραληρήματος, επανεφευρίσκουν και πειραματίζονται με μια θεατρική γλώσσα που παρασύρει το κοινό σε μια συναρπαστική συνάντηση μαζί τους.

Οι Forced Entertainment, που έχουν κάνει την ενέργεια και την εφευρετικότητα σήμα κατατεθέν τους, δημιουργούν στη σκηνή ένα έργο παιχνιδιάρικο και ανησυχητικό, κωμικό και θανάσιμα σοβαρό, καθώς περιηγούνται σε έναν κόσμο περιορισμών, παγίδων, συνηθισμένων συμπεριφορών και γλωσσικών μοτίβων με επαναλαμβανόμενη μουσική και σωματική δράση ως παραληρηματικό τρόπο διαφυγής. Αυτή είναι η παρτιτούρα που οργανώνει ο Etchells, αναμειγνύοντας τα πάντα, από κινηματογραφικές ατμόσφαιρες μέχρι θόρυβο, ξυλόφωνα και κλασικά έγχορδα, beats, τρομπέτες, grunge κιθάρες και κελαηδίσματα πουλιών.

Οι ερμηνευτές είναι η καρδιά του έργου και ενώ χορεύουν συναντιούνται τυχαία, περιπλανιούνται μεθυσμένοι και ζουν στιγμές σύγχυσης, κοινής χαράς, ακινησίας και παραληρήματος, επανεφευρίσκουν και πειραματίζονται με μια θεατρική γλώσσα που παρασύρει το κοινό σε μια συναρπαστική συνάντηση μαζί τους. Είναι μια πρόσκληση να αναστοχαστούμε πάνω στην κοινή μας σύγχρονη εμπειρία που αναπτύσσεται μέσα από την αυστηρή και διαισθητική διαδικασία συνεργασίας της ομάδας.

Ο ιδρυτής της ομάδας Tim Etchells, εικαστικός και σκηνοθέτης, υποστηρίζει ότι τα έργα που κάνουν δεν μπορούν να θεωρηθούν απλώς ψυχαγωγικά. «Επιχειρούμε να απευθυνθούμε στους θεατές σαν να ρωτάμε ποιοι είναι και ποιοι κάθονται μαζί τους, σαν να αναρωτιόμαστε όχι για την αφήγηση ενός δράματος αλλά για την πραγματικά παρούσα κατάσταση και τη δυναμική του θεάτρου», λέει. 

Η μακροχρόνια δημιουργική εργασία της ομάδας τούς έχει οδηγήσει, μέσω της καλλιτεχνικής τους προσέγγισης, σε έναν πολιτικό τρόπο σκέψης για το πώς να κάνεις τέχνη και πώς να ζεις και να εργάζεσαι με άλλους. Παρακολουθώντας στη σκηνή άτομα αποξενωμένα, στο μεταίχμιο μεταξύ φυσικού και τεχνητού, αιχμάλωτα φράσεων ηλεκτρονικών υπολογιστών που τις αναπαράγουν χωρίς συναίσθημα, σαν απρόσωπες κοινωνικές συμβάσεις, η δουλειά των Forced Entertainment, Signal to Noise, μας οδηγεί στο μυστήριο και στην αξία της γλώσσας που μπορεί να πυροδοτήσει σκέψεις, ερωτήσεις, ιστορίες και ιδέες στον θεατή. «Είναι σημαντικό για μένα τα έργα να είναι σύνθετα, πλουραλιστικά, και το ότι διαφορετικοί άνθρωποι θα βρουν διαφορετικά νοήματα σε αυτά», λέει ο Tim Etchells.
Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Θέατρο
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Σαν πλοίο που ναυάγησε, σα νούφαρο που μάδησε

Κριτική Θεάτρου / Σαν πλοίο που ναυάγησε, σαν νούφαρο που μάδησε

Επιχειρώντας να αποδώσει τη «φαινομενικά ασύνδετη μορφή ενός ονείρου που υπακούει στη δική του λογική», όπως αναφέρει ο Στρίνμπεργκ στο «Ονειρόδραμα», η Γεωργία Μαυραγάνη επέλεξε να μιλήσει για το ίδιο το θέατρο.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Τι θα δούμε στο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας που γίνεται 30 ετών

Πολιτισμός / Το 30ό Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας αναδεικνύει τις απίστευτες δυνατότητες του ανθρώπινου σώματος

Ένα φεστιβάλ ανήσυχο, νεανικό και ώριμο που μεταμορφώνει την Καλαμάτα, προτείνει αναγνωρισμένους και νέους δημιουργούς του σύγχρονου χορού και στηρίζει την ελεύθερη έκφραση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στο ζόφο του πολέμου

Θέατρο / Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στον ζόφο του πολέμου

Σε μια περίοδο που ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, μια παράσταση εξετάζει όσα μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή και την ιστορική μνήμη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Θέατρο / Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Όταν η Πίπα Μπάκα ξεκίνησε να κάνει oτοστόπ από την Ιταλία για να φτάσει στην Ιερουσαλήμ δεν φαντάστηκε ότι αυτό το ταξίδι-μήνυμα ειρήνης θα κατέληγε στον βιασμό και τη δολοφονία της. Mια παράσταση που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών αναφέρεται στην ιστορία της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ