Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
«Άντι» | Γκας βαν Σαντ.
0

Πρεμιέρες στην Αθήνα, πρεμιέρες και στην Ευρώπη, με τα μεγάλα θέατρα να ανοίγουν τις πόρτες τους μετά από πολύμηνο λοκντάουν, επιστρατεύοντας το βαρύ τους πυροβολικό.

Τι θα δει η Ευρώπη; Τα πάντα. Κλασικά έργα και έργα σύγχρονα και κωμωδίες και μπουλβάρ. Θα δει τους μεγάλους σκηνοθέτες, μερικοί από τους οποίους ταξιδεύουν από χώρα σε χώρα και από τις μεγάλες σκηνές στις σκηνές των ευρωπαϊκών φεστιβάλ. Ένας περίπατος ξεκινά στις μεγάλες σκηνές, στα έργα που ανοίγουν τη θεατρική σεζόν 2020-21 και στις δουλειές γνωστών δημιουργών που κάνουν τις φθινοπωρινές πρεμιέρες τους.

Δεν συνέβησαν και λίγα στη Φολκσμπίνε τα τελευταία χρόνια, τα οποία ήταν από τα πιο ταραχώδη στην ιστορία του θεάτρου που έχει ζήσει ουκ ολίγες περιπέτειες στην εκατονταετή και πλέον ιστορία του. Ο ιστορικός του διευθυντής Φρανκ Κάστορφ, που έκανε το θέατρο κορυφαίο χώρο θεατρικού πειραματισμού στην Ευρώπη, αποχώρησε το 2017, εν μέσω διαμαρτυριών των καλλιτεχνών του Βερολίνου, που δεν είδαν με καλό μάτι την αντικατάστασή του από τον τέως επιμελητή της Tate Modern Κρις Ντέρκον, μια αντικατάσταση που δεν έγινε ποτέ αποδεκτή από τους Βερολινέζους, με αποτέλεσμα ο Ντέρκον να παραιτηθεί έναν χρόνο αργότερα και ο χρόνος της θητείας του να θεωρείται ως μια εμπορικά και καλλιτεχνικά αδύναμη περίοδος για το θέατρο.

Τι θα δει η Ευρώπη; Τα πάντα. Κλασικά έργα και έργα σύγχρονα και κωμωδίες και μπουλβάρ. Θα δει τους μεγάλους σκηνοθέτες, μερικοί από τους οποίους ταξιδεύουν από χώρα σε χώρα και από τις μεγάλες σκηνές στις σκηνές των ευρωπαϊκών φεστιβάλ.

Ο νέος διευθυντής της Φολκσμπίνε Ρενέ Πόλες, γνήσιο παιδί της βερολινέζικης σκηνής, διανύει φέτος την πρώτη χρονιά της θητείας του. Ο 59χρονος σκηνοθέτης κάνει πρεμιέρα στο θέατρο από το οποίο σχεδόν ξεκίνησε -υπήρξε διευθυντής του Prater-, πριν κάνει την καριέρα του στα θέατρα του γερμανόφωνου κόσμου.

Το πρώτο έργο που σκηνοθετεί είναι γραμμένο από τον ίδιο, με τον ποιητικό τίτλο «Η άνοδος και η πτώση της αυλαίας και η ζωή της στο ενδιάμεσο»Είναι ένα στοχαστικό έργο για τη ζωή των ηθοποιών, των θεατρικών μεταμορφώσεών τους, τα άλματα της ηλικίας που υπαγορεύουν οι ρόλοι -«τα γένια τον έκαναν να μοιάζει με τον γέρο Τολστόι περισσότερο από τον ίδιο τον Τολστόι. Τώρα μοιάζει με έναν ηλικιωμένο, ξυρισμένο 43χρονο Τολστόι» γράφει ο Πόλες- και τους ρόλους που υποδύονται, πάντα κάτω από το «βλέμμα» μιας αυλαίας που στέκεται σαν άγγελος και μερικοί μπορεί να καταφέρουν να δουν τα φτερά της. Τα ζητήματα της νεότητας και των γηρατειών, το τι σημαίνει να μεγαλώνεις στο θέατρο και πόσο πολύ εστιάζουμε σε λάθος θέματα είναι στην καρδιά αυτού του μελαγχολικού έργου.

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
Volksbühne | Ρενέ Πόλες | «Η άνοδος και η πτώση της αυλαίας και η ζωή της στο ενδιάμεσο» Φωτο: © Christian Thiel

Στη «γειτονική» βερολινέζικη Σάουμπίνε, ο Τόμας Οστερμάγιερ ανεβάζει στη σκηνή τον Εντουάρ Λουί που θα ερμηνεύσει ένα δικό του έργο, το «Ποιος σκότωσε τον πατέρα μου», μετά τη συνεργασία τους για την προσαρμογή του μυθιστορήματός του «Ιστορία της Βίας» (που θα δούμε στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, στις 5 και 6/10), σε συμπαραγωγή με το παρισινό Théâtre de la Ville.

«Σε όλη μου την παιδική ηλικία, ήλπιζα ότι θα εξαφανιζόσουν» γράφει ο Εντουάρ Λουί. Όταν όμως, στο πιο πρόσφατο κείμενό του, ο Γάλλος συγγραφέας αντιμετωπίζει τον βαριά άρρωστο πλέον πατέρα του, ο θυμός του μετατρέπεται σε συμπόνια. Ο Λουί απευθύνεται στον πατέρα του σαν να του απευθύνει μια προφορική επιστολή.

Η πολύπαθη σχέση του πατέρα και του ομοφυλόφιλου γιου του, μέσα σε ένα περιβάλλον που βρίθει στερεοτύπων απόρριψης και ομοφοβίας, ανασύρει τις μνήμες και τους κώδικες αγάπης μιας σχέσης που δεν μπόρεσε ποτέ να εκφραστεί. Με αφετηρία το κατεστραμμένο σώμα του πατέρα του, ο Λουί αναλαμβάνει μια προκλητική επανεγγραφή της πρόσφατης πολιτικής και κοινωνικής ιστορίας της Γαλλίας. Είναι ένα χρονικό μιας συνεχόμενης δολοφονίας, ενός σκόπιμου ακρωτηριασμού από νεοφιλελεύθερες «μεταρρυθμίσεις» εναντίον των εργαζομένων, που αναγκάζονται να βιώσουν τις συνέπειές τους στο σώμα τους.

Αυτό το πολύ προσωπικό έργο είναι και ένα μανιφέστο κατά της λήθης, του αποκλεισμού και της σωματικής βίας μιας κοινωνικής τάξης - και, ταυτόχρονα, μια οικεία δήλωση αγάπης σε ένα άτομο που είναι σχεδόν αδύνατο να τον αγαπήσει.

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
«Ποιος σκότωσε τον πατέρα μου» |Τόμας Οστερμάγιερ | Σαουμπίνε

Η πρώτη εμφάνιση σε γαλλικό θέατρο του επί 15 χρόνια καλλιτεχνικού διευθυντή του προοδευτικού Toneelhuis της Αμβέρσας γίνεται με ένα έργο-πρόκληση για έναν σκηνοθέτη που αγαπά να ανεβάζει στο θέατρο τα μεγάλα λογοτεχνικά έργα. Πολιτικοποιημένος, στοχαστής του θεάτρου, ο Γκι Κασίερς θεωρείται ένας από τους πιο καινοτόμους θεατρικούς σκηνοθέτες στην Ευρώπη. Έχει αναπτύξει μια πολύ προσωπική θεατρική γλώσσα στην οποία παντρεύει με επιτυχία δύο από τα πάθη του: την οπτική τεχνολογία και τη λογοτεχνία.

Είναι ο κατεξοχήν αριστοτέχνης του θεάτρου στον συνδυασμό εικόνας βίντεο και υποκριτικής, και διασκευάζει αυτό το φθινόπωρο το εναρκτήριο έργο για την Κομεντί Φρανσέζ στο Παρίσι, τους «Δαιμονισμένους» του Ντοστογέφσκι (για την επέτειο των 200 ετών από τη γέννηση του μεγάλου Ρώσου δημιουργού), μετατρέποντας την αίθουσα Ρισελιέ (την κεντρική σκηνή της Κομεντί Φρανσέζ) σε έναν θάλαμο με την ηχώ μιας κοινωνίας που υπονομεύεται από χειραγώγηση και φανατισμό από τα μέσα ενημέρωσης.

Ο Κασίερς βάζει τα πρόσωπα του Ντοστογέφσκι στη δίνη και στα σημεία αιχμής της ευρωπαϊκής ιστορίας. Οι ηθοποιοί καλούνται να γίνουν οι πρωταγωνιστές ενός τεχνητού κόσμου, που τρέφεται από επιπολαιότητα, πριν υλοποιήσουν την καταστροφή του.

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
«Οι Δαιμονισμένοι» | Γκι Κασίερς | Κομεντί Φρανσέζ | Φωτο: © Christophe Raynaud de Lage

Στο Κάμερσπίλε του Μονάχου ένας γνώριμός μας από την παράστασή του «Το παρελθόν είναι ένα ζώο αλλόκοτο» στη Στέγη κάνει πρεμιέρα με το έργο «Los Años». Ο 49χρονος Αργεντινός Μαριάνο Πενσότι, συγγραφέας και σκηνοθέτης και από τα λαμπρότερα θεατρικά ταλέντα της Λατινικής Αμερικής, ιδρυτής του Grupo Marea, στο νέο του έργο παρακολουθεί, με φόντο τη γενέτειρά του, έναν νεαρό που κάνει ένα ντοκιμαντέρ για ένα μικρό αγόρι σε μια φτωχή συνοικία του Μπουένος Άιρες. Αυτό το κοινωνικό πορτρέτο τον κάνει να επιστρέψει στην αρχή της καριέρας του, σε φίλους και τοποθεσίες που άφησε πριν από χρόνια.

Το έργο εκτυλίσσεται ταυτόχρονα σε δύο παρακείμενους χώρους, με τη ζωή ενός σκηνοθέτη στο παρόν και το μέλλον σε άμεση σύγκριση, με τα όνειρα και τα οράματά του να γερνάνε, ενώ στην άλλη πλευρά βλέπουμε τις ιδέες και τις φιλοδοξίες του. Καθώς η αφήγηση δεν είναι ιστορική αλλά προβάλλεται στο μέλλον, το παιχνίδι της με τον χρόνο είναι συχνά περίεργα κωμικό, αλλά και τραγικά θλιβερό. Το «Los Años» δείχνει το παρόν μας ως μελλοντικό παρελθόν, ένα θέαμα που δεν είναι ποτέ ευχάριστο.  

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
«Los Anos» | Μαριάνο Πενσότι | Καμερσπίλε | Φωτο: Isabel Machado Rios, Ruhrtriennale 2021

Στην Πορτογαλία, στη Λισαβόνα, στο Teatro Nacional D.Maria II, τη φετινή πρεμιέρα της σεζόν κάνει η πρώτη θεατρική σκηνοθεσία του Γκας βαν Σαντ στο θέατρο, με το έργο «Άντι» (που θα δούμε στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης από τις 18 έως τις 20/03/2022).

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του θεάτρου, ηθοποιός, συγγραφέας, σκηνοθέτης και διευθυντής από το 2015 Τιάγκο Ροντρίγκες, που θα αντικαταστήσει το 2022 τον Ολιβιέ Πι στη διεύθυνση του Φεστιβάλ της Αβινιόν, άφησε τον Γκας βαν Σαντ να ανοίξει τη σεζόν, ενώ ο δικός του «Βυσσινόκηπος» που ανέβηκε στο Φεστιβάλ της Αβινιόν το καλοκαίρι του 2021 (με την Ιζαμπέλ Ιπέρ) κάνει πρεμιέρα τον Δεκέμβριο.

Στη δεκαετία του 1960, ο Γουόρχολ πυροδότησε μια ριζική αλλαγή στο μοντέλο της τέχνης, δημιουργώντας μια συζήτηση για το τι ήταν πραγματικά σημαντικό στην αμερικανική κοινωνία. Στη μουσικοθεατρική παράσταση του Βαν Σαντ αναδημιουργείται η αρχή της καριέρας του Γουόρχολ μέσα από μια αφήγηση που βασίζεται σε γεγονότα και μνήμες και πρόσωπα, όπως η πρόωρα χαμένη Έντι Σέντγουικ, ο συγγραφέας Τρούμαν Καπότε και ο κριτικός τέχνης Κλέμεντ Γκρίνμπεργκ, τα οποία υποδύονται νέοι ηθοποιοί που πειραματίζονται με την έννοια της ταυτότητας στο πλαίσιο της γέννησης της Pop Art.

Ο Γκας βαν Σαντ χρησιμοποιεί τον κύκλο του Γουόρχολ σαν παράδειγμα για να αναζωπυρώσει την πίστη μας ότι είμαστε μαζί και δημιουργούμε μια συλλογικότητα ή ένα κίνημα αρκετά δυνατό για να αλλάξουμε τον κόσμο.

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
«Άντι» | Γκας βαν Σαντ.

Ο Μπεν Κιντ και ο Μπους Μουκαρζέλ, ιδρυτές της ιρλανδικής θεατρικής ομάδας Dead Centre, σκηνοθετούν την εναρκτήρια παράσταση του Burgtheater της Βιέννης, με τίτλο «The world is all that is the case». Πρόκεται για μια δουλειά βασισμένη στη φιλοσοφική διατριβή «Tractatus Logico-Philosophicus» του Λούντβιχ Βιτγκενστάιν, ενός από τους πιο επιδραστικούς φιλοσόφους, του οποίου το έργο διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στην εξέλιξη της φιλοσοφικής σκέψης του 20ού αιώνα.

«Σε τι χρησιμεύει η φιλοσοφία; Μας βοηθάει να αλλάξουμε τον κόσμο ή έστω, τουλάχιστον, να τον καταλάβουμε;», γράφουν οι σκηνοθέτες, ανατρέχοντας στον Αυστριακό φιλόσοφο που υποστηρίζει ότι όταν πρόκειται για τα πιο σημαντικά ζητήματα -το πρόβλημα της ζωής- οι λέξεις μας αποτυγχάνουν: «Είναι σαφές ότι η ηθική δεν μπορεί να εκφραστεί». Δεν υπάρχει γλώσσα για να μιλήσουμε για όσα συμβαίνουν, και καλύτερα να σιωπήσουμε.

Οι δυο δημιουργοί έχουν παρουσιαστεί ήδη στο κοινό της Βιέννης με τη διασκευή του έργου του Σίγκμουντ Φρόιντ «Η ερμηνεία των ονείρων». Μετά από αυτό, εμβαθύνουν στον σημαντικότερο φιλόσοφο της Βιέννης.

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
«The world is all that is the case» | Burgtheater | Μπεν Κιντ και Μπους Μουκαρζέλ | Φωτο: Marcella Ruiz Cruz

Η «Επίσκεψη της γηραιάς Κυρίας» του Ελβετού Φρίντριχ Ντίρενματ κάνει πρεμιέρα σε σκηνοθεσία Νίκολας Στέμαν στο Σάουσπιλχάουζ της Ζυρίχης, στο πλαίσιο του εορτασμού των 100 ετών από τη γέννηση του «εθνικού συγγραφέα» της Ελβετίας και ενός από τους σημαντικότερους εκπρόσωπους της ανανέωσης του γερμανόφωνου θεάτρου.

Η «Επίσκεψη της γηραιάς κυρίας» -μια τραγικωμωδία με πρωταγωνίστρια την Κλαίρη Ζαχανασιάν, μια εκκεντρική, πάμπλουτη γριά, η οποία προσφέρεται να δώσει στους κατοίκους ένα τεράστιο ποσό υπό έναν όρο: να σκοτώσουν έναν συμπολίτη τους, τον Ιλ, ο οποίος στα 17 της χρόνια την άφησε μ' ένα παιδί στα χέρια και έγινε αιτία να διωχτεί επαίσχυντα από την πατρίδα της- περιγράφει τη μεταστροφή των κατοίκων της φτωχής πόλης που υποκύπτουν στο δέλεαρ του χρήματος και είναι μια αλληγορία για την τερατώδη παντοδυναμία του που διαφθείρει τις συνειδήσεις, ξεθεμελιώνει τις ηθικές αρχές, εκπορνεύει τα αισθήματα και δημιουργεί μια καινούρια παγκόσμια τάξη πραγμάτων.

Ο Στέμαν περιστρέφει τη δράση γύρω από ερωτήματα όπως πόση ανταπόδοση δικαιολογεί το έγκλημα. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ εκδίκησης και δικαιοσύνης; Και πώς το θύμα γίνεται ο δράστης;

Με καταβολές από τη μουσική και σπουδές φιλοσοφίας και σκηνοθεσίας θεάτρου, αποκλειστικός συνεργάτης της νομπελίστριας Ελφρίντε Γέλινεκ, κάνει την πρεμιέρα του και ως καλλιτεχνικός διευθυντής του θεάτρου, θέση που μοιράζεται με τον Μπέντζαμιν φον Μπλόμπεργκ. Για τον Στέμαν η ανάγνωση των θεατρικών έργων περιλαμβάνει την ανάμειξη διαφορετικών μορφών της με τις οποίες πειραματίζεται συνεχώς στις παραγωγές του, με παιγνιώδη διάθεση και χωρίς φόβο. Και με τα μάτια ανοιχτά στις πολλές πολιτικές εξάρσεις της εποχής μας.

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
«Η επίσκεψη της γηραιάς κυρίας» | Σάουσπιλχάουζ | Νίκολας Στέμαν | Φωτο: Zoe Aubry

Στο θέατρο Αμαντιέ Ναντέρ, λίγο έξω από το Παρίσι, ο καλλιτεχνικός διευθυντής Κριστόφ Ροκ, που διαδέχτηκε τον επί σειρά ετών διευθυντή, πρωτοπόρο Γάλλο σκηνοθέτη και εικαστικό Φιλίπ Κεν (στην Ελλάδα έχoυμε δει στη Στέγη τη «Μελαγχολία των Δράκων» και το «Crash Park») κάλεσε τον εμβληματικό σκηνοθέτη Κριστόφ Μαρτάλερ, που έχει επηρεάσει όσο λίγοι τη σύγχρονη ευρωπαϊκή δραματουργία με το ιδιότυπο, προσωπικό σκηνοθετικό του στυλ, να ανεβάσει το εναρκτήριο έργο της χρονιάς - ο Ροκ κάνει πρεμιέρα τον Οκτώβριο με τον «Ερρίκο VI». 

Ο Μαρτάλερ θα σκηνοθετήσει «Το κλάμα (Η σκέψη)», βασισμένο στο έργο του Ντίτερ Ροθ, ενός σπουδαίου καλλιτέχνη και μέλους του αβάν γκαρντ κινήματος Φλούξους, ανακατασκευάζοντας έναν κόσμο με ποιητική ευαισθησία και σχολαστικότητα σχεδόν επιστημονική. Πρόκειται για μια καλλιτεχνική συνάντηση κορυφής σε ένα φαρμακείο, έναν θεατρικό τόπο που ο Μαρτάλερ αγαπά, μέσα στο σκηνικό της Αν Φρίμποκ, που και αυτή με τη σειρά της έχει επηρεάσει την αισθητική των θεατρικών παραγωγών της Ευρώπης.

Ο Μαρτάλερ σχεδίασε την παραγωγή του πριν τον κορωνοϊό σε σκηνικό φαρμακείου, σε έναν χώρο άσηπτο και ουδέτερο, έχοντας στα χέρια του ένα αντίγραφο του βιβλίου του Ροθ «Das Wähnen (Das Wähnen)». Ο Μαρτάλερ εμπνέεται όχι από την πανδημία αλλά από μια παρενέργεια που προκλήθηκε από ένα αντιβιοτικό για να περιγράψει με τη μελαγχολική του ματιά την αβυσσαλέα κενότητα και ανοησία αυτού του κόσμου, σε ένα πράσινο φαρμακείο που αναβοσβήνει με τον παλμό μιας αόρατης καρδιάς, με αναστατωμένους φαρμακοποιούς και φανταστικούς ασθενείς.

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
«Το κλάμα (Η σκέψη)» | Κριστόφ Μαρτάλερ | Αμαντιέ Ναντέρ | Φωτο: Gina Folly

Το NTGent, το θέατρο της Γάνδης με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Μίλο Ράου -στο Φεστιβάλ Αθηνών έχουμε δει το «Empire» (2016), το φινάλε και τρίτο μέρος της «Ευρωπαϊκής τριλογίας», (The Civil Wars (2014), «The Dark Ages» (2015), μιας τριετούς διερεύνησης του ουμανιστικού μύθου και της πραγματικότητας της Ευρώπης- κάνει πρεμιέρα με το δεύτερο μέρος της νέας του τριλογίας «The Trilogy of Private Life», με το έργο «Grief & Beauty» μετά το «Family» (2020).

Στο νέο του έργο, ο Μίλο Ράου και η ομάδα του αντιμετωπίζουν ένα θέμα που βρίσκεται στο επίκεντρο της δουλειάς του εδώ και πολλά χρόνια: το ζήτημα του αποχαιρετισμού, του πένθους και του θανάτου, αλλά και της μνήμης και της αλληλεγγύης μπροστά στις τελευταίες στιγμές. Τέσσερις ηθοποιοί συνοδεύουν μια γυναίκα που αποφασίζει να κάνει ευθανασία και μοιράζονται τις προσωπικές τους ιστορίες για τον αποχαιρετισμό και την αναγέννηση, την τέχνη και την αγάπη, τη μνήμη και τη λήθη. Μια ριζοσπαστική και τρυφερή προσέγγιση που φτάνει στα όρια του τι μπορεί να αναπαρασταθεί στη σκηνή.

Στο πρώτο μέρος της τριλογίας του ο Ράου χρησιμοποίησε τη συλλογική αυτοκτονία μιας οικογένειας για να δείξει τη δυτική κοινωνία στα πρόθυρα της απόγνωσης. Η υπογραφή του στις παραστάσεις του μετατρέπει μια προσωπική ιστορία σε μια αλληγορία ενός ιστορικού πεδίου, με μια προβληματική που ξεπερνά και επηρεάζει το πεδίο του προσωπικού. Ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζει τη μορφή του «ερευνητικού θεάτρου» είναι μοναδικός, και αυτήν τη φορά συνεχίζει τη μελέτη του ιδιωτικού που, εκτός από το φοβερό τέλος, δεν υπάρχει τίποτα στη σκηνή παρά μια συνηθισμένη βραδιά: μια μελέτη μικρών πραγμάτων, η ομορφιά και η απλότητα της καθημερινής ζωής.

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
«Grief & Beauty»| NTGent | Μίλο Ράου | Φωτο: Michiel Devijver

Στο ΙΤΑ του Άμστερνταμ, ο ταλαντούχος 34χρονος Ρόμπερτ Άικ, τον οποίο αποκαλούν το «μεγάλο ταλέντο του βρετανικού θεάτρου» και θα είναι μόνιμα σκηνοθέτης στο ΙΤΑ για τα επόμενα χρόνια, μετά τον «Οιδίποδα» και τα «Παιδιά της Νόρας», έργα που έγραψε και σκηνοθέτησε για το ολλανδικό θέατρο, ετοίμασε την εναρκτήρια παραγωγή του θεάτρου με το έργο του Άρθουρ Σνίτσλερ «Ο καθηγητής Μπερνάρντι (ο Γιατρός)» με θέμα τον αντισημιτισμό, ένα έργο που είχε προκαλέσει σκάνδαλο όταν δημοσιεύτηκε το 1912. Ο Άικ στη θέση του γιατρού Μπερνάρντι βάζει μια γυναίκα, τη Ρουθ Βολφ.  

Ένα κορίτσι πεθαίνει σε ένα δωμάτιο νοσοκομείου. Ένας ιερέας θέλει να μπει, αλλά ο γιατρός της κοπέλας δεν το επιτρέπει. Έτσι αρχίζει το έργο του Σνίτσλερ. «Για τον Σνίτσλερ, οι συγκρούσεις ήταν απλές στη διατύπωση: ιατρική εναντίον θρησκείας και Καθολικός εναντίον Εβραίου. Ωστόσο, στην πόλη του σήμερα, στην εποχή του διαδικτύου, σε έναν κόσμο όλο και πιο πολωμένο, το ζήτημα της ταυτότητας είναι ζωντανό, πολύπλευρο και ατελείωτα περίπλοκο. Πώς μπορούμε να απαντήσουμε στις πιο απλές ερωτήσεις: ποιοι είμαστε;», γράφει ο σκηνοθέτης.

Στο ίδιο θέατρο, ένα πολύ διάσημο μυθιστόρημα που έχει γοητεύσει και συγκινήσει εκατομμύρια αναγνώστες τα τελευταία χρόνια, η «Λίγη Ζωή» της Χάνια Γιαναγκιχάρα (στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο) στη θεατρική μεταφορά του από τον Ίβο βαν Χόβε, καλλιτεχνικό διευθυντή του ΙΤΑ από το 2001, σε μια παράσταση τεσσάρων ωρών, θα μεταδοθεί σε ζωντανή ροή μέσω του ITALive την Παρασκευή 1 Οκτωβρίου από το Royal Theatre Carré. Ο Ramsey Nasr κέρδισε το Louis d'Or (καλύτερη ανδρική ερμηνεία) για την ερμηνεία του στον ρόλο του Τζουντ.

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
«Λίγη Ζωή» | Ίβο βαν Χόβε | ΙΤΑ | Φωτο: Jan Versweyveld

Στην Πολωνία στο TR Warszawa (πρόσφατα ήρθε στην Ελλάδα η παράσταση «Κομμάτια μιας γυναίκας» σε σκηνοθεσία του Kornél Mundruczó), ο Φλαμανδός σκηνοθέτης και πολύ αγαπητός στο πολωνικό κοινό Λουκ Πέρσεβαλ παρουσιάζει τον Οκτώβριο την παράσταση «3STRS» ή αλλιώς «Τρεις αδερφές» του Τσέχοφ, δημιουργώντας το πορτρέτο μιας γηράσκουσας Ευρώπης που δεν θέλει να υποχωρήσει στο πέρασμα του χρόνου.

Σε ένα μεταφορικό γηροκομείο, η γηράσκουσα Ευρώπη αντιμετωπίζει τη νέα ενέργεια των μεταναστών. Τι αποτελέσματα έχει αυτή η συνάντηση; Ποιες είναι οι πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες της γήρανσης ολόκληρων κοινωνιών; Πώς αντιμετωπίζουμε τα γηρατειά, την απώλεια μνήμης; Με ποιον τρόπο κατασκευάζουμε και εξιδανικεύουμε το παρελθόν;

«Το ταξίδι στη Μόσχα δεν είναι πλέον θέμα, αφού μπορείτε να πετάξετε στη ρωσική πρωτεύουσα με 99 ευρώ» γράφει ο Πέρσεβαλ. «Σήμερα, οι κόρες του στρατηγού Πραζόροφ, οι ηρωίδες του ομότιτλου έργου του Τσέχοφ, δεν χάνουν πλέον την ευκαιρία για να πάνε στη μεγάλη πόλη, αλλά είναι η εποχή της νιότης τους που λαχταρούν και καμία αεροπορική εταιρεία δεν ταξιδεύει προς αυτή την κατεύθυνση».

Στην ανάγνωση του Πέρσεβαλ η ρουτίνα της καθημερινής ύπαρξης των ηρωίδων του τίτλου διακόπτεται από μια προσπάθεια ανάκλησης γεγονότων από το παρελθόν. Το θέμα του παρελθόντος βίου, χαρακτηριστικό της δραματουργίας του Τσέχοφ, δεν ήταν ποτέ τόσο επίκαιρο όσο σήμερα, που η παλιά παγκόσμια τάξη καταρρέει και η νέα δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί. Η πανδημία πρόσθεσε μια άλλη πτυχή στο πρόβλημα της γήρανσης: την απομόνωση των ηλικιωμένων. Οι τρεις αδελφές είναι σαν ναυαγοί κρατούμενες στο νησί της μνήμης. Ζουν στο παρελθόν, ανίκανες να αντιμετωπίσουν το παρόν. Τι φοβούνται και τι τους λείπει; Και εμείς, τι φοβόμαστε και ποθούμε; Την παράσταση μπορείτε να δείτε σε ζωντανή ροή από τις 29 Οκτωβρίου.

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
«Τρεις Αδερφές» | Λουκ Πέρσεβαλ | TR Warszawa | Φωτο: Monika Stolarska

Μπορεί λόγω Brexit να μην είναι Ευρώπη πλέον η Βρετανία, αλλά το βρετανικό θέατρο είναι κομμάτι της εξέλιξης της ευρωπαϊκής δραματουργίας και τα έργα του τροφοδοτούν τις ευρωπαϊκές σκηνές. Αυτό το φθινόπωρο, στο Royal Court, το θέατρο των συγγραφέων παρουσιάζει το νέο μικρής διάρκειας έργο της Κάριλ Τσέρτσιλ «What If If Only».

Η 83χρονη συγγραφέας εργάστηκε ως δραματουργός στο Royal Court Theatre από το 1974 έως το 1975 και ήταν η πρώτη γυναίκα φιλοξενούμενη θεατρική συγγραφέας, με πολλά από τα έργα της που πρωτοπαρουσιάστηκαν στο Royal Court να θεωρούνται πλέον μοντέρνα κλασικά, όπως τα «Top Girls», «A Number» και «Far Away». Το νέο έργο της Τσέρτσιλ σκηνοθετεί ο Τζέιμς Μακντόναλντ.

Στο Eθνικό Θέατρο έκανε πρεμιέρα στις 23 Σεπτεμβρίου το έργο «The Normal Heart», σε σκηνοθεσία του Ντόμινικ Κουκ, 35 χρόνια μετά την εκρηκτική πρεμιέρα του στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο συγγραφέας του, Λάρι Κράμερ, πέθανε το 2020, σε ηλικία 84 ετών, έχοντας δώσει αγώνα σε όλη τη διάρκεια της ζωής του προκειμένου να πείσει τις ΗΠΑ και ολόκληρο τον κόσμο να λάβουν σοβαρά υπόψη το AIDS, την ασθένεια για την οποία τότε αδιαφορούσαν, θεωρώντας ότι σκότωνε «μόνον τους ομοφυλόφιλους».

Στο έργο του Κράμερ ο συγγραφέας και ακτιβιστής Ned Weeks σκοπεύει να ενώσει την κοινότητα στον αγώνα για αναγνώριση και δικαίωμα επιβίωσης. Η οργή του Κράμερ για την άγνοια των πολιτών και την αδιαφορία των αρχών κατέληξε να λάβει επικές διαστάσεις και είναι ο πρώτος που κατάφερε να στρέψει τα φώτα της δημοσιότητας σε μια λέξη που κανένας δεν ήθελε να προφέρει.

Το έργο περιγράφει την κρίση HIV-AIDS στη Νέα Υόρκη μεταξύ 1981 και 1984, μέσα από τα μάτια του συγγραφέα και ακτιβιστή Νεντ Γουίκς. Καθώς ο αυξανόμενος αριθμός νεκρών αγνοείται από την κυβέρνηση και το ιατρικό κατεστημένο, ο φόβος και η σύγχυση μετατρέπονται σε οργή και διχασμό. Είναι ένα έργο για την αγάπη, τον θυμό και τον ακτιβισμό κατά τη διάρκεια της κρίσης του AIDS της δεκαετίας του 1980.

Η Ευρώπη επιστρέφει στο θέατρο με μεγάλες παραστάσεις Facebook Twitter
«The Normal» Heart | ΝΤ | Ντόμινικ Κουκ
Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τόμας Οστερμάιερ

Θέατρο / «Ο ουρανός είναι άδειος, δεν υπάρχουν θεοί πια»

Ο Τόμας Οστερμάιερ και η Σάουμπινε ανεβάζουν στην Επίδαυρο μια σύγχρονη εκδοχή του Οιδίποδα όπου δεν υπάρχει κανένας Θεός και η μοίρα και το πεπρωμένο το καθορίζει ο άνθρωπος, υπαίτιος έτσι κι αλλιώς για όλα τα δεινά του σύγχρονου κόσμου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η θεατρική «Λίγη Ζωή» του Ίβο βαν Χόβε που παρουσιάζεται στο Άμστερνταμ είναι τόσο υπέροχη όσο το βιβλίο

Θέατρο / Η θεατρική «Λίγη Ζωή» του Ίβο βαν Χόβε που παρουσιάζεται στο Άμστερνταμ είναι τόσο υπέροχη όσο το βιβλίο

Το μυθιστόρημα της Χάνια Γιαναγκιχάρα που αγαπήθηκε (και μισήθηκε) όσο λίγα τα τελευταία χρόνια ευτυχεί σε μια κολοσσιαία διασκευή για τη σκηνή.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οι δυο Ιφιγένειες του Ντμίτρι Τσερνιακόφ

Όπερα / Οι δυο βραβευμένες Ιφιγένειες του Ντμίτρι Τσερνιακόφ ανεβαίνουν σε περίοδο πολέμου

Λίγο πριν σηκωθεί η αυλαία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τις δύο εμβληματικές όπερες του Γκλουκ, ο σημαντικός Ρώσος σκηνοθέτης εξηγεί τις σύγχρονες παραμέτρους της θυσίας της αρχαίας τραγικής ηρωίδας.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ήμουν το νο. 7 από τους 100 άντρες που χώρισε η Γουλιώτη στη Στέγη

Θέατρο / Ήμουν το νο. 7 από τους 100 άντρες που χώρισε η Γουλιώτη στη Στέγη

Περίπου στις 17:30 το απόγευμα του Σαββάτου τόλμησα να ανέβω στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση για να συμμετάσχω σε έναν αδιανόητο 24ωρο θεατρικό μαραθώνιο, πλάι στο θηρίο υποκριτικής που ονομάζεται Στεφανία Γουλιώτη.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Στο Σώμα της

Θέατρο / Ένα έργο στο Εθνικό Θέατρο για την περίοδο, την εμμηνόπαυση, την κλειτορίδα και τον γυναικείο αυνανισμό

Μαζί με άλλες 22 γυναίκες, η Ελένη Ευθυμίου, η Σοφία Ευτυχιάδου και η Νεφέλη Μαϊστράλη ανεβάζουν ένα έργο για ζητήματα που θεωρητικά μπορούν να συζητηθούν ανοιχτά, αλλά στην πραγματικότητα όχι.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σπύρος Παπαδόπουλος: «Δεν μου αρέσει να φαίνομαι, κι ας κατέληξα να παίζω μπροστά σε κόσμο»

Θέατρο / Σπύρος Παπαδόπουλος: «Δεν μου αρέσει να φαίνομαι, κι ας κατέληξα να παίζω μπροστά σε κόσμο»

Παρά τις προσπάθειές του να το αποφύγει, μια σειρά από συμπτώσεις τον οδήγησε στο θέατρο. Οι «Απαράδεκτοι» δεν συνεχίστηκαν λόγω δικής του απόφασης, το «Στην υγειά μας, ρε παιδιά» σταμάτησε όταν κουράστηκε ψυχολογικά. Ο δημοφιλής κωμικός ηθοποιός είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
M. HULOT
Οι θρυλικοί Trocks στην Αθήνα για την επέτειο των 50 χρόνων της ομάδας τους

Χορός / Trocks: Η θρυλική και διαφορετική ομάδα μπαλέτου έρχεται στην Αθήνα

Άντρες χορευτές ντυμένοι με τουτού και πουέντ ερμηνεύουν μεγάλα κλασικά αλλά και μοντέρνα μπαλέτα, παρωδώντας τις πολύπλοκες χορογραφίες και τις παραξενιές των μπαλαρίνων της παλιάς, αλλά και της νέας, εποχής.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιώργος Καραμίχος: Αν δεν εκφράζουμε τα συναισθήματά μας, αρρωσταίνουμε 

Θέατρο / Γιώργος Καραμίχος: «Αν δεν εκφράζουμε τα συναισθήματά μας, αρρωσταίνουμε»

Στο θέατρο υποδύεται έναν συγγραφέα που επιστρέφει στον τόπο του για να δηλώσει ανοιχτά την ταυτότητά του στην οικογένειά του. Θα αλλάξει η ζωή και η πορεία των ανθρώπων που αγαπά;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Alvin Ailey: Ο συναρπαστικός καλλιτέχνης που άλλαξε για πάντα τον σύγχρονο χορό

Χορός / Alvin Ailey: Ο συναρπαστικός καλλιτέχνης που άλλαξε για πάντα τον σύγχρονο χορό

Η ζωή, το έργο και η κληρονομιά του Alvin Ailey, του πρώτου μαύρου χορογράφου σύγχρονου χορού, παρουσιάζονται στην πρώτη μεγάλης κλίμακας μουσειακή έκθεση προς τιμήν του στο Whitney Museum of American Art.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος κοιτάζει τη γενιά του τρυφερά και πολύ σκληρά

Θέατρο / Γεράσιμος Ευαγγελάτος: «Δεν με συγκινούν οι άνθρωποι όπως παλιά»

Με τρυφερότητα αλλά και αυστηρότητα, ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος, στο νέο του θεατρικό έργο «Blue Train», κοιτάζει τη γενιά του, ταξιδεύοντας μέσα από ματαιώσεις και χαμένες βεβαιότητες, ψάχνοντας έναν δρόμο ελευθερίας και αμοιβαιότητας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατιάνα Μπαλανίκα

Οι Αθηναίοι / Κατιάνα Μπαλανίκα: «Μέσα μου είμαι κουτάβι, γι’ αυτό και με πάταγαν όλοι»

Η ηθοποιός που αγαπήθηκε για τους κωμικούς της ρόλους έκανε μόνο δράμα στη σχολή. Θα ήθελε να ξαναπαίξει στην τηλεόραση αλλά βλέπει πως δεν θυμούνται τη γενιά της πια. Είναι ευγνώμων για τη ζωή της και την αφηγείται στη LiFO - γιατί είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ιδρυμα Ωνάση: Cavafy Summer School 2024

Θέατρο / H σχέση του καβαφικού λόγου με τη σύγχρονη ποπ κουλτούρα

H πρόσληψη του έργου και της ζωής του ποιητή ως θέατρο και περφόρμανς, η εκμετάλλευση των στίχων του στον χώρο της διαφήμισης, του θεάματος και της πολιτικής. Όλα όσα συζητήθηκαν στο Διεθνές Θερινό Σχολείο Καβάφη 2024.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένα σπάνιο οπτικό και ηχητικό ντοκουμέντο με τη σπουδαία Ελένη Παπαδάκη

Θέατρο / Μια χαμένη μπομπίνα έρχεται στο φως και μαζί της η φωνή της Ελένης Παπαδάκη

To αρχείο της, που ήταν παραπεταμένο σε μια αποθήκη, και μια μπομπίνα με ανέκδοτο υλικό έρχονται στο φως για να προσθέσουν μερικές ψηφίδες στην καλλιτεχνική διαδρομή της θρυλικής ηθοποιού. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μάριο Μπανούσι

Οι Αθηναίοι / Μάριο Μπανούσι: «Αν δεν εκτεθείς στη ζωή, δεν έχει νόημα»

Ο νεαρός σκηνοθέτης, που έχει ήδη μετρήσει διαδοχικά sold out, άρχισε να βλέπει θέατρο όταν μπήκε στη δραματική σχολή. Του αρέσει η ανθρώπινη αμηχανία, η σιωπή και η ησυχία τον γοήτευαν πάντα. Αν και δεν τα πάει καλά με τα λόγια, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
M. HULOT
Οι παραστάσεις του φθινοπώρου

Fall Preview 2024 / 15 παραστάσεις που έρχονται το φθινόπωρο

Η θεατρική σεζόν 2024-25 χαρακτηρίζεται κυρίως από τις επαναλήψεις της περσινής χρονιάς. Με μια πρώτη ματιά, τα έργα του κλασικού ρεπερτορίου καταλαμβάνουν σημαντική θέση, ενώ δεν λείπουν και οι αναγνώσεις σύγχρονων έργων που έχουν αγαπηθεί από το κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ