Σπάνια κεραμικά του Πικάσο βγαίνουν σε δημοπρασία Facebook Twitter
Μέρος της συλλογής της οικογένειας Attenborough. Φωτο: Sotheby’s

Σπάνια κεραμικά του Πικάσο βγαίνουν σε δημοπρασία

1

Σε δημοπρασία αναμένεται να πωληθούν έργα της ωραιότερης, ίσως, συλλογής κεραμικών του Πάμπλο Πικάσο, τα οποία πριν από περίπου 50 χρόνια είχαν βρεθεί στην ιδιωτική συλλογή του ηθοποιού και σκηνοθέτη σερ Richard Attenborough.


Τα κεραμικά, σπάνιο τμήμα της καλλιτεχνικής δουλειάς του Πικάσο, από την εποχή που πειραματιζόταν με διάφορα υλικά και τεχνοτροπίες, τα είχε αγοράσει η οικογένεια Attenborough κατά τη διάρκεια διακοπών στη νότια Γαλλία, όπως χαρακτηριστικά θυμάται ο γιος του ηθοποιού και γνωστός θεατρικός σκηνοθέτης Michael. Όπως λέει, οι γονείς του ήταν άνθρωποι της συνήθειας και στις διακοπές τους εννοούσαν να πηγαίνουν στο ίδιο αγαπημένο τους μέρος, να επισκέπτονται το ίδιο ξενοδοχείο, να κοιμούνται στο ίδιο δωμάτιο, να κάνουν ακριβώς ό,τι εγγυόταν την ευχάριστη ρουτίνα της ανάπαυλάς τους.

H συγκεκριμένη συλλογή κεραμικών είναι η καλύτερη και πληρέστερη που υπήρξε ποτέ σε χέρια ιδιώτη, ένα φίνο δείγμα της μαεστρίας, της αίσθησης του χιούμορ και της καλλιτεχνικής μεγαλοφυῒας του Πικάσο.

Μερικά χιλιόμετρα από το ξενοδοχείο στο οποίο διέμεναν στην παραθαλάσσια πόλη Αντίμπ, μεταξύ Καννών και Νίκαιας, βρισκόταν το διάσημο εργαστήριο κεραμικής Μαντούρα στο Βαλορίς, όπου ήδη από το 1946 δραστηριοποιούνταν ο Πικάσο. Εκεί το 1954 ο ηθοποιός ανακάλυψε αυτή την πτυχή του καλλιτέχνη, αγοράζοντας αρκετά από τα κομμάτια που αργότερα θεωρήθηκε ότι εντάσσονται στην πιο ερωτική περίοδο καλλιτεχνικής δημιουργίας του διάσημου ζωγράφου.

Σπάνια κεραμικά του Πικάσο βγαίνουν σε δημοπρασία Facebook Twitter
O Richard και η Sheila Attenborough αγόρασαν τα πρώτα κεραμικά κομμάτια το 1954 κατά την επίσκεψή τους στο εργαστήριο κεραμικής Μαντούρα στο Βαλορίς όπου δούλευε ο Πικάσο, στη Νότια Γαλλία.

Σύμφωνα με τον Michael Attenborough, για μεγάλο διάστημα ο πατέρας του είχε εμμονή με τα κεραμικά του καλλιτέχνη και ταξίδευε ακούραστα μέχρι το Βαλόρις για να αποκτήσει κάποιο νέο κομμάτι της οργιώδους δημιουργικής παραγωγής εκείνης της περιόδου του Πικάσο. «Όταν ήμουν παιδί, όλο αυτό το ετήσιο ταξίδι για να βρεθούμε μπροστά σε τσαγιέρες και κεραμικά περίεργου σχήματος και συνθέσεων μου φαινόταν γελοίο και συχνά γελούσα με τον πατέρα μου. Τώρα πια ξέρω ότι αγαπούσε την καλλιτεχνική ιδιοφυῒα του Πικάσο, η οποία αποτυπωνόταν σ' αυτά τα κεραμικά».


Και αυτή ήταν η πραγματικότητα: ο ηθοποιός λάτρευε τα κεραμικά του Πικάσο, θεωρώντας τα απτά δείγματα μιας μεγαλοφυῒας. Λάτρευε τον ίδιο τον Πικάσο, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, που, όπως δήλωνε αργότερα, όταν τον συνάντησε πρώτη φορά στο Μαντούρα το 1963 έχασε έναν χτύπο από την καρδιά του.


«Η αντίδρασή μου ήταν σαν να είχα βρεθεί πρόσωπο με πρόσωπο με τον Σαίξπηρ ή τον Μπετόβεν. Ήταν εξωφρενικά γοητευτικός», έλεγε τότε ο ηθοποιός, ενθουσιασμένος από τη γνωριμία. Βέβαια, ο γιος του θυμάται αλλιώς αυτή τη συνάντηση: ότι ο Πικάσο ήταν ένας μάγος του φλερτ, ότι δεν σταμάτησε να κοιτάει τη μητέρα του και ότι είχε αρνηθεί να δώσει αυτόγραφο στον άντρα της παρέας. Παρ' όλα αυτά, ήταν ένας άνθρωπος με χιούμορ και δυνατός συνομιλητής και ίσως γι' αυτό ο Attenborough –που την εποχή εκείνη ήταν ήδη χολιγουντιανός αστέρας– εντυπωσιάστηκε από τη γνωριμία.

Σπάνια κεραμικά του Πικάσο βγαίνουν σε δημοπρασία Facebook Twitter
Μερικά κεραμικά από τη συλλογή των Attenborough. Φωτο: Sotheby’s


Πηλός τεράστιας αξίας

Οι αποδείξεις αυτής της γνωριμίας, πάνω από 50 κεραμικά που τότε αγοράστηκαν σχετικά φθηνά, αναμένεται να βγουν σε δημοπρασία τον Νοέμβριο από τον οίκo Sotheby's και υπολογίζεται ότι η αξία τους θα ξεπεράσει το 1,5 εκ. λίρες. Για παράδειγμα, ένα μεγάλο βάζο, δείγμα της ερωτικής τέχνης του Πικάσο, στο οποίο απεικονίζεται μια γυμνή γυναίκα που οι καμπύλες της ακολουθούν το περίγραμμά του, εκτιμάται ότι θα πωληθεί αντί 250.000-350.000 λιρών.


Ομοίως, 8 πήλινα πιάτα, στην επιφάνεια των οποίων απεικονίζονται τα στάδια μιας ταυρομαχίας, εκτιμάται ότι θα πωληθούν από 30.000 έως 50.000 λίρες, ενώ το φθηνότερο έργο από την ιδιωτική συλλογή του ηθοποιού υπολογίζεται ότι θα αγγίξει τις 10.000-15.000 λίρες...


Σύμφωνα με τη Séverine Nackers, κορυφαία εκτιμήτρια και εξπέρ στην τέχνη του Πικάσο, η συγκεκριμένη συλλογή κεραμικών είναι η καλύτερη και πληρέστερη που υπήρξε ποτέ σε χέρια ιδιώτη, ένα φίνο δείγμα της μαεστρίας, της αίσθησης του χιούμορ και της καλλιτεχνικής μεγαλοφυῒας του Πικάσο.

Ο Αttenborough, που πέθανε το 2014, είχε δωρίσει περίπου 100 κεραμικά στο Μουσείο Leicester's της Νέας Υόρκης, στη μνήμη της κόρης του Jane και της 15χρονης εγγονής του, Lucy, που παρασύρθηκαν από το φονικό τσουνάμι της Ταϊλάνδης το 2004. Εκτός από Πικάσο, στην ιδιωτική συλλογή του Αttenborough υπήρχαν έργα των Graham Sutherland, Christopher Wood, Barbara Hepworth and Ben Nicholson, πολλά από τα οποία επίσης είχαν βγει σε δημοπρασία στο Sotheby's το 2009.
«Ποτέ δεν αγόραζε έναν πίνακα ή ένα έργο τέχνης επειδή θεωρούσε ότι είναι καλή επένδυση», εξηγεί ο γιος του με αφορμή τη δημοπρασία του Νοεμβρίου. «Αγόραζε κάτι γιατί το ερωτευόταν και ποτέ κάτι με το οποίο δεν ήταν παθιασμένος. Παράλληλα, είχε αλάνθαστο ένστικτο όσον αφορά την αισθητική και επέλεγε πάντα πίνακες που το πέρασμα του χρόνου θα απογείωνε την αξία τους».


Η δημοπρασία θα λάβει χώρα στις 22 Νοεμβρίου και παρά το ότι ο ίδιος ο Michael Attenborough δεν θα βρίσκεται στην αίθουσα για να την παρακολουθήσει, ωστόσο εκτιμά ότι τα κεραμικά θα αλλάξουν και θα φωτίσουν τη ζωή εκείνου που θα καταφέρει να τα αποκτήσει...

Σπάνια κεραμικά του Πικάσο βγαίνουν σε δημοπρασία Facebook Twitter
Κεφάλι κατσίκας σε προφίλ του Picasso’s Tête de Chèvre de Profil. Φωτο: Sotheby’s
Σπάνια κεραμικά του Πικάσο βγαίνουν σε δημοπρασία Facebook Twitter
Έργα του Πικάσο που ανήκουν στην οικογένεια Attenborough. Φωτο: Sotheby’s
Σπάνια κεραμικά του Πικάσο βγαίνουν σε δημοπρασία Facebook Twitter
Ο διάσημος καλλιτέχνης ζωγραφίζει ένα βάζο στο εργαστήριο κεραμικής που εργαζόταν στη Νότια Γαλλία. Φωτο: Getty Images
Σπάνια κεραμικά του Πικάσο βγαίνουν σε δημοπρασία Facebook Twitter
Μέρος της συλλογής της οικογένειας Attenborough. Φωτο: Sotheby’s
1

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM
O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Εικαστικά / O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Τα παράξενα μηχανικά γλυπτά του πρωτοποριακού καλλιτέχνη –του οποίου φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο– αποτελούν ένα σαρδόνιο σχόλιο και για τη σύγχρονη κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
2ο κομμάτι Αφροδίτη

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 2

«Μας αρέσει η παρέκκλιση και η απόκλιση. Στη ζωή, γενικά. Στους ανθρώπους. Και στην τέχνη. Και εδώ. Από τον Ροδώνα στη Γαρδένια, από τις Αριές στο θέατρο Αλίκη. Οι σπείρες έχουν φτιαχτεί για να τις περπατήσεις και τα παρτέρια για να σταθείς».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
Αφροδίτη 5.

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 5

«Και έχεις τόσα να πεις με τα έργα που θα συναντήσεις. Σαν τα ταξίδια. Τα αληθινά ταξίδια, όχι αυτά που κάνεις για δουλειά. Τα άλλα. Εκείνα που κάνεις με παρέα και πιάνετε κουβέντα με αγνώστους χωρίς βιασύνη. Εκείνα που παίρνεις τον χρόνο σου για να χορτάσεις τις λεπτομέρειες».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ