Σπάνιες και ανέκδοτες φωτογραφίες του Πάμπλο Πικάσο εν ώρα εργασίας εκτίθενται στο Παρίσι, επιτρέποντας μας να δούμε τον καλλιτέχνη σε ιδιωτικές στιγμές σε διάφορα από τα ατελιέ που διέθετε στην Γαλλία. Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες απο τις δεκαετίες του '40 και του '50 παρουσιάζονται τόσο στον χώρο Cahiers d'Art, την γκαλερί του ομώνυμου καλλιτεχνικού περιοδικού στην έκθεση Ο Πικάσο στο στούντιο, όσο και στο πιο πρόσφατο τεύχος του περιοδικού.
Oι εικόνες αποκαλύπτουν μεγάλα δωμάτια γεμάτα με πίνακες, γλυπτά και σχέδια, κάποια σε εξελιξη, που μαρτυρούν τον όγκο της καλλιτεχνικής δημιουργίας που συντελέστηκε ανάμεσα στους τοίχους τους, καθώς και την ποικιλία υλικών με τα οποία εργαζόταν ο Πικάσο. Στις φωτογραφίες ο ζωγράφος κοιτάζει την κάμερα πολύ απασχολημένος ενώ φιλοτεχνεί κάποιο σχέδιο με κάρβουνο ή ζωγραφίζει λεπτομέρειες σε μια γκοθ κανάτα και σε κάποιες εικόνες υπάρχει η αίσθηση ότι αντιλαμβάνεται την παρουσία του φωτογράφου.
Aνάμεσα στις πιο παλιές φωτογραφίες της συλλογής Cahiers d'Art συγκαταλέγονται και εκείνες που έβγαλε ο ίδιος ο Πικάσο στο στούντιο γλυπτικής του στην Μπουαζελού. Τραβηγμένες με μια φωτογραφική μηχανή Κόντακ ανάμεσα στο 1931 και το 1932, εστιάζουν στις μεγάλες γύψινες μορφές με μακριούς λαιμούς και χαρακτηριστικά που εξέχουν.
Αυτό συμβαίνει σε μια σειρά φωτογραφιών του Έντουαρντ Κουίν, ο οποίος τον φωτογράφισε στο ατελιέ του Λε Φουρνά στο Βαλορί. Σε μία φωτογραφία, όπου τον χώρο γεμίζουν κεραμικά και αρκετοί γεωμετρικοί πίνακες γυναικών, ο καλλιτέχνης μοιάζει χαμένος στις σκέψεις του με ένα κομμάτι κάρβουνο στο ένα χέρι και την πλάτη του στραμμένη προς έναν καμβά που αμυδρά απεικονίζει μια σκηνή δρόμου, την θέα από το ατελιέ αυτό. Μια άλλη φωτογραφία που τραβήχτηκε την ίδια ημέρα δείχνει έναν άνδρα που κρατάει μια κλακέτα, γεγονός που αποκαλύπτει πως ο Πικάσο γνώριζε πολύ καλά την θέση του: τον κινηματογραφούσαν για ένα ντικιμαντέρ σχετικά με την ζωή του, το οποίο σκηνοθετούσε ο Ιταλός Λουτσιάνο Έμερ. Οι φωτογραφίες του Κουίν ιχνηλατούν και την εξέλιξη της δημιουργικής διαδικασίας που ακολουθούσε ο Πικάσο καθώς υπάρχει ένα αρχιτεκτονικό σχέδιο που εμφανίζεται σε αρκετές λήψεις και διαδοχικά φαίνεται η ολοκλήρωση του.
Αλλες φωτογραφίες δείχνουν τον Πικάσο πιο χαλαρό και χωρις να ποζάρει. Σε μία ο φωτορεπόρτερ Ντέιβιντ Ντάγκλας Ντάνκαν απαθανατίζει τον ζωγράφο με σορτσάκι και σανδάλια καθώς σηκώνει έναν μεγάλο καμβά του πίνακα "Μπούστο Γυναίκας με Μπλε Καπέλο". Γνωστό για τις πολεμικές του φωτογραφίες, ο Ντάνκαν συνάντησε τον Πικάσο μεσω του Ρόμπερτ Κάπα και ήταν από τους λίγους φωτογράφους που είχαν πρόσβαση στους ιδιωτικούς πίνακες του ζωγράφου, δημοσιεύοντας τελικά επτά βιβλία. Μια παλαιότερη φωτογραφία του Γάλλου φωτογράφου Υβ Μανσιέ, από το εργαστήριο κεραμικής Madoura του Πικάσο, δείχνει τον φωτογράφο με εξίσου χαλαρές ενδυματολογικές επιλογές να επιθεωρεί - με το τσιγάρο στο χέρι - ράφια γεμάτα βάζα και πιάτα διαφόρων σχημάτων.
Ανάμεσα στις πιο παλιές φωτογραφίες της συλλογής Cahiers d'Art συγκαταλέγονται και εκείνες που έβγαλε ο ίδιος ο Πικάσο στο στούντιο γλυπτικής του στην Μπουαζελού. Τραβηγμένες με μια φωτογραφική μηχανή Κόντακ ανάμεσα στο 1931 και το 1932, εστιάζουν στις μεγάλες γύψινες μορφές με μακριούς λαιμούς και χαρακτηριστικά που εξέχουν, ένα από αυτά τα έργα είναι το "Γυναικείο Μπούστο" το οποίο εκτέθηκε πέρυσι στην ρετροσπεκτίβα γλυπτικής του Πικάσο στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Ο σκοπός των φωτογραφιών αυτών ήταν η τεκμηρίωση της δημιουργικής διαδικασίας του και όχι η δημοσίευση, οι φωτογραφίες στην πίσω πλευρά τους έχουν τις σημειώσεις "I.E.," "II.E.," και "III.E," όπου το "E" σημαίνει "états", δηλαδή "κατάσταση" στα Γαλλικά. Προέρχονται από το αρχείο της Όλγα Ρουϊθ Πικάσο, της πρώτης συζύγου του καλλιτέχνη και τις ανακάλυψε ο εγγονός του. Τώρα παρουσιάζονται στο κοινό μαζι με τις άλλες που συγκέντρωσε το Cahiers d'Art, φωτίζοντας την προσπάθεια και τον χρόνο που απαιτούνταν για να φιλοτεχνηθούν τα έργα αυτά. Όλοι βλέπουμε τα ολοκληρωμένα έργα του Πικάσο, αλλά οι περιστάσεις υπό τις οποίες δημιουργήθηκαν είναι εξίσου σημαντικές προκειμένου να κατανοήσουμε τον δημιουργό τους.
Η έκθεση Picasso: In the Studio συνεχίζεται στην γκαλερί Cahiers d'Art, 14-15 Rue du Dragon, στο Παρίσι, μέχρι τις 9 Απριλίου.
