Ο Μπασάρ αλ Άσαντ δεν εκμυστηρεύτηκε σχεδόν σε κανέναν τα σχέδιά του να εγκαταλείψει τη Συρία καθώς το καθεστώς του κατέρρεε. Αντιθέτως, βοηθοί, αξιωματούχοι, ακόμη και συγγενείς του εξαπατήθηκαν ή παρέμειναν στο σκοτάδι, δήλωσαν στο Reuters περισσότεροι από 12 άνθρωποι με γνώση των γεγονότων.
Λίγες ώρες πριν διαφύγει για τη Μόσχα, ο Άσαντ διαβεβαίωσε σε συνάντηση το Σάββατο (7/12) περίπου 30 επικεφαλής του στρατού και των υπηρεσιών ασφαλείας στο υπουργείο Άμυνας ότι η ρωσική στρατιωτική υποστήριξη ήταν καθ' οδόν και προέτρεψε τις χερσαίες δυνάμεις να αντέξουν, σύμφωνα με έναν διοικητή που ήταν παρών και μίλησε στο Reuters υπό το καθεστώς ανωνυμίας.
Ο Άσαντ είπε στον διευθυντή του προεδρικού γραφείου του στις 7 Δεκεμβρίου, όταν τελείωσε τη δουλειά του, ότι θα πήγαινε στο σπίτι του, αλλά αντ' αυτού κατευθύνθηκε στο αεροδρόμιο, σύμφωνα με έναν σύμβουλό του στον στενό του κύκλο. Τηλεφώνησε επίσης στη σύμβουλό του στα μέσα ενημέρωσης, την Μπουτάινα Σααμπάν, και της ζήτησε να έρθει στο σπίτι του για να του γράψει μια ομιλία, είπε ο σύμβουλος. Εκείνη έφτασε και δεν βρήκε κανέναν εκεί. «Ο Άσαντ δεν προέβαλε καν μια τελευταία αντίσταση. Δεν συγκέντρωσε καν τα δικά του στρατεύματα» δήλωσε ο Ναντίμ Χούρι, εκτελεστικός διευθυντής του περιφερειακού think tank Arab Reform Initiative. «Άφησε τους υποστηρικτές του να αντιμετωπίσουν τη δική τους μοίρα», είπε χαρακτηριστικά.
Το Reuters δεν μπόρεσε να επικοινωνήσει με τον Άσαντ στη Μόσχα, όπου του έχει χορηγηθεί πολιτικό άσυλο. Συνεντεύξεις με 14 άτομα που γνωρίζουν τις τελευταίες ημέρες και ώρες της εξουσίας του σκιαγραφούν την εικόνα ενός ηγέτη που αναζητούσε εξωτερική βοήθεια για να παρατείνει την 24χρονη διακυβέρνησή του προτού στηριχθεί στην εξαπάτηση και τη μυστικότητα για να σχεδιάσει τη διαφυγή του από τη Συρία τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής 8 Δεκεμβρίου. Οι περισσότερες από τις πηγές, οι οποίες περιλαμβάνουν βοηθούς στον στενό κύκλο του Άσαντ, περιφερειακούς διπλωμάτες, αξιωματούχους ασφαλείας και ανώτερους Ιρανούς αξιωματούχους, ζήτησαν ανωνυμία προκειμένου να συζητήσουν ελεύθερα ευαίσθητα θέματα.
Ο Άσαντ δεν ενημέρωσε καν τον μικρότερο αδελφό του, τον Μάχερ, διοικητή της επίλεκτης 4ης τεθωρακισμένης μεραρχίας του στρατού της Συρίας, για το σχέδιο αποχώρησής του, σύμφωνα με τρεις βοηθούς του. Ο Μάχερ πέταξε με ελικόπτερο στο Ιράκ και στη συνέχεια στη Ρωσία, είπε ένας από τους ανθρώπους. Τα ξαδέλφια από την πλευρά της μητέρας του Άσαντ, οι Εχάμπ και Εγιάντ Μαχλούφ, έμειναν ομοίως πίσω όταν η Δαμασκός έπεσε στους αντάρτες, σύμφωνα με έναν Σύρο βοηθό και έναν Λιβανέζο αξιωματούχο ασφαλείας. Προσπάθησαν να διαφύγουν με αυτοκίνητο προς το Λίβανο, αλλά έπεσαν σε ενέδρα των ανταρτών που φέρονται να πυροβόλησαν θανάσιμα τον Εχάμπ και τραυμάτισαν τον Εγιάντ, είπαν. Δεν υπήρξε επίσημη επιβεβαίωση του θανάτου και το Reuters δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει ανεξάρτητα το περιστατικό.
Ο ίδιος ο Άσαντ εγκατέλειψε τη Δαμασκό με αεροπλάνο την Κυριακή 8 Δεκεμβρίου, πετώντας κάτω από το ραντάρ με τον αναμεταδότη του αεροσκάφους απενεργοποιημένο, δήλωσαν δύο περιφερειακοί διπλωμάτες, διαφεύγοντας από την προέλαση των ανταρτών στη Δαμασκό. Η «έξοδος» του Άσαντ έβαλε τέλος στα 24 χρόνια διακυβέρνησης του και στον μισό αιώνα αδιάλειπτης εξουσίας της οικογένειάς του και έθεσε τέρμα στον 13χρονο εμφύλιο πόλεμο. Πέταξε στη ρωσική αεροπορική βάση Χμέιμιμ στην παράκτια συριακή πόλη Λαττάκεια και από εκεί στη Μόσχα.
Ο στενός οικογενειακός κύκλος του Άσαντ -η σύζυγος Άσμα και τα τρία τους παιδιά- τον περίμεναν ήδη στη ρωσική πρωτεύουσα, σύμφωνα με τρεις πρώην στενούς συνεργάτες του και έναν ανώτερο περιφερειακό αξιωματούχο.
Βίντεο από το σπίτι του Άσαντ, τα οποία τραβήχτηκαν από αντάρτες και πολίτες που κατέκλυσαν το προεδρικό συγκρότημα μετά την πτήση του και αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δείχνουν ότι αποχώρησε βιαστικά, δείχνοντας μαγειρεμένο φαγητό που είχε μείνει στη σόμπα και αρκετά προσωπικά αντικείμενα που είχαν μείνει πίσω, όπως άλμπουμ με οικογενειακές φωτογραφίες.
Με πληροφορίες από Reuters
