Ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα υποδεχθεί σήμερα στη Μόσχα τον Αμερικανό ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ, μετά τη δήλωση του Λευκού Οίκου ότι είναι «πολύ αισιόδοξος» για την επίτευξη συμφωνίας τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο γαμπρός του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, ο οποίος έχει λειτουργήσει ως εξωτερικός σύμβουλος σε διπλωματικές συνομιλίες, αναμένεται επίσης να παρευρεθεί.
Η συνάντηση διεξάγεται έπειτα από δύο ημέρες διαπραγματεύσεων στη Φλόριντα μεταξύ Ουκρανών και Αμερικανών αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένων των Γουίτκοφ και Κούσνερ, με στόχο τη βελτίωση του αμερικανικού ειρηνευτικού σχεδίου, το οποίο είχε θεωρηθεί ευνοϊκό προς τη Ρωσία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαρακτήρισε τις συνομιλίες «εποικοδομητικές», αλλά είπε πως υπάρχουν «ορισμένα δύσκολα ζητήματα που πρέπει ακόμη να επιλυθούν».
Μιλώντας μετά τη συνάντησή του με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν στο Παρίσι τη Δευτέρα, ο Ζελένσκι είπε ότι οι προτεραιότητες του Κιέβου στις ειρηνευτικές συνομιλίες είναι η διατήρηση της κυριαρχίας της Ουκρανίας και η εξασφάλιση ισχυρών εγγυήσεων ασφαλείας.
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι «το ζήτημα των εδαφών είναι το πιο δύσκολο» στοιχείο της ειρηνευτικής συμφωνίας, καθώς το Κρεμλίνο εξακολουθεί να πιέζει ώστε η Ουκρανία να παραχωρήσει εδάφη στα ανατολικά που εξακολουθεί να ελέγχει — κάτι που το Κίεβο επιμένει εδώ και καιρό πως δεν θα κάνει ποτέ.
Ο Γουίτκοφ είχε επίσης συνομιλίες με τον Βρετανό πρωθυπουργό σερ Κιρ Στάρμερ, τον Ζελένσκι και τον νέο επικεφαλής διαπραγματευτή της Ουκρανίας Ρουστέμ Ουμέροφ, ενώ αρκετοί βασικοί Ευρωπαίοι ηγέτες συμμετείχαν διαδικτυακά στη συνάντηση Ζελένσκι–Μακρόν.
Μιλώντας τη Δευτέρα, η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λέβιτ, είπε ότι το προσχέδιο της ειρηνευτικής συμφωνίας έχει «βελτιωθεί σημαντικά», προσθέτοντας: «Πιστεύω ότι η κυβέρνηση αισθάνεται πολύ αισιόδοξη.»
Συνέχισε: «Αλλά όσον αφορά τις λεπτομέρειες, θα αφήσω τους διαπραγματευτές να διαπραγματευτούν. Ωστόσο, αισθανόμαστε πολύ καλά και ελπίζουμε ότι αυτός ο πόλεμος μπορεί επιτέλους να φτάσει στο τέλος του.»
Την περασμένη εβδομάδα, ο Πούτιν είπε ότι είχε δει ένα προσχέδιο ειρηνευτικού σχεδίου που πρότειναν οι ΗΠΑ, και ότι αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει τη «βάση» για μια μελλοντική συμφωνία τερματισμού του πολέμου.
Ωστόσο, αξιωματούχοι του Κρεμλίνου αργότερα εξέφρασαν αμφιβολίες για το αν θα αποδεχθούν την πρόταση, αφού το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του ανέφεραν ότι είχαν εξασφαλίσει αλλαγές σε αυτήν. Το αρχικό αμερικανο-ρωσικό προσχέδιο ειρηνευτικού σχεδίου που κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο είχε προκαλέσει ανησυχία στο Κίεβο και σε όλη την Ευρώπη.
Εκτός από το ότι ήταν έντονα προσανατολισμένο προς τις ρωσικές απαιτήσεις, όριζε επίσης πώς θα πρέπει να επενδυθούν αρκετά δισεκατομμύρια σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται σε ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, καθώς και τους όρους πρόσβασης της Ουκρανίας στις ευρωπαϊκές αγορές.
Η στάση των Ευρωπαίων
Μιλώντας τη Δευτέρα, ο Μακρόν είπε ότι προς το παρόν «δεν υπάρχει κάποιο τελικό ειρηνευτικό σχέδιο», και επέμεινε ότι οποιαδήποτε τέτοια πρόταση μπορεί να καταρτιστεί μόνο με τη συμβολή της Ουκρανίας και της Ευρώπης.
Ο Μακρόν τόνισε ότι το ζήτημα των εδαφικών παραχωρήσεων μπορεί «μόνο να οριστικοποιηθεί από τον πρόεδρο Ζελένσκι», και υπογράμμισε ότι ζητήματα όπως τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, οι εγγυήσεις ασφαλείας και η ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ χρειάζεται να συζητηθούν με τη συμμετοχή των ευρωπαϊκών κρατών.
Ο Γάλλος ηγέτης επαίνεσε επίσης τις προσπάθειες της κυβέρνησης Τραμπ να τερματίσει τη σύγκρουση, η οποία ξεκίνησε το 2014 με την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, και συνεχίστηκε με την ευρείας κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία το 2022.
Η Κάγια Κάλας, η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, δήλωσε ότι αυτή η εβδομάδα θα μπορούσε να είναι «κομβική», αλλά ότι η Μόσχα επιθυμεί να διαπραγματευτεί «μόνο με όσους της προσφέρουν κάτι επιπλέον από όσα ήδη έχει».
Συνέχισε: «Φοβάμαι ότι όλη η πίεση θα ασκηθεί στη πιο αδύναμη πλευρά, γιατί αυτός είναι ο ευκολότερος τρόπος να σταματήσει αυτός ο πόλεμος — με την Ουκρανία να παραδοθεί. Όμως αυτό δεν είναι προς το συμφέρον κανενός.»
Τους τελευταίους μήνες, η Μόσχα έχει κατά καιρούς φανεί πρόθυμη να εμπλακεί στις αμερικανικές προσπάθειες για μεσολάβηση σε μια συμφωνία τερματισμού του πολέμου, αλλά πολλές από τις απαιτήσεις της έρχονται σε ευθεία αντίθεση με την ουκρανική κυριαρχία και θεωρούνται απαράδεκτες από το Κίεβο.
Ενώ το εδαφικό ζήτημα αποτελεί το κύριο αγκάθι, το θέμα των εγγυήσεων ασφαλείας για το Κίεβο έχει επίσης αποδειχθεί αμφιλεγόμενο.
Το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι εταίροι του επιθυμούν να δοθούν στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας — όπως η ένταξη στο ΝΑΤΟ — που θα την προστατεύουν από μελλοντική επίθεση.
Όμως η Ρωσία αντιτίθεται σθεναρά σε αυτό και ο Τραμπ έχει επίσης αποκλείσει το ενδεχόμενο η Ουκρανία να ενταχθεί στη συμμαχία.
Με πληροφορίες από BBC
