Η Βικτόρια Ροστσίνα, μία από τις ελάχιστες Ουκρανές δημοσιογράφους που τολμούσαν να διασχίσουν τη γραμμή του μετώπου μετά την εισβολή της Ρωσίας το 2022, πέθανε στα 27 της χρόνια, έπειτα από έναν χρόνο κράτησης υπό φρικτές συνθήκες, σύμφωνα με αποκαλυπτική έρευνα της βρετανικής εφημερίδας The Guardian σε συνεργασία με το Forbidden Stories και την Ukrainska Pravda.
Η σορός της παραδόθηκε στην ουκρανική πλευρά μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο, κατά τη διάρκεια ανταλλαγής 757 σορών, με την ένδειξη «αγνώστου ταυτότητας άνδρας». Τελικά, επιβεβαιώθηκε ότι επρόκειτο για τη Ροστσίνα. Η αναγνώριση έγινε μέσω DNA και μιας ετικέτας με το όνομά της που βρέθηκε δεμένη στο πόδι της.
Προκαταρκτικά ευρήματα από τη νεκροψία κάνουν λόγο για «πολλαπλά σημάδια βασανιστηρίων»: εγκαύματα από ηλεκτροσόκ στα πέλματα, τραύματα από μαχαίρι, σπασμένο πλευρό, εκδορές στο κεφάλι και τους γοφούς, ενώ είχε ξυριστεί και το κεφάλι της. Ο υοειδής χόνδρος στον λαιμό της βρέθηκε επίσης σπασμένος, εύρημα που παραπέμπει σε πιθανό στραγγαλισμό. Ωστόσο, δεν αποκλείεται η ακριβής αιτία θανάτου να μείνει για πάντα άγνωστη, καθώς το σώμα της επέστρεψε με απουσία του εγκεφάλου, των οφθαλμών και του λάρυγγα.
Η Ροστσίνα βρέθηκε για τελευταία φορά στο κατεχόμενο Ενεργοντάρ, κοντά στο πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια, τον Ιούλιο του 2023. Στόχος της ήταν να εντοπίσει και να καταγράψει τις μυστικές τοποθεσίες βασανιστηρίων –γνωστές και ως «μαύρες φυλακές»– που λειτουργούν από τη ρωσική FSB. Έχοντας περάσει στο παρελθόν από παρόμοια κράτηση στο Μπερντιάνσκ το 2022, δεν δίστασε να επιστρέψει στο πεδίο.
Λίγες ημέρες μετά την άφιξή της, συνελήφθη και μεταφέρθηκε αρχικά στο Μελιτοπόλ και στη συνέχεια σε προανακριτικό κέντρο στην Ταγκανρόγκ της Ρωσίας. Εκεί, σύμφωνα με μαρτυρίες συγκρατουμένων της, ήταν πια εξασθενημένη, αρνούνταν να φάει και μιλούσε ελάχιστα. Η ίδια έφτασε να ζυγίζει μόλις 30 κιλά.
Παρά τις προσπάθειες της οικογένειάς της και παρεμβάσεις ακόμη και του Βατικανού, η Ροστσίνα δεν βρέθηκε ποτέ στις λίστες των αιχμαλώτων. Συνάδελφοί της άρχισαν να κινητοποιούνται παρασκηνιακά. Εστάλη μήνυμα στο Βατικανό, όπου ο Πάπας Φραγκίσκος —ο οποίος είχε τη δυνατότητα να επικοινωνεί με τη Ρωσία μέσω ανεπίσημων διαύλων— συμφώνησε να ζητήσει να προστεθεί το όνομά της στη λίστα ανταλλαγής κρατουμένων.
Λίγο πριν τον θάνατό της, σε ένα μοναδικό τηλεφώνημα προς τους γονείς της, τους είπε: «Μου υποσχέθηκαν ότι θα γυρίσω σπίτι τον Σεπτέμβριο. Σας αγαπώ». Στις 13 Σεπτεμβρίου, 49 κρατούμενοι απελευθερώθηκαν. Η Ροστσίνα δεν ήταν ανάμεσά τους. Λίγες ημέρες αργότερα, ο πατέρας της ειδοποιήθηκε από τις ρωσικές Αρχές ότι η κόρη του πέθανε στις 19 Σεπτεμβρίου.
Η Ροστσίνα είχε ήδη λάβει το 2022 βραβείο θάρρους από τη Διεθνή Οργάνωση Γυναικών ΜΜΕ. Το είχε αφιερώσει «σε όλους τους δημοσιογράφους που δολοφονήθηκαν προσπαθώντας να καταγράψουν τα εγκλήματα της Ρωσίας». Τελικά, έπεσε και η ίδια θύμα των εγκλημάτων που αποκαλύπτονταν μέσα από τη δική της πένα.
Με πληροφορίες από Guardian
