Τουλάχιστον δύο πλοία του στολίσκου «Global Sumud», που μεταφέρει ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Γάζα, έχουν ήδη αναχαιτιστεί από τις ισραηλινές δυνάμεις περίπου 75 ναυτικά μίλια από τις ακτές του παλαιστινιακού θύλακα, ενώ σε άλλα πλοία η διαδικασία επιβίβασης συνεχίζεται.
Το Ισραήλ επιβεβαίωσε ότι «αρκετά σκάφη έχουν σταματήσει με ασφάλεια» και ότι οι επιβάτες μεταφέρονται σε ισραηλινό λιμάνι.
Μεταξύ αυτών που βρίσκονταν στα πλοία είναι και η Σουηδή ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ, η οποία λίγο πριν από την αναχαίτιση εμφανίστηκε σε βίντεο από το πλοίο Alma λέγοντας: «Βρισκόμαστε λίγο πριν μας αναχαιτίσει το Ισραήλ».
Σε ανακοίνωση του ισραηλινού ΥΠΕΞ τονίζεται ότι «η Γκρέτα και οι φίλοι της είναι ασφαλείς και καλά στην υγεία τους».
Ο στολίσκος, που ξεκίνησε από τη Βαρκελώνη πριν από έναν μήνα και αποτελείται από περισσότερα από 40 πλοία με περίπου 500 συμμετέχοντες –ανάμεσά τους βουλευτές, δικηγόροι και ακτιβιστές–, επιχειρεί να σπάσει τον ναυτικό αποκλεισμό που έχει επιβάλει το Ισραήλ στη Γάζα από το 2009.
Οι διοργανωτές μιλούν για «παράνομη στρατιωτική επέμβαση εναντίον άοπλων ανθρωπιστών», τονίζοντας ότι οι επικοινωνίες και τα live streams από ορισμένα σκάφη έχουν διακοπεί.
Η ισραηλινή πλευρά επιμένει ότι ο στολίσκος παραβιάζει νόμιμο αποκλεισμό και καλεί τα πλοία να αλλάξουν πορεία προς το λιμάνι του Ασντόντ, ώστε η βοήθεια να ελεγχθεί και να μεταφερθεί στη Γάζα μέσω των καθιερωμένων διαύλων.
Already several vessels of the Hamas-Sumud flotilla have been safely stopped and their passengers are being transferred to an Israeli port.
— Israel Foreign Ministry (@IsraelMFA) October 1, 2025
Greta and her friends are safe and healthy. pic.twitter.com/PA1ezier9s
Διεθνείς αντιδράσεις
Η αναχαίτιση του στολίσκου προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Η Γαλλία κάλεσε το Ισραήλ να «διασφαλίσει την ασφάλεια όλων των συμμετεχόντων» και να επιτρέψει την επιστροφή τους «το συντομότερο δυνατόν». Ο υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό σημείωσε ότι η ανθρωπιστική βοήθεια θα πρέπει να παραδοθεί σε διεθνείς οργανισμούς ώστε να φτάσει με ασφάλεια στη Γάζα.
Ακόμη πιο σκληρή στάση υιοθέτησε η Ισπανία. Η υπουργός Υγείας Μόνικα Γκαρθία χαρακτήρισε την αναχαίτιση «μια ακόμη απόδειξη της απανθρωπιάς του Ισραήλ» και ζήτησε την «άμεση απελευθέρωση όλων των κρατούμενων» και διεθνή λογοδοσία. Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ υπενθύμισε ότι «η αποστολή είναι καθαρά ανθρωπιστική» και ότι «δεν θα χρειαζόταν να γίνει αν το Ισραήλ επέτρεπε την είσοδο βοήθειας στη Γάζα».
Η Ιταλία, που είχε αποστείλει πολεμικά πλοία να συνοδεύσουν τον στολίσκο σε τμήμα της διαδρομής, τήρησε μετριοπαθή στάση. Ο υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι δήλωσε ότι έλαβε διαβεβαιώσεις από την ισραηλινή πλευρά πως δεν θα γίνει χρήση βίας κατά των ακτιβιστών.
Ιστορικό του αποκλεισμού
Το Ισραήλ έχει επιβάλει ναυτικό αποκλεισμό στη Γάζα από το 2007, μετά την ανάληψη της εξουσίας από τη Χαμάς, τον οποίο ενίσχυσε το 2009. Ο αποκλεισμός έχει καταγγελθεί επανειλημμένα από τον ΟΗΕ ως παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, καθώς περιορίζει δραστικά τη ροή αγαθών και βοήθειας στον παλαιστινιακό θύλακα.
Η νομιμότητα του αποκλεισμού παραμένει αντικείμενο διεθνούς διαμάχης: η ισραηλινή κυβέρνηση υποστηρίζει ότι αποτρέπει τη μεταφορά όπλων στη Χαμάς, ενώ οι ακτιβιστές και πολλές διεθνείς οργανώσεις τον χαρακτηρίζουν συλλογική τιμωρία.
Το πιο αιματηρό προηγούμενο καταγράφηκε το 2010, όταν ισραηλινοί κομάντο επιβιβάστηκαν στο πλοίο Mavi Marmara, που ηγείτο αντίστοιχης αποστολής αλληλεγγύης, σκοτώνοντας 10 Τούρκους ακτιβιστές.
Με πληροφορίες από Guardian, Reuters