Μια επίσκεψη που προοριζόταν να ενισχύσει τις οικονομικές και αμυντικές σχέσεις Λονδίνου–Άγκυρας μετατράπηκε σε διπλωματικό πονοκέφαλο για τον Κιρ Στάρμερ.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός βρέθηκε στο επίκεντρο έντονης αντιπαράθεσης κατά την επίσκεψή του στην Τουρκία, μετά την απόφαση εισαγγελέων της Κωνσταντινούπολης να απαγγείλουν κατηγορίες για έμμεση κατασκοπεία υπέρ της Βρετανίας στον δήμαρχο της πόλης, Εκρέμ Ιμάμογλου.
Ο Ιμάμογλου —ο πιο δημοφιλής αντίπαλος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν— βρίσκεται ήδη στη φυλακή από τον Μάρτιο, κατηγορούμενος για διαφθορά μαζί με δεκάδες άλλους δημάρχους της αντιπολίτευσης. Η νέα δίωξη, που αφορά υποτιθέμενες επαφές της προεκλογικής του ομάδας με επιχειρηματία ύποπτο για συνεργασία με τη MI6, θεωρείται από την αντιπολίτευση πολιτικά υποκινούμενη.
Αναλυτές προειδοποιούν ότι, αν το δικαστήριο προχωρήσει σε κατηγορητήριο, η κυβέρνηση θα μπορέσει να τοποθετήσει κρατικό επίτροπο στον δήμο της Κωνσταντινούπολης, ένα βήμα που ουσιαστικά θα αφαιρέσει από την αντιπολίτευση τον έλεγχο της πόλης.
Cumhurbaşkanımız @RTErdogan, Türkiye’ye ziyarette bulunan Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer’i Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde resmî törenle karşıladı. pic.twitter.com/bd9TWLnj8D
— T.C. Cumhurbaşkanlığı (@tcbestepe) October 27, 2025
Το Λονδίνο αντέδρασε με συγκρατημένες δηλώσεις. «Η Βρετανία αναμένει από την Τουρκία να τηρεί το κράτος δικαίου και τις διεθνείς της υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη», ανέφερε εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, ο Στάρμερ και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπέγραψαν συμφωνία ύψους 8 δισ. λιρών (περίπου 9 δισ. ευρώ) για την προμήθεια 20 μαχητικών Eurofighter Typhoon, όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος του Βρετανού πρωθυπουργού. Η βρετανική κυβέρνηση ανέφερε ότι η πρώτη παράδοση αναμένεται το 2030.
Σε ανάρτησή του στο Χ, ο Στάρμερ χαρακτήρισε τη συμφωνία «πολύ καλή ημέρα» για τη βρετανική οικονομία, σημειώνοντας ότι εξασφαλίζει 20.000 θέσεις εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο.
I've just agreed a deal with Türkiye to secure 20,000 British jobs across the UK. pic.twitter.com/n9wCYL7rRj
— Keir Starmer (@Keir_Starmer) October 27, 2025
Σύμφωνα με τουρκικές πηγές, το σχέδιο εκσυγχρονισμού της Πολεμικής Αεροπορίας περιλαμβάνει έναν συνδυασμό 40 Eurofighter, 40 F-35 και 40 τουρκικής κατασκευής μαχητικών KAAN. Το Ηνωμένο Βασίλειο είχε ήδη συμβάλει στην άρση των γερμανικών αντιρρήσεων, ανοίγοντας τον δρόμο για τη σημερινή συμφωνία.
Δυτικές ανοχές και ο πολιτικός συμβολισμός της υπόθεσης
Η χρονική συγκυρία της δίωξης κατά του Ιμάμογλου δεν πέρασε απαρατήρητη. Για πολλούς, η υπόθεση λειτουργεί ως υπενθύμιση των ορίων της δυτικής ανοχής απέναντι στην αυταρχική στροφή της Άγκυρας, ιδίως τώρα που η Τουρκία έχει επανακτήσει βαρύνοντα ρόλο στο ΝΑΤΟ και στη Μέση Ανατολή.
Όπως σημείωσε η ανεξάρτητη δημοσιογράφος Μπαρτσίν Γινάντς, «η τουρκική δημοκρατία είναι το θύμα της ευρωπαϊκής ανακάλυψης της στρατηγικής αξίας της Τουρκίας». Η Γερμανία είχε άρει το βέτο της στις πωλήσεις Eurofighter τον Ιούλιο, ανοίγοντας τον δρόμο για τη συμφωνία με το Λονδίνο. Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς αναμένεται επίσης στην Άγκυρα εντός της εβδομάδας.
Η κυβέρνηση Ερντογάν υποστηρίζει ότι η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη και ότι οι κατηγορίες δεν έχουν πολιτικά κίνητρα. Ωστόσο, η τουρκική αντιπολίτευση βλέπει στην υπόθεση ένα προοίμιο για την κρατικοποίηση του δήμου της Κωνσταντινούπολης, ενός συμβολικού και στρατηγικού προπυργίου που η κυβέρνηση επιχειρεί να επανακτήσει πριν από τις εκλογές του 2028.
Ο ίδιος ο Ιμάμογλου, σε προκαταρκτική ακρόαση την Κυριακή, απάντησε ειρωνικά στις κατηγορίες: «Θα ήταν πιο ρεαλιστικό να με κατηγορήσουν ότι έκαψα τη Ρώμη».
Η σύγκρουση λαμβάνει χώρα σε μια κρίσιμη στιγμή για την Τουρκία, που χρειάζεται επειγόντως να αντικαταστήσει τα γερασμένα αμερικανικά F-16 με νέα μαχητικά. Ο Ερντογάν παρουσίασε τη συμφωνία με τη Βρετανία ως απόδειξη ότι η Τουρκία επιστρέφει στο κέντρο των διεθνών ισορροπιών.
«Μας έλεγαν ότι η Τουρκία απομακρύνεται από τη Δύση. Έπεσαν έξω», δήλωσε το Σάββατο. «Από τη Συρία μέχρι τη Γάζα και από τον Εύξεινο Πόντο ως την Ουκρανία, καμία εξίσωση δεν μπορεί να γίνει χωρίς την Τουρκία».
Αντιδράσεις και πολιτικός απόηχος της επίσκεψης Στάρμερ
Η αντιπολίτευση στην Τουρκία κατήγγειλε ως «σκοπιμότητα» τη χρονική σύμπτωση της επίσκεψης του Κιρ Στάρμερ με τη νέα υπόθεση του Ιμάμογλου. «Περηφανεύονται ότι ζούμε την πιο τέλεια περίοδο στις σχέσεις με τη Βρετανία», σχολίασε ο βουλευτής του CHP, Ναμίκ Ταν. «Κι έπειτα, λίγο πριν από την επίσκεψη του Βρετανού πρωθυπουργού, βρίσκουν κάποιον να δηλώσει “είμαι Βρετανός πράκτορας” και μέσω αυτού προσπαθούν να στήσουν μια γελοία κατηγορία κατασκοπείας, να καταλάβουν τον δήμο διορίζοντας έναν κρατικό επίτροπο.», πρόσθεσε.
Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer'ı Resmî Karşılama Töreni https://t.co/OGeTECvzCj
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) October 27, 2025
Αναλυτές στην Άγκυρα σημειώνουν ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να στείλει διπλό μήνυμα: προς το εσωτερικό ακροατήριο ότι «ελέγχει την κατάσταση» ενόψει εκλογών, και προς τη Δύση ότι η Τουρκία παραμένει αναντικατάστατος γεωπολιτικός παίκτης, ανεξαρτήτως εσωτερικών εξελίξεων.
Για το Λονδίνο, πάντως, το ταξίδι του Στάρμερ είχε καθαρά οικονομικό και αμυντικό στόχο, αλλά το διπλωματικό σκηνικό στην Άγκυρα υπενθύμισε ότι καμία συμφωνία δεν είναι ποτέ απολύτως «ουδέτερη» σε μια χώρα όπου πολιτική και Δικαιοσύνη παραμένουν στενά αλληλένδετες.
Με πληροφορίες από Financial Times
