Η Τουρκία θα μπορούσε να ανακοινώσει μια προκαταρκτική συμφωνία για μια παραγγελία μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter Typhoon αξίας αρκετών δισεκατομμυρίων δολαρίων ήδη από αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με δύο άτομα που γνωρίζουν τις διαπραγματεύσεις, τα οποία μίλησαν στη Wall Street Journal. Η συμφωνία αυτή θα ενίσχυε τη βιομηχανία άμυνας της Ευρώπης και το πρόγραμμα του Eurofighter, το οποίο έχει επισκιαστεί από το αμερικανικό F-35.
Το συμβόλαιο για τα Eurofighter Typhoon, το οποίο αναλυτές εκτιμούν ότι θα μπορούσε να αγγίξει τα 5,6 δισεκατομμύρια δολάρια, θα αφορά έως και 40 αεροσκάφη, αν και ο ακριβής αριθμός και η διαμόρφωση των αεροσκαφών βρίσκονται ακόμα υπό διαπραγμάτευση, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Το Eurofighter κατασκευάζεται από κοινοπραξία τριών από τις μεγαλύτερες αμυντικές εταιρείες της Ευρώπης: BAE Systems, Airbus και Leonardo. Η αγορά μαχητικών αεροσκαφών είναι από τις πιο ανταγωνιστικές στον διεθνή τομέα άμυνας, λόγω των τεράστιων χρηματικών ποσών που εμπλέκονται και του κύρους που συνοδεύει την παραγωγή και πώληση αυτών των προηγμένων τεχνολογικά προϊόντων. Μετά από κύμα παραγγελιών τη δεκαετία του 2000, το Eurofighter έχει επισκιαστεί τα τελευταία χρόνια από το F-35 της Lockheed Martin, το οποίο διαθέτει τεχνολογία stealth. Αυτό έχει οδηγήσει τους κατασκευαστές του Eurofighter να επιδιώκουν εσωτερικές παραγγελίες αλλά και παραγγελίες από χώρες που δεν μπορούν να αποκτήσουν το F-35.
Η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, επιδιώκει να αποκτήσει τα μαχητικά Eurofighter από το 2023, αλλά οι συνομιλίες σκάλωσαν λόγω της απροθυμίας της Γερμανίας να εγκρίνει άδεια εξαγωγής, εξαιτίας ανησυχιών που σχετίζονται με πτυχές της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Η νέα γερμανική κυβέρνηση έχει δείξει σημάδια ότι είναι διατεθειμένη να προχωρήσει με τη συμφωνία, σύμφωνα με δύο πηγές. Ο Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στο Λονδίνο την περασμένη εβδομάδα ότι οι διαπραγματευτές βρίσκονται κοντά σε απόφαση που θα μπορούσε να καταστήσει δυνατή την έγκριση εξαγωγής.
Οι συνομιλίες μεταξύ των κυβερνήσεων Τουρκίας και Ηνωμένου Βασιλείου βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο και ένα λεγόμενο «πλαίσιο αρχής συμφωνίας», που θα θέτει τις βάσεις για το τελικό συμβόλαιο, θα μπορούσε να ανακοινωθεί στην Έκθεση Αμυντικής Βιομηχανίας (IDEF) στην Κωνσταντινούπολη, σύμφωνα με τα άτομα που γνωρίζουν το θέμα. Το Υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου στοχεύει να υπογράψει με την Τουρκία μια συμφωνία για σχέδιο επιθεώρησης και δοκιμών μέχρι το τέλος του έτους, δήλωσαν οι ίδιες πηγές.
Εκπρόσωπος του βρετανικού Υπουργείου Άμυνας ανέφερε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο ηγείται των εξαγωγικών εκστρατειών για το Typhoon προς άλλες χώρες. Το Υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο. Εκπρόσωπος του Eurofighter αρνήθηκε να σχολιάσει.
Ένα πιθανό συμβόλαιο με την Τουρκία θα μπορούσε να επιταχύνει τις διαπραγματεύσεις της κοινοπραξίας του Eurofighter με άλλες χώρες, όπως το Κατάρ και η Αυστρία, για την ολοκλήρωση δικών τους συμφωνιών, δήλωσε μία από τις πηγές.
Το ρεπορτάζ της Wall Street Journal επιβεβαιώνει τις δηλώσεις του Προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος τη Δευτέρα ανέφερε ότι η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν επιδείξει θετική στάση όσον αφορά την πώληση των Eurofighter Typhoon στην Τουρκία, προσθέτοντας ότι η χώρα του επιθυμεί να ολοκληρώσει την αγορά το συντομότερο δυνατό.
«Οι Βρετανοί και οι Γερμανοί προσεγγίζουν θετικά το θέμα. Θεού θέλοντος, πιστεύω ότι θα παραλάβουμε τα μαχητικά μας το συντομότερο δυνατό», δήλωσε ο Ερντογάν σε δημοσιογράφους κατά την επιστροφή του από τα Κατεχόμενα της Κύπρου, σύμφωνα με δηλώσεις που δημοσιεύθηκαν από το κρατικό πρακτορείο Anadolu και το Reuters.
Ο Ερντογάν πρόσθεσε ότι είχε συζητήσει το θέμα απευθείας με τον Βρετανό Πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ και τον Γερμανό Καγκελάριο Μερτς. «Είδα ότι και οι δύο προσεγγίζουν θετικά το ζήτημα και ελπίζω ότι θα προχωρήσουμε σε αυτή την κίνηση», είπε.
Η Τουρκία παραδοσιακά βασιζόταν σε αμερικανικά στρατιωτικά αεροσκάφη. Ο τρέχων στόλος της περιλαμβάνει μαχητικά F-16, αλλά τα σχέδιά της να αποκτήσει τα πιο προηγμένα μαχητικά πέμπτης γενιάς F-35 μπλοκαρίστηκαν από τις ΗΠΑ, μετά την απόφαση της Άγκυρας να αγοράσει το ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικό σύστημα S-400 — μια κίνηση που προκάλεσε ανησυχίες εντός του ΝΑΤΟ. Εάν η Τουρκία προχωρήσει με την παραγγελία, το Eurofighter θα πρέπει να αυξήσει την παραγωγή του στα 30 αεροσκάφη Typhoon ετησίως, ενώ άλλοι πιθανοί αγοραστές μπορεί να ανησυχήσουν για το ενδεχόμενο να καθυστερήσουν στην παραλαβή των δικών τους αεροσκαφών, σύμφωνα με την πηγή. Προς το παρόν, το Eurofighter μπορεί να κατασκευάζει 14 αεροσκάφη το χρόνο και προσπαθεί να αυξήσει αυτόν τον αριθμό στα 20.
Η Σαουδική Αραβία, ένας ιδιαίτερα επικερδής πελάτης για τις αμυντικές εταιρείες, η οποία επίσης βρίσκεται σε συνομιλίες για την αγορά Typhoon, φαίνεται αυτή την περίοδο να επικεντρώνεται περισσότερο στο F-35, σύμφωνα με άλλη πηγή που γνωρίζει το θέμα. Μια επιτυχής παραγγελία από την Τουρκία θα πρόσθετε φόρτο εργασίας για το Eurofighter, μετά από σχετική προειδοποίηση του βρετανικού συνδικάτου Unite νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι οι γραμμές παραγωγής του Typhoon στο εργοστάσιο της BAE στο Warton της βόρειας Αγγλίας είχαν σταματήσει.
Οι ανησυχίες των εργαζομένων εκεί αυξήθηκαν πρόσφατα, αφότου η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου —που είχε κάνει την τελευταία της παραγγελία Typhoon το 2009— ανακοίνωσε ότι θα αγοράσει τα F-35A της Lockheed αντί για τα Typhoon. Η BAE είχε δηλώσει τότε ότι έχει εμπειρία στην προσαρμογή σε διακυμάνσεις της ζήτησης.