Σε ηλικία 30 ετών, η Λέισι Μάντισον θεωρούσε δεδομένο πως είχε κάνει όλα τα εμβόλια της παιδικής της ηλικίας. Όμως, όταν προσελήφθη σε νοσοκομείο και έπρεπε να ελεγχθεί η ανοσία της, ο γιατρός την ενημέρωσε για κάτι συγκλονιστικό: φαίνεται πως δεν είχε εμβολιαστεί ποτέ κανονικά, ίσως ούτε στο ελάχιστο. «Απλώς είπα, “Μα, σοβαρά τώρα;”», θυμάται η Μάντισον, σήμερα 39 ετών.
Η Μάντισον, που μεγάλωσε στη Μοντάνα και φοίτησε κυρίως με κατ’ οίκον διδασκαλία, ανήκει σε μια μικρή αλλά αυξανόμενη ομάδα ενηλίκων στις ΗΠΑ που δεν έλαβαν τα βασικά παιδικά εμβόλια. Οι γονείς τους τα είχαν παραλείψει ή καθυστερήσει, επικαλούμενοι θρησκευτικούς ή προσωπικούς λόγους – συχνά λόγω φόβων για την ασφάλεια των εμβολίων.
Καθώς ορισμένες Πολιτείες των ΗΠΑ κάνουν πιο εύκολη τη διαδικασία εξαίρεσης από τα σχολικά εμβόλια ή επιδιώκουν να καταργήσουν πλήρως την υποχρεωτικότητα, η εμπειρία της Μάντισον ίσως γίνει πιο συχνή στο μέλλον. Η πτώση των ποσοστών εμβολιασμού σημαίνει ότι περισσότερα παιδιά θα φτάνουν στην ενηλικίωση χωρίς επαρκή προστασία από ασθένειες που παλαιότερα θεωρούνταν ξεπερασμένες.
Εμβόλια: «Έμαθα ότι δεν είχα αντισώματα – και άρχισα από το μηδέν»
Το 2017, αμέσως μετά τα αποτελέσματα των εξετάσεων, η Μάντισον έκλεισε ραντεβού στο νοσοκομείο όπου εργαζόταν. Μέσα σε έναν χρόνο έκανε όλα τα βασικά εμβόλια – ιλαρά, παρωτίτιδα, ερυθρά, ανεμοβλογιά και ηπατίτιδα Β. Παρότι φοβόταν παρενέργειες, το μόνο που ένιωσε ήταν ελαφρύς πόνος στο χέρι.
«Είμαι ευγνώμων που η επιστήμη και η συλλογική ανοσία με προστάτευσαν όσο ήμουν ανεμβολίαστη», δήλωσε. «Και χαίρομαι που είχα την ευκαιρία να το διορθώσω.»
Σύμφωνα με έρευνα της Washington Post και του KFF, ένας στους έξι Αμερικανούς γονείς έχει καθυστερήσει ή παραλείψει εμβόλια για τα παιδιά του, εκτός των εμβολίων για τον κορωνοϊό και τη γρίπη. Ο αριθμός όσων επικαλούνται «προσωπικές» ή «θρησκευτικές» εξαιρέσεις αυξάνεται σε 36 Πολιτείες και στην Ουάσιγκτον, ενώ 17 Πολιτείες αναφέρουν ποσοστά εξαίρεσης άνω του 5%.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η παραπληροφόρηση σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων —ιδίως μετά την πανδημία και τις θέσεις που εκφράζει ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ— οδηγεί σε επικίνδυνη πτώση της εμβολιαστικής κάλυψης.
Εμβόλια: Όταν οι ασθένειες επιστρέφουν
Οι Ηνωμένες Πολιτείες καταγράφουν το υψηλότερο ποσοστό κρουσμάτων ιλαράς των τελευταίων 33 ετών, καθώς και αύξηση κρουσμάτων κοκκύτη. Οι ειδικοί αποδίδουν την αναζωπύρωση αυτών των ασθενειών στη μείωση των εμβολιασμών.
Η 26χρονη Έμμα Σόνας, που δεν είχε εμβολιαστεί ποτέ ως παιδί, αρρώστησε με κοκκύτη στα 13 της και ακόμη υποφέρει από τις συνέπειες. «Η αναπνοή μου δεν είναι πια η ίδια. Ήταν πολύ δύσκολο να αποδεχτώ ότι η απόφαση των γονιών μου μου προκάλεσε κάτι τέτοιο», λέει. Η μητέρα της, που τότε προτιμούσε «τη φύση από τη φαρμακοβιομηχανία», αργότερα εμβολιάστηκε για την COVID-19 και παραδέχθηκε πως όταν τα παιδιά της αρρώστησαν, ένιωσε ότι «έριξε την μπάλα».
Πολλοί γονείς της δεκαετίας του ’80 και ’90 αποφάσιζαν να μην εμβολιάσουν τα παιδιά τους από καχυποψία προς το ιατρικό σύστημα, όχι απαραίτητα για θρησκευτικούς λόγους. Οι γονείς της Μάντισον παραδέχονται σήμερα ότι «απλώς δεν εμπιστεύονταν τον γιατρό τους». Ο παιδίατρος και ειδικός λοιμωξιολόγος Τζέιμς Κάμπελ από το Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ τονίζει ότι η καθυστέρηση εμβολίων μπορεί να έχει μακροχρόνιες συνέπειες. Ορισμένα εμβόλια, όπως αυτό κατά του HPV, είναι πολύ πιο αποτελεσματικά όταν γίνονται σε μικρότερη ηλικία.
Από την άλλη, ορισμένοι γονείς, όπως ο Τζέρεμι Νιούμαν από το Τέξας, εξακολουθούν να θεωρούν τις κρατικές υποχρεώσεις «εξαναγκαστικές». «Δεν είμαι κατά των εμβολίων, αλλά κατά της υποχρεωτικότητας», δηλώνει.
Πολλοί ενήλικες που μεγάλωσαν σε αντι-εμβολιαστικά σπίτια έχουν πλέον αλλάξει στάση. Κάποιοι τα θεωρούν πράξη αυτονομίας ή ακόμη και ανταρσίας απέναντι στους γονείς τους. «Όταν ξεκίνησα να εμβολιάζομαι στα 20 μου, ένιωθα πως επαναστατώ απέναντί τους», λέει ο 38χρονος Τζάκσον Βάιγκελ από το Λος Άντζελες.
Η Μάντισον, αντίθετα, βρήκε στήριξη από τους γονείς της όταν αποφάσισε να κάνει τα εμβόλια. Μάλιστα, κατά την πανδημία, τους βοήθησε να κατανοήσουν τα δεδομένα για τον κορωνοϊό και να αποφασίσουν να εμβολιαστούν. «Αν είχαμε ένα μωρό σήμερα, θα ήταν διαφορετικά», είπε ο πατέρας της, Ρας Πιέρι. «Το μόνο που ζητάμε είναι σωστή ενημέρωση. Η εμπιστοσύνη είναι τα πάντα».
Με πληροφορίες από Washington Post