Ένα εξαιρετικά επικίνδυνο φαινόμενο, γνωστό ως «bluetoothing», ανησυχεί τις υγειονομικές αρχές σε διάφορα σημεία του κόσμου. Πρόκειται για μια πρακτική κατά την οποία χρήστες ναρκωτικών ενίουν το αίμα άλλων χρηστών που περιέχει ουσίες, με στόχο ένα φθηνό «ανέβασμα».
Το φαινόμενο έχει συνδεθεί με απότομες αυξήσεις κρουσμάτων HIV σε χώρες όπως τα Φίτζι και η Νότια Αφρική, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ.
Η μέθοδος θεωρείται ακόμη πιο επικίνδυνη από την ανταλλαγή βελόνων. Παρότι για χρόνια οι ειδικοί αμφισβητούσαν πόσο συχνό είναι το φαινόμενο, σήμερα προειδοποιούν ότι ακόμη και περιορισμένη εξάπλωση του αρκεί για να προκαλέσει ραγδαία μετάδοση του HIV και της ηπατίτιδας.
«Σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, είναι ένας φθηνός τρόπος να “ανέβεις” — με τεράστιες συνέπειες», εξηγεί ο Brian Zanoni, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Emory που μελετά τις συμπεριφορές χρηστών στη Νότια Αφρική. «Ουσιαστικά παίρνεις δύο δόσεις στην τιμή της μίας».
Από τα Φίτζι έως τη Νότια Αφρική
Στα Φίτζι, οι αρχές θεωρούν το bluetoothing μία από τις βασικές αιτίες της ραγδαίας αύξησης των νέων κρουσμάτων HIV. Σύμφωνα με το πρόγραμμα UNAIDS του ΟΗΕ, οι νέες λοιμώξεις παρουσίασαν δεκαπλάσια αύξηση μέσα σε μία δεκαετία (2014–2024), ενώ τον Ιανουάριο οι αρχές κήρυξαν επίσημα επιδημία. Σχεδόν οι μισοί νέοι ασθενείς που λαμβάνουν αντιρετροϊκή θεραπεία ανέφεραν ότι κόλλησαν τον ιό επειδή αντάλλαξαν βελόνες με άλλους χρήστες, αν και δεν είναι σαφές πόσοι εξ αυτών συμμετείχαν συνειδητά σε πρακτικές ανταλλαγής αίματος.
Η έξαρση είναι ιδιαίτερα έντονη στις ηλικίες 15–34 ετών, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του UNAIDS.
«Βλέπουμε παιδιά να πεθαίνουν από HIV — νέους που έκαναν χρήση ναρκωτικών και είχαν απροφύλακτες σεξουαλικές επαφές», δήλωσε ο Eamonn Murphy, περιφερειακός διευθυντής του UNAIDS για την Ασία και την Ανατολική Ευρώπη. Το bluetoothing, πρόσθεσε, είναι ένας μόνο από τους παράγοντες πίσω από την αύξηση, μαζί με την έλλειψη καθαρών βελόνων και τα υψηλά ποσοστά απροφύλακτου σεξ.
Ελάχιστη ευφορία, μέγιστος κίνδυνος
Η πρακτική αυτή φαίνεται να έχει περιορισμένη «αποτελεσματικότητα». «Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι απλώς ένα φαινόμενο placebo, χωρίς πραγματική επίδραση», λέει ο Murphy.
Η διαδικασία είναι απλή αλλά θανατηφόρα: ένας χρήστης κάνει ένεση με ηρωίνη ή μεθαμφεταμίνη· στη συνέχεια, άλλος χρήστης εγχέει λίγο από το αίμα του πρώτου, ελπίζοντας να νιώσει παρόμοιο «high».
Το φαινόμενο έχει καταγραφεί και στην Τανζανία, όπου αποκαλείται flashblooding, καθώς και σε φτωχογειτονιές του Πακιστάν, όπου πωλούνται χρησιμοποιημένες σύριγγες που περιέχουν αίμα και υπολείμματα ηρωίνης. Στη Νότια Αφρική, μελέτη της ομάδας του Zanoni έδειξε ότι το 18% των χρηστών ενέσιμων ναρκωτικών είχε δοκιμάσει bluetoothing.
Ο ιδανικός μηχανισμός μετάδοσης του HIV
Ακόμη και μικρές ποσότητες αίματος μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές αντιδράσεις, ειδικά όταν αναμειγνύονται διαφορετικοί τύποι αίματος. «Πρόκειται για έναν μηχανισμό μετάδοσης εξαιρετικά υψηλού κινδύνου», σημειώνει ο Zanoni. «Κάθε σταγόνα αίματος από άτομο με HIV περιέχει δεκάδες χιλιάδες ιικά σωματίδια».
Η Catherine Cook, επικεφαλής της Harm Reduction International στη Βρετανία, το περιγράφει ωμά:
«Είναι ο τέλειος τρόπος για να εξαπλωθεί ο HIV. Ένα καμπανάκι κινδύνου για τα συστήματα υγείας και τις κυβερνήσεις, γιατί η μετάδοση είναι εξαιρετικά αποτελεσματική και τα κρούσματα μπορούν να εκτοξευτούν σε ελάχιστο χρόνο».
Με πληροφορίες από New York Times