Από τον νέο κύκλο ντοκιμαντέρ του Μενέλαου Καραμαγγιώλη (Συναντήσεις με Αξιοσημείωτους Ανθρώπους, κάθε Πέμπτη στις 23:00 στην ΕΡΤ1) έχω ήδη δει δύο, στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Ένα εξαιρετικό για ένα σχολείο σε φυλακές ανηλίκων, μ' έναν ήρωα κρατούμενο που ξεπερνά όλα τα κλισέ, και ένα που λέγεται Greek Animal Rescue και στο οποίο έκλαιγα στο μεγαλύτερο μέρος του. Κι όμως, όταν τελείωσε, χωρίς να έχει δοθεί κάποια μαγική λύση στο θέμα με τα αδέσποτα του Ασπρόπυργου και της Ελλάδας, ένιωθα ελαφρύτερος, γεμάτος αισιοδοξία. Είναι περίεργο, αλλά το καταφέρνει αυτό στα ντοκιμαντέρ του ο Καραμαγγιώλης. Πείθομαι πως αυτό δεν είναι τυχαίο όταν διαβάζω στο δ.τ.: «Παρακολουθώντας τις ζωές αυτών των ηρώων (για 4 χρόνια) που ανήκουν σε κοινωνικά ευπαθείς και ευάλωτες ομάδες, στο τέλος κάθε ταινίας τους αποτυπώνουμε να βρίσκουν το φως στην άκρη του τούνελ και τις λύσεις στα αδιέξοδα της κρίσης. Στο τέλος κάθε ταινίας, τους βλέπουμε να οδηγούνται σε ένα αρχικό happy end, το οποίο πετυχαίνουν μόνοι, χωρίς την παρέμβαση αμερικανού σεναριογράφου»... Αποφάσισα να τον ρωτήσω σχετικά.
— Αλήθεια, φτιάχνουν οι περισσότεροι ένα χάπι εντ για τους εαυτούς τους, ή μήπως βοηθάς κι εσύ; Σου έχει τύχει να μην τελειώνεις το ντοκιμαντέρ επειδή τα πράγματα δεν πάνε καλά γι' αυτούς, αλλά μόλις γίνει κάτι καλό να το βάζεις ως τέλος και να ολοκληρώνεις εκεί την ιστορία;
Χάπι εντ είναι αυτό που βλέπουμε στις αμερικάνικες ταινίες, όπου πατώντας ένα μαγικό κουμπί όλα διορθώνονται μεμιάς ή είναι η διεκδίκηση της προοπτικής και της ελπίδας στη ζωή, έστω κι αν όλα μοιάζουν αδιέξοδα; Όταν πρωτοσυνάντησα αυτούς τους ήρωες ένιωσα πως δεν υπάρχει λύση στο πρόβλημά τους.
Όταν άρχισα να τους κινηματογραφώ, διαπίστωσα πώς το σενάριο της ζωής τους, που το "γράφουν” οι ίδιοι ζώντας κάθε μέρα, είναι γεμάτο αντιξοότητες, ματαιώσεις, ανατροπές, αδιέξοδα, σασπένς· και αυτό δεν είναι κάτι που το παρακολουθούν ως θεατές αλλά το ζουν. Και παρόλα αυτά, όλοι διεκδικούσαν την ελπίδα και το φως στην άκρη αυτού του σκοτεινού και ατέλειωτου τούνελ.
Δεν είναι εξαιρέσεις αυτοί οι οι ήρωες· είναι οι αντιήρωες που με την καθημερινή τους προσπάθεια γίνονται αλληγορικά παραδείγματα αυτού που ζούμε όλοι τελευταία και -κυρίως- γίνονται "οδηγοί" και ενθαρρυντικά παραδείγματα που μπορούν να μας εμψυχώνουν όταν λιγοψυχάμε. Δε θα λογόκρινα ποτέ την αληθινή τους ιστορία. Ούτε θα την αλλοίωνα. Η αλήθεια αυτών των ηρώων λειτούργησε αποκαλυπτικά μέσα μου κι έτσι θα ήθελα να λειτουργήσει και στους θεατές αυτών των ταινιών.
Αυτό που μοιάζει με αίσια εξέλιξη στη ζωή τους είναι εύθραυστο και το πιο πιθανό είναι να μη διαρκέσει και να καταρρεύσει και να βρεθούν ξανά αποκλεισμένοι στις δυσκολίες και στα αδιέξοδα. Αυτό που καταγράφεται σε αυτές τις ταινίες ως χάπι-εντ είναι η διαρκής προσπάθεια αυτών των ηρώων να τα καταφέρουν κι αυτό είναι που τους καθιστά αξιοσημείωτους.
Στο πρώτο επεισόδιο: 6 Έλληνες ανεβάζουν τις αληθινές τους ιστορίες στη σκηνή κι αναρωτιούνται αν πρέπει να φύγουν ή να μείνουν στην Ελλάδα της κρίσης.
— Ποιοι ήρωες απ' τον νέο κύκλο σου έμειναν πιο πολύ στο μυαλό;
Φοβάμαι πως όλοι. Κάθε μέρα για να διαχειριστώ κι εγώ τις δυσκολίες, οι οποίες με κάνουν συχνά να θέλω να παραιτηθώ, κάνω “ παρέα" άλλοτε με τους ήρωες του SHOULD I STAY OR SHOULD I GO? που αναρωτιούνται να μείνουν ή να φύγουν ζώντας και οι ίδιοι τα δεινά της μετανάστευσης στη Γερμανία και αποφασίζουν να τα διηγηθούν στη σκηνή για να αντιμετωπίσουν καίρια τα στερεότυπα της γερμανικής κοινής γνώμης για τους τεμπέληδες Έλληνες· και αντίστροφα, για να υπενθυμίζουν στους ξενοφοβικούς συμπατριώτες μας πως ήμασταν (και συνεχίζουμε να γινόμαστε) κι εμείς μετανάστες. Άλλοτε ταυτίζομαι με τον Ανδρέα Ραπτόπουλο, ο οποίος κάθε φορά που βρίσκεται μπροστά σε τεράστιες αντιξοότητες και ακυρώσεις αντί να κάνει πίσω, ευέλικτα μετατρέπει τη δυσκολία σε πλεονέκτημα. Αυτή τη στιγμή, στο Σίλικον Βάλεϊ, μετατρέπει τα drones από φονικά όπλα σε αποτελεσματικό μέσο για να μεταφέρονται φάρμακα και είδη πρώτης ανάγκης σε όσους αποκλείονται λόγω καιρικών συνθηκών και κακών δρόμων. Κι άλλοτε παίρνω δύναμη από τον Θανάση, τον άστεγο, που ξαναστήνει τη ζωή του δειλά και παύει να νιώθει "αόρατος" πουλώντας το περιοδικό "Σχεδία" και κοινωνικοποιείται ξανά κάνοντας προπονήσεις κάθε βδομάδα με την Εθνική Ελλάδας Αστέγων.
Και νιώθω πως τίποτα δεν είναι αδύνατο, όταν σκέφτομαι τον Ρόκα που είπε "θα μάθω μέσα σε 3 χρόνια ελληνικά μέσα στη φυλακή και θα σπουδάσω στο Πολυτεχνείο". Και με τους δασκάλους που επιλέγουν να διδάσκουν στα σχολεία της φυλακής γιατί εκεί η εκπαίδευση έχει έναν αποκαλυπτικά σημαντικό χαρακτήρα. Και πάντα βρίσκω ένα άλλο νόημα στη ζωή μου όταν θυμάμαι τους εθελοντές: εκείνους που στο περίσσευμα του χρόνου τους βοηθάνε πρόσφυγες, φυλακισμένους και αδέσποτα. Και -σχεδόν- παύω να φοβάμαι το θάνατο όταν σκέφτομαι την μονόφθαλμη Πηνελόπη που βρέθηκε τραυματισμένη στην Κηφισίας και μαζί με άλλα αδέσποτα βαριά τραυματισμένα από τον Ασπρόπυργο· όλα κατέληξαν θαμμένα σε ένα υπέροχο, ολάνθιστο κήπο στο Λονδίνο αφού έζησαν υιοθετημένα και ευτυχισμένα όση ζωή τους απέμεινε μετά τον εφιάλτη.
Και τέλος αντιμετωπίζω κάθε φοβία πιο εύκολα και γελώντας παρέα με τον Χρήστο που, μετά από δεκαετίες ως γκαστερμπάιτερ στη Γερμανία, σκέφτηκε να γυρίσει στην Ελλάδα κι έπεσε πάνω στην κρίση. Ακόμα κι έτσι σκέφτεται πρακτικά: για να απαλλάξει τους δικούς του από τα μετά θάνατον έξοδα, αποφάσισε να γυρίσει στη Γερμανία όταν πεθάνει και να θαφτεί εκεί σα σκύλος, επειδή είναι πιο φτηνό. "
Ο κινηματογράφος επαναπροσδιορίζεται και μαζί του και η τηλεόραση που πάντα τον παρακολουθούσε απο κοντά και δανειζόταν τα "κέρδη" του πρώτη. Αυτή τη στιγμή το διαδίκτυο δίνει νέες δυνατότητες διάδρασης και κοινωνικής παρέμβασης στις ταινίες.
— Μίλησέ μου για την πλατφόρμα που φτιάχτηκε με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ωνάση και της Στέγης στην οποία θα μπορούμε να βλέπουμε έξτρα υλικό - αλλά και το τι κάνουν σήμερα οι ήρωες των ντοκιμαντέρ...
Όταν αρχίσαμε να προσεγγίζουμε αυτούς τους ανθρώπους, ο τρόπος κινηματογράφησης επιβλήθηκε από τους ίδιους και από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν καθημερινά στη ζωή τους. Ο φακός έπρεπε να είναι διακριτικός ώστε να μην εισβάλει αδιάκριτα ούτε να υποβάλει συμπεριφορές και να προκαλεί διαστρεβλώσεις. Αυτό δημιούργησε μια ιδιαίτερη σχέση ανάμεσα σε αυτούς τους ήρωες και σε μας, σε σημείο το συνεργείο να γίνεται αλληλένδετο κομμάτι της ζωής τους και να μην την διακόπτει, ούτε να τη φρενάρει.
Έτσι δημιουργήθηκε μια διαδραστική σχέση με αυτούς τους ήρωες που συνεχίζεται ακόμα. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις συνεχίστηκαν τα γυρίσματα μαζί τους παρακολουθώντας και τις καινούργιες ιστορίες τους· και συνεχίζονται ακόμη. Οι ταινίες αυτές είχαν εισχωρήσει τόσο βαθιά στον κόσμο των ηρώων που όλοι νιώσαμε την ανάγκη να συνεχιστούν με κάποιο τρόπο και μετά την ολοκλήρωσή τους. Έτσι με τον Γιώργο Κραββαρίτη και τον Παναγιώτη Παπαφράγκο, δύο νέους ταλαντούχους σκηνοθέτες, που με εκπλήσσουν κάθε μέρα κι άλλο και είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι στο ντοκιμαντέρ και στα νέα μέσα, και με την Αφροδίτη Παναγιωτάκου που βλέπει πάντα διορατικά και προφητικά το επερχόμενο, αρχίσαμε να σκεφτόμαστε έναν τρόπο που θα εξασφάλιζε "ζωή" και συνέχεια σε αυτές τις ταινίες και μετά την τηλεοπτική προβολή τους.
Οργανώθηκε λοιπόν το σχέδιο μιας διαδραστικής πλατφόρμας όπου κανείς θα μπορεί να δει μαζί με τις 12 ταινίες και τη συνέχεια τους: την εξέλιξη αυτών των ηρώων και των ιστοριών τους. Η διαρκής ενσωμάτωση καινούργιου υλικού μαζί με άλλες αφηγήσεις που αφορούν στην ιστορία κάθε ταινίας δημιουργούν μια νέα διαδραστική μορφή ντοκιμαντέρ, κάτι που γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Μέσα σε αυτή την πλατφόρμα, που πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ωνάση και της Στέγης, θα μπορεί να δει κανείς αν έμειναν στη Γερμανία οι ήρωες της παράστασης SHOULD I STAY OR SHOULD I GO?. Οι πιο πολλοί γύρισαν! Θα δει τις ελληνικές σταρτ-απ εταιρείες να προχωράνε στην Καλιφόρνια και να αναπτύσσονται, θα δει τι απέγιναν οι φυλακισμένοι ανήλικοι, θα δει τους πρόσφυγες να ξαναβρίσκουν τις οικογένειές τους στην Ευρώπη, κι άλλα αδέσποτα να βρίσκουν ανάδοχες οικογένειες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Κυρίως θα δει κι άλλους εθελοντές που παλεύουν να βοηθήσουν ανθρώπους και ζώα. Κι αυτοί είναι η έμπρακτη απάντηση σε κάθε ρατσιστική απειλή."
Το τρέιλερ της Δεύτερης Ευκαιρίας
«Στη διάρκεια αυτών των γυρισμάτων για πρώτη φορά ένιωσα την αληθινή δύναμη του ντοκουμέντου και του ντοκιμαντέρ στον τρόπο που γίνεται ο κινηματογράφος μια τέχνη σημερινή με κοινωνικές παρεμβάσεις. Η τηλεόραση για μένα ήταν πάντα κινηματογράφος· έτσι τη διαχειρίστηκα πάντα, έτσι την προτιμώ κι έτσι μοιάζει να λειτουργεί πλέον για τους περισσότερους θεατές» συμπληρώνει ο Καραμαγγιώλης. «Η τηλεόραση ως ένα μέσο που αποκοιμίζει ή παίζει στο βάθος για παρέα, νιώθω πως δεν έχει λόγο ύπαρξης πια. Για αυτό και οι περισσότεροι σήμερα δε δίνουν προγραμματισμένα ραντεβού με το τηλεοπτικό πρόγραμμα αλλά χρησιμοποιούν την τηλεόραση με τρόπο που να μπορούν να βλέπουν τις δικές τους επιλογές όταν μπορούν. Τα στερεότυπα για δήθεν διαφορές κινηματογραφικού και τηλεοπτικού προϊόντος πλέον δεν υφίστανται και οι κινηματογραφικές αξίες εισβάλουν όλο και περισσότερο στις τηλεοπτικές παραγωγές. Το ίδιο συμβαίνει και με τους θεατές που δείχνουν σαφή προτίμηση σε αυτές τις παραγωγές. Στους θεατές που βλέπουν τηλεόραση με την προσήλωση που εξασφαλίζει μια κινηματογραφική αίθουσα. Ακόμα κι όταν την παρακολουθούν από πλακέτες ή κινητά. Οι Συναντήσεις με Αξιοσημείωτους Ανθρώπους γυρίστηκαν με κινηματογραφικές προδιαγραφές αλλά και με την ευελιξία και τη διακριτικότητα που επέβαλαν οι ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες που πρωταγωνιστούν. Πολλές φορές η ομάδα που κινηματογραφούσε ήταν πιο επιτακτικό να παραμελήσει το γύρισμα για να βοηθήσει, όπως με την άμεση μεταφορά ενός τραυματισμένου αδέσποτου ή να φροντίσει την προστασία ενός πρόσφυγα που απειλείται από ρατσιστές ή για να αποτρέψει την άδικη επέμβαση και μεταχείριση των ηρώων των ντοκιμαντέρ από εκπροσώπους της εξουσίας. Κι αυτό ήταν η ουσιαστική μας επιβράβευση και το βασικό αντεπιχείρημα κάθε φορά που αμφιβάλλαμε κι εμείς οι ίδιοι μήπως γινόμαστε αδιάκριτοι και αναίσθητοι θεατές στις δυσκολίες ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.»
Το τρέιλερ του Greek Animal Rescue
—Πολύ ενδιαφέρον πως παρακολουθούσες τις ζωές όλων για μια τετραετία...
Όταν αυτές οι ταινίες άρχισαν να γυρίζονται το 2012, η παραγωγή τους συνέπεσε με το απροειδοποίητο κλείσιμο της ΕΡΤ. Αυτό το γεγονός, εκτός από τα προβλήματα που δημιούργησε- έδωσε τη δυνατότητα στις ταινίες αυτές να κινηματογραφούνται για 4 χρόνια παρακολουθώντας τις ζωές των ηρώων τους σε βάθος χρόνου. Οι ήρωες αυτοί που ανήκουν σε κοινωνικά ευπαθείς και ευάλωτες ομάδες, στο τέλος κάθε ταινίας μοιάζει να βρίσκουν φως στην άκρη του τούνελ και λύσεις στα καθημερινά αδιέξοδα της κρίσης.
Στο τέλος κάθε ταινίας, ο θεατής βλέπει αυτούς τους ήρωες να οδηγούνται σε ένα είδος happy end, το οποίο πετυχαίνουν μόνοι, χωρίς την παρέμβαση αμερικανού σεναριογράφου. Μήπως είναι ίσως οι εξαιρέσεις την ίδια ώρα καθημερινά γύρω μας πολλοί άλλοι χάνουν τη μάχη στον πόλεμο με τις δυσκολίες; Επειδή ακριβώς σέβομαι πάρα πολύ αυτή τη μάχη νιώθω πως οι ήρωες αυτών των ταινιών μπορούν γίνουν ένα είδος παραδείγματος για όλους όσοι υποφερουν καθημερινά σε ένα τοπίο θολό και αντίξοο που διαρκεί χρόνια τώρα.
Τα συγκεκριμένα ντοκιμαντέρ -που αφορούν ζωτικής σημασίας κοινωνικές ομάδες που έχουν καταποντιστεί από την κρίση- γίνονται με έναν τρόπο "εργαλεία" και δίνουν αφορμές συζητήσεων που αφορούν στη διαχείριση της κρίσης και στην κοινωνική ευθύνη του καθενός μας. Νιώθω πως η Αθήνα είναι μια παρεξηγημένη "χώρα". Το ίδιο και οι κάτοικοί της, κυρίως αυτοί που ζούν στα περιθώρια της πόλης. Το νιώθω κάθε φορά που μιλάω με τους συνεργάτες μου και τους συμπαραγωγούς μου στο εξωτερικό. Αυτή η εικόνα αλλάζει άρδην όταν έρχονται κι όταν τους "ξεναγώ" επιτόπου στην πόλη με τον τρόπο που τη βλέπω ή όταν γίνονται θεατές του τρόπου που την αποτυπώνουμε στο φακό από το 2009. Το ένιωσα στις αντιδράσεις του κοινού στις 38 χώρες όπου ταξίδεψα με το J.A.C.E. - Just Another Confused Elephant.
Μετά την προβολή μιλούσαν έκπληκτοι για μια Ελλάδα που δεν ήξεραν, ούτε είχαν φανταστεί, με ήρωες (που ως αντιήρωες) διαχειρίζονται αυτοσχέδια κι επινοητικά τα αδιέξοδα της εποχής. Συμπτωματικά το J.A.C.E. - Just Another Confused Elephant, που βασίζεται σε μια αληθινή ιστορία, ξεκίνησε να γυρίζεται με την αρχή της κρίσης το 2007 για έναν καταδικασμένο αντιήρωα που παλεύει να προσδιορίσει εξαρχής "πατρίδα", "οικογένεια" και "ταυτότητα". Με την πεποίθηση πως η ουσιαστική ιστορία γράφεται μέσα από τους αντιήρωες και στα ψιλά των εφημερίδων, αυτό με ενδιαφέρει πολύ τα τελευταία χρόνια κι εκεί ψάχνω τους πραγματικούς πρωταγωνιστές: στους αξιοσημείωτους που δε συναντάμε εύκολα στις οθόνες: σε όσους ζουν αποκλεισμένοι από βασικά προνόμια, αγαθά, ελευθερίες, δικαιώματα στην εκπαίδευση, στη δημόσια υγεία σε οτιδήποτε προσφέρει μια δημοκρατία στους πολίτες της. Που στερούνται τα βασικά, την πρόσβαση στα αυτονόητα και κυρίως τις δυνατότητες και τις προοπτικές για ένα καλύτερο μέλλον.
Αν αντί κανείς να αποστρέψει το βλέμμα (που το καταλαβαίνω), τους κοιτάξει καλύτερα, θα βρει ουσιαστικές και άμεσες απαντήσεις σε όσα τον ταλαιπωρούν και τον προβληματίζουν και τον ίδιο κάθε μέρα. Γιατί πλέον είναι σαφές πως το πρόβλημα μάς αφορά όλους, πώς κανείς δε μπορεί να τού ξεφύγει και πώς οι άμεσες λύσεις είναι επιτακτικό αίτημα. Βλέπω -όπως κι όλοι- πως οι λύσεις δεν γίνεται να κρύβονται σε μεγαλόστομες και πομπώδεις εξαγγελίες αλλά σε καθημερινές εφαρμοσμένες πρακτικές: αυτοί που τις επινοούν και τις εφαρμόζουν είναι οι αξιοσημείωτοι σήμερα· κι αυτοί είναι ήρωες που διαλέξαμε να πρωταγωνιστήσουν σε αυτή τη σειρά ντοκιμαντέρ.
Στη διάρκεια των γυρισμάτων για τις ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ συναντήσαμε και καταγράψαμε κινηματογραφικά πολλούς και διαφορετικούς τύπους ανθρώπων οι οποίοι μοιάζουν να γίνονται "οδηγοί" σε μια ανθρωποκεντρική χαρτογράφηση της Αθήνας, των αδιεξόδων της και των λύσεων. Οι αντιήρωες, επιμένω, που συνάντησα και συναντώ τα τελευταία χρόνια είναι η εμμονή μου γιατί η επαφή μαζί τους νιώθω πώς λειτουργεί αποκαλυπτικά μέσα μου και ξεκαθαρίζει όσα νιώθω να είναι θολά τελευταία. Το ίδιο αποτέλεσμα είδα να έχει αυτή η επαφή και στην ομάδα που ετοιμάζαμε αυτές τις ταινίες αλλά και στους θεατές στις πρώτες προβολές τους σε φεστιβάλ. Κι έτσι άρχισα να σκέφτομαι μια νέα χαρτογράφηση της Αθήνας μέσα από μια μεγάλη λίστα ηρώων που στήνει μιαν καίρια ανθρωπογεωγραφία της πόλης και την καθιστά ζωντανή, κι όχι μόνο δέσμια ενός μακρυνού παρελθόντος. Αυτοί οι αντιήρωες μοιάζουν να γίνονται οι "οδηγοί" σε μια πορεία που απαιτεί άμεσες δράσεις και καίρια παρέμβαση και διεκδικεί την προοπτική, ειδικά σε μια στιγμή που πυκνώνουν οι απειλές πως όλα μοιάζει να έχουν τελειώσει για όσους ζούμε σε αυτό τον –σχεδόν- καταδικασμένο τόπο.
Οι καταδικασμένοι, οι εγκλωβισμένοι και οι "αόρατοι" που παλεύουν να βρουν λύσεις είναι για μένα οι αξιοσημείωτοι. Ψάχνοντας τους ήρωες των ταινιών, τόσο μυθοπλασίας όσο και ντοκιμαντέρ, που γυρίζω τα τελευταία 10 χρόνια, βρέθηκα μπροστά σε άγνωστα και ανεξερεύνητα τοπία που δεν είχα φανταστεί ότι βρίσκονται τόσο κοντά μας: γύρω μας και ανάμεσά μας. Ανεξερεύνητες περιοχές της πόλης, είτε στο κέντρο της είτε στην περιφέρειά της, και ανθρώπινοι χαρακτήρες που η ίδια η ζωή τούς κάνει ήρωες συναρπαστικών καθημερινών διηγήσεων επιβίωσης. Στην αρχή έμεινα εμβρόντητος· στη συνέχεια, μαζί με την ομάδα που ετοιμάσαμε αυτές τις ταινίες, προσεγγίσαμε αυτούς τους ανθρώπους. Άλλοι βρίσκονταν κρυμμένοι κι άστεγοι κάτω από γεφυρες, άλλοι αποκλεισμένοι σε παράνομους καταυλισμούς, άλλοι περιορισμένοι σε φυλακές, άλλοι κυκλοφορούσαν "αόρατοι" ανάμεσά μας, κι άλλοι είχαν ήδη πάρει το δρόμο της μετανάστευσης.
Η κάμερα έμοιαζε κίνδυνος και εισβολέας· κι έπρεπε να γίνει το αντίθετο: ο φακός έπρεπε να γίνει συνεργός τους και " όπλο" αποτελεσματικό ώστε αυτοί οι άνθρωποι να αποκτήσουν βήμα στο δημόσιο λόγο. Μέσα από αυτές τις ταινίες έπρεπε να μιλήσουν για τις δυσκολίες, τα αδιέξοδα και τους επινοητικούς τρόπους διαχείρισής τους. Η διαδικασία άρχισε να μοιάζει ψυχοτρόπα διαδικασία και για τους ίδιους. Πολλοί από αυτούς δεν είχαν ξαναμιλήσει για τα προβλήματα τους, δεν είχαν ξαναεκτεθεί. Και άρχισαν να προσεγγίζουν τις λύσεις οι ίδιοι, βήμα βήμα, μπροστά μας, όσο τους κινηματογραφούσαμε. Κάθε ιστορία από αυτές, όσο τη γυρίζαμε, έμοιαζε με ένα συναρπαστικό σενάριο γεμάτο ανατροπές, εμπόδια, σασπένς, ματαιώσεις και επινοήσεις. Είναι από τις φορές που νιώθεις πως το σινεμά και η ζωή γίνονται ένα και πώς το κινηματογραφικό προϊόν μπορεί να αποκτήσει διαστάσεις κοινωνικής παρέμβασης και διάδρασης. Κι εκεί συνειδητοποίησα πως αυτό που νιώθω, συχνά, ως αδιέξοδο στη σύγχρονη τέχνη, μάλλον απαιτεί μια νέα επαφή με την πραγματικότητα, με το ντοκουμέντο και τους τρόπους που γίνονται αφορμή και βάση για το καλλιτεχνικό έργο.»
*H εκπομπή θα προβάλλεται κάθε Πέμπτη στις 23:00 στην ΕΡΤ1
σχόλια