Η πολύτιμη, εύθραυστη εικόνα του Αντρέι Ρουμπλιόφ σε δημόσιο προσκύνημα

Η πολύτιμη, εύθραυστη εικόνα του Αντρέι Ρουμπλιόφ σε δημόσιο προσκύνημα Facebook Twitter
Ο Πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κύριλλος στέκεται μπροστά στην εικόνα της Αγίας Τριάδας του Αντρέι Ρουμπλιόφ στον Καθεδρικό Ναό του Σωτήρος Χριστού της Μόσχας.
0

Το πιο διάσημο έργο τέχνης της Ρωσίας, η «Φιλοξενία του Αβραάµ» του Αντρέι Ρουμπλιόφ, μια εικόνα του 15ου αιώνα που είχε επαναστατικό αντίκτυπο στην τέχνη επηρεάζοντας τη ρωσική πρωτοπορία, εγκαταστάθηκε στον καθεδρικό ναό της Μόσχας ενώ οι πιστοί συρρέουν για να την προσκυνήσουν.

Η 600 ετών εικόνα βρίσκεται στον ναό, παρά τις αντιρρήσεις των συντηρητών της Κρατικής Πινακοθήκης Τρετιακόφ που πιστεύουν ότι το εύθραυστο αντικείμενο θα υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη, και θα τοποθετηθεί τελικά στην ιστορική του θέση, στη Λαύρα της Αγία Τριάδας κοντά στη Μόσχα.

Η εικόνα βρίσκεται στον ναό με εντολή του Βλαντίμιρ Πούτιν που την προσέφερε ως αντίδωρο στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία.

Η κίνηση αυτή θεωρείται ευρέως ως χειρονομία ευχαριστίας για την υποστήριξη του Πατριάρχη Κύριλλου προς τον Ρώσο Πρόεδρο και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ως ένδειξη των πεποιθήσεων ότι η εικόνα μπορεί να φέρει τη νίκη στο πεδίο της μάχης. Με την κίνηση αυτή ο Ρώσος Πρόεδρος ανοίγει την πόρτα σε μια πλημμύρα διεκδικήσεων επιστροφής θησαυρών από τα μουσεία προς την εκκλησία, βάσει ενός νόμου του 2010 που επιτρέπει στις θρησκευτικές οργανώσεις να διεκδικήσουν όλη την περιουσία τους σε περίπτωση που είχε κατασχεθεί από το σοβιετικό κράτος.

Η πολύτιμη, εύθραυστη εικόνα του Αντρέι Ρουμπλιόφ σε δημόσιο προσκύνημα Facebook Twitter
Η εικόνα απεικονίζει την ιστορία της Γένεσης με τον Αβραάμ, πρωταγωνιστή των βιβλικών γεγονότων.

Η εικόνα απεικονίζει την ιστορία της Γένεσης με τον Αβραάμ, πρωταγωνιστή των βιβλικών γεγονότων. Στη μεσημεριανή ζέστη, τρεις ταξιδιώτες έφτασαν στον Αβραάμ και ζήτησαν καταφύγιο. Ο Αβραάμ δέχτηκε εγκάρδια τους επισκέπτες, χωρίς να υποψιάζεται ότι ήταν άγγελοι. Κατά τη διάρκεια του γεύματος, ένας από αυτούς προέβλεψε στον Αβραάμ ότι θα είχε έναν γιο από τη Σάρα με το όνομα Ισαάκ.

Η εικόνα αυτή θεωρείται ως μία από τις σπουδαιότερες οπτικές αναπαραστάσεις της τριαδικής ενότητας και φυλασσόταν σε μοναστήρι μέχρι που την πήρε το σοβιετικό κράτος. Προστατεύτηκε με εντολή του Ιβάν του Τρομερού με ένα χρυσό κάλυμμα, το οποίο παρέμεινε στη θέση του μέχρι το 1904, αφήνοντας ορατά μόνο τα πρόσωπα και τα χέρια των αγγέλων.

Έργο τέχνης ή αντικείμενο λατρείας;

Ο Αντρέι Ρουμπλιόφ υπήρξε ο επιφανέστερος Ρώσος αγιογράφος και ένας από τους μεγαλύτερους του κόσμου. Το έργο για το οποίο αναγνωρίζεται ως ένας από τους κορυφαίους Ορθόδοξους αγιογράφους είναι η εικόνα της Αγίας Τριάδος, η οποία είναι το αριστούργημα της ρωσικής εικονογραφικής τέχνης.

Η εικόνα της Αγίας Τριάδος, γνωστή ως «Φιλοξενία του Αβραάμ», διακρίνεται για τη σύνθεση, τον ρυθμό, τον φωτισμό, την αρμονία, την καθαρότητα και την απλότητα. Ο Αντρέι Ρουμπλιόφ ζωγράφισε την εικόνα προς τιμή του Αγίου Σεργίου, ο οποίος ίδρυσε το μοναστήρι της Λαύρας της Τριάδας το 1337. Το 1988 ανακηρύχθηκε άγιος από τη Ρωσική Εκκλησία ως Άγιος Ανδρέας ο Εικονογράφος και η μνήμη του τιμάται στις 4 Ιουλίου.

Η ιστορικός τέχνης Ελίζαμπεθ Λεβ λέει στο The Pillar ότι το βασικό ερώτημα είναι αν η εικόνα ήταν έργο τέχνης ή αντικείμενο λατρείας.

Αναρωτιέται αν ένα έργο πρέπει να εκπληρώνει την αρχική του λειτουργία και να βρίσκεται σε έναν ναό ή να μεταφέρεται ως έκθεμα σε ένα μουσείο. « Η Πιετά βρίσκεται πίσω από το τζάμι ασφαλείας στον Άγιο Πέτρο μετά από μια επίθεση, θα ήταν καλύτερα σε ένα μουσείο;» γράφει, τονίζοντας την πολιτική αντιπαράθεση που διεξάγεται. «Ο Πούτιν μετέφερε το έργο σε εκκλησία και υπάρχει κατακραυγή ότι πολιτικοποιεί τη θρησκεία, αλλά όταν η Αγία Σοφία μετατράπηκε από μουσείο σε τζαμί, υπήρξε πολύ μικρή κατακραυγή» σημειώνει.

Η πολύτιμη, εύθραυστη εικόνα του Αντρέι Ρουμπλιόφ σε δημόσιο προσκύνημα Facebook Twitter
Η αίθουσα Αντρέι Ρουμπλιόφ στην Πινακοθήκη Τρετιακόφ της Μόσχας.

Η εικόνα που προστατεύει από «εχθρικές δυνάμεις»

Ο Πατριάρχης Κύριλλος, μιλώντας στη Λαύρα, δήλωσε ότι η εικόνα επιστρέφεται στην εκκλησία καθώς η Ρωσία «αντιμετωπίζει τεράστιες εχθρικές δυνάμεις», έτσι ώστε «προσευχόμενοι μπροστά της, δοξάζουμε τον Κύριο και ταυτόχρονα Του ζητάμε να βοηθήσει την πατρίδα μας».

Η εικόνα βρίσκεται τώρα στο κέντρο του καθεδρικού ναού του Σωτήρος Χριστού σε μια μουσειακή προθήκη, υπό την επίβλεψη αξιωματικών της ρωσικής Rosgvardia, ή αλλιώς της εθνικής φρουράς. Οι επικριτές της μετακίνησης της εικόνας προειδοποιούν ότι η εικόνα δεν θα επιβιώσει από τη μετακίνηση.

Το μουσείο Τρετιακόφ ανέφερε ότι η εικόνα πρέπει να επιστρέψει στο τμήμα αποκατάστασης του μουσείου το αργότερο έως τις 19 Ιουνίου. Το υπουργείο Πολιτισμού της Ρωσίας ανακοίνωσε την ίδια ημέρα ότι «η εικόνα είναι εγκατεστημένη σε μια κάψουλα που παρέχει τα απαραίτητα επίπεδα υγρασίας. Οι συνθήκες που απαιτούνται για τη διατήρηση του μνημείου θα ελέγχονται αυστηρά στην εκκλησία. Το προσωπικό της Πινακοθήκης Τρετιακόφ θα παρακολουθεί την εικόνα στον καθεδρικό ναό».

Οι ζημιές που προκλήθηκαν στην εικόνα κατά τη διάρκεια μιας σύντομης επίσκεψης στη Λαύρα το 2022 παρουσιάστηκαν λεπτομερώς σε μια συνάντηση των συντηρητών που πραγματοποιήθηκε στο μουσείο στις 15 Μαΐου, την ημέρα που το Πατριαρχείο της Μόσχας ανακοίνωσε ότι ο Πούτιν επέστρεψε την εικόνα.

Ο αρχιερέας Λεονίντ Καλίνιν, εκπαιδευμένος καλλιτέχνης που προεδρεύει του συμβουλίου εμπειρογνωμόνων για την εκκλησιαστική τέχνη, την αρχιτεκτονική και την αποκατάσταση της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, μίλησε στη συνάντηση για την ανάγκη ύπαρξης μιας κάψουλας υψηλής τεχνολογίας για τη διατήρηση της εικόνας. «εάν μια πολιτική απόφαση επιβάλει τη μετακίνησή της».

Μετά τις δηλώσεις του, ο Καλίνιν, που ήταν πιστός στον Πούτιν και τον Κύριλλο, απομακρύνθηκε αιφνιδίως από τη θέση του και του απαγορεύτηκε να υπηρετεί ως ιερέας με διάταγμα του πατριάρχη στις 26 Μαΐου.

Με πληροφορίες από The Artnewspaper, BBC, The Pillar

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο Πούτιν επιστρέφει στην ορθόδοξη εκκλησία ιερά κειμήλια αγνοώντας τις ανησυχίες των συντηρητών 

Πολιτισμός / Ο Πούτιν επιστρέφει στην ορθόδοξη εκκλησία ιερά κειμήλια αγνοώντας τις ανησυχίες των συντηρητών

Μετά την επιστροφή της ασημένιας σαρκοφάγου του Νιέφσκι, το αίτημα για επιστροφή ενός σπουδαίου έργου του Αντρέι Ρουμπλιόφ προκάλεσε ανησυχίες στους συντηρητές.
LIFO NEWSROOM
Ένα εξέχον έργο του αγιογράφου και αγίου Αντρέι Ρουμπλιόφ, τώρα στην Αθήνα

Εικαστικά / Ένα εξέχον έργο του αγιογράφου και αγίου Αντρέι Ρουμπλιόφ, τώρα στην Αθήνα

Ένας ρωσικός εθνικός θησαυρός φιλοξενείται μέχρι τον Σεπτέμβριο στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων του αφιερωματικού έτους «Ρωσία - Ελλάδα 2016»
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Φεστιβάλ Βενετίας 2025: Από τον Φρανκεστάιν στον Πούτιν – Έτος «τεράτων» στη μεγάλη οθόνη

Πολιτισμός / Φεστιβάλ Βενετίας 2025: Από τον Φρανκεστάιν στον Πούτιν – Έτος «τεράτων» στη μεγάλη οθόνη

Ο Γκιγιέρμο ντελ Τόρο παρουσιάζει το πολυαναμενόμενο «Φρανκενστάιν» στο Φεστιβάλ Βενετίας - Δικτάτορες, πόλεμος, πυρηνικές απειλές και φανταστικά τέρατα κυριαρχούν στο φετινό πρόγραμμα
LIFO NEWSROOM
Βραβείο Πολάρι: Ακυρώθηκε η απονομή που τιμά τη ΛΟΑΤΚΙ+ λογοτεχνία μετά τις αντιδράσεις - Ο λόγος

Πολιτισμός / Βραβείο Πολάρι: Ακυρώθηκε η απονομή που τιμά τη ΛΟΑΤΚΙ+ λογοτεχνία στη Βρετανία μετά τις αντιδράσεις - Ο λόγος

Στα φετινά βραβεία είχε συμπεριληφθεί συγγραφέας που έχει αυτοχαρακτηριστεί ως «τερφ» και στηρίζει την Τζ. Κ. Ρόουλινγκ - Τι απαντούν οι διοργανωτές
LIFO NEWSROOM
Η «οικία Κοκοβίκου» μετατρέπεται σε χώρο προβολής ταινιών του ελληνικού κινηματογράφου

Πολιτισμός / Η «οικία Κοκοβίκου» μετατρέπεται σε χώρο προβολής ταινιών του ελληνικού κινηματογράφου

Πρόκειται για το σπίτι του Αντωνάκη και της Ελενίτσας στην ταινία «Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα» - Tο κτήριο, σε ερειπιώδη κατάσταση σήμερα, έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με τον περιβάλλοντα χώρο του, διότι αποτελεί εξαιρετικό δείγμα Αθηναϊκού σπιτιού
LIFO NEWSROOM
Κοστούμια και αναμνηστικά του «Downton Abbey» βγαίνουν σε δημοπρασία για καλό σκοπό

Πολιτισμός / Κοστούμια και αναμνηστικά του «Downton Abbey» βγαίνουν σε δημοπρασία για καλό σκοπό

Από μια τραπεζαρία σε στυλ 18ου αιώνα και την εντυπωσιακή τουαλέτα της Μάγκι Σμιθ μέχρι το ασημένιο ρολόι του μπάτλερ, τα αναμνηστικά αντικείμενα θα προσφερθούν σε ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα που υποστηρίζει παιδιά με απειλητικές για τη ζωή τους παθήσεις και τις οικογένειές τους
LIFO NEWSROOM
Τρόμος, Ιμπρεσιονισμός και 5 αριστουργήματα του παρελθόντος από αύριο στους κινηματογράφους

Πολιτισμός / Έχει συμβεί ξανά τον Αύγουστο; Μάλλον όχι. 13 ταινίες από αύριο στα σινεμά της πόλης

Οι νέες ταινίες του Ζακ Κρέγκερ και των Ελληνοαυστραλών αδερφών Φιλίππου, η ωραιότατη έκπληξη που μας επιφύλασσε ο Σεντρίκ Κλαπίς και πέντε μεγάλες δόξες σε επανέκδοση κάνουν τον προγραμματισμό των θεατών σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ