Γιατί μας αφορά η τέχνη των Σαάμι;

Μια εγκατάσταση με οικολογικές ανησυχίες στο Turbine Hall της Tate Modern Facebook Twitter
Η Máret Ánne Sara με το έργο της στην έκθεση «Environmental Injustice - Indigenous Peoples' Alternatives» (2021-2022) στο Μουσείο Εθνογραφίας της Γενεύης στην Ελβετία 2021. Φωτ.: Johnathan Watts, MEG
0

Η καλλιτέχνιδα Máret Ánne Sara (γεν. 1983), γνωστή για την ανάδειξη οικολογικών ανησυχιών μέσω του έργου της, θα παρουσιάσει μία νέα εγκατάσταση στο Turbine Hall της Tate Modern το προσεχές φθινόπωρο. Η καταγωγή της είναι από τους αυτόχθονες Σαάμι που ζουν στο άκρο της Σκανδιναβικής χερσονήσου. 

Η εγκατάσταση που θα δημιουργήσει η Máret Ánne Sara θα διερευνά πολιτικά και περιβαλλοντικά ζητήματα που επηρεάζουν τις κοινότητες των Σαάμι και των αυτοχθόνων της βόρειας Νορβηγίας. Οι Σαάμι είναι ιστορικά γνωστοί στα ελληνικά ως Λάπωνες, ο όρος όμως σήμερα, θεωρείται προσβλητικός. Η ίδια ανήκει σε μια οικογένεια που ασχολείται με την εκτροφή ταράνδων στο Guovdageaidnu, την περιοχή όπου ζουν περίπου 50.000 Σαάμι και χωρίζεται μεταξύ των εθνικών κρατών της Νορβηγίας, της Σουηδίας, της Φινλανδίας και της Ρωσίας.

«Μέσω της διεπιστημονικής πρακτικής της, υπογραμμίζει τις επιπτώσεις της σκανδιναβικής αποικιοκρατίας στον τρόπο ζωής των Σαάμι, διερευνώντας τη σημασία της διαφύλαξης των αξιών των προγόνων τους για την προστασία του περιβάλλοντος για τις μελλοντικές γενιές», αναφέρει η Tate για την καλλιτέχνιδα. Η Máret Ánne Sara δημιουργεί γλυπτά και εγκαταστάσεις χρησιμοποιώντας υλικά και μεθόδους που προέρχονται από την παράδοση της εκτροφής ταράνδων.

Όπως δήλωσε η ίδια στον Guardian: «Υπάρχει ένας διαφορετικός τρόπος σκέψης και ζωής μεταξύ των αυτοχθόνων και του δυτικού πολιτισμού. Για εμάς, ο τάρανδος είναι στην πραγματικότητα ένας πολύ στενός συγγενής. Οι άνθρωποι, η φύση και τα ζώα είναι αλληλοεξαρτώμενα και ίσα» λέει. Το 2017, παρουσίασε μια «κουρτίνα» από 400 κρανία ταράνδων με σφαίρες έξω από το νορβηγικό κοινοβούλιο (το έργο Pile o´Sápmi Supreme) σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την κυβερνητική πολιτική υποχρεωτικής μείωσης του πληθυσμού των ταράνδων.

Μια εγκατάσταση με οικολογικές ανησυχίες στο Turbine Hall της Tate Modern Facebook Twitter
Máret Ánne Sara, Pile O’Sápmi-Supreme, 2017. Installation view: NeueNeue Galerie (Neue Hauptpost), Kassel, Documenta 14.

Το 2022, ήταν μία από τις τρεις αυτόχθονες καλλιτέχνες που εκπροσώπησαν τη Φινλανδία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία σε μια άνευ προηγουμένου κατάληψη του περιπτέρου των Σαάμι στην Μπιενάλε της Βενετίας. 

Η διευθύντρια της Tate Modern, Karin Hindsbo, δήλωσε πέρυσι ότι «θα δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις καλλιτεχνικές πρακτικές των αυτοχθόνων». Η επιλογή της Máret Ánne Sara για την Turbine Hall συνδυάζεται με τις υπάρχουσες τάσεις, καθώς όλο και περισσότερα μουσεία και Μπιενάλε σε όλο τον κόσμο επικεντρώνονται στην τέχνη και την κληρονομιά των αυτόχθονων πληθυσμών.

Η Hindsbo προσθέτει ότι «Αντιμετωπίζοντας μείζονα κοινωνικά, περιβαλλοντικά και πολιτικά ζητήματα της κοινότητάς της, η Sara ελπίζει όχι μόνο να αυξήσει το ενδιαφέρον και την ευαισθητοποίηση, αλλά και να πραγματοποιήσει πραγματική αλλαγή». Η Hindsbo ήταν προηγουμένως διευθύντρια του Εθνικού Μουσείου του Όσλο, στο οποίο ανήκει το έργο Pile o´Sápmi Supreme.

Πέρυσι, η Tate ξεκίνησε ένα ταμείο που στοχεύει στην αύξηση της εκπροσώπησης των έργων τέχνης αυτοχθόνων στη συλλογή της. Το ταμείο υποστηρίζεται από το ίδρυμα AKO, ένα φιλανθρωπικό καταπίστευμα που ιδρύθηκε το 2013 από τον Νορβηγό επιχειρηματία Nicolai Tangen.

Η Tate και η Hyundai Motor ανακοίνωσαν επίσης δεκαετή επέκταση της συνεργασίας τους ως χορηγοί, η οποία καλύπτει τόσο την ανάθεση Hyundai στην Turbine Hall όσο και το «Hyundai Tate Ερευνητικό Κέντρο: Υπερεθνικό» έως το 2036.

Το κέντρο μοιράζεται ιστορικές γνώσεις τέχνης σε παγκόσμια κλίμακα. «Η λέξη «υπερεθνικός» (transnational) μας ενθαρρύνει να αμφισβητήσουμε και να αναθεωρήσουμε κυρίαρχες αφηγήσεις στην ιστορία της τέχνης. Αναδεικνύει τις ανταλλαγές μεταξύ καλλιτεχνών και την ελεύθερη διάδοση των ιδεών», όπως αναφέρεται σε δήλωση του κέντρου.

Η εγκατάσταση της Máret Ánne Sara στο Turbine Hall της Tate Modern στο Λονδίνο θα διαρκέσει από τις 14 Οκτωβρίου 2025 έως τις 6 Απριλίου 2026

Με πληροφορίες από artnewspaper

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πορτρέτο της Μαρίας Αντουανέτας πιστεύεται πως απεικονίζει την αδερφή της

Πολιτισμός / Πορτρέτο της Μαρίας Αντουανέτας πιστεύεται πως απεικονίζει την αδελφή της

«Αν και αυτά τα εντυπωσιακά πορτρέτα έχουν εκτεθεί πολλές φορές τα τελευταία 250 χρόνια, θα είναι πραγματικά ξεχωριστό να βλέπουμε επιτέλους τη Μαρία Αντουανέτα όπως ήταν πραγματικά, και όχι να τη συγχέουμε με την αδελφή της», δήλωσε ο διευθυντής του Μουσείου Τέχνης και Ιστορίας στη Γενεύη
LIFO NEWSROOM
Μουσείο Βίλα Γκέτι: Παρουσίαση για την παραγωγή αρώματος στην Πύλο στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού

Πολιτισμός / Μια αρχαιολόγος έχει βρει πώς μύριζαν τα αρώματα στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού. Θα μιλήσει για αυτό σε μια διάλεξη

Η εκδήλωση αυτή θα πραγματοποιηθεί στο Μουσείο - Βίλα Γκέτυ και αποτελεί μέρος της περιοδικής έκθεσης «The Kingdom of Pylos», την πρώτη μεγάλη έκθεση στη Βόρεια Αμερική αφιερωμένη στον Μυκηναϊκό πολιτισμό.
LIFO NEWSROOM
Ο Γούντι Άλεν θυμάται τη Νταϊάν Κίτον

Πολιτισμός / Ο Γούντι Άλεν αποχαιρετά τη Νταϊάν Κίτον

«Με την πάροδο του χρόνου έκανα ταινίες για ένα μόνο κοινό, τη Νταϊάν Κίτον. Δεν διάβασα ποτέ καμία κριτική για τη δουλειά μου και με ενδιέφερε μόνο η γνώμη της Κίτον», γράφει ο Άλεν σε κείμενό του, αφιερωμένο στην Αμερικανίδα ηθοποιό
LIFO NEWSROOM
Άννα Κυριακού: Από τη Finos Films και το Εθνικό Θέατρο έως τη «θεία Μπεμπέκα» στις «Τρεις Χάριτες»

Πολιτισμός / Άννα Κυριακού: Από τη Finos Films και το Εθνικό Θέατρο έως τη «θεία Μπεμπέκα» στις «Τρεις Χάριτες»

Στο Εθνικό Θέατρο, όπου υπήρξε μέλος για πάνω από 20 χρόνια, πρωταγωνίστησε σε 34 έργα, από την Ηλέκτρα και τον Πειρασμό του Ξενόπουλου, έως τον Οθέλλο και τη Λυσιστράτη
LIFO NEWSROOM
Μία Φάροου: Απέτισε φόρο τιμής στη Νταϊάν Κίτον παρά τη στήριξή της στον Γούντι Άλεν

Πολιτισμός / Μία Φάροου: «Ήταν ένα σπάνιο άτομο» - Απέτισε φόρο τιμής στη Νταϊάν Κίτον παρά τη στήριξή της στον Γούντι Άλεν

Το μήνυμα της έρχεται μετά την απόφαση της Νταϊάν Κίτον να υπερασπιστεί δημόσια τον Γούντι Άλεν, εν μέσω κατηγοριών για σεξουαλική κακοποίηση της κόρης τους
LIFO NEWSROOM
Κολοσσαίο: Τούνελ 2.000 ετών που χρησιμοποιούσαν αποκλειστικά οι αυτοκράτορες, ανοίγει για το κοινό

Πολιτισμός / Κολοσσαίο: Τούνελ 2.000 ετών που χρησιμοποιούσαν αποκλειστικά οι αυτοκράτορες, ανοίγει για το κοινό

Γνωστό ως «Διάδρομος του Κόμμοδου», το τούνελ μήκους 55 μέτρων κατασκευάστηκε κάτω από το αμφιθέατρο, ώστε οι αυτοκράτορες και οι εκλεκτοί τους καλεσμένοι να φτάνουν στις αυτοκρατορικές θέσεις χωρίς να αναμειγνύονται με το πλήθος
LIFO NEWSROOM
Από τη Γερμανία στην Αρχαία Ολυμπία: Επαναπατρίστηκε μέρος κιονόκρανου που είχε απομακρυνθεί παράνομα

Πολιτισμός / Από τη Γερμανία στην Αρχαία Ολυμπία: Επαναπατρίστηκε κιονόκρανο που είχε απομακρυνθεί παράνομα

Όπως αναφέρει το Υπουργείο Πολιτισμού, ο επαναπατρισμός του κιονόκρανου κατέστη δυνατός χάρη στην ευαισθησία και το θάρρος μιας Γερμανίδας, η οποία το κατείχε από τη δεκαετία του 1960, μετά από περισυλλογή του από την περιοχή του Λεωνιδαίου
LIFO NEWSROOM
Οι No Doubt επανενώνονται για μια σειρά εμφανίσεων στο Sphere του Λας Βέγκας

Πολιτισμός / Οι No Doubt επανενώνονται για μια σειρά εμφανίσεων στο Sphere του Λας Βέγκας

«Το να το κάνω αυτό με τους No Doubt μοιάζει σαν να επιστρέφω στο παρελθόν για να ξαναζήσω την ιστορία μας, ενώ ταυτόχρονα δημιουργούμε κάτι εντελώς καινούργιο με τρόπους που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε.», δήλωσε η Gwen Stefani
LIFO NEWSROOM