Το Ισραήλ ανακοίνωσε την Παρασκευή 26 Δεκεμβρίου, ότι αναγνωρίζει επισήμως ως ανεξάρτητο κράτος τη Σομαλιλάνδη, την αποσχισθείσα επαρχία τη Σομαλίας που μέχρι τώρα δεν αναγνωριζόταν από καμία άλλη χώρα του κόσμου.
Με τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις που μπορεί να προκαλέσει μια τέτοια προσέγγιση στην Ερυθρά Θάλασσα, η ισραηλινή ανακοίνωση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις εκ μέρους της Σομαλίας, του Τζιμπουτί, της Αιγύπτου, αλλά και της Τουρκίας που κατήγγειλε «ξένη ανάμιξη».
Το έδαφος της Σομαλιλάνδης, μιας περιοχής που έχει περίπου το μέγεθος της Ουρουγουάης (175.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα) και βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο της Σομαλίας, θεωρείται πλέον από το Ισραήλ ως «ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος», σύμφωνα με την ανακοίνωση του γραφείου του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, υπογράφοντας «κοινή και αμοιβαία διακήρυξη».
Στην επικοινωνία που είχε μέσω βιντεοκλήσης με τον πρόεδρο της Σομαλιλάνδης, Αμπντιραχμάν Μοχάμεντ Αμπντουλάχι, ο Νετανιάχου χαιρέτισε τη «φιλία» και την «ωραία ευκαιρία διεύρυνσης» της συνεργασίας του, κυρίως στον οικονομικό και αγροτικό τομέα. Ο Αμπντουλάχι, ο επονομαζόμενος και «Ίρο», χαιρέτισε «μια ιστορική στιγμή».
«Αυτό το βήμα σηματοδοτεί την αρχή μιας στρατηγικής συνεργασίας που προωθεί τα αμοιβαία συμφέροντα, ενισχύει την ειρήνη και την περιφερειακή ασφάλεια», έγραψε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ.
Η περιοχή αντιμετωπίζει σοβαρές οικονομικές δυσκολίες (πληθωρισμός, ανεργία, φτώχεια) και συγκρούσεις στο ανατολικό τμήμα της, όπου η κυβέρνηση έχασε τον έλεγχο της επαρχίας Σόολ.
«Όχι» Τραμπ στην αναγνώριση της Σομαλιλάνδης
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, Γκίντεον Σάαρ, είπε ότι θα αναπτύξουν «πλήρεις διπλωματικές σχέσεις, με τον διορισμό πρεσβευτών και το άνοιγμα πρεσβειών». Ο πρόεδρος της Σομαλιλάνδης προσκλήθηκε στο Ισραήλ.
Η αναγνώριση προκάλεσε οργή στη Σομαλία, όπου η κυβέρνηση συγκάλεσε συμβούλιο αντιμετώπισης κρίσεων, σύμφωνα με δύο πηγές του πρωθυπουργικού γραφείου. «Η Σομαλία επικοινώνησε ήδη με τους κυριότερους διεθνείς εταίρους της» είπε η μία από αυτές τις πηγές.
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών της Σομαλίας μίλησε με τους ομολόγους του της Αιγύπτου, του Τζιμπουτί και της Τουρκίας. Οι τέσσερις υπουργοί εξέφρασαν «την πλήρη απόρριψη» και καταδίκασαν την απόφαση ενώ υπογράμμισαν ότι «στηρίζουν πλήρως την ενότητα, την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Σομαλίας» αναφέρεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε το υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου.
Η Άγκυρα από την πλευρά της κατήγγειλε την «επεκτατική πολιτική» του Ισραήλ και την «ανάμιξή» του στις «εσωτερικές υποθέσεις της Σομαλίας». Η τουρκική κυβέρνηση έκανε λόγο για «ένα νέο παράδειγμα των παράνομων ενεργειών της κυβέρνησης Νετανιάχου που έχει ως στόχο να προκαλέσει περιφερειακή και διεθνή αστάθεια».
Την ώρα που ο Νετανιάχου πρόκειται να συναντηθεί την επόμενη εβδομάδα στις ΗΠΑ με τον σημαντικότερο σύμμαχό του, τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, το Ινστιτούτο υπενθυμίζει επίσης ότι για τη Σομαλιλάνδη «η πιο επιθυμητή ανταμοιβή θα ήταν μια αμερικανική αναγνώριση» που θα μπορούσε να ωθήσει πολλές άλλες χώρες να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ουάσινγκτον.
Ωστόσο, ξεκάθαρες αποστάσεις από τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, πήρε ο Ντόναλντ Τραμπ, καθώς είπε ότι δεν σκοπεύει να τον ακολουθήσει. «Όχι» ήταν η κατηγορηματική απάντηση του Τραμπ σε ερώτηση δημοσιογράφου της New York Post, προτού συμπληρώσει: «Γνωρίζει πραγματικά κανείς τι είναι η Σομαλιλάνδη;».
Τι σημαίνει η αναγνώριση της Σομαλιλάνδης από το Ισραήλ και γιατί το έκανε τώρα
Για το Ισραήλ, η προσέγγιση αυτή έχει γεωστρατηγική σημασία, εκτίμησε σε μια πρόσφατη έκθεσή του το Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας (INSS) που εδρεύει στο Τελ Αβίβ. Καθώς έχει εμπλακεί σε πολλά μέτωπα από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα «το Ισραήλ χρειάζεται συμμάχους στην Ερυθρά Θάλασσα για πολλούς στρατηγικούς λόγους, κυρίως για μια πιθανή εκστρατεία εναντίον των Χούθι» της Υεμένης.
Η Σομαλιλάνδη είναι «ο ιδανικός υποψήφιος για μια τέτοια συνεργασία» αφού το έδαφός της θα πρόσφερε «δυνητική πρόσβαση στο πεδίο των επιχειρήσεων».
Στο μεταξύ, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα συνεδριάσει εκτάκτως αύριο, Δευτέρα, σχετικά με την αναγνώριση της Σομαλιλάνδης από το Ισραήλ, η οποία έχει προκαλέσει την οργή της Σομαλίας και έντονες αντιδράσεις από πολλές χώρες της περιοχής.
Το Σάββατο (27/12), 21 αραβικές και μουσουλμανικές χώρες εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση προειδοποιώντας πως η απόφαση του Ισραήλ θα έχει «σοβαρές επιπτώσεις στην ειρήνη και την ασφάλεια στο Κέρας της Αφρικής» και στην ευρύτερη περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας.
Στην κοινή δήλωση που δόθηκε στη δημοσιότητα από την κυβέρνηση του Κατάρ, καταδικάζεται απερίφραστα η πρωτοβουλία του Ισραήλ και υπογραμμίζεται πως «συνιστά σοβαρή παραβίαση των αρχών του διεθνούς δικαίου». Καταδικάζονται επίσης «οι προσπάθειες βίαιης εκδίωξης Παλαιστινίων από τα εδάφη τους», εν μέσω αναφορών ότι η αναγνώριση της Σομαλιλάνδης συνδέεται με σχέδια μετεγκατάστασης Παλαιστινίων από τη Λωρίδα της Γάζας.
Η απόφαση του Ισραήλ να αναγνωρίσει ως ανεξάρτητο κράτος αυτήν την αποσχισθείσα επαρχία της Σομαλίας, που μέχρι τώρα δεν αναγνωριζόταν από καμία χώρα στον κόσμο, ελήφθη λίγες ημέρες προτού η Σομαλία αναλάβει την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Η Σομαλιλάνδη ανακήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία της το 1991, την ώρα που η Σομαλία βυθιζόταν στο χάος μετά την ανατροπή του στρατιωτικού καθεστώτος του αυταρχικού δικτάτορα Σιάντ Μπάρε.
Έκτοτε λειτουργεί αυτόνομα, έχοντας δικό της νόμισμα, στρατό και αστυνομία και σχετική σταθερότητα σε σύγκριση με την υπόλοιπη Σομαλία που μαστίζεται από χρόνιες πολιτικές αντιπαραθέσεις ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει και τις επιθέσεις των ισλαμιστών ανταρτών Σεμπάμπ.
Μέχρι τώρα όμως δεν την αναγνώριζε ως κράτος καμία χώρα, με αποτέλεσμα να έχει απομονωθεί πολιτικά και οικονομικά μολονότι βρίσκεται σε στρατηγικό σημείο, στην είσοδο των στενών Μπαμπ ελ Μάντεμπ, σε μια από τις σημαντικότερες εμπορικές θαλάσσιες οδούς παγκοσμίως, που συνδέει τον Ινδικό Ωκεανό με τη Διώρυγα του Σουέζ.
