Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα στείλει αυτή την εβδομάδα τον ειδικό απεσταλμένο του στη Μόσχα, πριν από τη λήξη της διορίας που έχει θέσει για την επίτευξη προόδου στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, η οποία εκπνέει την Παρασκευή.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε ότι ο Στιβ Γουίτκοφ θα επισκεφθεί τη ρωσική πρωτεύουσα την Τετάρτη ή την Πέμπτη. Ερωτηθείς την Κυριακή τι μήνυμα μεταφέρει στη Μόσχα ο απεσταλμένος του και τι μπορεί να κάνει ο Βλαντίμιρ Πούτιν για να αποφύγει νέες κυρώσεις, ο Τραμπ απάντησε: «Να πετύχει μια συμφωνία για να σταματήσει ο κόσμος να σκοτώνεται».
Στην ουκρανική πρωτεύουσα, οι προσδοκίες για μια ουσιαστική πρόοδο είναι χαμηλές, ωστόσο υπάρχει ελπίδα ότι η αλλαγή στη ρητορική του Τραμπ και η πιο σκληρή στάση του απέναντι στη Μόσχα ίσως οδηγήσουν σε πραγματική μεταστροφή της αμερικανικής πολιτικής.
Ο Τραμπ ανέλαβε την προεδρία πεπεισμένος ότι μπορούσε να συνάψει μια συμφωνία με τον Πούτιν. Όμως τις τελευταίες εβδομάδες εμφανίζεται ολοένα και πιο απογοητευμένος από τις ρωσικές επιθέσεις. Την Πέμπτη χαρακτήρισε τις συνεχείς επιθέσεις σε ουκρατικές πόλεις «αηδιαστικές», ενώ την Κυριακή αποκάλυψε ότι δύο πυρηνικά υποβρύχια των ΗΠΑ βρίσκονται πλέον «στην περιοχή», χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Το μέτρο αυτό ήρθε ως απάντηση σε απειλές του πρώην προέδρου της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ.
Ο Τραμπ είχε αρχικά ανακοινώσει από τον Ιούλιο διορία 50 ημερών για τον τερματισμό του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Όμως την περασμένη εβδομάδα, υποστήριξε πως η Μόσχα δεν επιδεικνύει καμία διάθεση για ειρήνη και μείωσε την προθεσμία σε «10 ή 12 ημέρες» – διευκρινίζοντας τελικά ότι η καταληκτική ημερομηνία είναι η Παρασκευή, 8 Αυγούστου.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει προειδοποιήσει ότι εάν δεν υπάρξει πρόοδος, θα επιβληθούν «δευτερογενείς δασμοί» σε χώρες που συνεχίζουν το εμπόριο με τη Ρωσία, όπως η Κίνα και η Ινδία.
Η αντίδραση της Ουκρανίας
Ο Μιχαΐλο Ποντολιάκ, σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι εφόσον η Ρωσία δεν αλλάξει στάση μέχρι την Παρασκευή, το Κίεβο θα περιμένει την έναρξη δευτερογενών κυρώσεων στο ρωσικό πετρέλαιο. «Στη συνέχεια [ο Τραμπ] θα δει αν αυτό βοηθά να τελειώσει ο πόλεμος και αν όχι, θα προχωρήσει στο επόμενο βήμα», είπε ο Ποντολιάκ σε συνέντευξη από το Κίεβο.
Αυτό το «επόμενο βήμα», σύμφωνα με τον ίδιο, θα μπορούσε να περιλαμβάνει επιπλέον κυρώσεις αλλά και ενίσχυση του ουκρανικού στρατού με νέα όπλα. «Ο Τραμπ έχει ήδη πει ότι είναι έτοιμος να πουλήσει στην Ευρώπη όσον οπλισμό χρειάζεται [για να φτάσει στην Ουκρανία]. Παλαιότερα δεν έλεγε τέτοια πράγματα… Είναι μια διαφορετική αντίληψη του κόσμου», σημείωσε.
Τα βλέμματα στρέφονται πλέον στον Στιβ Γουίτκοφ. Στο παρελθόν έχει συναντηθεί κατ’ ιδίαν για ώρες με τον Πούτιν, ενώ δεν έκρυψε τη θετική του προδιάθεση απέναντι στον Ρώσο πρόεδρο. Σε μία συνάντηση, ο Πούτιν τού είχε χαρίσει έναν πίνακα ζωγραφικής με τον Τραμπ, ενώ σε άλλη επίσκεψη ο Γουίτκοφ χρησιμοποίησε διερμηνέα που παρείχε το Κρεμλίνο.
Αυτό έχει γεννήσει ερωτήματα τόσο στο Κίεβο όσο και σε συμμάχους των ΗΠΑ για το αν μπορεί να μεταφέρει αυστηρά μηνύματα προς τη Μόσχα. Ωστόσο, η επικείμενη επίσκεψή του θα είναι η πρώτη αφότου ο Τραμπ υιοθέτησε σκληρότερη ρητορική για την Ουκρανία.
Από τη μεριά του Κρεμλίνου, ο εκπρόσωπος Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε τη Δευτέρα πως η Ρωσία είναι «πάντα ευχαριστημένη να βλέπει τον κ. Γουίτκοφ στη Μόσχα» και ότι είναι πιθανή συνάντηση με τον Πούτιν.
Ο Πούτιν δήλωσε την Παρασκευή ότι επιθυμεί «μια διαρκή και σταθερή ειρήνη, βασισμένη σε γερά θεμέλια, που θα ικανοποιεί τόσο τη Ρωσία όσο και την Ουκρανία και θα εγγυάται την ασφάλεια και των δύο χωρών».
Παρά τις κατά καιρούς τέτοιες δηλώσεις, η Μόσχα συνεχίζει να απαιτεί τουλάχιστον την αναγνώριση της κατοχής τεσσάρων ουκρανικών περιοχών και την εγγύηση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ, στόχοι που το Κίεβο και οι σύμμαχοί του θεωρούν απαράδεκτους.
Οι τελευταίοι γύροι άμεσων διαπραγματεύσεων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας πραγματοποιήθηκαν στην Τουρκία, με τον τρίτο γύρο να λαμβάνει χώρα στην Κωνσταντινούπολη τον Ιούλιο. Ωστόσο, οι συνομιλίες κατέρρευσαν σε λιγότερο από μία ώρα, με μόνη απτή συμφωνία μια σειρά ανταλλαγών αιχμαλώτων. Ο Ζελένσκι ανέφερε την Κυριακή ότι με βάση τη συμφωνία αυτή 1.200 Ουκρανοί στρατιώτες επιστρέφουν στις οικογένειές τους.
Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι είναι πρόθυμος να συναντήσει τον Πούτιν, με διαμεσολαβητή είτε τον Τραμπ είτε τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά ο Ρώσος πρόεδρος αρνείται κάθε συνάντηση πριν καθοριστεί το περίγραμμα μιας πιθανής εκεχειρίας. Το γεγονός ότι η Μόσχα έστειλε στις συνομιλίες τον πρώην υπουργό Πολιτισμού και συγγραφέα Βλαντίμιρ Μεντίνσκι θεωρείται ένδειξη πως δεν αντιμετωπίζει σοβαρά τη διαδικασία.
«Όσες χώρες πίστεψαν ότι η Ρωσία ήταν έτοιμη για διάλογο, βλέπουν τώρα πως αυτό δεν ισχύει», είπε ο Ποντολιάκ.
Η Ρωσία συνεχίζει τις νυχτερινές επιθέσεις με drone και πυραύλους, με την περασμένη εβδομάδα να είναι από τις πιο αιματηρές, καθώς σε επιδρομές στο Κίεβο σκοτώθηκαν 31 άμαχοι, μεταξύ των οποίων 5 παιδιά.
Και οι δύο πλευρές συνεχίζουν να στοχοποιούν κρίσιμες υποδομές. Τη Δευτέρα, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι οι ρωσικές αεράμυνες κατέρριψαν 61 ουκρανικά drones κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Με πληροφορίες από Guardian
