«Άδειο Άλογο»: Το ευρηματικό sci-fi αντι-μυθιστόρημα του Παύλου Μεθενίτη

Παύλος Μεθενίτης Facebook Twitter
Στο νέο του βιβλίο, ο Παύλος Μεθενίτης φτάνει την έννοια της αποξένωσης από το περιβάλλον και τον εαυτό στα άκρα.
0

ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΟΥ κιόλας βιβλίο, ο Παύλος Μεθενίτης φλερτάρει με τους ήρωες που βαδίζουν στα σκοτεινά: αποσυνάγωγους, λούζερ, χαμένους κάπου μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, αντάρτες που έφτασαν να αλληλοεξοντωθούν γιατί στην πείνα τους πάνω κατανάλωσαν παραισθησιογόνα μανιτάρια –η πραγματική ιστορία που κρύβεται πίσω από το «Αμανίτα Μουσκάρια»–, πρωταγωνιστές που οικειοποιούνται ξένες ταυτότητας στον «Άλλο».

Στο νέο του βιβλίο, που εγκαινιάζει τη «μεταγραφή» του από τις εκδόσεις Καστανιώτη στον Εύμαρο, με τον τίτλο Άδειο Άλογο ο συγγραφέας φτάνει την έννοια της αποξένωσης από το περιβάλλον και τον εαυτό στα άκρα: ο απολυμένος ήρωάς του, ένας καθημαγμένος λούζερ που βλέπει την αγαπημένη του γυναίκα να τον εγκαταλείπει για το αφεντικό του και άλλοτε καλύτερό του φίλο, τα χάνει και οπλισμένος με ένα Μόσμπεργκ ορκίζεται να εκδικηθεί – ή μήπως το έχει κάνει ήδη;

Η εναρκτήρια σκηνή ενός δυνάμει σπλάτερ με τον αιματοβαμμένο αντικατοπτρισμό του συγγραφέα να μοιάζει με αυτόν ενός άδειου αλόγου δίνει το στίγμα αυτού που θα ακολουθήσει: μια ονειροπαγίδα ή ένας εφιάλτης που υψώνεται πάνω από το παραλήρημα του ήρωα, ο οποίος, σημειωτέον, έτσι κι αλλιώς δεν κοιμάται ποτέ. 

Πρόκειται για ένα άκρως ευρηματικό, κομμένο στα ελληνικά μας μέτρα science fiction, που σκοπό έχει να αποτινάξει κάθε ικμάδα λογικής και ισορροπίας από τον ταραγμένο νου και κλείνοντας το μάτι στον αναγνώστη να καταθέσει το δικό του εκρηκτικό μανιφέστο κόντρα σε μια κοινωνία που δεν κατάφερε ποτέ να χωρέσει τους χαμένους.

Καινοφανής, λοιπόν, ο τρόπος που ένα αντι-μυθιστόρημα φτιαγμένο από φραγκμέντα, εικόνες καταστροφής, θεωρίες συνωμοσίας, όλα σχεδόν αποκυήματα ενός κατεστραμμένου μυαλού σε εποχές πλήρους ισοπέδωσης συμβιώνει απόλυτα και παράλληλα με την πραγματικότητα του αντι-ήρωα.

Πρόκειται για ένα άκρως ευρηματικό, κομμένο στα ελληνικά μας μέτρα science fiction, που σκοπό έχει να αποτινάξει κάθε ικμάδα λογικής και ισορροπίας από τον ταραγμένο νου και κλείνοντας το μάτι στον αναγνώστη να καταθέσει το δικό του εκρηκτικό μανιφέστο κόντρα σε μια κοινωνία που δεν κατάφερε ποτέ να χωρέσει τους χαμένους.

αδειο αλογο
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Παύλος Μεθενίτης, Άδειο Άλογο, Εκδόσεις Εύμαρος, Σελ.: 192

Προ πολλού κατεστραμμένος, ο Ηλίας Πανταζής αναγκάστηκε να μοιραστεί από νεαρός ακόμα τις επιθυμίες και την αγαπημένη του XT 500 με τον κολλητό του τον Νίκο, τον οποίο πάντοτε θαύμαζε, να βλέπει τον πατέρα του να αγωνίζεται στο εργοστάσιο του Παπαστράτου για τα προς το ζην, ηττημένος από τους πολιτικούς αγώνες, να παρατηρεί τα όνειρά του καθώς συντρίβονται στο θρίλερ της καθημερινότητας.

Και εδώ είναι η σπουδαιότητα του Άδειου Αλόγου: ότι δεν χρειάζεται καμία ανεκδοτολογική, υπερβολική ιστορία φερμένη από την άκρη της Αμερικής, σαν αυτές που παρατίθενται σαν αντεστραμμένη πολιτική σάτιρα στο βιβλίο, όταν μιλάει η πιο σκληρή πραγματικότητα, με τα σενάριά της να ανταγωνίζονται την πιο ικανή επιστημονική φαντασία. Ο ήρωας, άλλωστε, που έχει βγει από τα όρια της λογικής και του εαυτού του, το ομολογεί παραπέμποντας απευθείας στον Στίβεν Κινγκ: «Νιώθω σαν κομπάρσος στον εφιάλτη κάποιου άλλου». 

Στη ρητορική του βιβλίου που στήνεται μέσα από έναν παραληρηματικό λόγο, ο οποίος ακροβατεί μεταξύ των σεναρίων του Οικονομίδη και των αυτοαναφορικών μονολόγων του Ουελμπέκ, αντιπαραβάλλονται διάφορα ρητά, λατινικές φράσεις, επαναλήψεις, σύμφυτα με τις μεγαλομανείς εκλάμψεις του μισάνθρωπου ήρωα.

Και όμως σε αυτόν τον φανατισμένο, οργισμένο, θυμωμένο, σεξιστικό και άκρως αρνητικό λόγο αυτού του άκρως αντιδραστικού λούζερ φαίνεται να λάμνει κάτι μεγάλο: η ανείπωτη αγάπη για τον γιο του και για την πιο αθώα του πλευρά που έχει εντελώς χαθεί.

Και κάπου εδώ προκύπτουν κάποιες ανέλπιστες εκφράσεις τρυφερότητας, ποτισμένες με μπόλικες δόσεις χιούμορ, που μας κάνουν να θυμόμαστε πως τρελοί, κακοί, ανάποδοι, χαμένοι και κερδισμένοι, είμαστε όλοι άνθρωποι κάτω από ένα απέραντο σύμπαν που μας κοροιδεύει και μας περιγελά: «Όπως οι ανθρώπινες σχέσεις, όπως οι μηχανές, όπως τα αστέρια που κάποια στιγμή μετά από πολλά χρόνια σκάνε, κάνουν ένα κοσμικό μπαταμπούμ! και εκτοξεύουν τα υλικά τους στο διάστημα. Κοσμικά μπάζα, μεγάλε. Τα οποία κάποια στιγμή θα συνεχίσουν να συμπυκνώνονται, να θερμαίνονται, να στροβιλίζονται και, ορίστε! Ένας καινούργιος ήλιος, ένας ήλιος-μωρό, από τα υλικά των παλιότερων! Που θα μεγαλώσει κι αυτός, θα ωριμάσει, θα γεράσει και θα πεθάνει, όπως εγώ, όπως ο γιος μου, που κι αυτός, όπως εγώ, όπως όλοι, είμαστε αστρόσκονη με αυτοσυνείδηση. Η απόλυτη ανακύκλωση».

Πού άλλωστε θα βρει κανείς την ελπίδα πέρα από την ποιητική μεταφορά και τη λογοτεχνία; 

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Με λένε Μαργαρίτα Καραπάνου και είμαι συγγραφέας, από εκεί και πέρα όλα είναι αχνά για μένα»

Daily / «Με λένε Μαργαρίτα Καραπάνου, είμαι συγγραφέας, από εκεί και πέρα όλα είναι αχνά για μένα»

Ένα σπάνιο ντοκουμέντο προβλήθηκε ως επεισόδιο της σειράς εκπομπών «Το μαγικό των ανθρώπων» και μπορεί να το δει κανείς στην πλατφόρμα της ΕΡΤ: μια συνέντευξη της Μαργαρίτας Καραπάνου που είχε γυριστεί το 1998, δέκα χρόνια πριν από τον θάνατο της, και δεν είχε προβληθεί ποτέ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Σαν σήμερα  / Πολ Όστερ: «Οι χαμένες ευκαιρίες αποτελούν μέρος της ζωής στον ίδιο βαθμό με τις κερδισμένες»

Σαν σήμερα 30 Απριλίου, το 2024 πεθαίνει ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας και μετρ της σύμπτωσης, που κατάφερε να συνδυάσει την προοπτική των άπειρων φανταστικών κόσμων με το ατελείωτο κυνήγι των ευκαιριών και τη νουάρ ατμόσφαιρα με τα πιο ανήκουστα αυτοβιογραφικά περιστατικά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Βιβλίο / Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Η τελευταία μεγάλη μορφή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας που πίστευε πως «η λογοτεχνία μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα» έφυγε την Κυριακή σε ηλικία 89 ετών. Ξεχωρίσαμε πέντε από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματά του.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ